Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 466
Поиск по словарям
КЛЮВ
КЛЮВ м суҡыш; острый клюв осло суҡыш; клюв орла бөркөт суҡышы
КЛЮКА ж кәкре башлы таяҡ
КЛЮКВА ж мүк еләге (цҫемлеге һәм емеше) ♦ вот так клюква! прост. бына һиңә кәрәк булһа!, бына һиңә! (көтөлмәгән кццелһеҙ хәл-ваҡиғаға ҡарата); развесистая клюква шутл. бынағайыш (ғәҙәти булмаған нәмәгә ғәжәпләнгәндә әйтелә )
КЛЮКВЕННЫЙ, -ая, -ое мүк еләге ...ы; клюквенный сок мүк еләге һуты; клюквенный кисель мүк еләге кеҫәле
КЛЮНУТЬ сов. см. клевать
КЛЮЧ I м 1. в разн. знач. асҡыс; ключ от двери ишек асҡысы; гаечный ключ гайка асҡысы; ключ зажигания тоҡандырыу асҡысы; найти ключ к сердцу йөрәккә асҡыс табыу; ключ к шифру шифр асҡысы 2. муз. билдә; скрипичный ключ скрипка билдәһе; басовый ключ бас билдәһе (ҡалын тауыш билдәһе)
КЛЮЧ II м шишмә, болаҡ, күҙләүек; холодный ключ һыуыҡ шишмә (болаҡ) ♦ бить ключом; кипеть ключом: 1) урғылып (бәрелеп, ҡайнап) сығыу; 2) перен. ҡайнау; жизнь бьёт ключом тормош ҡайнай (гөрләй)
КЛЮЧЕВОЙ I, -ая, -ое 1. асҡыс ...ы, асҡыслы; ключевое отверстие замка йоҙаҡтың асҡыс тишеге 2. мөһим; ключевая позиция воен. мөһим урын; ключевая проблема мөһим мәсьәлә
КЛЮЧЕВОЙ II, -ая, -ое шишмә ...ы, болаҡ ...ы; ключевая вода шишмә һыуы
КЛЮЧИЦА ж; анат. умрау, умрау һөйәге; сломать ключицу умрау һөйәген һындырыу
КЛЮЧИЧНЫЙ, -ая, -ое умрау ...ы, умрау һөйәге...ы; ключичная впадина умрау соҡоро
КЛЮШКА ж сәкән; ударить клюшкой сәкән менән һуғыу
КЛЯКСА ж тап, ҡара; посадить кляксу ҡара тамыҙыу
КЛЯНЧИТЬ несов., что и без доп.; прост. һораныу, теләнеү, инәлеү, ялбарыу; клянчить деньги ялбарып, аҡса һорау
КЛЯП м келәп; засунуть в рот кляп ауыҙға келәп тығыу
КЛЯССЕР м кляссер, марка альбомы
КЛЯСТЬ несов. кого-что ләғнәтләү, ҡәһәрләү, ҡарғау
КЛЯСТЬСЯ несов. в чём, чем и с неопр. ант итеү, һүҙ биреү; клясться в верности тоғро булырға ант итеү; клясться своей головой в чём - л. үҙенең башы менән ант итеү; он клялся больше не опаздывать ул башҡа һуңламаҫҡа һүҙ бирҙе
КЛЯТВА ж ант; нарушить клятву ант боҙоу; дать клятву ант биреү; сдержать клятву антты тотоу
КЛЯТВЕННЫЙ, -ая, -ое антлы, ант ителгән; клятвенное обещание ант ителгән вәғәҙә
КЛЯТВОПРЕСТУПЛЕНИЕ с; книжн.
ант(ты) боҙоу, антҡа хыянат итеү
КЛЯТВОПРЕСТУПНИК м; книжн. ант боҙоусы, антҡа хыянат итеүсе
КЛЯУЗА ж; разг. ошаҡ; заниматься кляузами ошаҡ йөрөтөү
КЛЯУЗНИК м и КЛЯУЗНИЦА ж; разг., пренебр. ошаҡсы; он не кляузник ул ошаҡсы түгел
КЛЯУЗНИЧАТЬ несов.; разг. ошаҡлашыу; кляузничать начальству башлыҡтарға (етәкселәргә) ошаҡлашыу
КЛЯУЗНЫЙ, -ая, -ое разг. 1. ошаҡ менән бәйле; кляузный процесс ошаҡ менән бәйле процесс 2. ошаҡсыл; кляузный человек ошаҡсыл кеше
КЛЯЧА ж яшыҡ (арыҡ) ат; на такой кляче далеко не поедешь бындай арыҡ ат менән алыҫ китә алмаҫһың
кнЕли мн. кнели (ит, балыҡ фаршынан яһалған сумар)
КНИГА ж 1. китап; толстая книга ҡалын китап; книга большого формата ҙур форматлы китап; читать книгу китап уҡыу; первая книга романа “Кинзя" “Кинйә" романының беренсе китабы 2. кенәгә; бухгалтерская книга бухгалтерия кенәгәһе; жалобная книга шикәйәт (ялыу) кенәгәһе ♦ букинистическая книга букинистик китап; главная книга бухг. керем-сығым кенәгәһе; домовая книга йорт кенәгәһе; Книга почёта Хөрмәт кенәгәһе; книга за семью печатями книжн. аңлашылып етмәгән (төшөнөүе ауыр) нәмә
КНИГОВЕД м китап эше белгесе, китап тикшереүсе
КНИГОВЕДЕНИЕ с китап тураһында фән
КНИГОЕД м ҡағыҙ бете
КНИГОИЗДАТЕЛЬ м китап нәшриәте хужаһы, китап баҫтырыусы, нәшир
КНИГОИЗДАТЕЛЬСКИЙ, -ая, -ое китап нәшер итеү (баҫтырыу) ...ы; книгоиздательское дело китап нәшер итеү эше
КНИГОИЗДАТЕЛЬСТВО с китап нәшриәте; книгоиздательство “Знание" “Белем" китап нәшриәте
КНИГОЛЮБ м китап һөйөүсе
КНИГОНОША м и ж 1. (распространитель книг) китап таратыусы 2. (продавец) китап һатып йөрөүсе
КНИГОПЕЧАТАНИЕ с китап баҫыу (баҫтырыу)
КНИГОПЕЧАТНЫЙ, -ая, -ое китап баҫыу ...ы; книгопечатный станок китап баҫыу станогы
КНИГОТОРГОВЛЯ ж китап сауҙаһы; сельская книготорговля ауылдағы китап сауҙаһы
КНИГОТОРГОВЫЙ, -ая, -ое китап сауҙаһы ...ы; книготорговые организации китап сауҙаһы ойошмалары
466
КЛЮВ м суҡыш; острый клюв осло суҡыш; клюв орла бөркөт суҡышы
КЛЮКА ж кәкре башлы таяҡ
КЛЮКВА ж мүк еләге (цҫемлеге һәм емеше) ♦ вот так клюква! прост. бына һиңә кәрәк булһа!, бына һиңә! (көтөлмәгән кццелһеҙ хәл-ваҡиғаға ҡарата); развесистая клюква шутл. бынағайыш (ғәҙәти булмаған нәмәгә ғәжәпләнгәндә әйтелә )
КЛЮКВЕННЫЙ, -ая, -ое мүк еләге ...ы; клюквенный сок мүк еләге һуты; клюквенный кисель мүк еләге кеҫәле
КЛЮНУТЬ сов. см. клевать
КЛЮЧ I м 1. в разн. знач. асҡыс; ключ от двери ишек асҡысы; гаечный ключ гайка асҡысы; ключ зажигания тоҡандырыу асҡысы; найти ключ к сердцу йөрәккә асҡыс табыу; ключ к шифру шифр асҡысы 2. муз. билдә; скрипичный ключ скрипка билдәһе; басовый ключ бас билдәһе (ҡалын тауыш билдәһе)
КЛЮЧ II м шишмә, болаҡ, күҙләүек; холодный ключ һыуыҡ шишмә (болаҡ) ♦ бить ключом; кипеть ключом: 1) урғылып (бәрелеп, ҡайнап) сығыу; 2) перен. ҡайнау; жизнь бьёт ключом тормош ҡайнай (гөрләй)
КЛЮЧЕВОЙ I, -ая, -ое 1. асҡыс ...ы, асҡыслы; ключевое отверстие замка йоҙаҡтың асҡыс тишеге 2. мөһим; ключевая позиция воен. мөһим урын; ключевая проблема мөһим мәсьәлә
КЛЮЧЕВОЙ II, -ая, -ое шишмә ...ы, болаҡ ...ы; ключевая вода шишмә һыуы
КЛЮЧИЦА ж; анат. умрау, умрау һөйәге; сломать ключицу умрау һөйәген һындырыу
КЛЮЧИЧНЫЙ, -ая, -ое умрау ...ы, умрау һөйәге...ы; ключичная впадина умрау соҡоро
КЛЮШКА ж сәкән; ударить клюшкой сәкән менән һуғыу
КЛЯКСА ж тап, ҡара; посадить кляксу ҡара тамыҙыу
КЛЯНЧИТЬ несов., что и без доп.; прост. һораныу, теләнеү, инәлеү, ялбарыу; клянчить деньги ялбарып, аҡса һорау
КЛЯП м келәп; засунуть в рот кляп ауыҙға келәп тығыу
КЛЯССЕР м кляссер, марка альбомы
КЛЯСТЬ несов. кого-что ләғнәтләү, ҡәһәрләү, ҡарғау
КЛЯСТЬСЯ несов. в чём, чем и с неопр. ант итеү, һүҙ биреү; клясться в верности тоғро булырға ант итеү; клясться своей головой в чём - л. үҙенең башы менән ант итеү; он клялся больше не опаздывать ул башҡа һуңламаҫҡа һүҙ бирҙе
КЛЯТВА ж ант; нарушить клятву ант боҙоу; дать клятву ант биреү; сдержать клятву антты тотоу
КЛЯТВЕННЫЙ, -ая, -ое антлы, ант ителгән; клятвенное обещание ант ителгән вәғәҙә
КЛЯТВОПРЕСТУПЛЕНИЕ с; книжн.
ант(ты) боҙоу, антҡа хыянат итеү
КЛЯТВОПРЕСТУПНИК м; книжн. ант боҙоусы, антҡа хыянат итеүсе
КЛЯУЗА ж; разг. ошаҡ; заниматься кляузами ошаҡ йөрөтөү
КЛЯУЗНИК м и КЛЯУЗНИЦА ж; разг., пренебр. ошаҡсы; он не кляузник ул ошаҡсы түгел
КЛЯУЗНИЧАТЬ несов.; разг. ошаҡлашыу; кляузничать начальству башлыҡтарға (етәкселәргә) ошаҡлашыу
КЛЯУЗНЫЙ, -ая, -ое разг. 1. ошаҡ менән бәйле; кляузный процесс ошаҡ менән бәйле процесс 2. ошаҡсыл; кляузный человек ошаҡсыл кеше
КЛЯЧА ж яшыҡ (арыҡ) ат; на такой кляче далеко не поедешь бындай арыҡ ат менән алыҫ китә алмаҫһың
кнЕли мн. кнели (ит, балыҡ фаршынан яһалған сумар)
КНИГА ж 1. китап; толстая книга ҡалын китап; книга большого формата ҙур форматлы китап; читать книгу китап уҡыу; первая книга романа “Кинзя" “Кинйә" романының беренсе китабы 2. кенәгә; бухгалтерская книга бухгалтерия кенәгәһе; жалобная книга шикәйәт (ялыу) кенәгәһе ♦ букинистическая книга букинистик китап; главная книга бухг. керем-сығым кенәгәһе; домовая книга йорт кенәгәһе; Книга почёта Хөрмәт кенәгәһе; книга за семью печатями книжн. аңлашылып етмәгән (төшөнөүе ауыр) нәмә
КНИГОВЕД м китап эше белгесе, китап тикшереүсе
КНИГОВЕДЕНИЕ с китап тураһында фән
КНИГОЕД м ҡағыҙ бете
КНИГОИЗДАТЕЛЬ м китап нәшриәте хужаһы, китап баҫтырыусы, нәшир
КНИГОИЗДАТЕЛЬСКИЙ, -ая, -ое китап нәшер итеү (баҫтырыу) ...ы; книгоиздательское дело китап нәшер итеү эше
КНИГОИЗДАТЕЛЬСТВО с китап нәшриәте; книгоиздательство “Знание" “Белем" китап нәшриәте
КНИГОЛЮБ м китап һөйөүсе
КНИГОНОША м и ж 1. (распространитель книг) китап таратыусы 2. (продавец) китап һатып йөрөүсе
КНИГОПЕЧАТАНИЕ с китап баҫыу (баҫтырыу)
КНИГОПЕЧАТНЫЙ, -ая, -ое китап баҫыу ...ы; книгопечатный станок китап баҫыу станогы
КНИГОТОРГОВЛЯ ж китап сауҙаһы; сельская книготорговля ауылдағы китап сауҙаһы
КНИГОТОРГОВЫЙ, -ая, -ое китап сауҙаһы ...ы; книготорговые организации китап сауҙаһы ойошмалары
466