Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 470
Поиск по словарям
КОЗЕРОГ
ҡоролма); прыгать через козла кәзә аша һикереү ♦ козёл отпущения ғәйепһеҙҙән ғәйепле; драть козла прост. йәмһеҙ тауыш менән йырлау; забить козла см. забить; пустить козла в огород кәзәне кәбеҫтә баҡсаһына индереү; как от козла молока; как от козла — ни шерсти, ни молока бер ниндәй файҙаһы юҡ
КОЗЕРОГ м 1. зоол. тау кәзәһе 2. астр.
Кәзәмөгөҙ, Ылаҡ (йондоҙлоҡ)
КОЗИЙ, -ья, -ье кәзә ...ы; козье молоко кәзә һөтө; козий пух кәзә мамығы ♦ козья ножка кәзә тояғы (ҡулдан махсус төрөлгән тәмәке)
КОЗЛЁНОК м кәзә бәрәсе
КОЗЛИНЫЙ, -ая, -ое 1. кәзә тиреһенән (күненән) ...ы; козлиная доха кәзә тиреһенән ике яҡлы тун 2. кәзә, кәзәнеке һымаҡ (кеүек); козлиная бородка кәзә һаҡал; старик с козлиным голосом кәзә тауышлы ҡарт
КОЗЛОВЫЙ, -ая, -ое кузлауай; козловые сапоги кузлауай итек
кОзлы только мн.; в разн. знач. кузла; он вскочил на козлы и погнал лошадей ул кузлаға һикереп менде лә аттарҙы ҡыуалай башланы; пилить дрова на козлах кузлаға һалып, утын бысыу
КОЗЛЯТИНА ж кәзә ите
КОЗНИ обычно мн. хөсөтлөк, яуыз уй, (аҫтыртын) этлек; строить козни аҫтыртын этлек эшләү
КОЗОДОЙ м төн күгәрсене
КОЗЫРЁК м козырёк; козырёк фуражки фуражка козырёгы; ворота с резным козырьком селтәрләп эшләнгән козырёклы ҡапҡа ♦ взять (брать) под козырёк; сделать под козырёк честь биреү, хәрбиҙәрсә сәләмләү
КОЗЫРНОЙ и КОЗЫРНЫЙ, -ая, -ое уйын; козырная карта уйын кәрт; козырный туз уйын туз
КОЗЫРНУТЬ I сов. см. козырять I
КОЗЫРНУТЬ II сов. см. козырять II
КОЗЫРЬ м 1. карт. уйын кәрт; ходить с козыря уйын кәрт менән йөрөү 2. өҫтөнлөк; большой козырь ҙур өҫтөнлөк
КОЗЫРЯТЬ I несов.; разг. 1. уйын кәрттән йөрөү, уйындан йөрөү 2. чем; перен. ҡупрайыу, маҡтаныу, маһайыу; козырять своим знакомством с кем-л. танышлыҡ менән маҡтаныу
КОЗЫРЯТЬ II несов.; разг. хәрбиҙәрсә сәләмләү (сәләм биреү)
КОЗЯВКА ж; разг. ваҡ бөжәк (ҡорт); ловить в траве козявок үлән араһынан ваҡ бөжәк сүпләү
КОЙ: ни в коем случае һис ҡасан, бер ваҡытта ла
кой-гдЕ нареч. см. кое-где
КОЙКА ж койка; лежать на койке койкала ятыу; больница на пятьдесят коек илле койкалы хәстәхана
кой-кАк нареч. см. кое-как
КОЙ-КАКОЙ мест. см. кое-какой кой-когдА нареч. см. кое-когда кой-ктО мест. см. кое-кто кой-кудА нареч. см. кое-куда
койнЕ с нескл.; лингв. койне (1. Боронго Грецияла дөйөм халыҡ теле 2. ырыу-ара йәки диалект-ара дөйөм тел)
койОт м койот (Төньяҡ Америка бцреһе)
кой-чтО мест. см. кое-что
КОК I м кок (кцпертелгән мацлай сәсе)
КОК II м кок (карап ашнаҡсыһы)
КОКА ж кока (япраҡтарынан кокаин алына торган тропик ҡыуаҡ)
КОКАИН м кокаин (кока япрагынан алынган наркотик матдә)
КОКАИНИЗМ м кокаинсылыҡ (кокаинды йыш ҡулланыуга бирелеп китец)
КОКАИНИСТ м кокаинсы (кокаин ҡулланыусы )
КОКАИНОВЫЙ, -ая, -ое кокаин ...ы; кокаиновый наркоз кокаин наркозы
КОКА-КОЛА ж кока-кола (алкоголһеҙ эсемлек )
КОКАРДА ж кокарда (фуражка тирәсенә ҡаҙай торган форма билгеһе)
кокЕтка ж 1. ҡылансыҡ, ҡыйпысыҡ, ҡыйпанлаҡ ҡатын-ҡыҙ 2. портн. кокетка, күкрәк бөрмәһе
КОКЕТЛИВЫЙ, -ая, -ое 1. ҡылансык, ҡыйпысыҡ, ҡыйпанлаҡ; кокетливая девочка ҡыйпанлаҡ ҡыҙ 2. (нарядный, привлекательный) ҡупшы, матур, яғымлы; кокетливое платье ҡупшы күлдәк
КОКЕТНИЧАТЬ несов. 1. с кем и без доп. ҡылансыҡланыу, ҡыйпысыҡланыу, ҡыйпаңлау, ҡыйшаңлау; кокетничать с мужчинами ирҙәр алдында ҡыйпаңлау 2. чем; перен. булып ҡыланыу (күренергә тырышыу); кокетничать скромностью баҫалҡы булып ҡыланыу
кокетство с ҡыланыу, ҡыйпысыҡлыҡ, ҡылансыҡлыҡ; в ней не было и тени кокетства унда ҡыланыуҙың эҙе (әҫәре) лә юҡ ине
кОкки мн. (ед. кокк м) мед. кокк (шар һымаҡ бактериялар)
КОКЛЮШ м; мед. сәсәтмә, быума йүтәл
КОКЛЮШКА ж селтәр энәһе; вязать коклюшками селтәр энәһе менән бәйләү
КОКЛЮШНЫЙ, -ая, -ое 1. сәсәтмә ...ы; коклюшный кашель сәсәтмә йүтәл 2. сәсәтмә ауырыулы; коклюшный ребёнок сәсәтмә ауырыулы бала
кОкон м ҡуҙы, ҡорт йомғағы; шелковичный кокон ебәк ҡорто йомғағы, ебәк ҡортоноң ҡурсаҡ көбө
КОКОННЫЙ, -ая, -ое ҡуҙы ...ы, ҡорт йомғағы ...ы; коконная нить ҡуҙы ебе
кокОс м кокос (кокос пальмаһы һәм уныц емеше )
470
ҡоролма); прыгать через козла кәзә аша һикереү ♦ козёл отпущения ғәйепһеҙҙән ғәйепле; драть козла прост. йәмһеҙ тауыш менән йырлау; забить козла см. забить; пустить козла в огород кәзәне кәбеҫтә баҡсаһына индереү; как от козла молока; как от козла — ни шерсти, ни молока бер ниндәй файҙаһы юҡ
КОЗЕРОГ м 1. зоол. тау кәзәһе 2. астр.
Кәзәмөгөҙ, Ылаҡ (йондоҙлоҡ)
КОЗИЙ, -ья, -ье кәзә ...ы; козье молоко кәзә һөтө; козий пух кәзә мамығы ♦ козья ножка кәзә тояғы (ҡулдан махсус төрөлгән тәмәке)
КОЗЛЁНОК м кәзә бәрәсе
КОЗЛИНЫЙ, -ая, -ое 1. кәзә тиреһенән (күненән) ...ы; козлиная доха кәзә тиреһенән ике яҡлы тун 2. кәзә, кәзәнеке һымаҡ (кеүек); козлиная бородка кәзә һаҡал; старик с козлиным голосом кәзә тауышлы ҡарт
КОЗЛОВЫЙ, -ая, -ое кузлауай; козловые сапоги кузлауай итек
кОзлы только мн.; в разн. знач. кузла; он вскочил на козлы и погнал лошадей ул кузлаға һикереп менде лә аттарҙы ҡыуалай башланы; пилить дрова на козлах кузлаға һалып, утын бысыу
КОЗЛЯТИНА ж кәзә ите
КОЗНИ обычно мн. хөсөтлөк, яуыз уй, (аҫтыртын) этлек; строить козни аҫтыртын этлек эшләү
КОЗОДОЙ м төн күгәрсене
КОЗЫРЁК м козырёк; козырёк фуражки фуражка козырёгы; ворота с резным козырьком селтәрләп эшләнгән козырёклы ҡапҡа ♦ взять (брать) под козырёк; сделать под козырёк честь биреү, хәрбиҙәрсә сәләмләү
КОЗЫРНОЙ и КОЗЫРНЫЙ, -ая, -ое уйын; козырная карта уйын кәрт; козырный туз уйын туз
КОЗЫРНУТЬ I сов. см. козырять I
КОЗЫРНУТЬ II сов. см. козырять II
КОЗЫРЬ м 1. карт. уйын кәрт; ходить с козыря уйын кәрт менән йөрөү 2. өҫтөнлөк; большой козырь ҙур өҫтөнлөк
КОЗЫРЯТЬ I несов.; разг. 1. уйын кәрттән йөрөү, уйындан йөрөү 2. чем; перен. ҡупрайыу, маҡтаныу, маһайыу; козырять своим знакомством с кем-л. танышлыҡ менән маҡтаныу
КОЗЫРЯТЬ II несов.; разг. хәрбиҙәрсә сәләмләү (сәләм биреү)
КОЗЯВКА ж; разг. ваҡ бөжәк (ҡорт); ловить в траве козявок үлән араһынан ваҡ бөжәк сүпләү
КОЙ: ни в коем случае һис ҡасан, бер ваҡытта ла
кой-гдЕ нареч. см. кое-где
КОЙКА ж койка; лежать на койке койкала ятыу; больница на пятьдесят коек илле койкалы хәстәхана
кой-кАк нареч. см. кое-как
КОЙ-КАКОЙ мест. см. кое-какой кой-когдА нареч. см. кое-когда кой-ктО мест. см. кое-кто кой-кудА нареч. см. кое-куда
койнЕ с нескл.; лингв. койне (1. Боронго Грецияла дөйөм халыҡ теле 2. ырыу-ара йәки диалект-ара дөйөм тел)
койОт м койот (Төньяҡ Америка бцреһе)
кой-чтО мест. см. кое-что
КОК I м кок (кцпертелгән мацлай сәсе)
КОК II м кок (карап ашнаҡсыһы)
КОКА ж кока (япраҡтарынан кокаин алына торган тропик ҡыуаҡ)
КОКАИН м кокаин (кока япрагынан алынган наркотик матдә)
КОКАИНИЗМ м кокаинсылыҡ (кокаинды йыш ҡулланыуга бирелеп китец)
КОКАИНИСТ м кокаинсы (кокаин ҡулланыусы )
КОКАИНОВЫЙ, -ая, -ое кокаин ...ы; кокаиновый наркоз кокаин наркозы
КОКА-КОЛА ж кока-кола (алкоголһеҙ эсемлек )
КОКАРДА ж кокарда (фуражка тирәсенә ҡаҙай торган форма билгеһе)
кокЕтка ж 1. ҡылансыҡ, ҡыйпысыҡ, ҡыйпанлаҡ ҡатын-ҡыҙ 2. портн. кокетка, күкрәк бөрмәһе
КОКЕТЛИВЫЙ, -ая, -ое 1. ҡылансык, ҡыйпысыҡ, ҡыйпанлаҡ; кокетливая девочка ҡыйпанлаҡ ҡыҙ 2. (нарядный, привлекательный) ҡупшы, матур, яғымлы; кокетливое платье ҡупшы күлдәк
КОКЕТНИЧАТЬ несов. 1. с кем и без доп. ҡылансыҡланыу, ҡыйпысыҡланыу, ҡыйпаңлау, ҡыйшаңлау; кокетничать с мужчинами ирҙәр алдында ҡыйпаңлау 2. чем; перен. булып ҡыланыу (күренергә тырышыу); кокетничать скромностью баҫалҡы булып ҡыланыу
кокетство с ҡыланыу, ҡыйпысыҡлыҡ, ҡылансыҡлыҡ; в ней не было и тени кокетства унда ҡыланыуҙың эҙе (әҫәре) лә юҡ ине
кОкки мн. (ед. кокк м) мед. кокк (шар һымаҡ бактериялар)
КОКЛЮШ м; мед. сәсәтмә, быума йүтәл
КОКЛЮШКА ж селтәр энәһе; вязать коклюшками селтәр энәһе менән бәйләү
КОКЛЮШНЫЙ, -ая, -ое 1. сәсәтмә ...ы; коклюшный кашель сәсәтмә йүтәл 2. сәсәтмә ауырыулы; коклюшный ребёнок сәсәтмә ауырыулы бала
кОкон м ҡуҙы, ҡорт йомғағы; шелковичный кокон ебәк ҡорто йомғағы, ебәк ҡортоноң ҡурсаҡ көбө
КОКОННЫЙ, -ая, -ое ҡуҙы ...ы, ҡорт йомғағы ...ы; коконная нить ҡуҙы ебе
кокОс м кокос (кокос пальмаһы һәм уныц емеше )
470