Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 489
Поиск по словарям
КОРВЕТ
КОПНУТЬ сов. что 1. ҡаҙып алыу 2. перен. төшөнөү
КОПОТЛИВЫЙ, -ая, -ое разг. 1. мыштыр, бызмыр; копотливый человек мыштыр кеше 2. мәшәҡәтле, ваҡ; копотливая работа мәшәҡәтле эш
КОПОТЬ ж һөрөм, еҫ; чёрная копоть ҡара һөрөм
КОПОШИТЬСЯ несов. 1. мыжғыу, мыжғып тороу, ҡайнау; муравьи копошатся возле муравейника иләү янында ҡырмыҫҡалар мыжғып тора 2. разг. булышыу, маташыу; он копошится во дворе ул өй алдында булышып йөрөй
кОпра и копрА ж копра (кокос сәтләцеге-нец май һыгыла торган цҙәге); жмых копры копра төпрәһе
КОПТЕТЬ несов. һөрөмләнеү, ҡоромланыу; лампа коптит шәм һөрөмләнә
КОПТИЛКА ж; разг. һуҡыр шәм
КОПТИЛЬНЫЙ, -ая, -ое ыҫлау ...ы, ҡаҡлау ...ы; коптильная печь ыҫлау мейесе; коптильная камера ҡаҡлау камераһы
КОПТИЛЬНЯ ж ыҫлыҡ (ит, балыҡ һ. б. ыҫлау, ҡаҡлау урыны)
коптИть несов. 1. һөрөмләү, ыҫлау, төтөн сығарыу, төтәү; лампа коптит шәм һөрөмләнә 2. что һөрөмләү; коптить стекло быяла һөрөмләү 3. кого-что ыҫлау, ҡаҡлау; коптить рыбу балыҡ ыҫлау
КОПТИТЬСЯ несов. 1. һөрөм ултырыу, һөрөмләнеү, ыҫланыу; занавески от дыма коптятся төтөндән ҡормаларға һөрөм ултыра 2. (о рыбе, мясе и т. п.) ыҫланыу, ҡаҡланыу 3. страд. от коптить 2, 3
КОПУЛИРОВАТЬ сов., несов. 1. что; сад. ботаҡ ялғау (агасты киҫеп, бөрөлө ботаҡ ялгау) 2. биол. ҡушылыу, берегеү
КОПУЛИРОВКА ж; сад. ботаҡ ялғау
КОПУЛЯЦИЯ ж; биол. ҡушылыу (иц ябай организмдарҙың ике енси кцҙәнәгенец ҡушылыуы )
копУн м; разг. мыштыр (бызмыр) кеше; копунья ж; разг. мыштырбикә, бызмырбикә
КОПУША м и ж; разг. см копун, копунья
КОПЧЕНИЕ с 1. см. коптить 3; рыба холодного копчения һыуыҡлай ыҫланған балыҡ 2. мн. копченья см. копчёности
КОПЧЁНОСТИ мн. (ед. копчёность ж) ыҫланған (ҡаҡланған) ашамлыҡ
КОПЧЁНЫЙ, -ая, -ое 1. ыҫланған, ҡаҡланған; копчёная колбаса ҡаҡланған колбаса (тултырма) 2. ыҫлы, һөрөмлө; копчёное стекло һөрөмлө быяла
КОПЧИК м; анат. ҡоймос
КОПЧИКОВЫЙ, -ая, -ое ҡоймос ...ы; копчиковые позвонки ҡоймос умыртҡалары ♦ копчиковая кость ҡоймос һөйәге
КОПЧУШКА ж; разг. ҡаҡланған ваҡ балыҡ
КОПЫЛ м сана теше (тырнағы); сани с высокими копыльями оҙон тырнаҡлы сана
КОПЫТНЫЙ, -ая, -ое 1. тояҡ ...ы; копытный след тояҡ эҙе; копытные болезни тояҡ ауырыуҙары 2. тояҡлы; копытные животные тояҡлы хайуандар
КОПЫТО с тояҡ; парные копыта ҡуш тояҡ
КОПЬЁ с һөңгө; охотничье копьё һунар һөңгөһө; метать копьё һөңгө сөйөү ♦ копья ломать бик ныҡ сәкәләшеп алыу
КОПЬЕВИДНЫЙ, -ая, -ое һөңгө һымаҡ (рәүешле), оҙонса; копьевидный конец осо һөңгө һымаҡ, һөңгө һымаҡ осло, осо оҙонса
КОРА ж 1. ҡайыр, ҡабыҡ; кора дерева ағас ҡабығы; кора липы йүкә ҡайыры 2. ҡатлау, ҡатлам; ледяная кора боҙ ҡатлауы ♦ земная кора геол. ер ҡабығы (ҡатламы); кора больших полушарий головного мозга анат. баш мейеһе ярымшарҙарының ҡабығы
КОРАБЕЛ м; разг. карап төҙөүсе (белгес)
КОРАБЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. карап ...ы; корабельная мачта карап мачтаһы 2. карап төҙөү (ремонтлау) ...ы, карап төҙөүгә (ремонтлауға) яраҡлы; корабельная верфь карап төҙөү һәм ремонтлау верфе ♦ корабельный лес карап төҙөүгә яраҡлы ағастар
КОРАБЛЕВОЖДЕНИЕ с см. судовождение
КОРАБЛЕКРУШЕНИЕ с карап һәләкәте
КОРАБЛЕСТРОЕНИЕ с см. судостроение
КОРАБЛЕСТРОИТЕЛЬ м карап төҙөүсе (белгес)
КОРАБЛЕСТРОИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое карап төҙөү ...ы; кораблестроительные работы карап төҙөү эштәре
КОРАБЛЬ м карап; военный корабль хәрби карап; воздушный корабль һауа карабы; космический корабль йыһан карабы ♦ сжигать (жечь) свои корабли кире уйлауға юл ҡалдырмау, ныҡлы хәл итеү
КОРАЛЛ м мәрйен (1. зоол. дицгеҙ хайуаны 2. шул хайуандарҙың эзбиз ҡалдыҡтарынан барлыҡҡа килгән асыҡ ҡыҙыл, ал, аҡ таштар 3. шул таштарҙан яһалган биҙәцестәр); ожерелье из кораллов мәрйен муйынсаҡ; красный коралл ҡыҙыл мәрйен; мелкий коралл ваҡ мәрйен; носить кораллы мәрйен тағыу
КОРАЛЛОВЫЙ, -ая, -ое 1. мәрйен ...ы; коралловый остров мәрйен утрауы 2. мәрйен; коралловая нитка мәрйен еп; коралловое ожерелье мәрйен муйынсаҡ 3. янып торған ҡыҙыл, ҡып-ҡыҙыл; коралловые губы ҡып-ҡыҙыл ирен
КОРАН м Ҡөрьән; читать Коран Ҡөрьән у-кыу
КОРВЕТ м; мор. корвет (1. өс мачталы бо-ронго хәрби карап 2. Британия һәм Амеркаа флотында бәләкәй һаҡсы карап)
489
КОПНУТЬ сов. что 1. ҡаҙып алыу 2. перен. төшөнөү
КОПОТЛИВЫЙ, -ая, -ое разг. 1. мыштыр, бызмыр; копотливый человек мыштыр кеше 2. мәшәҡәтле, ваҡ; копотливая работа мәшәҡәтле эш
КОПОТЬ ж һөрөм, еҫ; чёрная копоть ҡара һөрөм
КОПОШИТЬСЯ несов. 1. мыжғыу, мыжғып тороу, ҡайнау; муравьи копошатся возле муравейника иләү янында ҡырмыҫҡалар мыжғып тора 2. разг. булышыу, маташыу; он копошится во дворе ул өй алдында булышып йөрөй
кОпра и копрА ж копра (кокос сәтләцеге-нец май һыгыла торган цҙәге); жмых копры копра төпрәһе
КОПТЕТЬ несов. һөрөмләнеү, ҡоромланыу; лампа коптит шәм һөрөмләнә
КОПТИЛКА ж; разг. һуҡыр шәм
КОПТИЛЬНЫЙ, -ая, -ое ыҫлау ...ы, ҡаҡлау ...ы; коптильная печь ыҫлау мейесе; коптильная камера ҡаҡлау камераһы
КОПТИЛЬНЯ ж ыҫлыҡ (ит, балыҡ һ. б. ыҫлау, ҡаҡлау урыны)
коптИть несов. 1. һөрөмләү, ыҫлау, төтөн сығарыу, төтәү; лампа коптит шәм һөрөмләнә 2. что һөрөмләү; коптить стекло быяла һөрөмләү 3. кого-что ыҫлау, ҡаҡлау; коптить рыбу балыҡ ыҫлау
КОПТИТЬСЯ несов. 1. һөрөм ултырыу, һөрөмләнеү, ыҫланыу; занавески от дыма коптятся төтөндән ҡормаларға һөрөм ултыра 2. (о рыбе, мясе и т. п.) ыҫланыу, ҡаҡланыу 3. страд. от коптить 2, 3
КОПУЛИРОВАТЬ сов., несов. 1. что; сад. ботаҡ ялғау (агасты киҫеп, бөрөлө ботаҡ ялгау) 2. биол. ҡушылыу, берегеү
КОПУЛИРОВКА ж; сад. ботаҡ ялғау
КОПУЛЯЦИЯ ж; биол. ҡушылыу (иц ябай организмдарҙың ике енси кцҙәнәгенец ҡушылыуы )
копУн м; разг. мыштыр (бызмыр) кеше; копунья ж; разг. мыштырбикә, бызмырбикә
КОПУША м и ж; разг. см копун, копунья
КОПЧЕНИЕ с 1. см. коптить 3; рыба холодного копчения һыуыҡлай ыҫланған балыҡ 2. мн. копченья см. копчёности
КОПЧЁНОСТИ мн. (ед. копчёность ж) ыҫланған (ҡаҡланған) ашамлыҡ
КОПЧЁНЫЙ, -ая, -ое 1. ыҫланған, ҡаҡланған; копчёная колбаса ҡаҡланған колбаса (тултырма) 2. ыҫлы, һөрөмлө; копчёное стекло һөрөмлө быяла
КОПЧИК м; анат. ҡоймос
КОПЧИКОВЫЙ, -ая, -ое ҡоймос ...ы; копчиковые позвонки ҡоймос умыртҡалары ♦ копчиковая кость ҡоймос һөйәге
КОПЧУШКА ж; разг. ҡаҡланған ваҡ балыҡ
КОПЫЛ м сана теше (тырнағы); сани с высокими копыльями оҙон тырнаҡлы сана
КОПЫТНЫЙ, -ая, -ое 1. тояҡ ...ы; копытный след тояҡ эҙе; копытные болезни тояҡ ауырыуҙары 2. тояҡлы; копытные животные тояҡлы хайуандар
КОПЫТО с тояҡ; парные копыта ҡуш тояҡ
КОПЬЁ с һөңгө; охотничье копьё һунар һөңгөһө; метать копьё һөңгө сөйөү ♦ копья ломать бик ныҡ сәкәләшеп алыу
КОПЬЕВИДНЫЙ, -ая, -ое һөңгө һымаҡ (рәүешле), оҙонса; копьевидный конец осо һөңгө һымаҡ, һөңгө һымаҡ осло, осо оҙонса
КОРА ж 1. ҡайыр, ҡабыҡ; кора дерева ағас ҡабығы; кора липы йүкә ҡайыры 2. ҡатлау, ҡатлам; ледяная кора боҙ ҡатлауы ♦ земная кора геол. ер ҡабығы (ҡатламы); кора больших полушарий головного мозга анат. баш мейеһе ярымшарҙарының ҡабығы
КОРАБЕЛ м; разг. карап төҙөүсе (белгес)
КОРАБЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. карап ...ы; корабельная мачта карап мачтаһы 2. карап төҙөү (ремонтлау) ...ы, карап төҙөүгә (ремонтлауға) яраҡлы; корабельная верфь карап төҙөү һәм ремонтлау верфе ♦ корабельный лес карап төҙөүгә яраҡлы ағастар
КОРАБЛЕВОЖДЕНИЕ с см. судовождение
КОРАБЛЕКРУШЕНИЕ с карап һәләкәте
КОРАБЛЕСТРОЕНИЕ с см. судостроение
КОРАБЛЕСТРОИТЕЛЬ м карап төҙөүсе (белгес)
КОРАБЛЕСТРОИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое карап төҙөү ...ы; кораблестроительные работы карап төҙөү эштәре
КОРАБЛЬ м карап; военный корабль хәрби карап; воздушный корабль һауа карабы; космический корабль йыһан карабы ♦ сжигать (жечь) свои корабли кире уйлауға юл ҡалдырмау, ныҡлы хәл итеү
КОРАЛЛ м мәрйен (1. зоол. дицгеҙ хайуаны 2. шул хайуандарҙың эзбиз ҡалдыҡтарынан барлыҡҡа килгән асыҡ ҡыҙыл, ал, аҡ таштар 3. шул таштарҙан яһалган биҙәцестәр); ожерелье из кораллов мәрйен муйынсаҡ; красный коралл ҡыҙыл мәрйен; мелкий коралл ваҡ мәрйен; носить кораллы мәрйен тағыу
КОРАЛЛОВЫЙ, -ая, -ое 1. мәрйен ...ы; коралловый остров мәрйен утрауы 2. мәрйен; коралловая нитка мәрйен еп; коралловое ожерелье мәрйен муйынсаҡ 3. янып торған ҡыҙыл, ҡып-ҡыҙыл; коралловые губы ҡып-ҡыҙыл ирен
КОРАН м Ҡөрьән; читать Коран Ҡөрьән у-кыу
КОРВЕТ м; мор. корвет (1. өс мачталы бо-ронго хәрби карап 2. Британия һәм Амеркаа флотында бәләкәй һаҡсы карап)
489