Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 495
Поиск по словарям
КОСНОЯЗЫЧНЫЙ
КОСВЕННЫЙ, -ая, -ое ситләтелгән, туранан-тура булмаған; косвенные доказательства ситләтелгән дәлилдәр; задавать косвенные вопросы ситләтелгән һорауҙар биреү ♦ косвенный вопрос грам. ситләтелгән һорау; косвенные выборы туранан-тура булмаған һайлауҙар; косвенное дополнение грам. ситләтелгән тултырыусы; косвенные налоги фин. ситләтелгән һалым; косвенные падежи грам. ҡыйыҡ килештәр; косвенная речь грам. ситләтелгән телмәр
КОСЕКАНС м; мат. косеканс
КОСИНУС м; мат. косинус; косинус угла мөйөштөң косинусы
КОСИТЬ I несов. 1. что сабыу; он косит сено ул бесән саба 2. кого-что; перен. ҡырыу, һәләк итеү, үлтереү; снаряды косили неприятельские ряды снарядтар дошман сафын ҡырҙы
КОСИТЬ II несов. 1. что, чем (рот) ҡыйшайтыу, бөршәйтеү, салшайтыу 2. ҡыйшайыу, ҡыя китеү; борозда косит под сошником бураҙна төрән аҫтында ҡыя китте 3. разг. (об одежде, её частях) ҡыйшайып (салшайып) тороу; юбка спереди косит итәге ал яҡтан ҡыйшайып тора 4. без доп. ҡылый ҡарау; один глаз у него косит бер күҙе ҡылый (ҡарай)
КОСИТЬСЯ несов. 1. ҡыйшайыу, ҡырынайыу; дверь косится от сырости ишек еүешлектән ҡыйшая 2. на кого-что күҙ ҡырыйы (сите) менән ҡарау 3. на кого-что; перен. тиҫкәре (ҡырын) ҡарау
КОСИЦА ж 1. уменьш. от коса I; 2. (прядь волос) сәс өлтөгө
КОСИЧКА ж; уменьш. -ласк. от коса I
косматый, -ая, -ое 1. лаҫбыр, оҙон ҡуйы йөнлө, ялбыр; косматый пёс лаҫбыр эт; косматая шапка ялбыр баш кейеме 2. туҙған, ялбыр, ялбыр сәсле; косматая голова ялбыр баш; косматые волосы ялбыр сәс 3. перен. ялбыр; косматые облака ялбыр болоттар
КОСМЕТИКА ж 1. биҙәнеү, косметика; кабинет косметики биҙәнеү кабинеты; лечебная косметика дауалау косметикаһы 2. собир. биҙәнеү әйберҙәре, косметика; употреблять косметику биҙәнеү әйберҙәрен ҡулланыу
КОСМЕТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое биҙәнеү ...ы, косметика ...ы; косметическая фабрика косметика фабрикаһы; косметические средства биҙәнеү әйберҙәре
КОСМЕТОЛОГ м косметолог, косметика белгесе; врач-косметолог табиб-косметолог
КОСМЕТОЛОГИЯ ж косметология (дауалау , бит-тәндец сафлыгын һаҡлау һәм ҡиәфәткә матурлыҡ бирец хаҡындагы фән)
КОСМИЧЕСКИЙ, -ая, -ое йыһан ...ы, космос ...ы; космический корабль йыһан карабы; космическое пространство йыһан киңлеге 2. пе
рен . үтә тиҙ, ифрат ҙур, сиктән тыш; дни пролетели с космической скоростью көндәр бик тиҙ үтте; космический масштаб ифрат ҙур масштаб; космическая сила сиктән тыш көс ♦ космическая пыль йыһан саңы (йондоҙҙар араһындагы кицлектә томан һымаҡ булып йөрөцсе бик ваҡ киҫәктәр); космические лучи йыһан нурҙары (Ер шарына төшкән нурҙар)
КОСМОВИДЕНИЕ с космостан телетап-шырыу
КОСМОГОНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое космогония ...ы; космогоническая гипотеза космогония гипотезаһы
КОСМОГОНИЯ ж космогония (кцк есем-дәренец барлыҡҡа килецен һәм цҫешен өйрәнә торган бцлек); звёздная космогония йондоҙҙар космогонияһы
КОСМОДРОМ м космодром; построить космодром космодром төҙөү
КОСМОЛОГИЯ ж космология (йыһан төҙөлөшө тураһында тәглимәт); проблемы космологии космология проблемалары космонавт м космонавт
КОСМОНАВТИКА ж космонавтика (йыһан-га осоу теорияһы һәм практикаһы); основы космонавтики космонавтика нигеҙҙәре; будущее космонавтики космонавтиканың киләсәге
КОСМОПОЛИТ м и КОСМОПОЛИТКА ж космополит; превратиться в космополита космополитҡа әйләнеү
КОСМОПОЛИТИЗМ м космополитизм, кос-мополитлыҡ (милли традицияларҙы инҡар иткән идеология)
КОСМОПОЛИТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое космополитик; космополитический взгляд космополитик ҡараш
КОСМОС м космос, йыһан, ғаләм; полёты в космос йыһанға осоу; изучать космос ғаләмде өйрәнеү; выйти в космос йыһанға сығыу
кОсмы мн. (ед. косма ж) 1. разг. сәс өлтөгө, таралмаған (ойпаланған) сәс; нечёсан-ные космы таралмаған сәс 2. (о клочьях воды, облаков, тумана) уҡмашып торған, ялбыр; космы облаков ялбыр болоттар
коснЕть несов. 1. в чём и без доп. ҡатып ҡалыу; коснеть в невежестве наҙанлыҡта ҡатып ҡалыу 2. көрмәлеү; язык коснеет тел көрмәлә
КОСНОСТЬ ж ҡатып ҡалғанлыҡ, үҫмәү, алға бармау; косность мышления фекерләүҙең ҡатып ҡалғанлығы
КОСНОЯЗЫЧИЕ с 1. һаҡаулыҡ; страдать косноязычием һаҡаулыҡ менән интегеү 2. перен . тел буталыуы, тотлоғоу ' ____х____> _ _ « J ,
КОСНОЯЗЫЧНЫЙ, -ая, -ое 1. һаҡау; косноязычный человек һаҡау кеше 2. перен. аңлайышһыҙ телле, теле насар; косноязычная речь насар телмәр; косноязычный рассказ теле насар хикәйә
495
КОСВЕННЫЙ, -ая, -ое ситләтелгән, туранан-тура булмаған; косвенные доказательства ситләтелгән дәлилдәр; задавать косвенные вопросы ситләтелгән һорауҙар биреү ♦ косвенный вопрос грам. ситләтелгән һорау; косвенные выборы туранан-тура булмаған һайлауҙар; косвенное дополнение грам. ситләтелгән тултырыусы; косвенные налоги фин. ситләтелгән һалым; косвенные падежи грам. ҡыйыҡ килештәр; косвенная речь грам. ситләтелгән телмәр
КОСЕКАНС м; мат. косеканс
КОСИНУС м; мат. косинус; косинус угла мөйөштөң косинусы
КОСИТЬ I несов. 1. что сабыу; он косит сено ул бесән саба 2. кого-что; перен. ҡырыу, һәләк итеү, үлтереү; снаряды косили неприятельские ряды снарядтар дошман сафын ҡырҙы
КОСИТЬ II несов. 1. что, чем (рот) ҡыйшайтыу, бөршәйтеү, салшайтыу 2. ҡыйшайыу, ҡыя китеү; борозда косит под сошником бураҙна төрән аҫтында ҡыя китте 3. разг. (об одежде, её частях) ҡыйшайып (салшайып) тороу; юбка спереди косит итәге ал яҡтан ҡыйшайып тора 4. без доп. ҡылый ҡарау; один глаз у него косит бер күҙе ҡылый (ҡарай)
КОСИТЬСЯ несов. 1. ҡыйшайыу, ҡырынайыу; дверь косится от сырости ишек еүешлектән ҡыйшая 2. на кого-что күҙ ҡырыйы (сите) менән ҡарау 3. на кого-что; перен. тиҫкәре (ҡырын) ҡарау
КОСИЦА ж 1. уменьш. от коса I; 2. (прядь волос) сәс өлтөгө
КОСИЧКА ж; уменьш. -ласк. от коса I
косматый, -ая, -ое 1. лаҫбыр, оҙон ҡуйы йөнлө, ялбыр; косматый пёс лаҫбыр эт; косматая шапка ялбыр баш кейеме 2. туҙған, ялбыр, ялбыр сәсле; косматая голова ялбыр баш; косматые волосы ялбыр сәс 3. перен. ялбыр; косматые облака ялбыр болоттар
КОСМЕТИКА ж 1. биҙәнеү, косметика; кабинет косметики биҙәнеү кабинеты; лечебная косметика дауалау косметикаһы 2. собир. биҙәнеү әйберҙәре, косметика; употреблять косметику биҙәнеү әйберҙәрен ҡулланыу
КОСМЕТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое биҙәнеү ...ы, косметика ...ы; косметическая фабрика косметика фабрикаһы; косметические средства биҙәнеү әйберҙәре
КОСМЕТОЛОГ м косметолог, косметика белгесе; врач-косметолог табиб-косметолог
КОСМЕТОЛОГИЯ ж косметология (дауалау , бит-тәндец сафлыгын һаҡлау һәм ҡиәфәткә матурлыҡ бирец хаҡындагы фән)
КОСМИЧЕСКИЙ, -ая, -ое йыһан ...ы, космос ...ы; космический корабль йыһан карабы; космическое пространство йыһан киңлеге 2. пе
рен . үтә тиҙ, ифрат ҙур, сиктән тыш; дни пролетели с космической скоростью көндәр бик тиҙ үтте; космический масштаб ифрат ҙур масштаб; космическая сила сиктән тыш көс ♦ космическая пыль йыһан саңы (йондоҙҙар араһындагы кицлектә томан һымаҡ булып йөрөцсе бик ваҡ киҫәктәр); космические лучи йыһан нурҙары (Ер шарына төшкән нурҙар)
КОСМОВИДЕНИЕ с космостан телетап-шырыу
КОСМОГОНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое космогония ...ы; космогоническая гипотеза космогония гипотезаһы
КОСМОГОНИЯ ж космогония (кцк есем-дәренец барлыҡҡа килецен һәм цҫешен өйрәнә торган бцлек); звёздная космогония йондоҙҙар космогонияһы
КОСМОДРОМ м космодром; построить космодром космодром төҙөү
КОСМОЛОГИЯ ж космология (йыһан төҙөлөшө тураһында тәглимәт); проблемы космологии космология проблемалары космонавт м космонавт
КОСМОНАВТИКА ж космонавтика (йыһан-га осоу теорияһы һәм практикаһы); основы космонавтики космонавтика нигеҙҙәре; будущее космонавтики космонавтиканың киләсәге
КОСМОПОЛИТ м и КОСМОПОЛИТКА ж космополит; превратиться в космополита космополитҡа әйләнеү
КОСМОПОЛИТИЗМ м космополитизм, кос-мополитлыҡ (милли традицияларҙы инҡар иткән идеология)
КОСМОПОЛИТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое космополитик; космополитический взгляд космополитик ҡараш
КОСМОС м космос, йыһан, ғаләм; полёты в космос йыһанға осоу; изучать космос ғаләмде өйрәнеү; выйти в космос йыһанға сығыу
кОсмы мн. (ед. косма ж) 1. разг. сәс өлтөгө, таралмаған (ойпаланған) сәс; нечёсан-ные космы таралмаған сәс 2. (о клочьях воды, облаков, тумана) уҡмашып торған, ялбыр; космы облаков ялбыр болоттар
коснЕть несов. 1. в чём и без доп. ҡатып ҡалыу; коснеть в невежестве наҙанлыҡта ҡатып ҡалыу 2. көрмәлеү; язык коснеет тел көрмәлә
КОСНОСТЬ ж ҡатып ҡалғанлыҡ, үҫмәү, алға бармау; косность мышления фекерләүҙең ҡатып ҡалғанлығы
КОСНОЯЗЫЧИЕ с 1. һаҡаулыҡ; страдать косноязычием һаҡаулыҡ менән интегеү 2. перен . тел буталыуы, тотлоғоу ' ____х____> _ _ « J ,
КОСНОЯЗЫЧНЫЙ, -ая, -ое 1. һаҡау; косноязычный человек һаҡау кеше 2. перен. аңлайышһыҙ телле, теле насар; косноязычная речь насар телмәр; косноязычный рассказ теле насар хикәйә
495