Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 507
Поиск по словарям
КРОМЕШНЫЙ
кровожадный, -ая, -ое йыртҡыс, ҡанэс-кес, ҡанһыҙ; кровожадный зверь йыртҡыс хайуан
КРОВОИЗЛИЯНИЕ с; мед. ҡан һауыу; кровоизлияние в мозг мейегә ҡан һауыу
КРОВООБРАЩЕНИЕ с ҡан ’ әйләнеше; искусственное кровообращение яһалма ҡан әйләнеше
КРОВООСТАНАВЛИВАЮЩИЙ, -ая, -ее ҡан туҡтата торған; кровоостанавливающее средство ҡан туҡтата торған дарыу
КРОВОПИЙСТВО с йыртҡыслыҡ, аяуһыҙлыҡ, ҡанһыҙлыҡ
КРОВОПИЙЦА м и ж ҡанэскес, ҡанхур; обозвать кровопийцей ҡанэскес тип атау
КРОВОПОДТЁК м ҡан төйнәлеү (ойошоу, һауыу)
КРОВОПРОЛИТИЕ с ҡан ҡойош, ҡан ҡойоу (түгеү); жестокое кровопролитие аяуһыҙ ҡан ҡойоу; бессмысленное кровопролитие мәғәнәһеҙ ҡан ҡойош
КРОВОПРОЛИТНЫЙ, -ая, -ое ҡан ҡойғос, ҡанлы; кровопролитная война ҡан ҡойғос һуғыш; кровопролитное столкновение ҡанлы бәрелеш
КРОВОПУСКАНИЕ с ҡан алыу (алдырыу) (дауалау өсөн )
КРОВОСМЕШЕНИЕ с ҡан аралашыу (яҡын туган менән енси бәйләнеш)
КРОВОСОСНЫЙ, -ая, -ое ҡан һурғыс; кровососные банки ҡан һурғыс банкалар
КРОВОТЕЧЕНИЕ с ҡан ағыу, ҡан китеү; остановить кровотечение ҡан ағыуҙы туҡтатыу
КРОВОТОЧИВЫЙ, -ая, -ое ҡанап (ҡан ағып) торған; кровоточивая рана ҡанап торған яра
КРОВОТОЧИТЬ несов. ҡанау, ҡан ағыу; рана кровоточит яра ҡанай
КРОВОХАРКАНЬЕ с ҡан төкөрөү
КРОВОХАРКАТЬ несов. ҡан төкөрөү
КРОВЬ ж 1. ҡан; венозная кровь вена ҡаны; артериальная кровь артерия ҡаны; истекать кровью ҡанһырау; разбить в кровь ҡанға туҙҙырыу 2. перен. нәҫел, тоҡом; башкир по крови башҡорт нәҫеленән; чистой крови саф ҡанлы 3. (убийство, кровопролитие) ҡан, ҡан ҡойоу ♦ до крови ҡанатҡансы; в крови у кого ҡанына һеңгән; кровь с молоком сиртһәң, ҡаны сығыр; кровь ударила (бросилась, кинулась) в голову башҡа ҡан йүгерҙе (асыуҙан, ярһыуҙан ); кровь говорит в ком: 1) холҡо беленә; 2) ҡан тарта; кровь играет ҡаны ҡайнай; кровь стынет в жилах ҡот осто, ҡан туҡтай; кровь за кровь ҡанға ҡан, үс алыу; кровь из носу прост. бер нәмәгә лә ҡарамай, ауырлыҡтарға ҡарамай
КРОВЯНИСТЫЙ, -ая, -ое ҡан ҡатыш, ҡанлы; кровянистое мясо ҡанлы ит
КРОВЯНОЙ, -ая, -ое ҡан ...ы; кровяное давление ҡан баҫымы; кровяное пятно ҡан табы; кровяная колбаса ҡан колбасаһы
КРОИЛЬНЫЙ, -ая, -ое спец. бесеү ...ы; кроильный стол бесеү өҫтәле
КРОИТЬ несов. что бесеү, киҫеү; кроить платье күлдәк бесеү; кроить шёлк ебәк туҡыма бесеү
крОйка ж см. кроить; курсы кройки и шитья бесеү-тегеү курстары
КРОКЕТ м; спорт. крокет (шарҙар тәгәрәтеп уйнай торган уйын һәм ошо уйын кәрәк-ярагы )
КРОКЕТНЫЙ, -ая, -ое крокет ...ы; крокетные шары крокет шарҙары
КРОКИРОВАТЬ сов., несов. что крокет һуғыу (крокет уйынында ҡаршы яҡтыц шарын цҙ шарыц менән һугыу)
КРОКИРОВКА ж см. крокировать
КРОКОДИЛ м крокодил
КРОКОДИЛОВ, -а, -о крокодил ...ы; крокодилова кожа крокодил тиреһе ♦ крокодиловы слёзы ялған күҙ йәше
КРОКОДИЛОВЫЙ, -ая, -ое крокодил тиреле, крокодил тиреһенән яһалған; крокодиловый чемодан крокодил тиреһенән яһалған сумаҙан
КРОЛИК м 1. ҡуян, йорт ҡуяны 2. ҡуян тиреһе; шуба из кролика ҡуян тун
КРОЛИКОВОД м ҡуян аҫраусы (белгес)
КРОЛИКОВОДСТВО с ҡуян аҫрау; заниматься кролиководством ҡуян аҫрау менән шөғөлләнеү
КРОЛИКОВОДЧЕСКИЙ, -ая, -ое ҡуян аҫрау ...ы; кролиководческая ферма ҡуян аҫрау фермаһы
КРОЛИЧИЙ, -ья, -ье 1. ҡуян ...ы; кроличий мех ҡуян тиреһе 2. ҡуян (тире); кроличья шапка ҡуян бүрек
КРОЛЬ м; спорт. кроль (иц шәп йөҙөцҙец бер алымы)
КРОЛЬЧАТИНА ж ҡуян ите; жареная крольчатина ҡурылған ҡуян ите
КРОЛЬЧАтНиК м 1. ҡуян ояһы 2. ҡуяндар аҫрау урыны
КРОЛЬЧИХА ж инә ҡуян
КРОЛЬЧОНОК м ҡуян балаһы
КРОМЕ предлог с род. п. 1. (за исключением) башҡа, тыш; кроме него я никого не видел унан башҡа берәүҙе лә күрмәнем 2. (помимо, сверх) -дан/-дән башҡа, тыш; кроме того унан башҡа; кроме зарплаты я получил премию эш хаҡынан тыш премия аҡсаһы алдым ♦ кроме как в знач. союза (только, разве что) шунан башҡа, фәҡәт; кроме того в знач. вводн. сл. (к тому же) шулай уҡ; кроме шуток шаяртмай ғына, ысынлап
КРОМЕШНЫЙ: кромешный ад ҡот осҡос хәл, сыҙамаҫлыҡ хәл; кромешный мрак дөм ҡараңғы
507
кровожадный, -ая, -ое йыртҡыс, ҡанэс-кес, ҡанһыҙ; кровожадный зверь йыртҡыс хайуан
КРОВОИЗЛИЯНИЕ с; мед. ҡан һауыу; кровоизлияние в мозг мейегә ҡан һауыу
КРОВООБРАЩЕНИЕ с ҡан ’ әйләнеше; искусственное кровообращение яһалма ҡан әйләнеше
КРОВООСТАНАВЛИВАЮЩИЙ, -ая, -ее ҡан туҡтата торған; кровоостанавливающее средство ҡан туҡтата торған дарыу
КРОВОПИЙСТВО с йыртҡыслыҡ, аяуһыҙлыҡ, ҡанһыҙлыҡ
КРОВОПИЙЦА м и ж ҡанэскес, ҡанхур; обозвать кровопийцей ҡанэскес тип атау
КРОВОПОДТЁК м ҡан төйнәлеү (ойошоу, һауыу)
КРОВОПРОЛИТИЕ с ҡан ҡойош, ҡан ҡойоу (түгеү); жестокое кровопролитие аяуһыҙ ҡан ҡойоу; бессмысленное кровопролитие мәғәнәһеҙ ҡан ҡойош
КРОВОПРОЛИТНЫЙ, -ая, -ое ҡан ҡойғос, ҡанлы; кровопролитная война ҡан ҡойғос һуғыш; кровопролитное столкновение ҡанлы бәрелеш
КРОВОПУСКАНИЕ с ҡан алыу (алдырыу) (дауалау өсөн )
КРОВОСМЕШЕНИЕ с ҡан аралашыу (яҡын туган менән енси бәйләнеш)
КРОВОСОСНЫЙ, -ая, -ое ҡан һурғыс; кровососные банки ҡан һурғыс банкалар
КРОВОТЕЧЕНИЕ с ҡан ағыу, ҡан китеү; остановить кровотечение ҡан ағыуҙы туҡтатыу
КРОВОТОЧИВЫЙ, -ая, -ое ҡанап (ҡан ағып) торған; кровоточивая рана ҡанап торған яра
КРОВОТОЧИТЬ несов. ҡанау, ҡан ағыу; рана кровоточит яра ҡанай
КРОВОХАРКАНЬЕ с ҡан төкөрөү
КРОВОХАРКАТЬ несов. ҡан төкөрөү
КРОВЬ ж 1. ҡан; венозная кровь вена ҡаны; артериальная кровь артерия ҡаны; истекать кровью ҡанһырау; разбить в кровь ҡанға туҙҙырыу 2. перен. нәҫел, тоҡом; башкир по крови башҡорт нәҫеленән; чистой крови саф ҡанлы 3. (убийство, кровопролитие) ҡан, ҡан ҡойоу ♦ до крови ҡанатҡансы; в крови у кого ҡанына һеңгән; кровь с молоком сиртһәң, ҡаны сығыр; кровь ударила (бросилась, кинулась) в голову башҡа ҡан йүгерҙе (асыуҙан, ярһыуҙан ); кровь говорит в ком: 1) холҡо беленә; 2) ҡан тарта; кровь играет ҡаны ҡайнай; кровь стынет в жилах ҡот осто, ҡан туҡтай; кровь за кровь ҡанға ҡан, үс алыу; кровь из носу прост. бер нәмәгә лә ҡарамай, ауырлыҡтарға ҡарамай
КРОВЯНИСТЫЙ, -ая, -ое ҡан ҡатыш, ҡанлы; кровянистое мясо ҡанлы ит
КРОВЯНОЙ, -ая, -ое ҡан ...ы; кровяное давление ҡан баҫымы; кровяное пятно ҡан табы; кровяная колбаса ҡан колбасаһы
КРОИЛЬНЫЙ, -ая, -ое спец. бесеү ...ы; кроильный стол бесеү өҫтәле
КРОИТЬ несов. что бесеү, киҫеү; кроить платье күлдәк бесеү; кроить шёлк ебәк туҡыма бесеү
крОйка ж см. кроить; курсы кройки и шитья бесеү-тегеү курстары
КРОКЕТ м; спорт. крокет (шарҙар тәгәрәтеп уйнай торган уйын һәм ошо уйын кәрәк-ярагы )
КРОКЕТНЫЙ, -ая, -ое крокет ...ы; крокетные шары крокет шарҙары
КРОКИРОВАТЬ сов., несов. что крокет һуғыу (крокет уйынында ҡаршы яҡтыц шарын цҙ шарыц менән һугыу)
КРОКИРОВКА ж см. крокировать
КРОКОДИЛ м крокодил
КРОКОДИЛОВ, -а, -о крокодил ...ы; крокодилова кожа крокодил тиреһе ♦ крокодиловы слёзы ялған күҙ йәше
КРОКОДИЛОВЫЙ, -ая, -ое крокодил тиреле, крокодил тиреһенән яһалған; крокодиловый чемодан крокодил тиреһенән яһалған сумаҙан
КРОЛИК м 1. ҡуян, йорт ҡуяны 2. ҡуян тиреһе; шуба из кролика ҡуян тун
КРОЛИКОВОД м ҡуян аҫраусы (белгес)
КРОЛИКОВОДСТВО с ҡуян аҫрау; заниматься кролиководством ҡуян аҫрау менән шөғөлләнеү
КРОЛИКОВОДЧЕСКИЙ, -ая, -ое ҡуян аҫрау ...ы; кролиководческая ферма ҡуян аҫрау фермаһы
КРОЛИЧИЙ, -ья, -ье 1. ҡуян ...ы; кроличий мех ҡуян тиреһе 2. ҡуян (тире); кроличья шапка ҡуян бүрек
КРОЛЬ м; спорт. кроль (иц шәп йөҙөцҙец бер алымы)
КРОЛЬЧАТИНА ж ҡуян ите; жареная крольчатина ҡурылған ҡуян ите
КРОЛЬЧАтНиК м 1. ҡуян ояһы 2. ҡуяндар аҫрау урыны
КРОЛЬЧИХА ж инә ҡуян
КРОЛЬЧОНОК м ҡуян балаһы
КРОМЕ предлог с род. п. 1. (за исключением) башҡа, тыш; кроме него я никого не видел унан башҡа берәүҙе лә күрмәнем 2. (помимо, сверх) -дан/-дән башҡа, тыш; кроме того унан башҡа; кроме зарплаты я получил премию эш хаҡынан тыш премия аҡсаһы алдым ♦ кроме как в знач. союза (только, разве что) шунан башҡа, фәҡәт; кроме того в знач. вводн. сл. (к тому же) шулай уҡ; кроме шуток шаяртмай ғына, ысынлап
КРОМЕШНЫЙ: кромешный ад ҡот осҡос хәл, сыҙамаҫлыҡ хәл; кромешный мрак дөм ҡараңғы
507