Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 515
Поиск по словарям
КУПЕЛЬ
тофеля картуф үҫтереү; культура шелкопряда ебәк ҡорто үрсетеү 3. обычно мн. культуры (разновидности разводимых растений) төр, культуралар; зерновые культуры бөртөклө иген (ашлыҡ) культуралары 4. (микроорганизмы) үрсетеү; культура стрептококка стрептококк үрсетеү (лабораторияла )
КУЛЬТУРИЗМ м культуризм (тән мускулдарын нығытыу өсөн физик кцнекмәләр системаһы ); заниматься культуризмом культуризм менән шөғөлләнеү
КУЛЬТУРИСТ м культурист (культуризм менән шөғөлләнецсе)
КУЛЬТУРНИК м; разг. мәҙәниәт хеҙмәткәре (шифаханаларҙа, ял йортонда)
КУЛЬТУРНО-БЫТОВОЙ, -ая, -ое мәҙәниәт-көнкүреш ...ы; культурно-бытовое обслуживание мәҙәниәт-көнкүреш хеҙмәте күрһәтеү
КУЛЬТУРНО-ВОСПИТАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое мәҙәни-тәрбиәүи; культурно-воспитательные мероприятия мәҙәни-тәрбиәүи саралар
КУЛЬТУРНО-МАССОВЫЙ, -ая, -ое киң мәҙәни; культурно-массовая работа киң мәҙәни эш
КУЛЬТУРНО-ПРОСВЕТИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое мәҙәниәт-ағартыу ...ы; культурно-просветительные учреждения мәҙәниәт-ағартыу учреждениелары
КУЛЬТУРНОСТЬ ж мәҙәниәтлелек; высокая культурность юғары мәҙәниәтлелек
КУЛЬТУРНЫЙ, -ая, -ое 1. мәҙәни; культурные связи мәҙәни бәйләнештәр; культурная жизнь мәҙәни тормош 2. аң-белемгә (алдынғы тәрбиәгә) эйә, мәҙәниәтле; культурный человек мәҙәниәтле кеше 3. (о растениях) культуралы, сәсеп үҫтерелә торған; культурные растения культуралы (сәсеп, тәрбиәләп цҫтерелгән) үҫемлектәр ♦ культурный слой земли археол. ерҙең культуралы ҡатламы (кеше йәшәгән урындарҙа органик ҡалдыҡтарҙан һәм ҡаралты емеректәренән барлыҡҡа килгән ер ҡатламы)
КУЛЬТЯ ж ғәрип ҡул (аяҡ) ҡалдығы
КУМ м; уст. кум (урыҫтарҙа исем атаһына суҡындырылған баланың ата-әсәләре һәм исем инәһе өндәшә торған һцҙ)
КУМА ж; уст. кума (урыҫтарҙа исем инәһенә суҡындырылған баланың ата-әсәләре һәм исем атаһы өндәшә торған һцҙ)
КУМАЧ м ҡомас, бурлат
КУМАЧНЫЙ и КУМАЧОВЫЙ, -ая, -ое ҡомас; кумачная рубаха ҡомас күлдәк
кумЕкать несов.; прост. төшөнөү, аңлап алыу
КУМИР м 1. (идол) тораташ 2. перен. кумир, табынған (кеше); кумир молодёжи йәштәрҙең кумиры
КУМОВСКОЙ, -ая, -ое разг. дуҫтарса, әш-нәләрсә, яҡын; кумовские отношения дуҫтарса мөнәсәбәт
КУМОВСТВО с 1. дуҫлыҡ, әшнәлек, яҡынлыҡ 2. перен., разг. ҡоҙа-ҡоҙағыйлыҡ
кУмушка ж 1. ласк. от кума 2. перен. ғәйбәтсе ҡатын
КУМЫКИ мн. ҡумыҡтар, ҡумыҡ халҡы // ед. кумык м ҡумыҡ ир-аты; кумычка ж ҡумыҡ ҡатын-ҡыҙы
КУМЫКСКИЙ, -ая, -ое ҡумыҡ ...ы; кумыкский язык ҡумыҡ теле
КУМЫС м ҡымыҙ; пить кумыс ҡымыҙ эсеү
КУМЫСНЫЙ, -ая, -ое ҡымыҙ ...ы; кумысная закваска ҡымыҙ ҡуры
КУМЫСОЛЕЧЕБНИЦА ж ҡымыҙ дауаханаһы
КУМЫСОЛЕЧЕНИЕ с ҡымыҙ менән дауалау
КУНАК м ҡунаҡ
КУНЖУТ м кунжут (цҫемлек); сеять кунжут кунжут сәсеү
КУНЖУТНЫЙ, -ая, -ое кунжут ...ы; кунжутное масло кунжут майы
кУний, -ья, -ье 1. һыуһар ...ы; куний мех һыуһар тиреһе 2. һыуһар; куний воротник һыуһар яға 3. в знач. сущ. куньи мн.; зоол. һыуһарҙар
КУНИЦА ж 1. һыуһар 2. (мех) һыуһар тиреһе
КУНСТКАМЕРА ж кунсткамера (һирәк осрай торған нәмәләр йыйынтығы һәм шул нәмәләр һаҡлана торған урын)
КУПА ж өйкөм; купа ив тал(дар) өйкөмө
КУПАЛЬНИК м; разг. һыу инеү кейеме
КУПАЛЬНИЦА ж алтынбаш (ҡатмарлы сәскәлеләр ғаиләһенә ҡараған һары сәскәле эре ҡый цләне)
КУПАЛЬНЫЙ, -ая, -ое һыу инеү ...ы; купальный костюм һыу инеү кейеме; купальный сезон һыу инеү сезоны
КУПАЛЬНЯ ж һыу инеү урыны
КУПАЛЬЩИК м и КУПАЛЬЩИЦА ж һыу инеүсе
КУПАНИЕ с см. купать, купаться
КУПАТЬ несов. кого-что йыуындырыу, һыу индереү, ҡойондороу; купать ребёнка бала(ны) йыуындырыу
КУПАТЬСЯ несов. 1. йыуыныу, һыу инеү, ҡойоноу; купаться в ванне ҡорнала йыуыныу; купаться в речке йылғала һыу инеү 2. в чём ҡойоноу; воробьи купаются в пыли турғайҙар туҙанда ҡойона 3. перен. ҡойоноу, күмелеү, сумыу; купаться в славе данға күмелеү (сумыу) ♦ купаться в золоте алтынға күмелеү (цтә бай булыу); купаться в крови ҡанға батыу
купЕ с нескл. купе (пассажир вагонының бер нисә кешелек айырым бцлмәһе)
купейный, -ая, -ое купелы; купейный вагон купелы вагон
купель ж; церк. купель (сиркәцҙә суҡындырғанда баланы сумдырып алыу өсөн һыу һалынған ҙур һауыт)
515
17*
тофеля картуф үҫтереү; культура шелкопряда ебәк ҡорто үрсетеү 3. обычно мн. культуры (разновидности разводимых растений) төр, культуралар; зерновые культуры бөртөклө иген (ашлыҡ) культуралары 4. (микроорганизмы) үрсетеү; культура стрептококка стрептококк үрсетеү (лабораторияла )
КУЛЬТУРИЗМ м культуризм (тән мускулдарын нығытыу өсөн физик кцнекмәләр системаһы ); заниматься культуризмом культуризм менән шөғөлләнеү
КУЛЬТУРИСТ м культурист (культуризм менән шөғөлләнецсе)
КУЛЬТУРНИК м; разг. мәҙәниәт хеҙмәткәре (шифаханаларҙа, ял йортонда)
КУЛЬТУРНО-БЫТОВОЙ, -ая, -ое мәҙәниәт-көнкүреш ...ы; культурно-бытовое обслуживание мәҙәниәт-көнкүреш хеҙмәте күрһәтеү
КУЛЬТУРНО-ВОСПИТАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое мәҙәни-тәрбиәүи; культурно-воспитательные мероприятия мәҙәни-тәрбиәүи саралар
КУЛЬТУРНО-МАССОВЫЙ, -ая, -ое киң мәҙәни; культурно-массовая работа киң мәҙәни эш
КУЛЬТУРНО-ПРОСВЕТИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое мәҙәниәт-ағартыу ...ы; культурно-просветительные учреждения мәҙәниәт-ағартыу учреждениелары
КУЛЬТУРНОСТЬ ж мәҙәниәтлелек; высокая культурность юғары мәҙәниәтлелек
КУЛЬТУРНЫЙ, -ая, -ое 1. мәҙәни; культурные связи мәҙәни бәйләнештәр; культурная жизнь мәҙәни тормош 2. аң-белемгә (алдынғы тәрбиәгә) эйә, мәҙәниәтле; культурный человек мәҙәниәтле кеше 3. (о растениях) культуралы, сәсеп үҫтерелә торған; культурные растения культуралы (сәсеп, тәрбиәләп цҫтерелгән) үҫемлектәр ♦ культурный слой земли археол. ерҙең культуралы ҡатламы (кеше йәшәгән урындарҙа органик ҡалдыҡтарҙан һәм ҡаралты емеректәренән барлыҡҡа килгән ер ҡатламы)
КУЛЬТЯ ж ғәрип ҡул (аяҡ) ҡалдығы
КУМ м; уст. кум (урыҫтарҙа исем атаһына суҡындырылған баланың ата-әсәләре һәм исем инәһе өндәшә торған һцҙ)
КУМА ж; уст. кума (урыҫтарҙа исем инәһенә суҡындырылған баланың ата-әсәләре һәм исем атаһы өндәшә торған һцҙ)
КУМАЧ м ҡомас, бурлат
КУМАЧНЫЙ и КУМАЧОВЫЙ, -ая, -ое ҡомас; кумачная рубаха ҡомас күлдәк
кумЕкать несов.; прост. төшөнөү, аңлап алыу
КУМИР м 1. (идол) тораташ 2. перен. кумир, табынған (кеше); кумир молодёжи йәштәрҙең кумиры
КУМОВСКОЙ, -ая, -ое разг. дуҫтарса, әш-нәләрсә, яҡын; кумовские отношения дуҫтарса мөнәсәбәт
КУМОВСТВО с 1. дуҫлыҡ, әшнәлек, яҡынлыҡ 2. перен., разг. ҡоҙа-ҡоҙағыйлыҡ
кУмушка ж 1. ласк. от кума 2. перен. ғәйбәтсе ҡатын
КУМЫКИ мн. ҡумыҡтар, ҡумыҡ халҡы // ед. кумык м ҡумыҡ ир-аты; кумычка ж ҡумыҡ ҡатын-ҡыҙы
КУМЫКСКИЙ, -ая, -ое ҡумыҡ ...ы; кумыкский язык ҡумыҡ теле
КУМЫС м ҡымыҙ; пить кумыс ҡымыҙ эсеү
КУМЫСНЫЙ, -ая, -ое ҡымыҙ ...ы; кумысная закваска ҡымыҙ ҡуры
КУМЫСОЛЕЧЕБНИЦА ж ҡымыҙ дауаханаһы
КУМЫСОЛЕЧЕНИЕ с ҡымыҙ менән дауалау
КУНАК м ҡунаҡ
КУНЖУТ м кунжут (цҫемлек); сеять кунжут кунжут сәсеү
КУНЖУТНЫЙ, -ая, -ое кунжут ...ы; кунжутное масло кунжут майы
кУний, -ья, -ье 1. һыуһар ...ы; куний мех һыуһар тиреһе 2. һыуһар; куний воротник һыуһар яға 3. в знач. сущ. куньи мн.; зоол. һыуһарҙар
КУНИЦА ж 1. һыуһар 2. (мех) һыуһар тиреһе
КУНСТКАМЕРА ж кунсткамера (һирәк осрай торған нәмәләр йыйынтығы һәм шул нәмәләр һаҡлана торған урын)
КУПА ж өйкөм; купа ив тал(дар) өйкөмө
КУПАЛЬНИК м; разг. һыу инеү кейеме
КУПАЛЬНИЦА ж алтынбаш (ҡатмарлы сәскәлеләр ғаиләһенә ҡараған һары сәскәле эре ҡый цләне)
КУПАЛЬНЫЙ, -ая, -ое һыу инеү ...ы; купальный костюм һыу инеү кейеме; купальный сезон һыу инеү сезоны
КУПАЛЬНЯ ж һыу инеү урыны
КУПАЛЬЩИК м и КУПАЛЬЩИЦА ж һыу инеүсе
КУПАНИЕ с см. купать, купаться
КУПАТЬ несов. кого-что йыуындырыу, һыу индереү, ҡойондороу; купать ребёнка бала(ны) йыуындырыу
КУПАТЬСЯ несов. 1. йыуыныу, һыу инеү, ҡойоноу; купаться в ванне ҡорнала йыуыныу; купаться в речке йылғала һыу инеү 2. в чём ҡойоноу; воробьи купаются в пыли турғайҙар туҙанда ҡойона 3. перен. ҡойоноу, күмелеү, сумыу; купаться в славе данға күмелеү (сумыу) ♦ купаться в золоте алтынға күмелеү (цтә бай булыу); купаться в крови ҡанға батыу
купЕ с нескл. купе (пассажир вагонының бер нисә кешелек айырым бцлмәһе)
купейный, -ая, -ое купелы; купейный вагон купелы вагон
купель ж; церк. купель (сиркәцҙә суҡындырғанда баланы сумдырып алыу өсөн һыу һалынған ҙур һауыт)
515
17*