Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 624
Поиск по словарям
НАНЯТЬ
НАНЯТЬ сов. 1. кого - что яллау; нанять рабочих эшселәр яллау 2. что түләп файҙала-ныу(ға алыу), ялға алыу; нанять квартиру фатирҙы түләп файҙаланыу
НАНЯТЬСЯ сов. ялланыу; наняться плотником балта оҫтаһы булып ялланыу
НАОБЕЩАТЬ сов. что, чего; разг. (күп итеп) вәғәҙә биреү, вәғәҙә биреп (итеп) ташлау (ышандырыу); наобещать гостинцев күстәнәстәр вәғәҙә итеп ташлау
НАОБОРОТ нареч. 1. кире, кирегә (аҙабынан башына); прочитать слово наоборот һүҙҙе кирегә уҡыу; всё делать наоборот бөтәһен дә кире эшләү 2. в знач. вводн. сл. (напротив) киреһенсә; он не ругал нас, а, наоборот, похвалил ул беҙҙе әрләмәне, ә, киреһенсә, маҡтап ҡуйҙы
НАОБУМ нареч.; разг. уйламайынса, уйлап-нитеп тормайынса, уйламаҫтан; ответить наобум уйлап-нитеп тормайынса яуап биреү
НАОРАТЬ сов.; разг. см. накричать
НАОТМАШЬ нареч. киҙәнеп, ҡоласлап, бөтә көскә; ударить наотмашь киҙәнеп һуғыу
НАОТРЕЗ нареч. ҡырҡа, ҡырт киҫеп, бөтөнләй, ҡәтғи рәүештә; отказаться наотрез ҡәтғи рәүештә кире ҡағыу
НАПАДАТЬ сов. күп ҡойолоу (төшөү, яуыу); на дорогу нападало много листьев юлға бик күп япраҡ ҡойолған
НАПАДАТЬ I несов. см. напасть I
НАПАДАТЬ II несов. см. напасть II
НАПАДАЮЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. от нападать I; 2. в знач. сущ. нападающий м; спорт. һөжүм итеүсе (футбол, хоккей һ. б. уйындарҙа)
НАПАДЕНИЕ с 1. һөжүм, һөжүм итеү; вооружённое нападение ҡораллы һөжүм 2. спорт. һөжүм итеү, ташланыу
НАПАДКИ только мн. бәйләнеү(ҙәр), ғәйеп ташлау(ҙар), нахаҡ бәлә(ләр); подвергаться нападкам ғәйеп ташлауға дусар ителеү
НАПАИВАТЬ I несов. см. напоить 2
НАПАИВАТЬ II несов. см. напаять
НАПАЙКА ж 1. см. напаять — напаивать II; напайка конца провода сымдың осон йәбештереү 2. йәбештерелгән киҫәк (паять итеп); напайка на цоколе лампы лампаның цоколенә йәбештереп ҡуйылған киҫәк
НАПАКОСТИТЬ и НАПАКОСТНИЧАТЬ сов.; разг. этлек эшләү (итеү), насарлыҡ ҡылыу, зыян (зарар) килтереү; напакостить в мелочах ваҡ-төйәк эштәрҙә этлек итеү
НАПАЛМ м напалм (яндыра торган бензинлы ҡатышма)
НАПАЛМОВЫЙ, -ая, -ое напалмлы; напалмовая бомба напалмлы бомба
НАПАЛЫВАТЬ несов. см. наполоть
НАПАРИВАТЬ несов. см. напарить
НАПАРИТЬ сов. 1. что, чего быҡтырыу, быуҙа (парҙа) бешереү; напарить репы парҙа
шалҡан бешереү 2. кого - что; разг. (в бане) (һәйбәтләп) сабыу
НАПАРИТЬСЯ сов.; разг. туйғансы (һәйбәтләп) сабыныу; напариться в бане мунсала туйғансы сабыныу
НАПАРНИК м и НАПАРНИЦА ж; разг. иш, һыңар, уҙаҡ; найти напарника иш табыу
НАПАРЫВАТЬ I несов. см. напороть I
НАПАРЫВАТЬ II несов. см. напороть II 1 НАПАРЫВАТЬСЯ несов. см. напороться НАПАСАТЬ несов. см. напасти
НАПАСАТЬСЯ несов. 1. см. напастись I; 2. страд. от напасать
НАПАСТИ сов. что, чего; прост. (күпмелер) әҙерләп ҡуйыу; напасти на зиму продуктов ҡышҡа аҙыҡ-түлек әҙерләп ҡуйыу
НАПАСТИСЬ I сов. чего; разг. (обычно с от-риц. “не”) етерлек әҙерләп ҡуйыу; на вас не напасёшься еды һеҙгә ашарға әҙерләп еткерә алмаҫһың
НАПАСТИСЬ II сов.; разг. (көтөүлектә йөрөп) туйғансы ашау; коровы напаслись һыйырҙар көтөүлектә йөрөп ашап туйғандар
НАПАСТЬ I сов. 1. на кого - что (совершить нападение) һөжүм итеү, ташланыу, яу асыу; напасть на врага дошманға һөжүм итеү 2. разг. ябырылыу; на посевы напала саранча сәсеүлектәргә саранча ябырылды 3. на что; разг. (с жадностью приняться за что - л.) ҡомһоҙланып -ға/-гә тотоноу (керешеү) 4. на кого; разг. (придраться ) бәйләнеү, ябырылыу; оппоненты напали на докладчика оппоненттар докладсыға бәйләнде 5. на что (обнаружить) төшөү, табыу, тап булыу, осрау, юлығыу; напасть на интересную мысль ҡыҙыҡлы фекергә тап булыу; напасть на след эҙенә төшөү; напасть на грибы бәшмәктәргә осрау 6. на кого (о каком -л. чувстве , состоянии) килеү, төшөү, баҫыу; напал страх ҡурҡыу баҫты; напал сон йоҡо килде
НАПАСТЬ II сов. см. нападать
НАПАСТЬ III ж; разг. (беда) бәлә, ҡаза, күңелһеҙлек, ҡайғы, бәхетһеҙлек
НАПАХАТЬ сов. что, чего һөрөү, һөрөп ташлау; напахать пять гектаров биш гектар ер һөрөп ташлау
НАПАХИВАТЬ несов. см. напахать
НАПАЧКАТЬ сов. бысратыу, бысратып бөтөү; напачкать на полу иҙәнде бысратып бөтөү напаЯть сов. 1. что (металл иретеп) йәбештереү; напаять пластинку ҡурғаш иретеп пластинка йәбештереү 2. что, чего металл иретеп әҙерләү (яһау); напаять серьги металл иретеп алҡа яһау
НАПЕВ м көй, моң; народные напевы халыҡ моңдары
НАПЕВАТЬ несов. 1. см. напеть 2. что и без доп. әкрен генә (ауыҙ эсенән генә) көйләү; напевать вполголоса әкрен генә тауыш менән көйләү
624
НАНЯТЬ сов. 1. кого - что яллау; нанять рабочих эшселәр яллау 2. что түләп файҙала-ныу(ға алыу), ялға алыу; нанять квартиру фатирҙы түләп файҙаланыу
НАНЯТЬСЯ сов. ялланыу; наняться плотником балта оҫтаһы булып ялланыу
НАОБЕЩАТЬ сов. что, чего; разг. (күп итеп) вәғәҙә биреү, вәғәҙә биреп (итеп) ташлау (ышандырыу); наобещать гостинцев күстәнәстәр вәғәҙә итеп ташлау
НАОБОРОТ нареч. 1. кире, кирегә (аҙабынан башына); прочитать слово наоборот һүҙҙе кирегә уҡыу; всё делать наоборот бөтәһен дә кире эшләү 2. в знач. вводн. сл. (напротив) киреһенсә; он не ругал нас, а, наоборот, похвалил ул беҙҙе әрләмәне, ә, киреһенсә, маҡтап ҡуйҙы
НАОБУМ нареч.; разг. уйламайынса, уйлап-нитеп тормайынса, уйламаҫтан; ответить наобум уйлап-нитеп тормайынса яуап биреү
НАОРАТЬ сов.; разг. см. накричать
НАОТМАШЬ нареч. киҙәнеп, ҡоласлап, бөтә көскә; ударить наотмашь киҙәнеп һуғыу
НАОТРЕЗ нареч. ҡырҡа, ҡырт киҫеп, бөтөнләй, ҡәтғи рәүештә; отказаться наотрез ҡәтғи рәүештә кире ҡағыу
НАПАДАТЬ сов. күп ҡойолоу (төшөү, яуыу); на дорогу нападало много листьев юлға бик күп япраҡ ҡойолған
НАПАДАТЬ I несов. см. напасть I
НАПАДАТЬ II несов. см. напасть II
НАПАДАЮЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. от нападать I; 2. в знач. сущ. нападающий м; спорт. һөжүм итеүсе (футбол, хоккей һ. б. уйындарҙа)
НАПАДЕНИЕ с 1. һөжүм, һөжүм итеү; вооружённое нападение ҡораллы һөжүм 2. спорт. һөжүм итеү, ташланыу
НАПАДКИ только мн. бәйләнеү(ҙәр), ғәйеп ташлау(ҙар), нахаҡ бәлә(ләр); подвергаться нападкам ғәйеп ташлауға дусар ителеү
НАПАИВАТЬ I несов. см. напоить 2
НАПАИВАТЬ II несов. см. напаять
НАПАЙКА ж 1. см. напаять — напаивать II; напайка конца провода сымдың осон йәбештереү 2. йәбештерелгән киҫәк (паять итеп); напайка на цоколе лампы лампаның цоколенә йәбештереп ҡуйылған киҫәк
НАПАКОСТИТЬ и НАПАКОСТНИЧАТЬ сов.; разг. этлек эшләү (итеү), насарлыҡ ҡылыу, зыян (зарар) килтереү; напакостить в мелочах ваҡ-төйәк эштәрҙә этлек итеү
НАПАЛМ м напалм (яндыра торган бензинлы ҡатышма)
НАПАЛМОВЫЙ, -ая, -ое напалмлы; напалмовая бомба напалмлы бомба
НАПАЛЫВАТЬ несов. см. наполоть
НАПАРИВАТЬ несов. см. напарить
НАПАРИТЬ сов. 1. что, чего быҡтырыу, быуҙа (парҙа) бешереү; напарить репы парҙа
шалҡан бешереү 2. кого - что; разг. (в бане) (һәйбәтләп) сабыу
НАПАРИТЬСЯ сов.; разг. туйғансы (һәйбәтләп) сабыныу; напариться в бане мунсала туйғансы сабыныу
НАПАРНИК м и НАПАРНИЦА ж; разг. иш, һыңар, уҙаҡ; найти напарника иш табыу
НАПАРЫВАТЬ I несов. см. напороть I
НАПАРЫВАТЬ II несов. см. напороть II 1 НАПАРЫВАТЬСЯ несов. см. напороться НАПАСАТЬ несов. см. напасти
НАПАСАТЬСЯ несов. 1. см. напастись I; 2. страд. от напасать
НАПАСТИ сов. что, чего; прост. (күпмелер) әҙерләп ҡуйыу; напасти на зиму продуктов ҡышҡа аҙыҡ-түлек әҙерләп ҡуйыу
НАПАСТИСЬ I сов. чего; разг. (обычно с от-риц. “не”) етерлек әҙерләп ҡуйыу; на вас не напасёшься еды һеҙгә ашарға әҙерләп еткерә алмаҫһың
НАПАСТИСЬ II сов.; разг. (көтөүлектә йөрөп) туйғансы ашау; коровы напаслись һыйырҙар көтөүлектә йөрөп ашап туйғандар
НАПАСТЬ I сов. 1. на кого - что (совершить нападение) һөжүм итеү, ташланыу, яу асыу; напасть на врага дошманға һөжүм итеү 2. разг. ябырылыу; на посевы напала саранча сәсеүлектәргә саранча ябырылды 3. на что; разг. (с жадностью приняться за что - л.) ҡомһоҙланып -ға/-гә тотоноу (керешеү) 4. на кого; разг. (придраться ) бәйләнеү, ябырылыу; оппоненты напали на докладчика оппоненттар докладсыға бәйләнде 5. на что (обнаружить) төшөү, табыу, тап булыу, осрау, юлығыу; напасть на интересную мысль ҡыҙыҡлы фекергә тап булыу; напасть на след эҙенә төшөү; напасть на грибы бәшмәктәргә осрау 6. на кого (о каком -л. чувстве , состоянии) килеү, төшөү, баҫыу; напал страх ҡурҡыу баҫты; напал сон йоҡо килде
НАПАСТЬ II сов. см. нападать
НАПАСТЬ III ж; разг. (беда) бәлә, ҡаза, күңелһеҙлек, ҡайғы, бәхетһеҙлек
НАПАХАТЬ сов. что, чего һөрөү, һөрөп ташлау; напахать пять гектаров биш гектар ер һөрөп ташлау
НАПАХИВАТЬ несов. см. напахать
НАПАЧКАТЬ сов. бысратыу, бысратып бөтөү; напачкать на полу иҙәнде бысратып бөтөү напаЯть сов. 1. что (металл иретеп) йәбештереү; напаять пластинку ҡурғаш иретеп пластинка йәбештереү 2. что, чего металл иретеп әҙерләү (яһау); напаять серьги металл иретеп алҡа яһау
НАПЕВ м көй, моң; народные напевы халыҡ моңдары
НАПЕВАТЬ несов. 1. см. напеть 2. что и без доп. әкрен генә (ауыҙ эсенән генә) көйләү; напевать вполголоса әкрен генә тауыш менән көйләү
624