Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 741
Поиск по словарям
ОГОНЬ
ОГНЕВОЙ, -ая, -ое 1. утта, ут менэн; огневая сушка утта киптереү 2. ут төҫлө, ялҡын төҫөндәге; огневой флаг ут төҫлө флаг; огневые рябины ялҡын төҫөндәге миләштәр 3. ут ...ы, атыу ...ы; огневая атака ут һөжүме; огневая подготовка атыу әҙерлеге ♦ огневая позиция атыу позицияһы; огневые средства атыу ҡоралдары; огневая точка ут нөктәһе
ОГНЕДЫШАЩИЙ, -ая, -ее ут сәскән (сәсрәткән), ут бөркөп торған; огнедышащий дракон ут бөркөп торған аждаһа
ОГНЕМЁТ м; воен. огнемёт, ут асҡыс (бөрккөс)
Огненный, -ая, -ое 1. ут ...ы, ялҡын ...ы; огненный столб ялҡын бағанаһы; огненные языки ялҡын телдәре 2. ут төҫлө (төҫөндәге), ут ҡыҙыл, ҡып-ҡыҙыл; огненное небо күк йөҙө ҡып-ҡыҙыл; огненный цветок ҡып-ҡыҙыл сәскә 3. ялҡынлы, дәртле, янып торған; огненные глаза ялҡынлы күҙҙәр; огненное воображение дәртле хыял; огненные слова ялҡынлы һүҙҙәр
ОГНЕОПАСНЫЙ, -ая, -ое тиҙ ҡабыныусан, янғындан (уттан) ҡурҡыныслы; огнеопасная жидкость тиҙ ҡабыныусан шыйыҡса
ОГНЕПОКЛОННИК м утҡа табыныусы ( кеше )
ОГНЕПОКЛОННИЧЕСТВО и ОГНЕПОКЛОНСТВО с утҡа табыныу
ОГНЕПРИПАСЫ только мн. атыу кәрәк-ярағы (туп, патрон, бомба һ. б.)
ОГНЕСТОЙКИЙ, -ая, -ое утҡа сыҙамлы, янмай торған; огнестойкие сооружения утҡа сыҙамлы ҡоролмалар
ОГНЕСТОЙКОСТЬ ж утҡа сыҙамлылыҡ, утҡа сыҙамлы булыу, утҡа янмау (бирешмәү)
ОГНЕСТРЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. атыу ...ы, ата торған; огнестрельное оружие атыу ҡоралы 2. пуля ...ы, снаряд ярсығы ...ы; огнестрельная рана пуля (снаряд ярсығы) яраһы
ОГНЕТУШИТЕЛЬ м ут һүндергес
ОГНЕУПОРНОСТЬ ж утҡа сыҙамлылыҡ, утҡа сыҙамлы булыу
ОГНЕУПОРНЫЙ, -ая, -ое утҡа сыҙамлы; огнеупорный кирпич утҡа сыҙамлы кирбес
ОГНЕУПОРЫ только мн. утҡа сыҙамлы материалдар
ОГНИВО с саҡматаш, саҡмаҡорос
ОГНИЩЕ с 1. ут (усаҡ) урыны 2. яныҡ, көйөк (урманын ҡырҡып, яндырып, һөрөцгә билдәләнгән урын)
ОГО и о-го-гО межд. (выражает удивление , восхищение, одобрение и т. д.) ай-һай, һай-һай, әй, әһә; ого, как ты вырос һай-һай, ҡайһылай үҫкәнһең
ОГОВАРИВАТЬ несов. см. оговорить
ОГОВАРИВАТЬСЯ несов. 1. см. оговориться 2. страд. от оговаривать
оговОр м; разг. яла
ОГОВОРИТЬ сов. 1. кого-что; разг. яла яғыу, кеше өҫтөнән һөйләү; оговорить на допросе допроста кеше өҫтөнән һөйләү 2. что алдан һөйләшеп ҡуйыу; оговорить срок работы эш срогын алдан һөйләшеп ҡуйыу 3. что (сделать оговорку) аңлатма биреү, иҫкәрмә яһау; оговорить своё несогласие риза булмауыңа аңлатма биреү
ОГОВОРИТЬСЯ сов. 1. иҫкәртеп (әйтеп) китеү; я должен оговориться мин иҫкәртеп китергә тейешмен 2. (ошибиться в речи) яңылыш әйтеп ҡуйыу (ебәреү), яңылыш һүҙ ысҡындырыу; оговориться второпях ашығыслыҡ менән яңылыш әйтеп ҡуйыу
ОГОВОРКА ж 1. (замечание к сказанному) төҙәтмә, өҫтәмә; с оговорками (ҡайһы бер) төҙәтмәләр менән 2. (обмолвка) яңылыш (әйтелгән) һүҙ, һүҙ хатаһы; случайная оговорка осраҡлы һүҙ хатаһы
оголЕние с см. оголить, оголиться
ОГОЛЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от оголить 2. прил. яланғас, шәрә; оголённая голова яланғас баш 3. прил. яланғас, ҡола, япраҡһыҙ, үләнһеҙ; оголённое поле ҡола ялан; оголённые деревья яланғас ағастар 4. прил. яланғас, тышһыҙ, тышы һыҙырып алынған; оголённый провод яланғас сым
ОГОЛИТЬ сов. 1. кого-что асыу; оголить плечи иңбаштарҙы асыу 2. что яланғасландырыу, яланғас (шәрә) ҡалдырыу; ветер оголил деревья ел ағастарҙы яланғасландырҙы 3. что яланғаслау, ҡапһыҙ (тышһыҙ, асыҡ) ҡалдырыу; оголить провод сымды асыҡ ҡалдырыу 4. что (вынуть из ножен) һурыу, һурып алыу 5. что асыу, асыҡ (һаҡһыҙ) ҡалдырыу; оголить фланг флангыны асыҡ ҡалдырыу
ОГОЛИТЬСЯ сов. 1. (обнажиться) асылыу, асыҡ (яланғас) ҡалыу 2. яланғасланыу (шәрә ҡалыу); деревья уже оголились ағастар яланғасланған инде 3. (стать видимым) яланғасланыу, тышһыҙ (асыҡ) ҡалыу, асылыу; провод оголился сым асыҡ ҡалған 4. (стать открытым для врага) асыҡ (һаҡһыҙ) ҡалыу; линия фронта оголилась фронт һыҙығы асыҡ ҡалды
оголтелый, -ая, -ое разг. шашынған, ҡоторонған; оголтелый враг ҡоторонған дошман
ОГОЛЯТЬ несов. см. оголить
ОГОЛЯТЬСЯ несов. 1. см. оголиться
2. страд. от оголять
ОГОНЁК м 1. уменьш. -ласк. от огонь 2. перен . дәрт, сатҡы; работать с огоньком дәрт менән эшләү 3. (свет, пятно света, блеск глаз) ут яҡтыһы; не видно ни огонька бер ут яҡтыһы ла күренмәй ♦ зайти (забежать) на огонёк үтеп барышлай кереү, тәҙрәнән ут күреп кереү
огОнь м; в разн. знач. ут; огонь в печи ме-йестәге ут; развести огонь ут яндырыу (ҡабы-
741
ОГНЕВОЙ, -ая, -ое 1. утта, ут менэн; огневая сушка утта киптереү 2. ут төҫлө, ялҡын төҫөндәге; огневой флаг ут төҫлө флаг; огневые рябины ялҡын төҫөндәге миләштәр 3. ут ...ы, атыу ...ы; огневая атака ут һөжүме; огневая подготовка атыу әҙерлеге ♦ огневая позиция атыу позицияһы; огневые средства атыу ҡоралдары; огневая точка ут нөктәһе
ОГНЕДЫШАЩИЙ, -ая, -ее ут сәскән (сәсрәткән), ут бөркөп торған; огнедышащий дракон ут бөркөп торған аждаһа
ОГНЕМЁТ м; воен. огнемёт, ут асҡыс (бөрккөс)
Огненный, -ая, -ое 1. ут ...ы, ялҡын ...ы; огненный столб ялҡын бағанаһы; огненные языки ялҡын телдәре 2. ут төҫлө (төҫөндәге), ут ҡыҙыл, ҡып-ҡыҙыл; огненное небо күк йөҙө ҡып-ҡыҙыл; огненный цветок ҡып-ҡыҙыл сәскә 3. ялҡынлы, дәртле, янып торған; огненные глаза ялҡынлы күҙҙәр; огненное воображение дәртле хыял; огненные слова ялҡынлы һүҙҙәр
ОГНЕОПАСНЫЙ, -ая, -ое тиҙ ҡабыныусан, янғындан (уттан) ҡурҡыныслы; огнеопасная жидкость тиҙ ҡабыныусан шыйыҡса
ОГНЕПОКЛОННИК м утҡа табыныусы ( кеше )
ОГНЕПОКЛОННИЧЕСТВО и ОГНЕПОКЛОНСТВО с утҡа табыныу
ОГНЕПРИПАСЫ только мн. атыу кәрәк-ярағы (туп, патрон, бомба һ. б.)
ОГНЕСТОЙКИЙ, -ая, -ое утҡа сыҙамлы, янмай торған; огнестойкие сооружения утҡа сыҙамлы ҡоролмалар
ОГНЕСТОЙКОСТЬ ж утҡа сыҙамлылыҡ, утҡа сыҙамлы булыу, утҡа янмау (бирешмәү)
ОГНЕСТРЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. атыу ...ы, ата торған; огнестрельное оружие атыу ҡоралы 2. пуля ...ы, снаряд ярсығы ...ы; огнестрельная рана пуля (снаряд ярсығы) яраһы
ОГНЕТУШИТЕЛЬ м ут һүндергес
ОГНЕУПОРНОСТЬ ж утҡа сыҙамлылыҡ, утҡа сыҙамлы булыу
ОГНЕУПОРНЫЙ, -ая, -ое утҡа сыҙамлы; огнеупорный кирпич утҡа сыҙамлы кирбес
ОГНЕУПОРЫ только мн. утҡа сыҙамлы материалдар
ОГНИВО с саҡматаш, саҡмаҡорос
ОГНИЩЕ с 1. ут (усаҡ) урыны 2. яныҡ, көйөк (урманын ҡырҡып, яндырып, һөрөцгә билдәләнгән урын)
ОГО и о-го-гО межд. (выражает удивление , восхищение, одобрение и т. д.) ай-һай, һай-һай, әй, әһә; ого, как ты вырос һай-һай, ҡайһылай үҫкәнһең
ОГОВАРИВАТЬ несов. см. оговорить
ОГОВАРИВАТЬСЯ несов. 1. см. оговориться 2. страд. от оговаривать
оговОр м; разг. яла
ОГОВОРИТЬ сов. 1. кого-что; разг. яла яғыу, кеше өҫтөнән һөйләү; оговорить на допросе допроста кеше өҫтөнән һөйләү 2. что алдан һөйләшеп ҡуйыу; оговорить срок работы эш срогын алдан һөйләшеп ҡуйыу 3. что (сделать оговорку) аңлатма биреү, иҫкәрмә яһау; оговорить своё несогласие риза булмауыңа аңлатма биреү
ОГОВОРИТЬСЯ сов. 1. иҫкәртеп (әйтеп) китеү; я должен оговориться мин иҫкәртеп китергә тейешмен 2. (ошибиться в речи) яңылыш әйтеп ҡуйыу (ебәреү), яңылыш һүҙ ысҡындырыу; оговориться второпях ашығыслыҡ менән яңылыш әйтеп ҡуйыу
ОГОВОРКА ж 1. (замечание к сказанному) төҙәтмә, өҫтәмә; с оговорками (ҡайһы бер) төҙәтмәләр менән 2. (обмолвка) яңылыш (әйтелгән) һүҙ, һүҙ хатаһы; случайная оговорка осраҡлы һүҙ хатаһы
оголЕние с см. оголить, оголиться
ОГОЛЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от оголить 2. прил. яланғас, шәрә; оголённая голова яланғас баш 3. прил. яланғас, ҡола, япраҡһыҙ, үләнһеҙ; оголённое поле ҡола ялан; оголённые деревья яланғас ағастар 4. прил. яланғас, тышһыҙ, тышы һыҙырып алынған; оголённый провод яланғас сым
ОГОЛИТЬ сов. 1. кого-что асыу; оголить плечи иңбаштарҙы асыу 2. что яланғасландырыу, яланғас (шәрә) ҡалдырыу; ветер оголил деревья ел ағастарҙы яланғасландырҙы 3. что яланғаслау, ҡапһыҙ (тышһыҙ, асыҡ) ҡалдырыу; оголить провод сымды асыҡ ҡалдырыу 4. что (вынуть из ножен) һурыу, һурып алыу 5. что асыу, асыҡ (һаҡһыҙ) ҡалдырыу; оголить фланг флангыны асыҡ ҡалдырыу
ОГОЛИТЬСЯ сов. 1. (обнажиться) асылыу, асыҡ (яланғас) ҡалыу 2. яланғасланыу (шәрә ҡалыу); деревья уже оголились ағастар яланғасланған инде 3. (стать видимым) яланғасланыу, тышһыҙ (асыҡ) ҡалыу, асылыу; провод оголился сым асыҡ ҡалған 4. (стать открытым для врага) асыҡ (һаҡһыҙ) ҡалыу; линия фронта оголилась фронт һыҙығы асыҡ ҡалды
оголтелый, -ая, -ое разг. шашынған, ҡоторонған; оголтелый враг ҡоторонған дошман
ОГОЛЯТЬ несов. см. оголить
ОГОЛЯТЬСЯ несов. 1. см. оголиться
2. страд. от оголять
ОГОНЁК м 1. уменьш. -ласк. от огонь 2. перен . дәрт, сатҡы; работать с огоньком дәрт менән эшләү 3. (свет, пятно света, блеск глаз) ут яҡтыһы; не видно ни огонька бер ут яҡтыһы ла күренмәй ♦ зайти (забежать) на огонёк үтеп барышлай кереү, тәҙрәнән ут күреп кереү
огОнь м; в разн. знач. ут; огонь в печи ме-йестәге ут; развести огонь ут яндырыу (ҡабы-
741