Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 75


Поиск по словарям

Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том

БЕСКОНЕЧНЫЙ
БЕРЕЖНОСТЬ ж 1. (осторожность) һаҡлыҡ, һаҡсыллыҡ 2. (заботливость) ҡайғыртыу-санлыҡ, иғтибарлылыҡ
БЕРЕЖНЫЙ, -ая, -ое 1. (осторожный) һаҡ, һаҡсыл 2. (заботливый) ҡайғыртыусан, иғтибарлы
БЕРЁЗА ж ҡайын; белая берёза аҡ ҡайын; берёза карликовая кәрлә ҡайын; берёза пушистая тәлгәш ҡайын; берёза приземистая тәпәш ҡайын; одинокая берёза яңғыҙ ҡайын
БЕРЕЗНЯК м ҡайынлыҡ, сауҡалыҡ, ҡайын урманы
БЕРЁЗОВИК м ҡайын бәшмәге (ҡайынлыҡта цҫкән ашарга яраҡлы бәшмәк)
БЕРЁЗОВЫЙ, -ая, -ое 1. ҡайын ...ы; берёзовый лист ҡайын япрағы; берёзовый сок ҡайын һуты; берёзовая роща ҡайын урманы, ҡайынлыҡ, сауҡалыҡ 2. ҡайын ...ы, ҡайындан яһалған; берёзовая шкатулка ҡайын ҡумта; берёзовые дрова ҡайын утын ♦ берёзовая каша һыйғыр сыбыҡ (һуҡтырыу өсөн)
БЕРЕЙТОР м берейтор, ат өйрәтеүсе (менге аттарҙы һыбай йөрөргә өйрәтецсе)
БЕРЕМЕНЕТЬ несов. буйға (ҡорһаҡҡа, ауырға, балаға) ҡалыу, йөккә уҙыу
БЕРЕМЕННАЯ 1. йөклө, ауырлы, ауыр аяҡлы, гөманлы 2. в знач. сущ. беременная ж йөклө (ауырлы, ауыр аяҡлы, гөманлы) ҡатын
БЕРЕМЕННОСТЬ ж буйында булыу, йөклө (ауырлы, ҡорһаҡлы, гөманлы) булыу
БЕРЕСКЛЕТ м зелпе, осҡат
БЕРЁСТА и БЕРЕСТА ж туҙ, ҡайын туҙы
БЕРЁСТОВЫЙ и БЕРЕСТЯНОЙ, -ая, -ое туҙ, ҡайын туҙынан; берестяные изделия ҡайын туҙынан яһалған әйберҙәр; берестяное ведро туҙ күнәк; берёстовый кузовок туҙ тырыз ♦ берестяные грамоты туҙға яҙылған яҙмалар, яҙма ҡомартҡылар
берЕт м берет (тирәсһеҙ тццәрәк баш кейеме ); красный берет ҡыҙыл берет; детский берет балалар береты; надеть берет берет кейеү
берЕчь несов. 1. что (.хранить) һаҡлау, һаҡлап (ҡәҙерләп) тотоу; берегу вещи отца атайымдың нәмәләрен һаҡлап тотам 2. (расчётливо тратить) һаҡлау, һаҡ (иҫәп менән) тотоноу; беречь сено к весне бесәнде яҙға һаҡлау; беречь каждую копейку һәр тинде иҫәпләп тотоноу 3. кого-что (заботливо оберегать) һаҡлау; беречь своё здоровье һаулығыңды һаҡлау ♦ беречь как зеницу ока күҙ ҡараһы кеүек һаҡлау
БЕРЕЧЬСЯ несов. 1. кого-чего (остерегаться ) һаҡланыу, һаҡ (абай) булыу; беречься простуды һалҡын тейеүҙән һаҡланыу; берегись злой собаки уҫал эттән һаҡ бул 2. страд. от беречь
БЕРИ-БЕРИ ж нескл.; мед. бери-бери (В1 витамины етешмәгәнлектән килгән ауырыу; авитаминоз )
БЕРИЛЛ м берилл (затлы минерал)
БЕРИЛЛИЙ м бериллий (химик элемент, көмөш төҫлө ҡаты ецел металл)
бЕрковец м берковец (ун ботҡа торошло боронго урыҫ цлсәц берәмеге)
бЕркут м бөркөт; степной беркут дала бөркөтө; горный беркут тау бөркөтө
БЕРЛОГА ж өң, айыу өңө
БЕРТОЛЕТОВ: бертолетова соль бертолет тоҙо (органик матдәләр менән берлектә шартлатҡыс ҡатышма барлыҡҡа килтерә торган аҡ төҫтәге кристаллик онтаҡ)
БЕРЦОВЫЙ: берцовые кости енсек (ашыҡ) һөйәктәре (хайуандарҙа); сираҡ (енсек) һөйәктәре ( кешелә )
БЕС... приставка см. без...
БЕС м ен, шайтан ♦ бес попутал шайтан ҡотортҡан; мелким бесом рассыпаться перед кем ҡойроҡ болғау, табан ялау, тәрилкә тотоу
бесЕда ж 1. (разговор) әңгәмә, һөйләшеү; вести оживлённую беседу ҡыҙыу әңгәмә алып барыу; за дружеской беседой дуҫтарса һөйләшеп ултырғанда 2. (собеседование) әңгәмә, һөйләшеү, фекер алышыу; провести беседу со студентами студенттар менән әңгәмә үткәреү
бесЕдка ж беседка (1. паркта, баҡсала, өй эргәһендә ял итеп ултыра торган өҫтө ҡыйыҡлы урын 2. махс. бейек биналарҙы буяганда эшселәр өсөн яһалган аҫылмалы кцтәрмә)
БЕСЕДОВАТЬ несов. әңгәмәләшеү, һөйләшеү, әңгәмә үткәреү; беседовать с учащимися уҡыусылар менән әңгәмә үткәреү
БЕСЁНОК м; разг. 1. уменьш. от бес ен (шайтан) балаһы 2. (о шалуне) шаян, шуҡ, тиктормаҫ, шайтан ботағы ♦ бесенята в глазах у кого или чьих күҙҙәге шаян осҡондар, күҙ уйнау
БЕСИТЬ несов. кого енләндереү, асыуын ҡабартыу (килтереү), шаштырыу, ҡоторондороу
БЕСИТЬСЯ несов. 1. (заболевать бешенством — о животных) ҡотороу 2. (неистовствовать ) шашыныу, ҡотороноу, енләнеү 3. перен., прост. (резвиться, шалить) пыр туҙып шаярыу, шашыныу, тилереү ♦ с жиру беситься прост. майына сыҙай алмау, һимереп (туйып) һикереү, рәхәтлеккә сыҙаша алмау
БЕСКЛАССОВЫЙ, -ая, -ое синыфһыҙ, синыфтарға бүленмәгән; бесклассовое общество синыфһыҙ йәмғиәт
БЕСКОЗЫРКА ж бескозырка; матросская бескозырка матрос бескозыркаһы
БЕСКОМПРОМИССНЫЙ, -ая, -ое компромисһыҙ, килешеүһеҙ, килешеп эшләнмәгән
БЕСКОНЕЧНОСТЬ ж 1. сикһеҙлек, осһоҙ-ҡырыйһыҙлыҡ, икһеҙ-сикһеҙлек; бесконечность пространства и времени арауыҡ һәм ваҡыттың сикһеҙлеге 2. мат. сикһеҙлек ♦ до бесконечности бик оҙаҡ, сикһеҙ
БЕСКОНЕЧНЫЙ, -ая, -ое 1. (беспредельный ) икһеҙ-сикһеҙ, осһоҙ-ҡырыйһыҙ, сикһеҙ, 75