БИТЫЙ
БИОГРАФИЯ ж биография (кемдец дэ булһа тормош юлын һцрэтлэц); биография Ш.Бабича Ш.Бабич биографияһы
БИОЛОГ м биолог, биология белгесе
БИОЛОГИЧЕСКИЙ, -ая, -ое биология ...ы, биологик; биологическая станция биология станцияһы
БИОЛОГИЯ ж биология (йэнле тэбигэт тураһындамы фэн )
БИОНИКА ж бионика (кибернетиканыц инженерлыҡ мэсьэлэлэрен сисецҙэ биологик процестарҙы файҙаланыуҙы өйрэнэ торган бцлеге)
БИОПСИЯ ж; мед. биопсия (сирҙец төрөн билдэлэц маҡсатында микроскоп ярҙамында тикшерец өсөн ауырыу агзанан туҡыма ҡырҡып алыу )
БИОСФЕРА ж биосфера (Ер шарында тереклек таралган өлөш)
БИОТОКИ мн. (ед. биоток м) биотоктар (ке-шенец һэм югары төҙөлөшлө хайуандарҙыц мейеһендә электромагнит тирбэлеце)
БИОФИЗИКА ж биофизика (тере организмда барган физик һэм физик-химик процестарҙы өйрэнэ торган фэн)
БИОХИМИЧЕСКИЙ, -ая, -ое биохимия ...ы, биохимик; биохимическая наука биохимия ғилеме
БИОХИМИЯ ж биохимия (тере материяга хас булган химик процестарҙы өйрэнэ торган фэн )
БИПЛАН м биплан (ҡушар ҡанатлы самолёт )
БИРЖА ж биржа (эре сауҙа һэм финанс эш-тэре буйынса бэйлэнеш булдырыу учреждениеһы ); фондовая биржа фонд биржаһы; товарная биржа тауар биржаһы; хлебная биржа икмәк (иген) биржаһы; лесная биржа урман биржаһы ♦ биржа труда хеҙмәт биржаһы (эш көсөн яллаганда эшсе менэн йцнсел араһында бэйлэнеш алып барыусы учреждение)
БИРЖЕВИК м биржасы (биржа эше менэн шөгөллэнгэн кеше)
БИРЖЕВОЙ, -ая, -ое биржа ...ы; биржевой маклер биржа маклеры (аралашлыҡ итецсе, ки-лештерецсе )
БИРКА ж бирка (номерлы йэки яҙыулы ҡалай , таҡта); привязать к чемодану бирку сумаҙанға бирка тағыу
БИРМАНСКИЙ, -ая, -ое бирман ...ы; бирманский язык бирман теле
БИРМАНЦЫ мн. бирмандар, бирман халҡы // ед. бирманец м бирман ир-аты; бирманка ж бирман ҡатын-ҡыҙы
БИРЮЗА ж фирүзә (биҙэц эйбере эшлэц өсөн ҡулланылган зэцгэр йэки йэшкелт төҫ-тэге аҫыл таш)
БИРЮЗОВЫЙ, -ая, -ое 1. фирүзә, фирүзә ...ы, фирүзәнән яһалған; перстень с бирюзовым
85
камнем; бирюзовый перстень фирүзә ҡашлы йөҙөк 2. (о цвете) фирүзә төҫлө, зәңгәр (төҫтәге), йәшел-зәңгәр; бирюзовое море зәңгәр диңгеҙ; бирюзовое платье йәшел-зәңгәр күлдәк
бирЮк м; разг. ҡырыҫ (төйтөк, томһа) кеше ♦ смотреть бирюком сырайын һытыу, ҡараңғы сырай күрһәтеү, бүре һымаҡ (төйтәйеп, ҡаш аҫтынан) ҡарау
БИРЮЛЬКИ: играть в бирюльки юҡты бушҡа бушатыу, юҡ-бар нәмә менән шөғөлләнеү
БИС межд. бис (“ ҡабатла ”, “ тагы бер ҡабат ” мэгэнэһендэ тамашасылар тарафынан эйтелгэн һцҙ); кричать бис бис ҡысҡырыу
БИСЕР м собир. сәйлән (бик ваҡ быяла мэр-йен); белый бисер аҡ сәйлән; украшать бисером сәйлән менән биҙәү ♦ метать бисер перед свиньями аҡылһыҙға аҡыл һатыу
БИСЕРИНА ж; разг. сәйлән бөртөгө
БИСЕРНЫЙ, -ая, -ое сәйләндән эшләнгән, сәйлән менән биҙәлгән; бисерный кисет сәйлән менән биҙәлгән янсыҡ ♦ бисерный почерк ваҡ ҡына һәм тигеҙ генә итеп яҙыу
БИСИРОВАТЬ сов., несов. что и без доп. бисҡа сығыу (тамашасыларҙыц һорауы буйынса ҡабатлап башҡарыу); кураист бисировал три раза ҡурайсы өс тапҡыр бисҡа сыҡты
БИСКВИТ м бисквит (йомортҡа, һөт-май, шэкэр ҡушып бешерелгэн йомшаҡ, татлы печенье төрө); ванильный бисквит ванилле бисквит
БИСКВИТНЫЙ, -ая, -ое бисквит; бисквитное пирожное бисквит пирожный
БИССЕКТРИСА ж; мат. биссектриса (мөйөштө урталай бцлецсе тура һыҙыҡ)
БИТА ж; разг. (при игре в бабки) һаҡа; (при игре в городки) бура таяғы; (в разных играх) атҡы, атҡый, атабай, таяҡ
БИТВА ж алыш, ҡаты (хәл иткес) һуғыш; Куликовская битва Куликово һуғышы; битва за Москву Мәскәү өсөн ҡаты һуғыш
БИТКИ мн. (ед. биток м) тапалған (туралған) ит котлеты
БИТКОМ: битком набит тыңҡыслап (төйгөсләп) тултырылған, туп-тулы, төйөп тултырған кеүек
БИТУМНЫЙ и БИТУМНЫЙ, -ая, -ое битум ...ы, битум
БИТУМЫ и БИТУМЫ мн. (ед. битум и битум м) битум; нефтяные битумы нефть битумдары
бИтый, -ая, -ое 1. прич. от бить 2. прич. (убитый) һуйылған, атып алынған; битая охотником птица һунарсы тарафынан һуйылған (атып төшөрөлгән) ҡош 3. прил. ярыҡ, ватыҡ, онтаҡ; битая посуда ватыҡ һауыт-һаба ♦ битый час бер нисә сәғәт буйы, сәғәт буйына, бик оҙаҡ, әллә күпме (бушҡа цткэрелгэн ваҡыт тураһында )