Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 96
Поиск по словарям
БОЛЕВОЙ
БОЛЕВОЙ, -ая, -ое ауыртыу; болевое ощущение ауыртыу һиҙеү; болевая точка ауыртҡан урын
бОлее 1. см. больше 2. в сочетании с нареч. и прил. образует сравн. ст. -раҡ/-рәк, -ыраҡ/-ерәк; более красивый цветок матурыраҡ сәскә; более крепкий чай ҡатыраҡ сәй ♦ более или менее аҙмы-күпме, күпмелер, бер аҙ, бер ни тиклем; не более и не менее как артыҡ та, кәм дә түгел; теп-теүәл генә; более чем бик, сиктән тыш, һуң дәрәжәлә, бигерәк тә, бөтөнләй; более того улай ғына түгел, унан да бигерәк; далее — более барған (торған) һайын
БОЛЕЗНЕННОСТЬ ж 1. ауырыусан (сирләшкә) булыу, сәләмәтлек насар булыу, сырхаулыҡ; болезненность ребёнка баланың сирләшкә булыуы 2. ауыртынып (әрнеп) тороу; болезненность раны йәрәхәттең ауыртып тороуы
БОЛЕЗНЕННЫЙ, -ая, -ое 1. (часто болеющий ) ауырыусан, сирләүсән, сирләшкә, сырхау; болезненный ребёнок сирләшкә бала 2. ауырыуҙы (сирҙе, сырхауҙы) белдергән, ауырыу (сир, сырхау) билдәһе булған; болезненный румянец сырхау ҡыҙыллығы; болезненный вид сырхау ҡиәфәт; болезненная полнота ауырыуҙан булған йыуанлыҡ (һимеҙлек) 3. перен. сиктән (саманан) тыш, үтә көслө (ауыр); болезненное восприятие үтә ауыр ҡабул итеү; болезненное самолюбие саманан тыш үҙен яратыу 4. (причиняющий нравственную боль) ауырттыра (әрнетә) торған, йөрәк әрнеткес, йөрәкте әрнетә (рәнйетә) торған; болезненное воспоминание йөрәкте әрнетә торған хәтирә 5. (вызывающий боль) ғазаплы, әрнеүле; болезненный стон ғазаплы ыңғырашыу; болезненный укол ауырттыра торған укол
БОЛЕЗНЕТВОРНЫЙ, -ая, -ое ауырыу (сир) тыуҙырыусы, ауырыу (сир) таратыусы, ауырыу (сир) тыуҙыра торған, ауырыуға (сиргә) сәбәп булған; болезнетворные микробы ауырыу тыуҙырыусы микробтар
БОЛЕЗНЕУСТОЙЧИВЫЙ, -ая, -ое ауырыуға (сиргә) бирешмәй торған; болезнеустойчивый сорт винограда йөҙөмдөң ауырыуға бирешмәй торған сорты
БОЛЕЗНЬ ж ауырыу, сир, хәстә, сырхау; заразная болезнь йоғошло ауырыу; глазные болезни күҙ ауырыуҙары; детские болезни балалар ауырыуы; тяжёлая болезнь ҡаты ауырыу
БОЛЕЛЬЩИК м и БОЛЕЛЬЩИЦА ж; разг. 1. борсолған, ҡайғыртҡан, хәстәрлек (ярҙам) күрһәткән кеше 2. спорт. көйәрмән; болельщики команды “Салават Юлаев” “Салауат Юлаев” командаһы көйәрмәндәре
БОЛЕРО с нескл. болеро (испандарҙың, милли бейеце һәм музыкаһы); танцевать болеро болеро бейеү
БОЛЕТЬ I несов. 1. чем ауырыу, сирләү, сырхап тороу; болеть тифом тиф менән ауырыу 2. за кого-что, о ком-чём; перен. борсолоу, ҡайғырыу, әрнеү; болеть за коллектив коллектив өсөн борсолоу; болеть за дело эш өсөн ҡайғырыу 3. за кого-что; перен., разг. яныу, көйөү, көйөнөү; болеть за любимую команду яратҡан командаң өсөн көйөү ♦ болеть душой (сердцем) за кого-что, о ком-чём и без доп. ныҡ борсолоу, көйөү, ҡайғырыу, йән әсеү, йөрәк һыҙлау
БОЛЕТЬ II несов. ауыртыу, һыҙлау, зеңкеү; голова болит баш ауырта; зубы болят теш(тәр) һыҙлай ♦ душа (сердце) болит йөрәк һыҙлай, күңел әрней, йөрәк һыҡрай, йән әсей
БОЛЕУТОЛЯЮЩИЙ, -ая, -ее ауыртыуҙы (һыҙлауҙы) баҫа торған; болеутоляющие средства ауыртыуҙы баҫа торған саралар
БОЛИВИЙСКИЙ, -ая, -ое боливий ...ы, Боливия ...ы; боливийский народ Боливия халҡы
БОЛИВИЙЦЫ мн. боливийҙар, боливий халҡы // ед. боливиец м боливий ир-аты; боливийка ж боливий ҡатын-ҡыҙы
БОЛИД м; астр. болид (баҙыҡ метеор )
БОЛОНКА ж болонка (оҙон йомшаҡ йөнлө өй эте)
БОЛОНЬЯ ж болонья (капрон туҡыма) болОтина ж; прост. һаҙлауыҡ урын БОЛОТИСТЫЙ, -ая, -ое 1. һаҙмат, һаҙамыҡ, һаҙлауыҡ; болотистое место һаҙмат урын; болотистый луг һаҙамыҡ болон 2. (топкий) батҡыл; болотистый берег батҡыл яр; болотистая местность батҡыл ер (урын)
БОЛОТНЫЙ, -ая, -ое 1. һаҙ ...ы, һаҙлыҡ ...ы; болотная птица һаҙ ҡошо; болотная трава һаҙ үләне; болотные сапоги һаҙ итеге; болотный газ һаҙ газы 2. (о цвете) йәшкелт-һоро; болотный цвет йәшкелт-һоро төҫ
БОЛОТО с 1. һаҙ, һаҙлыҡ; торфяное болото торф һаҙлығы; осушить болото һаҙлыҡты киптереү 2. чего, какое; перен. һаҙлыҡ, торғонлоҡ; обывательское болото обы-вателлек һаҙлығы
БОЛТ м 1. болт (бер осо ҡалпаҡлы, икенсеһе гайка бороп индерә торган һырлы металл стержень ) 2. (железный прут) арҡыры тимер; запирать дверь на болт ишеккә арҡыры тимер һалып бикләү
БОЛТАНКА ж; разг. һауа упҡыны; самолёт попал в болтанку самолёт һауа упҡынына эләкте
БОЛТАТЬ I несов. 1. что (взболтать) болғатыу, бутау; болтать лекарство дарыуҙы бутау 2. чем һелкеү, һелкетеү; болтать ногами аяҡтарҙы һелкетеү 3. кого-что безл.; разг. (покачивать из стороны в сторону) сайҡау, сайҡатыу, бәүетеү
96
БОЛЕВОЙ, -ая, -ое ауыртыу; болевое ощущение ауыртыу һиҙеү; болевая точка ауыртҡан урын
бОлее 1. см. больше 2. в сочетании с нареч. и прил. образует сравн. ст. -раҡ/-рәк, -ыраҡ/-ерәк; более красивый цветок матурыраҡ сәскә; более крепкий чай ҡатыраҡ сәй ♦ более или менее аҙмы-күпме, күпмелер, бер аҙ, бер ни тиклем; не более и не менее как артыҡ та, кәм дә түгел; теп-теүәл генә; более чем бик, сиктән тыш, һуң дәрәжәлә, бигерәк тә, бөтөнләй; более того улай ғына түгел, унан да бигерәк; далее — более барған (торған) һайын
БОЛЕЗНЕННОСТЬ ж 1. ауырыусан (сирләшкә) булыу, сәләмәтлек насар булыу, сырхаулыҡ; болезненность ребёнка баланың сирләшкә булыуы 2. ауыртынып (әрнеп) тороу; болезненность раны йәрәхәттең ауыртып тороуы
БОЛЕЗНЕННЫЙ, -ая, -ое 1. (часто болеющий ) ауырыусан, сирләүсән, сирләшкә, сырхау; болезненный ребёнок сирләшкә бала 2. ауырыуҙы (сирҙе, сырхауҙы) белдергән, ауырыу (сир, сырхау) билдәһе булған; болезненный румянец сырхау ҡыҙыллығы; болезненный вид сырхау ҡиәфәт; болезненная полнота ауырыуҙан булған йыуанлыҡ (һимеҙлек) 3. перен. сиктән (саманан) тыш, үтә көслө (ауыр); болезненное восприятие үтә ауыр ҡабул итеү; болезненное самолюбие саманан тыш үҙен яратыу 4. (причиняющий нравственную боль) ауырттыра (әрнетә) торған, йөрәк әрнеткес, йөрәкте әрнетә (рәнйетә) торған; болезненное воспоминание йөрәкте әрнетә торған хәтирә 5. (вызывающий боль) ғазаплы, әрнеүле; болезненный стон ғазаплы ыңғырашыу; болезненный укол ауырттыра торған укол
БОЛЕЗНЕТВОРНЫЙ, -ая, -ое ауырыу (сир) тыуҙырыусы, ауырыу (сир) таратыусы, ауырыу (сир) тыуҙыра торған, ауырыуға (сиргә) сәбәп булған; болезнетворные микробы ауырыу тыуҙырыусы микробтар
БОЛЕЗНЕУСТОЙЧИВЫЙ, -ая, -ое ауырыуға (сиргә) бирешмәй торған; болезнеустойчивый сорт винограда йөҙөмдөң ауырыуға бирешмәй торған сорты
БОЛЕЗНЬ ж ауырыу, сир, хәстә, сырхау; заразная болезнь йоғошло ауырыу; глазные болезни күҙ ауырыуҙары; детские болезни балалар ауырыуы; тяжёлая болезнь ҡаты ауырыу
БОЛЕЛЬЩИК м и БОЛЕЛЬЩИЦА ж; разг. 1. борсолған, ҡайғыртҡан, хәстәрлек (ярҙам) күрһәткән кеше 2. спорт. көйәрмән; болельщики команды “Салават Юлаев” “Салауат Юлаев” командаһы көйәрмәндәре
БОЛЕРО с нескл. болеро (испандарҙың, милли бейеце һәм музыкаһы); танцевать болеро болеро бейеү
БОЛЕТЬ I несов. 1. чем ауырыу, сирләү, сырхап тороу; болеть тифом тиф менән ауырыу 2. за кого-что, о ком-чём; перен. борсолоу, ҡайғырыу, әрнеү; болеть за коллектив коллектив өсөн борсолоу; болеть за дело эш өсөн ҡайғырыу 3. за кого-что; перен., разг. яныу, көйөү, көйөнөү; болеть за любимую команду яратҡан командаң өсөн көйөү ♦ болеть душой (сердцем) за кого-что, о ком-чём и без доп. ныҡ борсолоу, көйөү, ҡайғырыу, йән әсеү, йөрәк һыҙлау
БОЛЕТЬ II несов. ауыртыу, һыҙлау, зеңкеү; голова болит баш ауырта; зубы болят теш(тәр) һыҙлай ♦ душа (сердце) болит йөрәк һыҙлай, күңел әрней, йөрәк һыҡрай, йән әсей
БОЛЕУТОЛЯЮЩИЙ, -ая, -ее ауыртыуҙы (һыҙлауҙы) баҫа торған; болеутоляющие средства ауыртыуҙы баҫа торған саралар
БОЛИВИЙСКИЙ, -ая, -ое боливий ...ы, Боливия ...ы; боливийский народ Боливия халҡы
БОЛИВИЙЦЫ мн. боливийҙар, боливий халҡы // ед. боливиец м боливий ир-аты; боливийка ж боливий ҡатын-ҡыҙы
БОЛИД м; астр. болид (баҙыҡ метеор )
БОЛОНКА ж болонка (оҙон йомшаҡ йөнлө өй эте)
БОЛОНЬЯ ж болонья (капрон туҡыма) болОтина ж; прост. һаҙлауыҡ урын БОЛОТИСТЫЙ, -ая, -ое 1. һаҙмат, һаҙамыҡ, һаҙлауыҡ; болотистое место һаҙмат урын; болотистый луг һаҙамыҡ болон 2. (топкий) батҡыл; болотистый берег батҡыл яр; болотистая местность батҡыл ер (урын)
БОЛОТНЫЙ, -ая, -ое 1. һаҙ ...ы, һаҙлыҡ ...ы; болотная птица һаҙ ҡошо; болотная трава һаҙ үләне; болотные сапоги һаҙ итеге; болотный газ һаҙ газы 2. (о цвете) йәшкелт-һоро; болотный цвет йәшкелт-һоро төҫ
БОЛОТО с 1. һаҙ, һаҙлыҡ; торфяное болото торф һаҙлығы; осушить болото һаҙлыҡты киптереү 2. чего, какое; перен. һаҙлыҡ, торғонлоҡ; обывательское болото обы-вателлек һаҙлығы
БОЛТ м 1. болт (бер осо ҡалпаҡлы, икенсеһе гайка бороп индерә торган һырлы металл стержень ) 2. (железный прут) арҡыры тимер; запирать дверь на болт ишеккә арҡыры тимер һалып бикләү
БОЛТАНКА ж; разг. һауа упҡыны; самолёт попал в болтанку самолёт һауа упҡынына эләкте
БОЛТАТЬ I несов. 1. что (взболтать) болғатыу, бутау; болтать лекарство дарыуҙы бутау 2. чем һелкеү, һелкетеү; болтать ногами аяҡтарҙы һелкетеү 3. кого-что безл.; разг. (покачивать из стороны в сторону) сайҡау, сайҡатыу, бәүетеү
96