Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, I том. Страница 98
Поиск по словарям
БОЛЬШЕГОЛОВЫЙ
БОЛЬШЕГОЛОВЫЙ, -ая, -ое ҙур (оло) башлы; большеголовый, тонконогий жеребёнок ҙур башлы, нәҙек тояҡлы ҡолон
БОЛЬШЕГРУЗНЫЙ, -ая, -ое ауыр йөклө, ауыр йөк ташый торған; большегрузный вагон ауыр йөклө вагон
БОЛЬШИЙ, -ая, -ее сравн. ст. от большой и великий 1, 2 ҙурыраҡ, ҙурырағы, күберәк, артыҡ, артығырағы ♦ большей частью; по большей части күпселектә; самое большее иң күбеһе, күп тигәндә
БОЛЬШИНСТВО с күпселек; большинство голосов күпселек тауыш; подавляющее большинство иң ҙур күпселек ♦ в большинстве случаев күпселектә, күпселек осраҡта
БОЛЬШОЙ, -ая, -ое 1. ҙур, эре, дәү; большие глаза ҙур күҙҙәр; большое хозяйство эре хужалыҡ; большой город ҙур ҡала; большой зал ҙур зал; большой пёс дәү эт; большой рассказ ҙур хикәйә; большая скорость ҙур тиҙлек 2. ҙур, күп, ишле; большая семья ишле ғаилә; большие деньги күп аҡса 3. бик күп, мул; большая нефть мул нефть 4. оҙайлы, оҙон, ҙур; большой срок ҙур срок; большая перемена оҙон тәнәфес 5. ҙур, оло, әһәмиәтле, мөһим; большая победа оло еңеү; большой успех ҙур уңыш; большой праздник оло байрам; большое событие оло ваҡиға; большая радость оло ҡыуаныс 6. (выдающийся ) күренекле, ҙур; большой писатель күренекле яҙыусы; большой человек ҙур кеше 7. разг. (взрослый) ҙур, үҫкән; большой мальчик ҙур малай 8. в знач. сущ. большие мн. өлкәндәр, ололар, ҙурҙар; большие не плачут өлкәндәр иламай; слушаться больших ололарҙы тыңлау ♦ большая буква баш (ҙур) хәреф; большая дорога оло юл; Большая Медведица астр. Етегән йондоҙ; большой палец баш бармаҡ
БОЛЯЧКА ж; разг. һыҙлауыҡ, сиҡан, ҡутыр; появление болячек (на теле) һыҙлауыҡ сығыу
бОмба ж бомба; зажигательная бомба яндырғыс бомба; фугасная бомба фугас бомба; атомная бомба атом бомбаһы ♦ влететь бомбой (как бомба) уҡтай атылып килеп инеү
БОМБАРДИР м 1. бомбардир (иҫк. Рәсәй армияһында һәм флотында тупсы һалдат) 2. разг. һөжүм итеүсе, уйынсы (футболда, хоккейҙа һ. б.) 3. ҡуңыҙ
БОМБАРДИРОВАТЬ несов. кого-что 1. бомбаға (тупҡа, утҡа) тотоу; бомбардировать город ҡаланы утҡа тотоу 2. чем; перен., ирон., разг. йөҙәтеү, теңкәгә тейеү, аптыратып (йөҙәтеп) бөтөрөү; бомбардировать письмами хаттар яҙып йөҙәтеп бөтөрөү
БОМБАРДИРОВКА ж см. бомбардировать
БОМБАРДИРОВОЧНЫЙ, -ая, -ое бомбардировка ...ы, бомбаға (тупҡа, утҡа) тота торған; бомбардировочная авиация бомбардировка авиацияһы
БОМБАРДИРОВЩИК м 1. бомбардировщик, бомбаға (тупҡа, утҡа) тотоусы; тяжёлый бомбардировщик ауыр бомбардировщик 2. разг. лётчик (бомбам тотоусы авиация осоусыһы)
БОМБАРДИРСКИЙ, -ая, -ое см. бомбардир 1 бомбардир(ҙар) ...ы; бомбардирская рота бомбардирҙар ротаһы
БОМБЁЖКА ж; разг. см. бомбить
БОМБИТЬ несов. что; разг. бомбаға (тупҡа, утҡа) тотоу, бомба ташлау; бомбить мост күперҙе бомбаға тотоу
БОМБОВОЗ м см. бомбардировщик
БОМБОВЫЙ, -ая, -ое бомба(лар) ...ы; бомбовое вооружение бомба менән ҡоралланыу
БОМБОДЕРЖАТЕЛЬ м; ав. бомба эләктергес (самолётта бомба төшөрөц өсөн)
БОМБОМЕТАНИЕ с бомба ташлау (ырғытыу); теория бомбометания бомба ташлау теорияһы
БОМБОУБЕЖИЩЕ с бомбоубежище ( бомбанан һаҡланыу урыны)
БОНАПАРТИЗМ м бонапартизм (сәйәси көрсөктән файҙаланып, ҡапма-ҡаршы тороусы көстәрҙец ике араһында йөрөп, диктатура тотоу формаһы )
БОНАПАРТИСТ м бонапартист
БОНАПАРТИСТСКИЙ, -ая, -ое бонапартизм, бонапартист(тар) ...ы
БОНДАРНЫЙ, -ая, -ое мискә (сапсаҡ, көбө, батман, тәпән) яһау, ҡоршау ...ы; бондарное производство мискә яһау, ҡоршау кәсебе
БОНДАРЬ и БОНДАРЬ м мискәсе (күнәксе, көбөсө, батмансы, тәпәнсе), мискә (сапсаҡ, көбө, батман, тәпән) яһаусы
бОнза м (буддийский священник, монах в странах Азии) бонза
БОНИТЕТ м; лес. бонитет (урмандыц сифатына һәм продуктлығына ҡарата махсус кцрһәткес); бонитет леса урман бонитеты
БОНИТИРОВКА ж; с. -х. бонитировка (сифат яғынан баһалау)
БОННА ж тәрбиәсе (дворян ғаиләһендә балалар тәрбиәсеһе )
БОНЫ I мн. (ед. бона ж); фин. бона (ваҡ аҡса урынына ваҡытлыса ҡулланылған кредит ҡағыҙы )
бОны ii мн. (ед. бон м) йөҙмә ҡойма (ағас тотоу йәки караптарҙы цткәрмәц өсөн йөҙөп йөрөцсе кәртә)
БОР I м ҡарағай урманы, ҡарағайлыҡ ♦ с бору да с сосенки осраҡлы рәүештә, унан-бынан, теләһә ҡайҙан; сыр-бор разгорелся (загорелся, горит) из-за чего ғауға ҡупты, ығы-зығы башланды
БОР II м бор (химик элемент)
БОР III м бор (ҡорос, алмас йәки карборонд баш беркетелгән стержень)
98
БОЛЬШЕГОЛОВЫЙ, -ая, -ое ҙур (оло) башлы; большеголовый, тонконогий жеребёнок ҙур башлы, нәҙек тояҡлы ҡолон
БОЛЬШЕГРУЗНЫЙ, -ая, -ое ауыр йөклө, ауыр йөк ташый торған; большегрузный вагон ауыр йөклө вагон
БОЛЬШИЙ, -ая, -ее сравн. ст. от большой и великий 1, 2 ҙурыраҡ, ҙурырағы, күберәк, артыҡ, артығырағы ♦ большей частью; по большей части күпселектә; самое большее иң күбеһе, күп тигәндә
БОЛЬШИНСТВО с күпселек; большинство голосов күпселек тауыш; подавляющее большинство иң ҙур күпселек ♦ в большинстве случаев күпселектә, күпселек осраҡта
БОЛЬШОЙ, -ая, -ое 1. ҙур, эре, дәү; большие глаза ҙур күҙҙәр; большое хозяйство эре хужалыҡ; большой город ҙур ҡала; большой зал ҙур зал; большой пёс дәү эт; большой рассказ ҙур хикәйә; большая скорость ҙур тиҙлек 2. ҙур, күп, ишле; большая семья ишле ғаилә; большие деньги күп аҡса 3. бик күп, мул; большая нефть мул нефть 4. оҙайлы, оҙон, ҙур; большой срок ҙур срок; большая перемена оҙон тәнәфес 5. ҙур, оло, әһәмиәтле, мөһим; большая победа оло еңеү; большой успех ҙур уңыш; большой праздник оло байрам; большое событие оло ваҡиға; большая радость оло ҡыуаныс 6. (выдающийся ) күренекле, ҙур; большой писатель күренекле яҙыусы; большой человек ҙур кеше 7. разг. (взрослый) ҙур, үҫкән; большой мальчик ҙур малай 8. в знач. сущ. большие мн. өлкәндәр, ололар, ҙурҙар; большие не плачут өлкәндәр иламай; слушаться больших ололарҙы тыңлау ♦ большая буква баш (ҙур) хәреф; большая дорога оло юл; Большая Медведица астр. Етегән йондоҙ; большой палец баш бармаҡ
БОЛЯЧКА ж; разг. һыҙлауыҡ, сиҡан, ҡутыр; появление болячек (на теле) һыҙлауыҡ сығыу
бОмба ж бомба; зажигательная бомба яндырғыс бомба; фугасная бомба фугас бомба; атомная бомба атом бомбаһы ♦ влететь бомбой (как бомба) уҡтай атылып килеп инеү
БОМБАРДИР м 1. бомбардир (иҫк. Рәсәй армияһында һәм флотында тупсы һалдат) 2. разг. һөжүм итеүсе, уйынсы (футболда, хоккейҙа һ. б.) 3. ҡуңыҙ
БОМБАРДИРОВАТЬ несов. кого-что 1. бомбаға (тупҡа, утҡа) тотоу; бомбардировать город ҡаланы утҡа тотоу 2. чем; перен., ирон., разг. йөҙәтеү, теңкәгә тейеү, аптыратып (йөҙәтеп) бөтөрөү; бомбардировать письмами хаттар яҙып йөҙәтеп бөтөрөү
БОМБАРДИРОВКА ж см. бомбардировать
БОМБАРДИРОВОЧНЫЙ, -ая, -ое бомбардировка ...ы, бомбаға (тупҡа, утҡа) тота торған; бомбардировочная авиация бомбардировка авиацияһы
БОМБАРДИРОВЩИК м 1. бомбардировщик, бомбаға (тупҡа, утҡа) тотоусы; тяжёлый бомбардировщик ауыр бомбардировщик 2. разг. лётчик (бомбам тотоусы авиация осоусыһы)
БОМБАРДИРСКИЙ, -ая, -ое см. бомбардир 1 бомбардир(ҙар) ...ы; бомбардирская рота бомбардирҙар ротаһы
БОМБЁЖКА ж; разг. см. бомбить
БОМБИТЬ несов. что; разг. бомбаға (тупҡа, утҡа) тотоу, бомба ташлау; бомбить мост күперҙе бомбаға тотоу
БОМБОВОЗ м см. бомбардировщик
БОМБОВЫЙ, -ая, -ое бомба(лар) ...ы; бомбовое вооружение бомба менән ҡоралланыу
БОМБОДЕРЖАТЕЛЬ м; ав. бомба эләктергес (самолётта бомба төшөрөц өсөн)
БОМБОМЕТАНИЕ с бомба ташлау (ырғытыу); теория бомбометания бомба ташлау теорияһы
БОМБОУБЕЖИЩЕ с бомбоубежище ( бомбанан һаҡланыу урыны)
БОНАПАРТИЗМ м бонапартизм (сәйәси көрсөктән файҙаланып, ҡапма-ҡаршы тороусы көстәрҙец ике араһында йөрөп, диктатура тотоу формаһы )
БОНАПАРТИСТ м бонапартист
БОНАПАРТИСТСКИЙ, -ая, -ое бонапартизм, бонапартист(тар) ...ы
БОНДАРНЫЙ, -ая, -ое мискә (сапсаҡ, көбө, батман, тәпән) яһау, ҡоршау ...ы; бондарное производство мискә яһау, ҡоршау кәсебе
БОНДАРЬ и БОНДАРЬ м мискәсе (күнәксе, көбөсө, батмансы, тәпәнсе), мискә (сапсаҡ, көбө, батман, тәпән) яһаусы
бОнза м (буддийский священник, монах в странах Азии) бонза
БОНИТЕТ м; лес. бонитет (урмандыц сифатына һәм продуктлығына ҡарата махсус кцрһәткес); бонитет леса урман бонитеты
БОНИТИРОВКА ж; с. -х. бонитировка (сифат яғынан баһалау)
БОННА ж тәрбиәсе (дворян ғаиләһендә балалар тәрбиәсеһе )
БОНЫ I мн. (ед. бона ж); фин. бона (ваҡ аҡса урынына ваҡытлыса ҡулланылған кредит ҡағыҙы )
бОны ii мн. (ед. бон м) йөҙмә ҡойма (ағас тотоу йәки караптарҙы цткәрмәц өсөн йөҙөп йөрөцсе кәртә)
БОР I м ҡарағай урманы, ҡарағайлыҡ ♦ с бору да с сосенки осраҡлы рәүештә, унан-бынан, теләһә ҡайҙан; сыр-бор разгорелся (загорелся, горит) из-за чего ғауға ҡупты, ығы-зығы башланды
БОР II м бор (химик элемент)
БОР III м бор (ҡорос, алмас йәки карборонд баш беркетелгән стержень)
98