Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 335
Поиск по словарям
РУСАК
РУКОДЕЛИЕ с 1. ҡул эше; заниматься рукоделием ҡул эше менән шөғөлләнеү 2. (изделие ) ҡулдан эшләнгән нәмә; выставка рукоделий ҡулдан эшләнгән әйберҙәр күргәҙмәһе
РУКОДЕЛЬНИЦА ж ҡул эшенә оҫта (ҡатын-ҡыҙ ); быть рукодельницей ҡул эшенә оҫта булыу
РУКОДЕЛЬНИЧАТЬ несов.; разг. ҡул эше менән шөғөлләнеү, ҡул эше эшләү; рукодельничать в свободное время буш ваҡытта ҡул эше менән шөғөлләнеү
РУКОДЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡул эше ...ы; рукодельный кружок ҡул эше түңәрәге 2. ҡул менән (ҡулдан) -ған/-гән; рукодельные кружева ҡулдан бәйләнгән селтәр
РУКОКРЫЛЫЕ мн.; зоол. ярғанаттар
РУКОМОЙНИК м йыуынғыс, ҡулйыуғыс; налить воду в рукомойник йыуынғысҡа һыу ҡойоу
РУКОПАШНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡул ...ы; рукопашный бой ҡул һуғышы 2. в знач. сущ. рукопашный м и рукопашная ж ҡул һуғышы; сойтись в рукопашной ҡул һуғышында осрашыу
РУКОПИСНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡулъяҙма ...ы; рукописный отдел библиотеки китапхананың ҡулъяҙма бүлеге 2. ҡулдан яҙылған, ҡулъяҙма; рукописный журнал ҡулъяҙма журнал; рукописные тексты ҡулдан яҙылған текстар
РУКОПИСЬ ж ҡулъяҙма; изучение древних рукописей боронғо ҡулъяҙмаларҙы өйрәнеү; на правах рукописи ҡулъяҙма хоҡуғында; фонд рукописей ҡулъяҙмалар фонды
РУКОПЛЕСКАНИЯ мн. (ед. рукоплескание с) алҡыштар, ҡул сабыу, сәпәкәйләү; рукоплескания зрителей тамашасыларҙың ҡул сабыуы; раздались рукоплескания алҡыштар яңғыраны
РУКОПЛЕСКАТЬ несов. алҡышлау, ҡул сабыу, сәпәкәйләү; зал долго рукоплескал зал оҙаҡ ҡул сапты; рукоплескать артистам артистарҙы алҡышлау
РУКОПОЖАТИЕ с ҡул ҡыҫышыу (ҡыҫыу); дружеское рукопожатие дуҫтарса ҡул ҡыҫышыу
РУКОПРИКЛАДСТВО с; разг. ҡул күтәреү; обвинять в рукоприкладстве ҡул күтәргән өсөн ғәйепләү
РУКОЯТКА ж 1. һап; рукоятка молотка сүкеш һабы 2. (в машинах, приборах) тотҡа, тотҡос
РУКОЯТЬ ж см. рукоятка
РУЛЕВОЙ, -ая, -ое 1. руль ...ы; рулевое колесо руль тәгәрмәсе 2. в знач. сущ. рулевой м рулевой (кораблдә); ҡойроҡсо, ҡойроҡ тотоусы (кәмәлә) ♦ рулевые перья ҡойроҡ ҡауырһындары ( ҡоштарҙа )
рулЕт м; кул. 1. рулет (сусҡаныц һөйәкһеҙ һум ите) 2. ҡатлама, төрмә, рулет; картофельный рулет картуф рулеты; рулет с маком мәкле төрмә
РУЛЕТКА ж рулетка (1. цлсәц таҫмаһы 2. отошло уйын ҡулайламаһы); мерить рулеткой рулетка менән үлсәү; играть в рулетку рулеткала уйнау
РУЛИТЬ несов. 1. рулдә ултырыу, рулде бороу 2. ав. (о лётчике) ерҙән тәгәр(л)әтеп (алып) барыу; (о самолёте) ерҙән тәгәр(л)әп барыу
РУЛОН м төргәк, рулон; рулон бумаги ҡағыҙ төргәге
РУЛОННЫЙ, -ая, -ое рулон, төргәк, төргәкле, рулонлы; рулонный толь рулонлы толь
РУЛЬ м 1. руль; (у лодки, плота) ҡойроҡ; сидеть за рулём руль артында ултырыу; управлять рулём ҡойроҡ тотоу 2. перен. (етәксе) үҙәк; руль государственного управления дәүләттең идара итеү үҙәге ♦ без руля и без ветрил маҡсатһыҙ һәм билдәле бер йүнәлешһеҙ
РУМБ м; мор. румб (компас тццәрәгенец утыҙ икенән бер өлөшө)
РУМЫНСКИЙ, -ая, -ое румын ...ы, Румыния ...ы; румынский народ румын халҡы; румынский язык румын теле
РУМЫНЫ мн. румындар, румын халҡы // ед. румын м румын ир-аты; румынка ж румын ҡатын-ҡыҙы
РУМЯНА мн. инлек, һандал, ҡыҙыл; красить лицо румянами биткә инлек һөртөү
РУМЯНЕЦ м алһыулыҡ, ҡыҙыллыҡ; залиться румянцем биткә ҡыҙыллыҡ йүгереү
РУМЯНИТЬ несов. что 1. ҡыҙартыу, аллау, алландырыу, алһыулатыу; мороз румянит щёки һыуыҡ бит остарын алһыулата 2. инлек яғыу (һөртөү), ҡыҙыл һөртөү (буяу); румянить лицо йөҙгә инлек яғыу
РУМЯНИТЬСЯ несов. 1. ҡыҙарыу, алһыуланыу, алланыу; её лицо румянилось уның йөҙө алһыуланды 2. инлек яғыу (һөртөү), ҡыҙыл һөртөү (биткә) 3. (поджариваться) ҡыҙарып бешеү, йөҙө килеү; пирог начал румяниться бәлештең йөҙө килә башланы
РУМЯНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡыҙыл, алһыу, алһыуланған; румяное лицо алһыу йөҙ; румяные яблоки ҡыҙыл алмалар 2. ҡыҙарған, ҡыҙарып (йөҙө килеп) бешкән; румяный пирог ҡыҙарып бешкән бәлеш
РУНДУК м (ҙур) әрйә, лар; крышка рундука әрйә ҡапҡасы
РУНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое рун ...ы; рунические надписи рун яҙмалары
рунО с йөн, һарыҡ йөнө; тонкое руно нәҙек йөн
рУны i мн. (ед. руна ж) рун яҙыуы, рун яҙмаһы (таштарҙа яҙылған боронғо яҙмалар)
рУны ii мн. (ед. руна ж) рун, рун йыры (карелдарҙа, финдарҙа боронғо халыҡ йырҙары) рУпия ж рупия (һиндостан, Пакистан һәм башҡа ҡайһы бер илдәрҙец аҡса берәмеге)
рУпор м 1. рупор, һөрәнләгес; кричать в рупор һөрәнләгескә ҡысҡырыу 2. перен., книжн. таратыусы; газета — рупор общественного мнения гәзит — йәмәғәтселек фекерен таратыусы
РУСАК I м урғуян, үр ҡуяны
335
РУКОДЕЛИЕ с 1. ҡул эше; заниматься рукоделием ҡул эше менән шөғөлләнеү 2. (изделие ) ҡулдан эшләнгән нәмә; выставка рукоделий ҡулдан эшләнгән әйберҙәр күргәҙмәһе
РУКОДЕЛЬНИЦА ж ҡул эшенә оҫта (ҡатын-ҡыҙ ); быть рукодельницей ҡул эшенә оҫта булыу
РУКОДЕЛЬНИЧАТЬ несов.; разг. ҡул эше менән шөғөлләнеү, ҡул эше эшләү; рукодельничать в свободное время буш ваҡытта ҡул эше менән шөғөлләнеү
РУКОДЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡул эше ...ы; рукодельный кружок ҡул эше түңәрәге 2. ҡул менән (ҡулдан) -ған/-гән; рукодельные кружева ҡулдан бәйләнгән селтәр
РУКОКРЫЛЫЕ мн.; зоол. ярғанаттар
РУКОМОЙНИК м йыуынғыс, ҡулйыуғыс; налить воду в рукомойник йыуынғысҡа һыу ҡойоу
РУКОПАШНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡул ...ы; рукопашный бой ҡул һуғышы 2. в знач. сущ. рукопашный м и рукопашная ж ҡул һуғышы; сойтись в рукопашной ҡул һуғышында осрашыу
РУКОПИСНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡулъяҙма ...ы; рукописный отдел библиотеки китапхананың ҡулъяҙма бүлеге 2. ҡулдан яҙылған, ҡулъяҙма; рукописный журнал ҡулъяҙма журнал; рукописные тексты ҡулдан яҙылған текстар
РУКОПИСЬ ж ҡулъяҙма; изучение древних рукописей боронғо ҡулъяҙмаларҙы өйрәнеү; на правах рукописи ҡулъяҙма хоҡуғында; фонд рукописей ҡулъяҙмалар фонды
РУКОПЛЕСКАНИЯ мн. (ед. рукоплескание с) алҡыштар, ҡул сабыу, сәпәкәйләү; рукоплескания зрителей тамашасыларҙың ҡул сабыуы; раздались рукоплескания алҡыштар яңғыраны
РУКОПЛЕСКАТЬ несов. алҡышлау, ҡул сабыу, сәпәкәйләү; зал долго рукоплескал зал оҙаҡ ҡул сапты; рукоплескать артистам артистарҙы алҡышлау
РУКОПОЖАТИЕ с ҡул ҡыҫышыу (ҡыҫыу); дружеское рукопожатие дуҫтарса ҡул ҡыҫышыу
РУКОПРИКЛАДСТВО с; разг. ҡул күтәреү; обвинять в рукоприкладстве ҡул күтәргән өсөн ғәйепләү
РУКОЯТКА ж 1. һап; рукоятка молотка сүкеш һабы 2. (в машинах, приборах) тотҡа, тотҡос
РУКОЯТЬ ж см. рукоятка
РУЛЕВОЙ, -ая, -ое 1. руль ...ы; рулевое колесо руль тәгәрмәсе 2. в знач. сущ. рулевой м рулевой (кораблдә); ҡойроҡсо, ҡойроҡ тотоусы (кәмәлә) ♦ рулевые перья ҡойроҡ ҡауырһындары ( ҡоштарҙа )
рулЕт м; кул. 1. рулет (сусҡаныц һөйәкһеҙ һум ите) 2. ҡатлама, төрмә, рулет; картофельный рулет картуф рулеты; рулет с маком мәкле төрмә
РУЛЕТКА ж рулетка (1. цлсәц таҫмаһы 2. отошло уйын ҡулайламаһы); мерить рулеткой рулетка менән үлсәү; играть в рулетку рулеткала уйнау
РУЛИТЬ несов. 1. рулдә ултырыу, рулде бороу 2. ав. (о лётчике) ерҙән тәгәр(л)әтеп (алып) барыу; (о самолёте) ерҙән тәгәр(л)әп барыу
РУЛОН м төргәк, рулон; рулон бумаги ҡағыҙ төргәге
РУЛОННЫЙ, -ая, -ое рулон, төргәк, төргәкле, рулонлы; рулонный толь рулонлы толь
РУЛЬ м 1. руль; (у лодки, плота) ҡойроҡ; сидеть за рулём руль артында ултырыу; управлять рулём ҡойроҡ тотоу 2. перен. (етәксе) үҙәк; руль государственного управления дәүләттең идара итеү үҙәге ♦ без руля и без ветрил маҡсатһыҙ һәм билдәле бер йүнәлешһеҙ
РУМБ м; мор. румб (компас тццәрәгенец утыҙ икенән бер өлөшө)
РУМЫНСКИЙ, -ая, -ое румын ...ы, Румыния ...ы; румынский народ румын халҡы; румынский язык румын теле
РУМЫНЫ мн. румындар, румын халҡы // ед. румын м румын ир-аты; румынка ж румын ҡатын-ҡыҙы
РУМЯНА мн. инлек, һандал, ҡыҙыл; красить лицо румянами биткә инлек һөртөү
РУМЯНЕЦ м алһыулыҡ, ҡыҙыллыҡ; залиться румянцем биткә ҡыҙыллыҡ йүгереү
РУМЯНИТЬ несов. что 1. ҡыҙартыу, аллау, алландырыу, алһыулатыу; мороз румянит щёки һыуыҡ бит остарын алһыулата 2. инлек яғыу (һөртөү), ҡыҙыл һөртөү (буяу); румянить лицо йөҙгә инлек яғыу
РУМЯНИТЬСЯ несов. 1. ҡыҙарыу, алһыуланыу, алланыу; её лицо румянилось уның йөҙө алһыуланды 2. инлек яғыу (һөртөү), ҡыҙыл һөртөү (биткә) 3. (поджариваться) ҡыҙарып бешеү, йөҙө килеү; пирог начал румяниться бәлештең йөҙө килә башланы
РУМЯНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡыҙыл, алһыу, алһыуланған; румяное лицо алһыу йөҙ; румяные яблоки ҡыҙыл алмалар 2. ҡыҙарған, ҡыҙарып (йөҙө килеп) бешкән; румяный пирог ҡыҙарып бешкән бәлеш
РУНДУК м (ҙур) әрйә, лар; крышка рундука әрйә ҡапҡасы
РУНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое рун ...ы; рунические надписи рун яҙмалары
рунО с йөн, һарыҡ йөнө; тонкое руно нәҙек йөн
рУны i мн. (ед. руна ж) рун яҙыуы, рун яҙмаһы (таштарҙа яҙылған боронғо яҙмалар)
рУны ii мн. (ед. руна ж) рун, рун йыры (карелдарҙа, финдарҙа боронғо халыҡ йырҙары) рУпия ж рупия (һиндостан, Пакистан һәм башҡа ҡайһы бер илдәрҙец аҡса берәмеге)
рУпор м 1. рупор, һөрәнләгес; кричать в рупор һөрәнләгескә ҡысҡырыу 2. перен., книжн. таратыусы; газета — рупор общественного мнения гәзит — йәмәғәтселек фекерен таратыусы
РУСАК I м урғуян, үр ҡуяны
335