Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 336
Поиск по словарям
РУСАК
РУСАК II м; разг. (русский человек) урыҫ кешеһе; коренной русак ерле урыҫ кешеһе
РУСАЛКА ж; фольк. һыу ҡыҙы (инәһе) русалочий, -ья, -ье 1. һыу ҡыҙы ...ы, һыу инәһе ...ы; русалочьи волосы һыу ҡыҙының сәсе 2. һыу ҡыҙыныҡы һымаҡ (кеүек); русалочий взгляд һыу ҡыҙыныҡы һымаҡ ҡараш
русАчий, -ья, -ье урғуян ...ы, үр ҡуяны ...ы; русачий след урғуян эҙе
русЕть I несов.; разг. (становиться русским ) урыҫлашыу
русЕть II несов.; разг. (становиться русым ) һарғайыу, төҫтө һары итеү
РУСИЗМ м; лингв. урыҫ һүҙе, русизм
РУСИСТ м русист (русистика белгесе)
РУСИСТИКА ж русистика (урыҫ телен һәм мәҙәниәтен өйрәнецсе фәндәр)
РУСИФИКАЦИЯ ж см. русифицировать, русифицироваться; насильственная русификация көсләп урыҫлаштырыу
РУСИФИЦИРОВАТЬ сов., несов. кого-что урыҫлаштырыу
РУСИФИЦИРОВАТЬСЯ 1 . сов., несов. урыҫлашыу 2. только несов. страд. от русифицировать
РУСЛО с 1. йырҙа, үҙән, юлаҡ; речное русло йылға үҙәне 2. чего, какое; перен. йүнәлеш, юл; русло общественной жизни йәмғиәт тормошоноң йүнәлеше ♦ войти в русло юлға һалыныу, яйланып китеү
РУСОВОЛОСЫЙ, -ая, -ое һары сәсле; русоволосая девушка һары сәсле ҡыҙ
РУСОФИЛ м урыҫҡа табыныусы
РУСОФИЛЬСТВО с урыҫҡа табыныу (сан-лыҡ)
РУСОФОБ м урыҫҡа ҡаршы
РУСОФОБСТВО с урыҫты күрә алмау
РУССКАЯ I ж см. русские
РУССКАЯ II ж( (пляска и музыка к ней) урыҫ халыҡ бейеүе
РУССКИЕ мн. урыҫтар, урыҫ халҡы // ед. русский м урыҫ ир-аты; русская ж урыҫ ҡатын-ҡыҙы, мәрйә
русский I м см. русские
РУССКИЙ II, -ая, -ое 1. урыҫ ...ы; русская культура урыҫ мәҙәниәте; русская литература урыҫ әҙәбиәте; русский язык урыҫ теле 2. Рәсәй ...ы, Русь ...ы; русская история Рәсәй тарихы; русское общество Рәсәй йәмғиәте
рУсый, -ая, -ое 1. һары; русые волосы һары сәс 2. һары сәсле; русый парень һары сәсле егет
рутЕний м рутений (химик элемент, металл )
РУТИНА ж иҫкелек, иҫкеселек, торғонлоҡ, ҡатып ҡалғанлыҡ; бороться с рутиной иҫкелеккә ҡаршы көрәшеү
РУТИНЁР м иҫкелек яҡлы кеше
РУТИНЁРСТВО с иҫкеселек, иҫкелек
РУТИННЫЙ, -ая, -ое иҫкереп бөткән, иҫкелеккә нигеҙләнгән
рУхлядь ж собир.; разг. иҫке-моҫҡо, ҡый-ҡыпыр; выбросить рухлядь иҫке-моҫҡоно ташлау
рУхнуть сов. 1. емерелеп (ишелеп) төшөү, ауыу; дерево рухнуло ағас ауҙы 2. (упасть всей тяжестью — о человеке) ҡолау, йығылыу, ҡолап (йығылып) төшөү 3. перен. емерелеү, өҙөлөү, юҡҡа сығыу; надежды рухнули өмөттәр өҙөлдө
РУХНУТЬСЯ сов.; разг. см. рухнуть 1, 2; раненый рухнулся на землю яралы ергә ҡоланы
РУЧАТЕЛЬСТВО с ышаныс яҙыуы, ышандырма
РУЧАТЬСЯ несов. ышандырыу, (яуаплылыҡты) өҫкә алыу, ышаныс (яуап) биреү; ручаться за успех дела эштең уңышлы сығырына ышандырыу; ручаться за исход операции операция һөҙөмтәһенә яуап биреү
РУЧЕЁК м; уменьш. -ласк. от ручей 1
ручЕй м 1. инеш, шишмә, гөрләүек, өйәр; горный ручей тау гөрләүеге; у ручья инеш янында 2. в знач. нареч. ручьём шишмә (йылға) булып; кровь лилась ручьём ҡан йылға булып аҡты
рУчка ж 1. уменьш. -ласк. от рука 1; 2. тотҡа, һап; дверная ручка ишек тотҡаһы; ручка ножа бысаҡ һабы 3. (подлокотник) яндау; ручка кресла кресло яндауы 4. ручка (яҙыу өсөн); автоматическая ручка автоматик ручка
ручной, -ая, -ое 1. ҡул(дар) ...ы; ручное полотенце ҡул таҫтамалы; ручные часы ҡул сәғәте 2. ҡулдан -ған/-гән, ҡул менән; ручная работа ҡулдан эшләнгән эш; ручная вышивка ҡулдан сигелгән сигеү 3. ҡулға өйрәтелгән (эйәләштерелгән), ҡулға өйрәнгән (эйәләшкән); ручной медведь ҡулға эйәләшкән айыу 4. разг. (послушный — о человеке) күндәм, буйһоноусан; ручной муж күндәм ир
РУЧОНКА ж; разг., уменьш. -ласк. от рука 1
РУЧЬЕВОЙ, -ая, -ое шишмә ...ы, инеш ...ы; ручьевая вода шишмә һыуы
рУшить несов. что емереү, ишеү, ҡыйратыу, ватыу, емереп (ишеп, ҡыйратып) төшөрөү; рушить стену стенаны емереү
РУШИТЬСЯ несов. 1. емерелеү, ишелеү, ҡыйралыу, ҡыйрау; дом рушится өй емерелә 2. перен. емерелеү, тарҡалыу, юҡҡа сығыу; рушилось счастье бәхете юҡҡа сыҡты 3. страд. от рушить
РЫБА ж 1. балыҡ; вяленая рыба ҡаҡланған балыҡ; красная рыба ҡыҙыл балыҡ; копчёная рыба ыҫланған балыҡ; морская рыба диңгеҙ балығы 2. перен., разг. (о человеке) дәртһеҙ, һүлпән кеше 3. астр. Балыҡ (йондоҙлоҡ) ♦ биться как рыба об лёд см. биться; ловить рыбу в мутной воде см. ловить; как рыба в воде һыуҙағы балыҡ кеүек; ни рыба ни мясо төшөп ҡалған, эшкинмәгән
РЫБАК м балыҡсы, балыҡ тотоусы
336
РУСАК II м; разг. (русский человек) урыҫ кешеһе; коренной русак ерле урыҫ кешеһе
РУСАЛКА ж; фольк. һыу ҡыҙы (инәһе) русалочий, -ья, -ье 1. һыу ҡыҙы ...ы, һыу инәһе ...ы; русалочьи волосы һыу ҡыҙының сәсе 2. һыу ҡыҙыныҡы һымаҡ (кеүек); русалочий взгляд һыу ҡыҙыныҡы һымаҡ ҡараш
русАчий, -ья, -ье урғуян ...ы, үр ҡуяны ...ы; русачий след урғуян эҙе
русЕть I несов.; разг. (становиться русским ) урыҫлашыу
русЕть II несов.; разг. (становиться русым ) һарғайыу, төҫтө һары итеү
РУСИЗМ м; лингв. урыҫ һүҙе, русизм
РУСИСТ м русист (русистика белгесе)
РУСИСТИКА ж русистика (урыҫ телен һәм мәҙәниәтен өйрәнецсе фәндәр)
РУСИФИКАЦИЯ ж см. русифицировать, русифицироваться; насильственная русификация көсләп урыҫлаштырыу
РУСИФИЦИРОВАТЬ сов., несов. кого-что урыҫлаштырыу
РУСИФИЦИРОВАТЬСЯ 1 . сов., несов. урыҫлашыу 2. только несов. страд. от русифицировать
РУСЛО с 1. йырҙа, үҙән, юлаҡ; речное русло йылға үҙәне 2. чего, какое; перен. йүнәлеш, юл; русло общественной жизни йәмғиәт тормошоноң йүнәлеше ♦ войти в русло юлға һалыныу, яйланып китеү
РУСОВОЛОСЫЙ, -ая, -ое һары сәсле; русоволосая девушка һары сәсле ҡыҙ
РУСОФИЛ м урыҫҡа табыныусы
РУСОФИЛЬСТВО с урыҫҡа табыныу (сан-лыҡ)
РУСОФОБ м урыҫҡа ҡаршы
РУСОФОБСТВО с урыҫты күрә алмау
РУССКАЯ I ж см. русские
РУССКАЯ II ж( (пляска и музыка к ней) урыҫ халыҡ бейеүе
РУССКИЕ мн. урыҫтар, урыҫ халҡы // ед. русский м урыҫ ир-аты; русская ж урыҫ ҡатын-ҡыҙы, мәрйә
русский I м см. русские
РУССКИЙ II, -ая, -ое 1. урыҫ ...ы; русская культура урыҫ мәҙәниәте; русская литература урыҫ әҙәбиәте; русский язык урыҫ теле 2. Рәсәй ...ы, Русь ...ы; русская история Рәсәй тарихы; русское общество Рәсәй йәмғиәте
рУсый, -ая, -ое 1. һары; русые волосы һары сәс 2. һары сәсле; русый парень һары сәсле егет
рутЕний м рутений (химик элемент, металл )
РУТИНА ж иҫкелек, иҫкеселек, торғонлоҡ, ҡатып ҡалғанлыҡ; бороться с рутиной иҫкелеккә ҡаршы көрәшеү
РУТИНЁР м иҫкелек яҡлы кеше
РУТИНЁРСТВО с иҫкеселек, иҫкелек
РУТИННЫЙ, -ая, -ое иҫкереп бөткән, иҫкелеккә нигеҙләнгән
рУхлядь ж собир.; разг. иҫке-моҫҡо, ҡый-ҡыпыр; выбросить рухлядь иҫке-моҫҡоно ташлау
рУхнуть сов. 1. емерелеп (ишелеп) төшөү, ауыу; дерево рухнуло ағас ауҙы 2. (упасть всей тяжестью — о человеке) ҡолау, йығылыу, ҡолап (йығылып) төшөү 3. перен. емерелеү, өҙөлөү, юҡҡа сығыу; надежды рухнули өмөттәр өҙөлдө
РУХНУТЬСЯ сов.; разг. см. рухнуть 1, 2; раненый рухнулся на землю яралы ергә ҡоланы
РУЧАТЕЛЬСТВО с ышаныс яҙыуы, ышандырма
РУЧАТЬСЯ несов. ышандырыу, (яуаплылыҡты) өҫкә алыу, ышаныс (яуап) биреү; ручаться за успех дела эштең уңышлы сығырына ышандырыу; ручаться за исход операции операция һөҙөмтәһенә яуап биреү
РУЧЕЁК м; уменьш. -ласк. от ручей 1
ручЕй м 1. инеш, шишмә, гөрләүек, өйәр; горный ручей тау гөрләүеге; у ручья инеш янында 2. в знач. нареч. ручьём шишмә (йылға) булып; кровь лилась ручьём ҡан йылға булып аҡты
рУчка ж 1. уменьш. -ласк. от рука 1; 2. тотҡа, һап; дверная ручка ишек тотҡаһы; ручка ножа бысаҡ һабы 3. (подлокотник) яндау; ручка кресла кресло яндауы 4. ручка (яҙыу өсөн); автоматическая ручка автоматик ручка
ручной, -ая, -ое 1. ҡул(дар) ...ы; ручное полотенце ҡул таҫтамалы; ручные часы ҡул сәғәте 2. ҡулдан -ған/-гән, ҡул менән; ручная работа ҡулдан эшләнгән эш; ручная вышивка ҡулдан сигелгән сигеү 3. ҡулға өйрәтелгән (эйәләштерелгән), ҡулға өйрәнгән (эйәләшкән); ручной медведь ҡулға эйәләшкән айыу 4. разг. (послушный — о человеке) күндәм, буйһоноусан; ручной муж күндәм ир
РУЧОНКА ж; разг., уменьш. -ласк. от рука 1
РУЧЬЕВОЙ, -ая, -ое шишмә ...ы, инеш ...ы; ручьевая вода шишмә һыуы
рУшить несов. что емереү, ишеү, ҡыйратыу, ватыу, емереп (ишеп, ҡыйратып) төшөрөү; рушить стену стенаны емереү
РУШИТЬСЯ несов. 1. емерелеү, ишелеү, ҡыйралыу, ҡыйрау; дом рушится өй емерелә 2. перен. емерелеү, тарҡалыу, юҡҡа сығыу; рушилось счастье бәхете юҡҡа сыҡты 3. страд. от рушить
РЫБА ж 1. балыҡ; вяленая рыба ҡаҡланған балыҡ; красная рыба ҡыҙыл балыҡ; копчёная рыба ыҫланған балыҡ; морская рыба диңгеҙ балығы 2. перен., разг. (о человеке) дәртһеҙ, һүлпән кеше 3. астр. Балыҡ (йондоҙлоҡ) ♦ биться как рыба об лёд см. биться; ловить рыбу в мутной воде см. ловить; как рыба в воде һыуҙағы балыҡ кеүек; ни рыба ни мясо төшөп ҡалған, эшкинмәгән
РЫБАК м балыҡсы, балыҡ тотоусы
336