Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 402
Поиск по словарям
СЛАВНО
СЛАВНО 1. нареч. яҡшы, һәйбәт, яҡшы (һәйбәт) итеп; славно поработать яҡшы итеп эшләү 2. в знач. сказ.; разг. бик шәп (яҡшы, һәйбәт); здесь славно бында бик шәп
СЛАВНЫЙ, -ая, -ое 1. (знаменитый) данлыҡлы, данлы, шөһрәтле, шанлы, дан (шөһрәт) ҡаҙанған; славное имя данлыҡлы исем; славный подвиг данлы батырлыҡ 2. разг. шәп, бына тигән, һөйкөмлө, елле, мөләйем; славный ребёнок һөйкөмлө бала; славный парень елле егет
СЛАВОСЛОВИЕ с саманан тыш маҡтау, күккә күтәреп данлау (маҡтау)
СЛАВОСЛОВИТЬ несов. кого-что и без доп. күккә күтәреп маҡтау (данлау), мәҙхиә йырлау (уҡыу)
СЛАВЯНЕ мн. славяндар, славян халыҡтары (һинд-европа телдәренец бер төрөндә һөйләшкән бер төркөм тугандаш халыҡ) // ед. славянин м славян ир-аты; славянка ж славян ҡатын-ҡыҙы
СЛАВЯНИЗМ м славянизм (1. икенсе бер телгә славян телдәренән алынган һцҙ 2. урыҫ теленә сиркәц-славян телдәренән алынган һцҙ)
СЛАВЯНОВЕД м славяновед (славяндар буйынса белгес)
СЛАВЯНОВЕДЕНИЕ с славяноведение (славян тарихын, әҙәбиәтен, телен өйрәнгән фәндәр )
СЛАВЯНОФИЛ м и СЛАВЯНОФИЛКА ж славянофил
СЛАВЯНОФИЛЬСТВО с славянофиллыҡ (XIX б. уртаһында Рәсәйҙә барлыҡҡа килгән һәм Рәсәйҙец, Көнбайыш Европанан айырмалы рәцештә, цҙ юлы менән цҫешецен раҫлаган ижтимағи һәм фәлсәфәци йцнәлеш)
СЛАВЯНСКИЙ, -ая, -ое славян ...ы; славянские языки славян телдәре
СЛАГАЕМОЕ с 1. мат. ҡушылыусы, ҡушыла торған һан 2. (составная часть целого) ҡушылма
СЛАГАТЬ несов. см. сложить 4, 6, 7
СЛАГАТЬСЯ несов. 1. см. сложиться 1—3;
2. страд. от слагать
СЛАД: сладу нет с кем-чем татыулыҡ (берҙәмлек, килешеү) юҡ
СЛАДИТЬ сов.; разг. 1. что ипкә (рәткә) һалыу (килтереү), көйләү, рәтләү, рәткә һалыу; сладить дело эште рәткә һалыу 2. с кем (справиться ) тыйыу, тыңлатыу; сладить с детьми балаларҙы тыңлатыу 3. йәшереү, һиҙҙер(т)мәү, еңеү; сладить со своим волнением тулҡынланыуҙы һиҙҙермәү
СЛАДИТЬСЯ сов.; разг. ипкә (рәткә, көйгә) һалыныу, рәтләнеү, яйланыу, яйға һалыныу; дело сладилось эш яйға һалынды
СЛАДКИЙ, -ая, -ое 1. татлы; сладкий мёд татлы бал 2. татлы, шәрбәтле, шәкәрле; сладкий чай шәрбәтле сәй; сладкий пирог татлы бәлеш 3. в знач. сущ. сладкое с татлы ашамлыҡ, тәм-
402
том; кушать сладкое тәм-том ашау 4. перен. (приятный) татлы, тәмле, рәхәт; сладкий сон татлы йоҡо 5. перен. (льстивый) сөсө, күңел болғатҡыс; сладкая речь сөсө телмәр
СЛАДКО 1. нареч. татлы итеп, тәмләп, тәмле итеп; сладко есть тәмле итеп ашау 2. нареч.; перен . сөсөләнеп, ярамһаҡланып; он так сладко говорит ул шундай сөсөләнеп һөйләй 3. в знач. сказ., безл.; разг. рәхәт, күңелле; ему не сладко уға рәхәт түгел; сердцу сладко йөрәккә рәхәт
СЛАДКОЕЖКА м и ж; разг. тәмлетамаҡ, татлы тамаҡ
СЛАДКОЗВУЧНЫЙ, -ая, -ое трад.-поэт. нәфис (йомшаҡ, яғымлы) тауышлы; сладкозвучный певец нәфис тауышлы йырсы
СЛАДКОРЕЧИВЫЙ, -ая, -ое книжн., ирон. сөсө (татлы) телле; сладкоречивый оратор сөсө телле оратор
СЛАДОСТНЫЙ, -ая, -ое татлы, ләззәтле; сладостные мечты татлы хыялдар
СЛАДОСТРАСТИЕ с 1. енси дәртлелек 2. перен. (наслаждение) оло ҡыуаныс (кинәнес), ләззәт
СЛАДОСТРАСТНОСТЬ ж см. сладострастие
СЛАДОСТРАСТНЫЙ, -ая, -ое 1. енси яҡтан дәртле 2. оло ҡыуаныс (кинәнес) кисергән
СЛАДОСТЬ ж 1. татлылыҡ, татлы тәм; сладость мёда балдың татлылығы 2. мн. сладости татлы ашамлыҡтар, тәм-том; восточные сладости көнсығыш илдәренең тәм-томдары
СЛАЖЕННОСТЬ ж көйлөлөк, иплелек, яйға (ипкә, көйгә) һалынғанлыҡ; слаженность в работе эштең яйға һалынғанлығы
СЛАЖЕННЫЙ, -ая, -ое көйлө, ипле, яйға (ипкә, көйгә) һалынған; слаженная работа яйға һалынған эш
СЛАЖИВАТЬ несов. см. сладить
СЛАЖИВАТЬСЯ несов. 1. см. сладиться 2. страд. от слаживать 1
СЛАЗИТЬ сов. 1. (вверх) менеп төшөү; (вниз) төшөп менеү; слазить на крышу түбәгә менеп төшөү; слазить в погреб мөгәрәпкә төшөп менеү 2. разг. кеҫә (сумка) бутау, кеҫәгә (сумкаға) тығылыу
СЛАЛОМ м слалом (маяҡтар ҡаҙалган бормалы тау юлынан сацгы менән шыуып төшөц)
СЛАЛОМИСТ м и СЛАЛОМИСТКА ж слаломсы
СЛАЛОМНЫЙ, -ая, -ое слалом ...ы; слаломная трасса слалом трассаһы; слаломные лыжи слалом саңғыһы
СЛАМЫВАТЬ несов. см. сломить
СЛАМЫВАТЬСЯ несов. 1. см. сломиться 2. страд. от сламывать
СЛАНЕЦ м; геол. һәүерташ, сланец; горючие сланцы янар һәүерташтар; глинистый сланец балсыҡлы һәүерташ
СЛАВНО 1. нареч. яҡшы, һәйбәт, яҡшы (һәйбәт) итеп; славно поработать яҡшы итеп эшләү 2. в знач. сказ.; разг. бик шәп (яҡшы, һәйбәт); здесь славно бында бик шәп
СЛАВНЫЙ, -ая, -ое 1. (знаменитый) данлыҡлы, данлы, шөһрәтле, шанлы, дан (шөһрәт) ҡаҙанған; славное имя данлыҡлы исем; славный подвиг данлы батырлыҡ 2. разг. шәп, бына тигән, һөйкөмлө, елле, мөләйем; славный ребёнок һөйкөмлө бала; славный парень елле егет
СЛАВОСЛОВИЕ с саманан тыш маҡтау, күккә күтәреп данлау (маҡтау)
СЛАВОСЛОВИТЬ несов. кого-что и без доп. күккә күтәреп маҡтау (данлау), мәҙхиә йырлау (уҡыу)
СЛАВЯНЕ мн. славяндар, славян халыҡтары (һинд-европа телдәренец бер төрөндә һөйләшкән бер төркөм тугандаш халыҡ) // ед. славянин м славян ир-аты; славянка ж славян ҡатын-ҡыҙы
СЛАВЯНИЗМ м славянизм (1. икенсе бер телгә славян телдәренән алынган һцҙ 2. урыҫ теленә сиркәц-славян телдәренән алынган һцҙ)
СЛАВЯНОВЕД м славяновед (славяндар буйынса белгес)
СЛАВЯНОВЕДЕНИЕ с славяноведение (славян тарихын, әҙәбиәтен, телен өйрәнгән фәндәр )
СЛАВЯНОФИЛ м и СЛАВЯНОФИЛКА ж славянофил
СЛАВЯНОФИЛЬСТВО с славянофиллыҡ (XIX б. уртаһында Рәсәйҙә барлыҡҡа килгән һәм Рәсәйҙец, Көнбайыш Европанан айырмалы рәцештә, цҙ юлы менән цҫешецен раҫлаган ижтимағи һәм фәлсәфәци йцнәлеш)
СЛАВЯНСКИЙ, -ая, -ое славян ...ы; славянские языки славян телдәре
СЛАГАЕМОЕ с 1. мат. ҡушылыусы, ҡушыла торған һан 2. (составная часть целого) ҡушылма
СЛАГАТЬ несов. см. сложить 4, 6, 7
СЛАГАТЬСЯ несов. 1. см. сложиться 1—3;
2. страд. от слагать
СЛАД: сладу нет с кем-чем татыулыҡ (берҙәмлек, килешеү) юҡ
СЛАДИТЬ сов.; разг. 1. что ипкә (рәткә) һалыу (килтереү), көйләү, рәтләү, рәткә һалыу; сладить дело эште рәткә һалыу 2. с кем (справиться ) тыйыу, тыңлатыу; сладить с детьми балаларҙы тыңлатыу 3. йәшереү, һиҙҙер(т)мәү, еңеү; сладить со своим волнением тулҡынланыуҙы һиҙҙермәү
СЛАДИТЬСЯ сов.; разг. ипкә (рәткә, көйгә) һалыныу, рәтләнеү, яйланыу, яйға һалыныу; дело сладилось эш яйға һалынды
СЛАДКИЙ, -ая, -ое 1. татлы; сладкий мёд татлы бал 2. татлы, шәрбәтле, шәкәрле; сладкий чай шәрбәтле сәй; сладкий пирог татлы бәлеш 3. в знач. сущ. сладкое с татлы ашамлыҡ, тәм-
402
том; кушать сладкое тәм-том ашау 4. перен. (приятный) татлы, тәмле, рәхәт; сладкий сон татлы йоҡо 5. перен. (льстивый) сөсө, күңел болғатҡыс; сладкая речь сөсө телмәр
СЛАДКО 1. нареч. татлы итеп, тәмләп, тәмле итеп; сладко есть тәмле итеп ашау 2. нареч.; перен . сөсөләнеп, ярамһаҡланып; он так сладко говорит ул шундай сөсөләнеп һөйләй 3. в знач. сказ., безл.; разг. рәхәт, күңелле; ему не сладко уға рәхәт түгел; сердцу сладко йөрәккә рәхәт
СЛАДКОЕЖКА м и ж; разг. тәмлетамаҡ, татлы тамаҡ
СЛАДКОЗВУЧНЫЙ, -ая, -ое трад.-поэт. нәфис (йомшаҡ, яғымлы) тауышлы; сладкозвучный певец нәфис тауышлы йырсы
СЛАДКОРЕЧИВЫЙ, -ая, -ое книжн., ирон. сөсө (татлы) телле; сладкоречивый оратор сөсө телле оратор
СЛАДОСТНЫЙ, -ая, -ое татлы, ләззәтле; сладостные мечты татлы хыялдар
СЛАДОСТРАСТИЕ с 1. енси дәртлелек 2. перен. (наслаждение) оло ҡыуаныс (кинәнес), ләззәт
СЛАДОСТРАСТНОСТЬ ж см. сладострастие
СЛАДОСТРАСТНЫЙ, -ая, -ое 1. енси яҡтан дәртле 2. оло ҡыуаныс (кинәнес) кисергән
СЛАДОСТЬ ж 1. татлылыҡ, татлы тәм; сладость мёда балдың татлылығы 2. мн. сладости татлы ашамлыҡтар, тәм-том; восточные сладости көнсығыш илдәренең тәм-томдары
СЛАЖЕННОСТЬ ж көйлөлөк, иплелек, яйға (ипкә, көйгә) һалынғанлыҡ; слаженность в работе эштең яйға һалынғанлығы
СЛАЖЕННЫЙ, -ая, -ое көйлө, ипле, яйға (ипкә, көйгә) һалынған; слаженная работа яйға һалынған эш
СЛАЖИВАТЬ несов. см. сладить
СЛАЖИВАТЬСЯ несов. 1. см. сладиться 2. страд. от слаживать 1
СЛАЗИТЬ сов. 1. (вверх) менеп төшөү; (вниз) төшөп менеү; слазить на крышу түбәгә менеп төшөү; слазить в погреб мөгәрәпкә төшөп менеү 2. разг. кеҫә (сумка) бутау, кеҫәгә (сумкаға) тығылыу
СЛАЛОМ м слалом (маяҡтар ҡаҙалган бормалы тау юлынан сацгы менән шыуып төшөц)
СЛАЛОМИСТ м и СЛАЛОМИСТКА ж слаломсы
СЛАЛОМНЫЙ, -ая, -ое слалом ...ы; слаломная трасса слалом трассаһы; слаломные лыжи слалом саңғыһы
СЛАМЫВАТЬ несов. см. сломить
СЛАМЫВАТЬСЯ несов. 1. см. сломиться 2. страд. от сламывать
СЛАНЕЦ м; геол. һәүерташ, сланец; горючие сланцы янар һәүерташтар; глинистый сланец балсыҡлы һәүерташ