Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 514


Поиск по словарям

Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том

ТРЕВОЖИТЬ
пожарная тревога янғын (ут) тревогаһы; сигнал тревоги тревога сигналы ♦ бить тревогу тауыш күтәреү (ҡурҡынысты белдерец)
ТРЕВОЖИТЬ несов. 1. кого - что борсоу, тынғыһыҙлау, хафалау; состояние больной тревожит ауырыуҙың хәле борсой 2. кого - что (нарушать покой) борсоу, тынысһыҙлау, мәшәҡәтләү; не тревожьте его уны борсомағыҙ 3. (причинять боль, беспокоить) яфалау, маҙаһыҙлау; меня тревожит старая рана мине элекке яра яфалай
ТРЕВОЖИТЬСЯ несов. 1. (волноваться) борсолоу, тынысһыҙланыу, хафаланыу; тревожиться за детей балалар өсөн борсолоу 2. страд. от тревожить 2, 3
ТРЕВОЖНОСТЬ ж ҡурҡыныслыҡ, хәүефлелек, борсоулы (шомло) булыу; тревожность положения хәлдең хәүефлелеге
ТРЕВОЖНЫЙ, -ая, -ое 1. (полный тревоги, волнения) шомло, хафалы, хәүефле, борсоулы; тревожный голос борсоулы тауыш 2. (порождающий тревогу) ҡурҡыныс белдереүсе, шомло, шөбһәле; тревожные слухи шомло хәбәрҙәр; тревожная тишина шөбһәле тынлыҡ 3. (извещающий об опасности) тревога ...ы; тревожный сигнал тревога сигналы
ТРЕВОЛНЕНИЕ с; книжн. тыныслыҡты юғалтыу, ныҡ борсолоу, хафаға төшөү, шомланыу, ҡурҡыу, тынысһыҙланыу
ТРЕГЛАВЫЙ и ТРЁХГЛАВЫЙ, -ая, -ое 1. өс көмбәҙле; треглавая церковь өс көмбәҙле сиркәү 2. өс башлы (әкиәттәрҙә); трёхглавый дракон өс башлы аждаһа
ТРЕЗВЕННИК м; разг. (араҡы) эсмәй торған кеше, айыҡ (айныҡ) кеше
трезвЕть несов. айныу, айығыу, айный барыу
ТРЕЗВИТЬ несов. кого айныҡтырыу, айыҡ-тырып ебәреү
ТРЕЗВОН м 1. (звон во все колокола) бөтә ҡыңғырауҙарҙы бер юлы ҡағыу (сиркәцҙә) 2. перен ., разг. (толки, сплетни) юҡ-бар, имеш-мимеш (хәбәр) 3. перен., разг. (шум, скандал) шау-шыу, ғауға 4. (звонкое пение птиц) ҡоштарҙың яңғырауыҡлы тауыштары ♦ трезвон в ушах ҡолаҡ сыңлауы
ТРЕЗВОНИТЬ несов. 1. (звонить во все колокола ) ҡыңғырауҙарҙы бер юлы ҡағыу (сиркәцҙә ) 2. (сильно звонить) (бик ныҡ) шылтырау (зыңғырлау) 3. что и без доп.; перен., разг. (распускать слухи) шаулау, хәбәр таратыу
трезвость ж; прям., перен. айныҡлыҡ, айыҡлыҡ; общество трезвости айыҡлыҡ йәмғиәте; трезвость суждений фекер айыҡлығы
ТРЕЗВЫЙ, -ая, -ое 1. (не пьяный) айыҡ, айыҡҡан, айныҡ; быть трезвым айныҡ булыу 2. (не пьющий) араҡы эсмәй торған 3. сәләмәт, һау, айыҡ (аҡыл, ҡараш тураһында); трезвый ум айыҡ аҡыл
ТРЕЗУБЕЦ м өс теш (өс йәпле боронго ҡорал)
ТРЕК м трек, уҙышыу юлы (велосипед, мотоцикл өсөн )
ТРЕЛЕВАТЬ несов.; спец. ағас тарттырыу; трелевать лес на тракторе трактор менән ағас тарттырыу
ТРЕЛЁВКА ж; спец. см. трелевать; механизировать трелёвку леса ағас тарттырыуҙы механизациялау
ТРЕЛЁВОЧНЫЙ, -ая, -ое спец. ағас тарттырыу ...ы, ағас тарттыра торған; трелёвочный трактор ағас тарттыра торған трактор
ТРЕЛЬ I ж (птицы) сут-сут итеү; (свистка) һыҙғырыу; (звонка) сыңғырлау, зыңғырлау, сыңғыр-сыңғыр итеү; соловьиная трель һандуғастың сут-сут итеп һайрауы
ТРЕЛЬ II ж; спец. ағас тарттырыу юлы (урыны)
ТРЕЛЬЯЖ м трельяж (1. өс бцлекле көҙгө 2. црмәләцсе цҫемлектәр өсөн ҡуйылган рәшәткә)
ТРЕНАЖ м; спец. тренаж (кцнекмәләр системаһы )
ТРЕНАЖЁР м тренажёр (кцнекмәләр яһау өсөн ҡоролма); тренировка космонавтов на тренажёрах космонавтарҙың тренажёрҙарҙа күнегеүҙәре
трЕнер м тренер; тренер по плаванию йөҙөү буйынса тренер; тренер команды команда тренеры
ТРЕНЕРСКИЙ, -ая, -ое тренер(ҙар) ...ы, тре-нерлыҡ ...ы; тренерская работа тренерлыҡ эше; тренерская школа тренерҙар мәктәбе
ТРЕНЗЕЛЬ м ауыҙлыҡ, ауыҙлыҡ сынйыры (ауыҙлыҡтың бер төрө)
трЕние с 1. ышҡылыу, өйкәлеү; сила трения ышҡылыу көсө; внутреннее трение эске ышҡылыу 2. обычно мн. трения; перен. ыҙғыш, талаш, тартыш
трЕнинг м; спец. тренинг (махсус кцнекмәләр цтец); аутогенный тренинг аутоген тренинг ( цҙ-цҙеңде инандырыу )
ТРЕНИРОВАННОСТЬ ж өйрәтелгәнлек, өйрәнгәнлек, күнеккәнлек
ТРЕНИРОВАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от тренировать 2. прил. күнеккән, өйрәнгән, өйрәтелгән; тренированный футболист күнеккән футболсы
ТРЕНИРОВАТЬ несов. 1. кого - что (обучать ) өйрәтеү; тренировать спортсменов спортсыларҙы өйрәтеү 2. что (упражнять) күнектереү, өйрәтеү; тренировать память хәтерҙе күнектереү
ТРЕНИРОВАТЬСЯ несов. 1. күнекмә (күнегеү) үткәреү, күнегеү, өйрәнеү; тренироваться в беге йүгереүҙә күнегеү 2. страд. от тренировать
ТРЕНИРОВКА ж тренировка, күнегеү, күнекмә, өйрәнеү; ходить на тренировки күнекмәләргә йөрөү; тренировка в беге йүгереү күнекмәләре
ТРЕНИРОВОЧНЫЙ, -ая, -ое 1. тренировка ...ы; тренировочный костюм тренировка костюмы 2. тренировка ...ы, өйрәнеү (күнегеү) ...ы,
514