Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 544
Поиск по словарям
УДЭГЕ
УДЭГЕ и УДЭ мн. нескл. (ед. удэге и удэ м и ж) удэгейҙар, удэгей халҡы; см. удэгейцы
УДЭГЕЙСКИЙ, -ая, -ое удэгей ...ы; удэгейский язык удэгей теле
УДЭГЕЙЦЫ мн. удэгейҙар, удэгей халҡы // ед. удэгеец м удэгей ир-аты; удэгейка ж удэгей ҡатын-ҡыҙы
УЕДИНЕНИЕ с 1. см. уединить — уединять, уединиться — уединяться 2. (одиночество) яңғыҙлыҡ, кеше менән ҡатнашмау (аралашмау); жить в уединении кеше менән аралашмай йәшәү; любить уединение яңғыҙлыҡты яратыу
УЕДИНЁННОСТЬ ж аулаҡлыҡ, яңғыҙлыҡ; уединённость места урын аулаҡлығы; любить уединённость жизни тормошта яңғыҙлыҡты яратыу
УЕДИНЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от уединить 2. прил. (одиноко стоящий) яңғыҙ, ситтә (айырым) торған; уединённый дом яңғыҙ йорт 3. прил. (безлюдный) аулаҡ, кешеһеҙ; уединённая улица кешеһеҙ урам; уединённый уголок сада баҡсаның аулаҡ урыны
УЕДИНИТЬ сов. кого - что (обособить) үҙен генә ҡалдырыу, яңғыҙ (айырым) ҡалдырыу
УЕДИНИТЬСЯ сов. (башҡаларҙан) айырымланыу, аулаҡ ҡалыу; молодёжь уединилась йәштәр башҡаларҙан айырымланды
УЕДИНЯТЬ несов. см. уединить
УЕДИНЯТЬСЯ несов. 1. см. уединиться 2. страд. от уединять
уЕзд м; ист. өйәҙ (революциям тиклем Рәсәйҙә һәм 1929 й. тиклем СССР-ҙа администра-тив-территориаль берәмек)
уЕздный, -ая, -ое өйәҙ ...ы; уездный город өйәҙ ҡалаһы ♦ уездное училище өйәҙ училищеһы (революциям тиклем Рәсәйҙә ике йыллыҡ училище )
УЕЗЖАТЬ несов. см. уехать
УЕХАТЬ сов. китеү, китеп барыу (атҡа, машинам һ. б. ултырып )
УЖ I м туҙбаш, туҙбаш йылан ♦ извиваться (ползти) ужом ялағайланыу, эс-бауырға инеп барыу
УЖ II нареч. и частица 1. нареч. см. уже 1; 2. частица усил. инде, уҡ, үк; на вид не так уж и плох ҡарамаҡҡа ул тиклем үк насар түгел
УЖАЛИТЬ сов. см. жалить; его ужалила гадюка уны ҡара йылан саҡты ♦ как ужаленный йылан (ҡорт) саҡҡандай (саҡҡан кеүек)
УЖАРИВАТЬ несов. см. ужарить
УЖАРИВАТЬСЯ несов. 1. см. ужариться 2. страд. от ужаривать
УЖАРИТЬ сов. что; разг. ҡурып (ҡыҙҙырып) еткереү, булдырғанса (еткәнсә) ҡурыу (ҡыҙҙырыу)
УЖАРИТЬСЯ сов. ҡурылып етеү, еткәнсә ҡыҙҙырылыу
Ужас м 1. ҡот алыныу, ҡот осоу; его охватил ужас уның ҡото осто; наводить ужас ҡотон
544
алыу 2. обычно мн. ужасы ҡот осҡос (ҡот осорғос) хәл (нәмә), дәһшәт; ужасы войны һуғыштың ҡот осҡос хәлдәре 3. чего (трагичность, безвыходность) ҡурҡыныслыҡ, ҡот осорғослоҡ; почувствовать ужас положения хәлдең ҡот осорғослоғон тойоу 4. в знач. сказ.; разг. иҫ китерлек, иҫ киткес, аҡылдан яҙырлыҡ; здесь ведь просто ужас бында иҫ киткес бит 5. в знач. нареч .; разг. харап, үтә, самаһыҙ, сикһеҙ; ужас как жарко сикһеҙ эҫе ♦ до ужаса прост. самаһыҙ, сикһеҙ
УЖАСАТЬ несов. см. ужаснуть
УЖАСАТЬСЯ несов. см. ужаснуться
УЖАСНО 1. нареч.; разг. (скверно) бик яман, бик насар, иҫ киткес, ҡот осҡос 2. нареч.; прост. (очень, чрезмерно) бик, бик тә, үтә, ныҡ; я ужасно рад мин үтә шатмын; ужасно устать бик ныҡ арыу 3. в знач. сказ. бик яман, ҡот осҡос хәл; это ужасно был ҡот осҡос хәл
УЖАСНУТЬ сов. кого - что ҡотон алыу, ҡотон осороу, ныҡ ҡурҡытыу
УЖАСНУТЬСЯ сов. ҡот алыныу, ҡот осоу, ныҡ ҡурҡыу
ужАсный, -ая, -ое 1. (страшный) ҡот осҡос, ҡот алынғыс, ҡурҡыныс, имәнес; ужасный сон ҡот осҡос төш 2. разг. (скверный, очень плохой) ҡот осҡос, иҫ киткес, бик яман, бик насар; ужасная погода бик яман көн 3. разг. (чрезвычайный ) бик ныҡ, үтә, сиктән тыш; ужасная боль бик ныҡ ауыртыу 4. (очень тяжёлый, трагический ) дәһшәтле; ужасное время дәһшәтле заман
УЖАТЬ сов. что тарайтыу, ҡыҫыу, кәметеү
УЖЕ нареч. и частица инде; он уже дома ул өйҙә инде; уже скоро вечер тиҙҙән кис етә инде; он уже не молодой ул йәш түгел инде; уже третьи сутки идёт снег өсөнсө көн инде ҡар яуа
УЖЕНИЕ с см. удить
УЖЕСТОЧАТЬ несов. см. ужесточить
УЖЕСТОЧИТЬ сов.; разг. ҡатыландырыу; ужесточить требования к нарушителям дисциплины тәртип боҙоусыларға талаптарҙы ҡатыландырыу
уживаться несов. см. ужиться
УЖИВЧИВОСТЬ ж эйәләшеүсәнлек, һыйышып (тынышып) йәшәү; уживчивость характера холоҡтоң эйәләшеүсәнлеге
УЖИВЧИВЫЙ, -ая, -ое тынышып (һыйышып) йәшәүсән, эйәләшеүсән; уживчивый человек эйәләшеүсән кеше
УЖИМАТЬ несов. см. ужать
УЖИМКИ мн. (ед. ужимка ж) ҡылансыҡланыу, ҡыланыу, йөҙ йыйырыу, сирылыу; говорить с ужимками ҡылансыҡланып һөйләү
Ужин м киске аш, кискелек; за ужином киске аш ашағанда
Ужинать несов. киске аш ашау, кискелекте ашау
ужИный, -ая, -ое туҙбаш (туҙбаш йылан) ...ы
УДЭГЕ и УДЭ мн. нескл. (ед. удэге и удэ м и ж) удэгейҙар, удэгей халҡы; см. удэгейцы
УДЭГЕЙСКИЙ, -ая, -ое удэгей ...ы; удэгейский язык удэгей теле
УДЭГЕЙЦЫ мн. удэгейҙар, удэгей халҡы // ед. удэгеец м удэгей ир-аты; удэгейка ж удэгей ҡатын-ҡыҙы
УЕДИНЕНИЕ с 1. см. уединить — уединять, уединиться — уединяться 2. (одиночество) яңғыҙлыҡ, кеше менән ҡатнашмау (аралашмау); жить в уединении кеше менән аралашмай йәшәү; любить уединение яңғыҙлыҡты яратыу
УЕДИНЁННОСТЬ ж аулаҡлыҡ, яңғыҙлыҡ; уединённость места урын аулаҡлығы; любить уединённость жизни тормошта яңғыҙлыҡты яратыу
УЕДИНЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от уединить 2. прил. (одиноко стоящий) яңғыҙ, ситтә (айырым) торған; уединённый дом яңғыҙ йорт 3. прил. (безлюдный) аулаҡ, кешеһеҙ; уединённая улица кешеһеҙ урам; уединённый уголок сада баҡсаның аулаҡ урыны
УЕДИНИТЬ сов. кого - что (обособить) үҙен генә ҡалдырыу, яңғыҙ (айырым) ҡалдырыу
УЕДИНИТЬСЯ сов. (башҡаларҙан) айырымланыу, аулаҡ ҡалыу; молодёжь уединилась йәштәр башҡаларҙан айырымланды
УЕДИНЯТЬ несов. см. уединить
УЕДИНЯТЬСЯ несов. 1. см. уединиться 2. страд. от уединять
уЕзд м; ист. өйәҙ (революциям тиклем Рәсәйҙә һәм 1929 й. тиклем СССР-ҙа администра-тив-территориаль берәмек)
уЕздный, -ая, -ое өйәҙ ...ы; уездный город өйәҙ ҡалаһы ♦ уездное училище өйәҙ училищеһы (революциям тиклем Рәсәйҙә ике йыллыҡ училище )
УЕЗЖАТЬ несов. см. уехать
УЕХАТЬ сов. китеү, китеп барыу (атҡа, машинам һ. б. ултырып )
УЖ I м туҙбаш, туҙбаш йылан ♦ извиваться (ползти) ужом ялағайланыу, эс-бауырға инеп барыу
УЖ II нареч. и частица 1. нареч. см. уже 1; 2. частица усил. инде, уҡ, үк; на вид не так уж и плох ҡарамаҡҡа ул тиклем үк насар түгел
УЖАЛИТЬ сов. см. жалить; его ужалила гадюка уны ҡара йылан саҡты ♦ как ужаленный йылан (ҡорт) саҡҡандай (саҡҡан кеүек)
УЖАРИВАТЬ несов. см. ужарить
УЖАРИВАТЬСЯ несов. 1. см. ужариться 2. страд. от ужаривать
УЖАРИТЬ сов. что; разг. ҡурып (ҡыҙҙырып) еткереү, булдырғанса (еткәнсә) ҡурыу (ҡыҙҙырыу)
УЖАРИТЬСЯ сов. ҡурылып етеү, еткәнсә ҡыҙҙырылыу
Ужас м 1. ҡот алыныу, ҡот осоу; его охватил ужас уның ҡото осто; наводить ужас ҡотон
544
алыу 2. обычно мн. ужасы ҡот осҡос (ҡот осорғос) хәл (нәмә), дәһшәт; ужасы войны һуғыштың ҡот осҡос хәлдәре 3. чего (трагичность, безвыходность) ҡурҡыныслыҡ, ҡот осорғослоҡ; почувствовать ужас положения хәлдең ҡот осорғослоғон тойоу 4. в знач. сказ.; разг. иҫ китерлек, иҫ киткес, аҡылдан яҙырлыҡ; здесь ведь просто ужас бында иҫ киткес бит 5. в знач. нареч .; разг. харап, үтә, самаһыҙ, сикһеҙ; ужас как жарко сикһеҙ эҫе ♦ до ужаса прост. самаһыҙ, сикһеҙ
УЖАСАТЬ несов. см. ужаснуть
УЖАСАТЬСЯ несов. см. ужаснуться
УЖАСНО 1. нареч.; разг. (скверно) бик яман, бик насар, иҫ киткес, ҡот осҡос 2. нареч.; прост. (очень, чрезмерно) бик, бик тә, үтә, ныҡ; я ужасно рад мин үтә шатмын; ужасно устать бик ныҡ арыу 3. в знач. сказ. бик яман, ҡот осҡос хәл; это ужасно был ҡот осҡос хәл
УЖАСНУТЬ сов. кого - что ҡотон алыу, ҡотон осороу, ныҡ ҡурҡытыу
УЖАСНУТЬСЯ сов. ҡот алыныу, ҡот осоу, ныҡ ҡурҡыу
ужАсный, -ая, -ое 1. (страшный) ҡот осҡос, ҡот алынғыс, ҡурҡыныс, имәнес; ужасный сон ҡот осҡос төш 2. разг. (скверный, очень плохой) ҡот осҡос, иҫ киткес, бик яман, бик насар; ужасная погода бик яман көн 3. разг. (чрезвычайный ) бик ныҡ, үтә, сиктән тыш; ужасная боль бик ныҡ ауыртыу 4. (очень тяжёлый, трагический ) дәһшәтле; ужасное время дәһшәтле заман
УЖАТЬ сов. что тарайтыу, ҡыҫыу, кәметеү
УЖЕ нареч. и частица инде; он уже дома ул өйҙә инде; уже скоро вечер тиҙҙән кис етә инде; он уже не молодой ул йәш түгел инде; уже третьи сутки идёт снег өсөнсө көн инде ҡар яуа
УЖЕНИЕ с см. удить
УЖЕСТОЧАТЬ несов. см. ужесточить
УЖЕСТОЧИТЬ сов.; разг. ҡатыландырыу; ужесточить требования к нарушителям дисциплины тәртип боҙоусыларға талаптарҙы ҡатыландырыу
уживаться несов. см. ужиться
УЖИВЧИВОСТЬ ж эйәләшеүсәнлек, һыйышып (тынышып) йәшәү; уживчивость характера холоҡтоң эйәләшеүсәнлеге
УЖИВЧИВЫЙ, -ая, -ое тынышып (һыйышып) йәшәүсән, эйәләшеүсән; уживчивый человек эйәләшеүсән кеше
УЖИМАТЬ несов. см. ужать
УЖИМКИ мн. (ед. ужимка ж) ҡылансыҡланыу, ҡыланыу, йөҙ йыйырыу, сирылыу; говорить с ужимками ҡылансыҡланып һөйләү
Ужин м киске аш, кискелек; за ужином киске аш ашағанда
Ужинать несов. киске аш ашау, кискелекте ашау
ужИный, -ая, -ое туҙбаш (туҙбаш йылан) ...ы