Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 560
Поиск по словарям
УПРАВЛЕНЧЕСКИЙ
рулевое управление руль менән идара итеү 4. грам. башҡарылыу; предложное управление предлогтар менән башҡарылыу ♦ терять управление (о самолёте, снаряде и т.п.) идара итеүҙе юғалтыу, идара итеү мөмкинлеге боҙолоу
УПРАВЛЕНЧЕСКИЙ, -ая, -ое идара итеү ...ы; управленческий аппарат идара итеү аппараты
УПРАВЛЯЕМОСТЬ ж идара ителеш; сохранить управляемость самолёта самолёттың идара ителешен һаҡлау
УПРАВЛЯЕМЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от управлЯть 2. прил. идара ителмәле, идара ителә торған; управляемая ракета идара ителмәле ракета
УПРАВЛЯТЬ несов. 1. кем-чем идара итеү, йөрөтөү; управлять автомобилем автомобиль йөрөтөү 2. чем-кем (руководить) етәкселек (идара) итеү, алып барыу; управлять страной илгә етәкселек итеү; управлять хозяйством хужалыҡ менән идара итеү; управлять оркестром оркестрға етәкселек итеү 3. чем; грам. башҡарылыу; управлять дательным падежом төбәү килеш менән башҡарылыу
УПРАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. управиться 2. страд. от управлять
УПРАВЛЯЮЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. от управлять 2. в знач. сущ. управляющий м идара итеүсе, управляющий (берәй хужалыҡҡа, учреждением һ. б.)
УПРАЖНЕНИЕ с 1. см. упражнять — упражняться; гимнастические упражнения гимнастика күнегеүҙәре 2. (учебное задание) күнегеү, күнекмә; сборник упражнений по правописанию дөрөҫ яҙыу буйынса күнегеүҙәр йыйынтығы
УПРАЖНЯТЬ несов. кого - что күнектереү, өйрәтеү, күнегеүҙәр үткәреү, күнекмәләр биреү; упражнять память хәтерҙе күнектереү; упражнять собаку этте өйрәтеү
УПРАЖНЯТЬСЯ несов. в чём, на чём, с чем и без доп. үҙ-үҙеңде күнектереү, күнегеүҙәр үткәреү (яһау); упражняться на гармони гармунда күнегеүҙәр үткәреү
УПРАЗДНИТЬ сов. что юҡҡа сығарыу, юҡ итеү, кире ҡағыу, бөтөрөү, ябыу; упразднить министерство министрлыҡты бөтөрөү
УПРАЗДНИТЬСЯ сов. юҡҡа сығыу, юҡ ителеү, бөтөү, ябылыу
УПРАЗДНЯТЬ несов. см. упразднить
УПРАЗДНЯТЬСЯ несов. 1. см. упраздниться 2. страд. от упразднять
УПРАШИВАТЬ несов. см. упросить
УПРЕВАТЬ несов. см. упреть
УПРЁК м шелтә, үпкә; сделать дружеский упрёк дуҫтарса шелтә яһау ♦ бросить упрёк үпкә белдереү; ставить в упрёк кому, что ғәйепләү, ғәйепкә һанау
УПРЕКАТЬ несов. кого - что шелтәләү, баҫым яһау, үпкә белдереү; упрекать друга в неискренности дуҫҡа ихласһыҙлығы өсөн үпкә белдереү
УПРЕКНУТЬ сов. см. упрекать
УПРЕТЬ сов.; разг. парланып бешеү (бешеп сығыу), үҙ парына бешеп етеү; каша упрела бутҡа парланып бешеп сыҡты
УПРОСИТЬ сов. кого - что и с неопр. үтенеп ризалығын алыу, инәлеү, күндереү; упросить погостить ҡунаҡ булырға күндереү
УПРОСТИТЬ сов. что 1. ябайлаштырыу, еңелләштереү, анһатлаштырыу; упростить конструкцию ҡоролманы ябайлаштырыу 2. (үтә) ябайлаштырып ебәреү, ярлыландырыу; упростить отношения мөнәсәбәттәрҙе ябайлаштырып ебәреү
УПРОСТИТЬСЯ сов. ябайлашыу, еңелләшеү; работа упростилась эш ябайлашты
УПРОЧЕНИЕ с см. упрочить, упрочиться; упрочение мира тыныслыҡты нығытыу
УПРОЧИВАТЬ несов. см. упрочить
УПРОЧИВАТЬСЯ несов. 1. см. упрочиться 2. страд. от упрочивать
УПРОЧИТЬ сов. что 1. нығытыу; упрочить мир тыныслыҡты нығытыу 2. за кем раҫлау, нығытыу; картины упрочили за ним славу крупного художника картиналары уның ҙур рәссам булыуын раҫланы
УПРОЧИТЬСЯ сов. 1. (занять прочное положение ) нығыныу, ныҡлап урын алыу (урынлашып алыу); упрочиться на новых позициях яңы позицияларҙа ныҡлап урынлашып алыу 2. (стать прочным) нығыныу; международная обстановка упрочилась халыҡ-ара хәл нығыны 3. за кем алыу, таралыу, ныҡлап урынлашыу (исем, дан); за ним упрочился авторитет первоклассного токаря уның юғары класлы токарь тигән абруйы ныҡлап урынлашты
УПРОЧНИТЬ сов. что нығытыу, нығынды-рыу, бешектереү, сыҙамлы итеү; упрочнить древесину үҙағасты бешектереү
УПРОЧНИТЬСЯ сов. нығыныу
УПРОЧНЯТЬ несов. см. упрочнить
УПРОЧНЯТЬСЯ несов. 1. см. упрочниться 2. страд. от упрочнять
УПРОЩАТЬ несов. см. упростить
УПРОЩАТЬСЯ несов. 1. см. упроститься 2. страд. от упрощать
УПРОЩЕНИЕ с 1. см. упростить — упрощать, упроститься — упрощаться 2. ябайлаштырыу, ябайлыҡ индереү; внести упрощения в сложный механизм ҡатмарлы механизмды ябайлаштырыу
УПРОЩЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от упростить 2. прил. (несложный) ябайлаштырылған, еңеләйтелгән; упрощённая орфография ябайлаштырылған орфография 3. прил. (примитивный , поверхностный) үтә ябай, ярлы, примитив; упрощённое представление үтә ябай күҙаллау
УПРОЩЕНЧЕСКИЙ, -ая, -ое үтә ябай, үтә ябайлаштырылған; упрощенческий подход к решению вопроса мәсьәләне хәл итеүгә үтә ябайлаштырылған ҡараш
560
рулевое управление руль менән идара итеү 4. грам. башҡарылыу; предложное управление предлогтар менән башҡарылыу ♦ терять управление (о самолёте, снаряде и т.п.) идара итеүҙе юғалтыу, идара итеү мөмкинлеге боҙолоу
УПРАВЛЕНЧЕСКИЙ, -ая, -ое идара итеү ...ы; управленческий аппарат идара итеү аппараты
УПРАВЛЯЕМОСТЬ ж идара ителеш; сохранить управляемость самолёта самолёттың идара ителешен һаҡлау
УПРАВЛЯЕМЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от управлЯть 2. прил. идара ителмәле, идара ителә торған; управляемая ракета идара ителмәле ракета
УПРАВЛЯТЬ несов. 1. кем-чем идара итеү, йөрөтөү; управлять автомобилем автомобиль йөрөтөү 2. чем-кем (руководить) етәкселек (идара) итеү, алып барыу; управлять страной илгә етәкселек итеү; управлять хозяйством хужалыҡ менән идара итеү; управлять оркестром оркестрға етәкселек итеү 3. чем; грам. башҡарылыу; управлять дательным падежом төбәү килеш менән башҡарылыу
УПРАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. управиться 2. страд. от управлять
УПРАВЛЯЮЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. от управлять 2. в знач. сущ. управляющий м идара итеүсе, управляющий (берәй хужалыҡҡа, учреждением һ. б.)
УПРАЖНЕНИЕ с 1. см. упражнять — упражняться; гимнастические упражнения гимнастика күнегеүҙәре 2. (учебное задание) күнегеү, күнекмә; сборник упражнений по правописанию дөрөҫ яҙыу буйынса күнегеүҙәр йыйынтығы
УПРАЖНЯТЬ несов. кого - что күнектереү, өйрәтеү, күнегеүҙәр үткәреү, күнекмәләр биреү; упражнять память хәтерҙе күнектереү; упражнять собаку этте өйрәтеү
УПРАЖНЯТЬСЯ несов. в чём, на чём, с чем и без доп. үҙ-үҙеңде күнектереү, күнегеүҙәр үткәреү (яһау); упражняться на гармони гармунда күнегеүҙәр үткәреү
УПРАЗДНИТЬ сов. что юҡҡа сығарыу, юҡ итеү, кире ҡағыу, бөтөрөү, ябыу; упразднить министерство министрлыҡты бөтөрөү
УПРАЗДНИТЬСЯ сов. юҡҡа сығыу, юҡ ителеү, бөтөү, ябылыу
УПРАЗДНЯТЬ несов. см. упразднить
УПРАЗДНЯТЬСЯ несов. 1. см. упраздниться 2. страд. от упразднять
УПРАШИВАТЬ несов. см. упросить
УПРЕВАТЬ несов. см. упреть
УПРЁК м шелтә, үпкә; сделать дружеский упрёк дуҫтарса шелтә яһау ♦ бросить упрёк үпкә белдереү; ставить в упрёк кому, что ғәйепләү, ғәйепкә һанау
УПРЕКАТЬ несов. кого - что шелтәләү, баҫым яһау, үпкә белдереү; упрекать друга в неискренности дуҫҡа ихласһыҙлығы өсөн үпкә белдереү
УПРЕКНУТЬ сов. см. упрекать
УПРЕТЬ сов.; разг. парланып бешеү (бешеп сығыу), үҙ парына бешеп етеү; каша упрела бутҡа парланып бешеп сыҡты
УПРОСИТЬ сов. кого - что и с неопр. үтенеп ризалығын алыу, инәлеү, күндереү; упросить погостить ҡунаҡ булырға күндереү
УПРОСТИТЬ сов. что 1. ябайлаштырыу, еңелләштереү, анһатлаштырыу; упростить конструкцию ҡоролманы ябайлаштырыу 2. (үтә) ябайлаштырып ебәреү, ярлыландырыу; упростить отношения мөнәсәбәттәрҙе ябайлаштырып ебәреү
УПРОСТИТЬСЯ сов. ябайлашыу, еңелләшеү; работа упростилась эш ябайлашты
УПРОЧЕНИЕ с см. упрочить, упрочиться; упрочение мира тыныслыҡты нығытыу
УПРОЧИВАТЬ несов. см. упрочить
УПРОЧИВАТЬСЯ несов. 1. см. упрочиться 2. страд. от упрочивать
УПРОЧИТЬ сов. что 1. нығытыу; упрочить мир тыныслыҡты нығытыу 2. за кем раҫлау, нығытыу; картины упрочили за ним славу крупного художника картиналары уның ҙур рәссам булыуын раҫланы
УПРОЧИТЬСЯ сов. 1. (занять прочное положение ) нығыныу, ныҡлап урын алыу (урынлашып алыу); упрочиться на новых позициях яңы позицияларҙа ныҡлап урынлашып алыу 2. (стать прочным) нығыныу; международная обстановка упрочилась халыҡ-ара хәл нығыны 3. за кем алыу, таралыу, ныҡлап урынлашыу (исем, дан); за ним упрочился авторитет первоклассного токаря уның юғары класлы токарь тигән абруйы ныҡлап урынлашты
УПРОЧНИТЬ сов. что нығытыу, нығынды-рыу, бешектереү, сыҙамлы итеү; упрочнить древесину үҙағасты бешектереү
УПРОЧНИТЬСЯ сов. нығыныу
УПРОЧНЯТЬ несов. см. упрочнить
УПРОЧНЯТЬСЯ несов. 1. см. упрочниться 2. страд. от упрочнять
УПРОЩАТЬ несов. см. упростить
УПРОЩАТЬСЯ несов. 1. см. упроститься 2. страд. от упрощать
УПРОЩЕНИЕ с 1. см. упростить — упрощать, упроститься — упрощаться 2. ябайлаштырыу, ябайлыҡ индереү; внести упрощения в сложный механизм ҡатмарлы механизмды ябайлаштырыу
УПРОЩЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от упростить 2. прил. (несложный) ябайлаштырылған, еңеләйтелгән; упрощённая орфография ябайлаштырылған орфография 3. прил. (примитивный , поверхностный) үтә ябай, ярлы, примитив; упрощённое представление үтә ябай күҙаллау
УПРОЩЕНЧЕСКИЙ, -ая, -ое үтә ябай, үтә ябайлаштырылған; упрощенческий подход к решению вопроса мәсьәләне хәл итеүгә үтә ябайлаштырылған ҡараш
560