Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 561
Поиск по словарям
УРАНОВЫЙ
УПРОЩЕНЧЕСТВО с үтә ябайлаштырыу, еңелсә ҡарау; борьба с упрощенчеством в искусстве сәнғәттәге үтә ябайлаштырыуға ҡаршы көрәш
УПРУГИЙ, -ая, -ое 1. һығылмалы, һығылыусан; упругая пружина һығылмалы пружина 2. (тугой) тығыҙ; упругий мяч тығыҙ туп; упругое тело тығыҙ тән 3. (пружинистый) һығылмалы; упругая походка һығылмалы атлау
УПРУГОСТЬ ж 1. һығылмалылыҡ, һығылыу-санлыҡ; упругость пружины пружинаның һығылмалылығы 2. тығыҙлыҡ; упругость тела тәндең тығыҙлығы 3. һығылмалылыҡ; упругость движений хәрәкәттәрҙең һығылмалылығы
УПРЯЖКА ж 1. (бер) егем; упряжка лошадей бер егем аттар; оленья упряжка боландар егеме 2. см. упряжь ♦ (быть) в одной упряжке бергә егелеп, иңгә-иң терәп
УПРЯЖНОЙ, -ая, -ое 1. (ат) егеү ...ы; упряжные принадлежности егеү кәрәк-ярағы 2. еген, екке; упряжная лошадь еген ат
Упряжь ж егеү кәрәк-ярағы, ҡамыт-дуға
УПРЯМЕЦ м и УПРЯМИЦА ж; разг. кире (кеҙе, тиҫкәре) кеше, ҡарышҡаҡ кеше
УПРЯМИТЬСЯ несов.; разг. киреләнеү, кеҙеләнеү, тиҫкәреләнеү, ҡарышыу; (о лошади) сығынлау
УПРЯМСТВО с 1. үҙһүҙлелек, ныҡышлыҡ, ныҡышмалыҡ 2. кирелек, тиҫкәрелек, кеҙелек
УПРЯМСТВОВАТЬ несов. см. упрямиться
УПРЯМЫЙ, -ая, -ое 1. (настойчивый) үҙ һүҙле, ныҡышмал, ныҡыш 2. (несговорчивый) кире, тиҫкәре, кеҙе, ҡарышмал
УПРЯТАТЬ сов. кого - что; разг. 1. (спрятать ) йәшереп (йыйып) ҡуйыу; упрятать вещи в сундук әйберҙәрҙе һандыҡҡа йыйып ҡуйыу; упрятать спички от детей шырпыны балаларҙан йәшереп ҡуйыу 2. перен. ябыу, тығыу, ябып (тығып) ҡуйыу; упрятать в тюрьму төрмәгә ябып ҡуйыу
УПРЯТАТЬСЯ сов.; разг. ныҡ йәшеренеү, ҡасыу
УПРЯТЫВАТЬ несов. см. упрятать
УПРЯТЫВАТЬСЯ несов. 1. см. упрятаться 2. страд. от упрятывать
УПУСКАТЬ несов. см. упустить
УПУСТИТЬ сов. 1. кого - что ысҡындырыу, ысҡындырып (төшөрөп) ебәреү; упустить аркан арҡанды ҡулдан ысҡындырыу 2. кого - что (дать возможность уйти и т.п.) тота (эләктерә) алмау, ысҡындырыу, ысҡындырып ебәреү; упустить рыбу с крючка балыҡты ҡармаҡтан ысҡындырып ебәреү 3. что ысҡындырыу, ебәреү, файҙалана алмай ҡалыу; упустить удобный случай уңайлы осраҡты файҙалана алмай ҡалыу
УПУЩЕНИЕ с 1. (пропуск чего-л.) кәмселек, етешһеҙлек 2. (недосмотр, ошибка) күреп еткермәү, иғтибарһыҙлыҡ, яңылышлыҡ; замечать свои упущения үҙеңдең яңылышлыҡтарыңды күреү
УПЫРЬ м убыр, өрәк
УРА межд. ура ♦ на ура: 1) воен. ура ҡысҡырыу (менән); 2) дәррәү, бер тауыштан; предложение принято на ура тәҡдимде бер тауыштан ҡабул итеү; 3) осраҡлы (еңел) уңыш; надеяться на ура осраҡлы уңышҡа ышаныу
УРАВНЕНИЕ с 1. см. уравнять — уравняться 2. мат. тигеҙләмә; квадратное уравнение квадратлы тигеҙләмә
УРАВНИВАТЬ I несов. см. уравнять
УРАВНИВАТЬ II несов. см. уровнять
УРАВНИВАТЬСЯ I несов. 1. см. уравняться 2. страд. от уравнивать I
УРАВНИВАТЬСЯ II несов. 1. см. уровняться 2. страд. от уравнивать II
УРАВНИЛОВКА ж; разг. тигеҙләүселек
УРАВНИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. спец. тигеҙләү ...ы, тигеҙләй торған, тигеҙләүсе; уравнительный прибор тигеҙләү приборы 2. тигеҙләүселек ...ы; уравнительный налог тигеҙләүселек һалымы
УРАВНОВЕСИТЬ сов. что 1. тигеҙләү; уравновесить чашки весов үлсәү тәрилкәләрен тигеҙләү 2. перен. тигеҙләштереү, бер тигеҙ итеү; уравновесить силы көстәрҙе тигеҙләштереү
УРАВНОВЕСИТЬСЯ сов. 1. тигеҙләнеү, ти-геҙ(лек) булыу 2. перен. тигеҙләшеү, тиңләшеү
УРАВНОВЕШЕННОСТЬ ж баҫалҡылыҡ, һапалылыҡ, баҫалҡы (һапалы) булыу; уравновешенность характера баҫалҡы холоҡло булыу
УРАВНОВЕШЕННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от уравновесить; уравновешенные чаши весов тигеҙләшкән үлсәү тәрилкәләре 2. прил. баҫалҡы, һапалы; уравновешенный человек һапалы кеше
УРАВНОВЕШИВАТЬ несов. см. уравновесить
УРАВНОВЕШИВАТЬСЯ несов. 1. см. уравновеситься 2. страд. от уравновешивать
УРАВНЯТЬ сов. кого - что (по величине, размеру и т. п.) тигеҙләү, бер тигеҙ (тиң) итеү; (в правах, положении и т.п.) тигеҙләү, тигеҙләштереү, тиңләштереү; уравнять в правах хоҡуҡтарҙы тигеҙләү
УРАВНЯТЬСЯ сов. 1. тигеҙләнеү, бер тигеҙ (тиң) булыу 2. тигеҙләшеү, тиңләшеү
УРАГАН м көслө дауыл, ғәрәсәт, ҡойон
УРАГАННЫЙ, -ая, -ое прям., перен. ҡойон бик көслө, ғәрәсәтле, емергес; ураганный ветер бик көслө ел; ураганный огонь ут ҡойоно
УРАЗУМЕВАТЬ несов. см. уразуметь
УРАЗУМЕВАТЬСЯ несов. страд. от уразумевать
УРАЗУМЕНИЕ с см. уразуметь
УРАЗУМЕТЬ сов. что аңлау, төшөнөү, аңлап (төшөнөп) алыу; уразуметь, в чём дело эштең нимәлә икәнен аңлап алыу
УРАН м уран (химик элемент, металл)
УРАНОВЫЙ, -ая, -ое уран ...ы; урановая руда уран мәғдәне; урановые месторождения уран ятҡылыҡтары
561
УПРОЩЕНЧЕСТВО с үтә ябайлаштырыу, еңелсә ҡарау; борьба с упрощенчеством в искусстве сәнғәттәге үтә ябайлаштырыуға ҡаршы көрәш
УПРУГИЙ, -ая, -ое 1. һығылмалы, һығылыусан; упругая пружина һығылмалы пружина 2. (тугой) тығыҙ; упругий мяч тығыҙ туп; упругое тело тығыҙ тән 3. (пружинистый) һығылмалы; упругая походка һығылмалы атлау
УПРУГОСТЬ ж 1. һығылмалылыҡ, һығылыу-санлыҡ; упругость пружины пружинаның һығылмалылығы 2. тығыҙлыҡ; упругость тела тәндең тығыҙлығы 3. һығылмалылыҡ; упругость движений хәрәкәттәрҙең һығылмалылығы
УПРЯЖКА ж 1. (бер) егем; упряжка лошадей бер егем аттар; оленья упряжка боландар егеме 2. см. упряжь ♦ (быть) в одной упряжке бергә егелеп, иңгә-иң терәп
УПРЯЖНОЙ, -ая, -ое 1. (ат) егеү ...ы; упряжные принадлежности егеү кәрәк-ярағы 2. еген, екке; упряжная лошадь еген ат
Упряжь ж егеү кәрәк-ярағы, ҡамыт-дуға
УПРЯМЕЦ м и УПРЯМИЦА ж; разг. кире (кеҙе, тиҫкәре) кеше, ҡарышҡаҡ кеше
УПРЯМИТЬСЯ несов.; разг. киреләнеү, кеҙеләнеү, тиҫкәреләнеү, ҡарышыу; (о лошади) сығынлау
УПРЯМСТВО с 1. үҙһүҙлелек, ныҡышлыҡ, ныҡышмалыҡ 2. кирелек, тиҫкәрелек, кеҙелек
УПРЯМСТВОВАТЬ несов. см. упрямиться
УПРЯМЫЙ, -ая, -ое 1. (настойчивый) үҙ һүҙле, ныҡышмал, ныҡыш 2. (несговорчивый) кире, тиҫкәре, кеҙе, ҡарышмал
УПРЯТАТЬ сов. кого - что; разг. 1. (спрятать ) йәшереп (йыйып) ҡуйыу; упрятать вещи в сундук әйберҙәрҙе һандыҡҡа йыйып ҡуйыу; упрятать спички от детей шырпыны балаларҙан йәшереп ҡуйыу 2. перен. ябыу, тығыу, ябып (тығып) ҡуйыу; упрятать в тюрьму төрмәгә ябып ҡуйыу
УПРЯТАТЬСЯ сов.; разг. ныҡ йәшеренеү, ҡасыу
УПРЯТЫВАТЬ несов. см. упрятать
УПРЯТЫВАТЬСЯ несов. 1. см. упрятаться 2. страд. от упрятывать
УПУСКАТЬ несов. см. упустить
УПУСТИТЬ сов. 1. кого - что ысҡындырыу, ысҡындырып (төшөрөп) ебәреү; упустить аркан арҡанды ҡулдан ысҡындырыу 2. кого - что (дать возможность уйти и т.п.) тота (эләктерә) алмау, ысҡындырыу, ысҡындырып ебәреү; упустить рыбу с крючка балыҡты ҡармаҡтан ысҡындырып ебәреү 3. что ысҡындырыу, ебәреү, файҙалана алмай ҡалыу; упустить удобный случай уңайлы осраҡты файҙалана алмай ҡалыу
УПУЩЕНИЕ с 1. (пропуск чего-л.) кәмселек, етешһеҙлек 2. (недосмотр, ошибка) күреп еткермәү, иғтибарһыҙлыҡ, яңылышлыҡ; замечать свои упущения үҙеңдең яңылышлыҡтарыңды күреү
УПЫРЬ м убыр, өрәк
УРА межд. ура ♦ на ура: 1) воен. ура ҡысҡырыу (менән); 2) дәррәү, бер тауыштан; предложение принято на ура тәҡдимде бер тауыштан ҡабул итеү; 3) осраҡлы (еңел) уңыш; надеяться на ура осраҡлы уңышҡа ышаныу
УРАВНЕНИЕ с 1. см. уравнять — уравняться 2. мат. тигеҙләмә; квадратное уравнение квадратлы тигеҙләмә
УРАВНИВАТЬ I несов. см. уравнять
УРАВНИВАТЬ II несов. см. уровнять
УРАВНИВАТЬСЯ I несов. 1. см. уравняться 2. страд. от уравнивать I
УРАВНИВАТЬСЯ II несов. 1. см. уровняться 2. страд. от уравнивать II
УРАВНИЛОВКА ж; разг. тигеҙләүселек
УРАВНИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. спец. тигеҙләү ...ы, тигеҙләй торған, тигеҙләүсе; уравнительный прибор тигеҙләү приборы 2. тигеҙләүселек ...ы; уравнительный налог тигеҙләүселек һалымы
УРАВНОВЕСИТЬ сов. что 1. тигеҙләү; уравновесить чашки весов үлсәү тәрилкәләрен тигеҙләү 2. перен. тигеҙләштереү, бер тигеҙ итеү; уравновесить силы көстәрҙе тигеҙләштереү
УРАВНОВЕСИТЬСЯ сов. 1. тигеҙләнеү, ти-геҙ(лек) булыу 2. перен. тигеҙләшеү, тиңләшеү
УРАВНОВЕШЕННОСТЬ ж баҫалҡылыҡ, һапалылыҡ, баҫалҡы (һапалы) булыу; уравновешенность характера баҫалҡы холоҡло булыу
УРАВНОВЕШЕННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от уравновесить; уравновешенные чаши весов тигеҙләшкән үлсәү тәрилкәләре 2. прил. баҫалҡы, һапалы; уравновешенный человек һапалы кеше
УРАВНОВЕШИВАТЬ несов. см. уравновесить
УРАВНОВЕШИВАТЬСЯ несов. 1. см. уравновеситься 2. страд. от уравновешивать
УРАВНЯТЬ сов. кого - что (по величине, размеру и т. п.) тигеҙләү, бер тигеҙ (тиң) итеү; (в правах, положении и т.п.) тигеҙләү, тигеҙләштереү, тиңләштереү; уравнять в правах хоҡуҡтарҙы тигеҙләү
УРАВНЯТЬСЯ сов. 1. тигеҙләнеү, бер тигеҙ (тиң) булыу 2. тигеҙләшеү, тиңләшеү
УРАГАН м көслө дауыл, ғәрәсәт, ҡойон
УРАГАННЫЙ, -ая, -ое прям., перен. ҡойон бик көслө, ғәрәсәтле, емергес; ураганный ветер бик көслө ел; ураганный огонь ут ҡойоно
УРАЗУМЕВАТЬ несов. см. уразуметь
УРАЗУМЕВАТЬСЯ несов. страд. от уразумевать
УРАЗУМЕНИЕ с см. уразуметь
УРАЗУМЕТЬ сов. что аңлау, төшөнөү, аңлап (төшөнөп) алыу; уразуметь, в чём дело эштең нимәлә икәнен аңлап алыу
УРАН м уран (химик элемент, металл)
УРАНОВЫЙ, -ая, -ое уран ...ы; урановая руда уран мәғдәне; урановые месторождения уран ятҡылыҡтары
561