Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 562
Поиск по словарям
УРБАНИЗАЦИЯ
УРБАНИЗАЦИЯ ж урбанизация (иҡтисади һәм мәҙәни тормоштоң эре ҡалаларҙа тупла-ныуы )
УРБАНИЗМ м урбанизм (1. хәҙерге эре ҡалаларҙың тормошон сәнғәттә һәм әҙәбиәттә һцрәтләц 2. эре йортло гигант-ҡалалар һалыу зарурлығын яҡлаусы йцнәлеш)
УРБАНИСТ м урбанист (урбанизм яҡлы кеше)
УРБАНИСТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое урбанистик, урбанизмға хас (булған); урбанистическая музыка урбанистик музыка
УРВАТЬ сов. что, чего; разг. 1. (оторвать, вырвать для себя) тартып алыу; (зубами) тешләп алыу 2. перен. (добыть не вполне честным способом) ҡулға төшөрөү, эләктереү; урвать денег ҡулға аҡса төшөрөү 3. перен. (с трудом выделить время) бүлеү, табыу; урвать время ваҡыт бүлеү
УРЕГУЛИРОВАНИЕ с см. урегулировать; урегулирование международных отношений халыҡ-ара мөнәсәбәттәрҙе яйға һалыу
УРЕГУЛИРОВАТЬ сов. что яйға (рәткә, тәртипкә) һалыу, яйлау, көйләү, хәл итеү; урегулировать спорные вопросы бәхәсле мәсьәләләрҙе яйлау; урегулировать денежные дела аҡса эштәрен хәл итеү
УРЕГУЛИРОВАТЬСЯ сов. яйға (рәткә, тәртипкә) һалыныу, яйланыу, көйләнеү, хәл ителеү
УРЕЗАТЬ сов. что 1. разг. ҡыҫҡартыу, ҡырҡып кәметеү (кесерәйтеү); урезать полы пальто пальтоның салғыйын ҡыҫҡартыу 2. әҙәйтеү, кәметеү, кесерәйтеү, ҡыҫҡартыу, ҡыҫыу; урезать расходы сығымдарҙы кәметеү
УРЕЗАТЬ несов. см. урезать
УРЕЗОНИВАТЬ несов. см. урезонить
УРЕЗОНИВАТЬСЯ несов. страд. от урезонивать
УРЕЗОНИТЬ сов. кого - что; разг. күндереү, ышандырыу, дүндереү; урезонить непослушного мальчика тыңлауһыҙ малайҙы дүндереү
УРЕЗЫВАТЬ несов. см. урезать
УРЕЗЫВАТЬСЯ несов. страд. от урезывать
УРЕМИЧЕСКИЙ, -ая, -ое мед. уремия ...ы; уремическое заболевание уремия ауырыуы
УРЕМИЯ ж; мед. уремия (бөйөр һәм бәцел юлдарының ауырыуы)
УРЕТРА ж; анат. бәүел юлы
УРЕТРИТ м; мед. бәүел юлының ауырыуы
УРЕТРОСКОП м; мед. уретроскоп (бәцел юлын тикшерә торган оптик прибор)
УРИНА ж; мед. бәүел, кесе ярау
УРИНОТЕРАПИЯ ж уринотерапия
Урна ж урна (1. яндырылған мәйет көлөн һаҡлау өсөн махсус һауыт 2. һайлау бюллетендәрен төшөрә торған махсус йәшник 3. урамдарҙа ҡуйыла торған сцп-сар һауыты)
Уровень м 1. (высота стояния воды) кимәл, типһән; уровень воды в реке йылғаның һыу
кимәле 2. (ступень в развитии чего-л.) кимәл, дәрәжә; культурный уровень мәҙәниәт кимәле; уровень развития үҫеш кимәле 3. см. ватерпас ♦ в уровень с чем бергә, бер ағымдан, бер һулыштан; на уровне тейешле юғарылыҡта (кимәлдә), тулыһынса ҡәнәғәтләнерлек
УРОВНЯТЬ сов. что тигеҙләү, тигеҙ итеү; уровнять дорогу юлды тигеҙләү
УРОВНЯТЬСЯ сов. тигеҙләнеү, тигеҙ булыу; дорога уровнялась юл тигеҙләнде
урОд м 1. ғәрип, зәғиф (кеше) 2. разг. (человек с некрасивой внешностью) нишана, йәмһеҙ, шөкәтһеҙ, килбәтһеҙ, күркһеҙ 3. (человек с дурными свойствами характера) боҙоҡ, әшәке кеше
урОдина м и ж; разг. см. урод
УРОДИТЬ сов. 1. что уңыш биреү, уңдырыу, емеш биреү; земля хорошо уродила ер мул уңыш бирҙе 2. кого; разг. тыуҙырыу, бала табыу
УРОДИТЬСЯ сов. 1. (созреть, вырасти) уңыш биреү, уңыу, өлгөрөү 2. разг. (родиться) тыуыу 3. в кого; разг. (оҡшап) тыуыу; уродиться в дедушку олатаһына оҡшап тыуыу
УРОДЛИВОСТЬ ж 1. (физический недостаток ) зәғифлек, ғәриплек 2. (безобразность) йәмһеҙлек, шөкәтһеҙлек, килбәтһеҙлек, күркһеҙлек; уродливость лица йөҙҙөң йәмһеҙлеге 3. обычно мн.; перен. (ненормальность явления) боҙоҡлоҡ, әшәкелек; уродливость пьянства эскелектең әшәкелеге
УРОДЛИВЫЙ, -ая, -ое 1. (с физическим недостатком ) ғәрип, зәғиф; уродливая рука зәғиф ҡул 2. (безобразный) йәмһеҙ, шөкәтһеҙ, килбәтһеҙ, күркһеҙ, нишана; уродливая внешность шөкәтһеҙ ҡиәфәт 3. перен. (ненормальный, искажённый ) боҙоҡ, яңылыш; уродливое воспитание боҙоҡ тәрбиә
УРОДОВАТЬ несов. кого - что 1. (калечить ) ғәрипләү, зәғифләү, имгәтеү; уродовать людей кешеләрҙе имгәтеү 2. (обезображивать) йәмһеҙләү, боҙоу; оспа уродует лицо сәсәк ауырыуы йөҙҙө йәмһеҙләй 3. перен. (извращать, искажать ) боҙоу; уродовать мысль чью-л. кемдеңдер фекерен боҙоу; плохим воспитанием уродовать ребёнка насар тәрбиә менән баланы боҙоу
УРОДОВАТЬСЯ несов. страд. от уродовать
УРОДСКИЙ, -ая, -ое разг. см. уродливый
УРОДСТВО с 1. (физический недостаток) зәғифлек, ғәриплек 2. (безобразная внешность) йәмһеҙлек, шөкәтһеҙлек, килбәтһеҙлек, күркһеҙлек, шыҡһыҙлыҡ 3. перен. боҙоҡлоҡ, боҙоҡ булыу, яңылышлыҡ, яңылыш булыу; уродство воспитания тәрбиәнең боҙоҡлоғо; нравственное уродство әхлаҡи боҙоҡлоҡ
УРОЖАЙ м 1. уңыш; обильный урожай мул уңыш 2. (изобилие зерна, плодов и т.п.) мул уңыш, муллыҡ, мул булыу 3. (изобилие вообще) күплек, күп булыу; урожай на невест кәләштәрҙең күплеге
562
УРБАНИЗАЦИЯ ж урбанизация (иҡтисади һәм мәҙәни тормоштоң эре ҡалаларҙа тупла-ныуы )
УРБАНИЗМ м урбанизм (1. хәҙерге эре ҡалаларҙың тормошон сәнғәттә һәм әҙәбиәттә һцрәтләц 2. эре йортло гигант-ҡалалар һалыу зарурлығын яҡлаусы йцнәлеш)
УРБАНИСТ м урбанист (урбанизм яҡлы кеше)
УРБАНИСТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое урбанистик, урбанизмға хас (булған); урбанистическая музыка урбанистик музыка
УРВАТЬ сов. что, чего; разг. 1. (оторвать, вырвать для себя) тартып алыу; (зубами) тешләп алыу 2. перен. (добыть не вполне честным способом) ҡулға төшөрөү, эләктереү; урвать денег ҡулға аҡса төшөрөү 3. перен. (с трудом выделить время) бүлеү, табыу; урвать время ваҡыт бүлеү
УРЕГУЛИРОВАНИЕ с см. урегулировать; урегулирование международных отношений халыҡ-ара мөнәсәбәттәрҙе яйға һалыу
УРЕГУЛИРОВАТЬ сов. что яйға (рәткә, тәртипкә) һалыу, яйлау, көйләү, хәл итеү; урегулировать спорные вопросы бәхәсле мәсьәләләрҙе яйлау; урегулировать денежные дела аҡса эштәрен хәл итеү
УРЕГУЛИРОВАТЬСЯ сов. яйға (рәткә, тәртипкә) һалыныу, яйланыу, көйләнеү, хәл ителеү
УРЕЗАТЬ сов. что 1. разг. ҡыҫҡартыу, ҡырҡып кәметеү (кесерәйтеү); урезать полы пальто пальтоның салғыйын ҡыҫҡартыу 2. әҙәйтеү, кәметеү, кесерәйтеү, ҡыҫҡартыу, ҡыҫыу; урезать расходы сығымдарҙы кәметеү
УРЕЗАТЬ несов. см. урезать
УРЕЗОНИВАТЬ несов. см. урезонить
УРЕЗОНИВАТЬСЯ несов. страд. от урезонивать
УРЕЗОНИТЬ сов. кого - что; разг. күндереү, ышандырыу, дүндереү; урезонить непослушного мальчика тыңлауһыҙ малайҙы дүндереү
УРЕЗЫВАТЬ несов. см. урезать
УРЕЗЫВАТЬСЯ несов. страд. от урезывать
УРЕМИЧЕСКИЙ, -ая, -ое мед. уремия ...ы; уремическое заболевание уремия ауырыуы
УРЕМИЯ ж; мед. уремия (бөйөр һәм бәцел юлдарының ауырыуы)
УРЕТРА ж; анат. бәүел юлы
УРЕТРИТ м; мед. бәүел юлының ауырыуы
УРЕТРОСКОП м; мед. уретроскоп (бәцел юлын тикшерә торган оптик прибор)
УРИНА ж; мед. бәүел, кесе ярау
УРИНОТЕРАПИЯ ж уринотерапия
Урна ж урна (1. яндырылған мәйет көлөн һаҡлау өсөн махсус һауыт 2. һайлау бюллетендәрен төшөрә торған махсус йәшник 3. урамдарҙа ҡуйыла торған сцп-сар һауыты)
Уровень м 1. (высота стояния воды) кимәл, типһән; уровень воды в реке йылғаның һыу
кимәле 2. (ступень в развитии чего-л.) кимәл, дәрәжә; культурный уровень мәҙәниәт кимәле; уровень развития үҫеш кимәле 3. см. ватерпас ♦ в уровень с чем бергә, бер ағымдан, бер һулыштан; на уровне тейешле юғарылыҡта (кимәлдә), тулыһынса ҡәнәғәтләнерлек
УРОВНЯТЬ сов. что тигеҙләү, тигеҙ итеү; уровнять дорогу юлды тигеҙләү
УРОВНЯТЬСЯ сов. тигеҙләнеү, тигеҙ булыу; дорога уровнялась юл тигеҙләнде
урОд м 1. ғәрип, зәғиф (кеше) 2. разг. (человек с некрасивой внешностью) нишана, йәмһеҙ, шөкәтһеҙ, килбәтһеҙ, күркһеҙ 3. (человек с дурными свойствами характера) боҙоҡ, әшәке кеше
урОдина м и ж; разг. см. урод
УРОДИТЬ сов. 1. что уңыш биреү, уңдырыу, емеш биреү; земля хорошо уродила ер мул уңыш бирҙе 2. кого; разг. тыуҙырыу, бала табыу
УРОДИТЬСЯ сов. 1. (созреть, вырасти) уңыш биреү, уңыу, өлгөрөү 2. разг. (родиться) тыуыу 3. в кого; разг. (оҡшап) тыуыу; уродиться в дедушку олатаһына оҡшап тыуыу
УРОДЛИВОСТЬ ж 1. (физический недостаток ) зәғифлек, ғәриплек 2. (безобразность) йәмһеҙлек, шөкәтһеҙлек, килбәтһеҙлек, күркһеҙлек; уродливость лица йөҙҙөң йәмһеҙлеге 3. обычно мн.; перен. (ненормальность явления) боҙоҡлоҡ, әшәкелек; уродливость пьянства эскелектең әшәкелеге
УРОДЛИВЫЙ, -ая, -ое 1. (с физическим недостатком ) ғәрип, зәғиф; уродливая рука зәғиф ҡул 2. (безобразный) йәмһеҙ, шөкәтһеҙ, килбәтһеҙ, күркһеҙ, нишана; уродливая внешность шөкәтһеҙ ҡиәфәт 3. перен. (ненормальный, искажённый ) боҙоҡ, яңылыш; уродливое воспитание боҙоҡ тәрбиә
УРОДОВАТЬ несов. кого - что 1. (калечить ) ғәрипләү, зәғифләү, имгәтеү; уродовать людей кешеләрҙе имгәтеү 2. (обезображивать) йәмһеҙләү, боҙоу; оспа уродует лицо сәсәк ауырыуы йөҙҙө йәмһеҙләй 3. перен. (извращать, искажать ) боҙоу; уродовать мысль чью-л. кемдеңдер фекерен боҙоу; плохим воспитанием уродовать ребёнка насар тәрбиә менән баланы боҙоу
УРОДОВАТЬСЯ несов. страд. от уродовать
УРОДСКИЙ, -ая, -ое разг. см. уродливый
УРОДСТВО с 1. (физический недостаток) зәғифлек, ғәриплек 2. (безобразная внешность) йәмһеҙлек, шөкәтһеҙлек, килбәтһеҙлек, күркһеҙлек, шыҡһыҙлыҡ 3. перен. боҙоҡлоҡ, боҙоҡ булыу, яңылышлыҡ, яңылыш булыу; уродство воспитания тәрбиәнең боҙоҡлоғо; нравственное уродство әхлаҡи боҙоҡлоҡ
УРОЖАЙ м 1. уңыш; обильный урожай мул уңыш 2. (изобилие зерна, плодов и т.п.) мул уңыш, муллыҡ, мул булыу 3. (изобилие вообще) күплек, күп булыу; урожай на невест кәләштәрҙең күплеге
562