Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 567
Поиск по словарям
УСТАНОВИТЬСЯ
на поезд поезға өлгөрөү; успеть на заседание ултырышҡа килеп етеү 3. в чём; уст. (достичь успеха) уңышҡа ирешеү, уңыш ҡаҙаныу; успеть в науках фән әлкәһендә уңышҡа ирешеү ♦ не успеешь оглянуться, как см. оглянуться; не успеть (и) глазом мигнуть (моргнуть) күҙ асып йомғансы
успЕх м 1. уңыш, уңышлыҡ 2. (общественное признание) уңыш, ҡаҙаныш, уңыш ҡаҙаныу; книга имела большой успех китап ҙур уңыш ҡаҙанды ♦ с успехом уңышлы, уңышлы рәүештә; с таким же (с тем же) успехом: 1) шундай уҡ уңыш менән, шул уҡ уңыш менән; 2) шундай уҡ, шуның кеүек (шикелле) уңышһыҙ
успешность ж уңышлылыҡ, уңышлы (уң) булыу (барыу); успешность дела эштең уңышлы булыуы
УСПЕШНЫЙ, -ая, -ое уңышлы, уң; успешное начало уңышлы башланғыс
УСПОКАИВАТЬ несов. см. успокоить
УСПОКАИВАТЬСЯ несов. 1. см. успокоиться 2. страд. от успокаивать
УСПОКОЕНИЕ с см. успокоить — успокоиться; для успокоения матери әсәне тынысландырыу өсөн
УСПОКОЕННОСТЬ ж 1. (умиротворённость ) тыныслыҡ 2. (состояние покоя) тынлыҡ
УСПОКОИТЕЛЬ м 1. тынысландырыусы 2. спец. тирбәлеүҙе баҫыусы (туҡтатыусы) ҡулайлама
успокоИтельница ж тынысландырыусы
УСПОКОИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. тыныслан-дырғыс, тынысландыра торған; успокоительные капли тынысландыра торған шыйыҡ дарыу 2. в знач. сущ. успокоительное с тынысландыр-ғыс дарыу
УСПОКОИТЬ сов. 1. кого - что тынысландырыу, йыуатыу, тымыҙыу; успокоить детей балаларҙы тынысландырыу 2. что баҫыу, кәметеү, баҫылдырыу; успокоить боль ауыртыуҙы баҫыу
УСПОКОИТЬСЯ сов. 1. тынысланыу, тыныу, тымыу; море успокоилось диңгеҙ тынды 2. баҫылыу, кәмеү; боль успокоилась һыҙлау баҫылды 3. разг. ҡәнәғәтләнеү, тынысланыу; успокоиться на достигнутом өлгәшкән менән ҡәнәғәтләнеү
УСТА только мн.; трад.-поэт., уст. ауыҙ, ирен ♦ из первых уст (узнать, услышать) үҙ ауыҙынан (ишетеү); из уст в уста телдән телгә; на устах у всех что барыһының да телендә (ауыҙында) шул, барыһы ла шуны һөйләй; вашими бы устами (да) мёд пить ауыҙығыҙға бал да май
УСТАВ м устав; воинский устав хәрби устав; действовать по уставу устав буйынса эш итеү
УСТАВАТЬ несов. см. устать ♦ не уставая (делать) что арымай-талмай (эшләү)
УСТАВИТЬ сов. 1. кого - что (разместить ) теҙеп ҡуйыу, урынлаштырыу; уставить книги в
шкаф китаптарҙы шкафҡа теҙеп ҡуйыу 2. что, чем (занять всю площадь) теҙеү, ҡуйыу, тултырыу; уставить полки книгами кәштәләрҙе китап менән тултырыу 3. разг. текәлеү, текәлеп ҡарау, текәү, төбәү; уставить взгляд күҙҙе текәү
УСТАВИТЬСЯ сов.; разг. 1. (уместиться) урынлашыу, һыйыу, тулыу, урынлашып бөтөү, һыйып бөтөү; книги уставились в шкафу китаптар шкафҡа һыйып бөттө 2. чем; разг. тулыу, тулып бөтөү; луг уставился стогами болон кәбәндәр менән тулды 3. на кого - что, в кого - что; разг. текләү, текәлеү, тексәйеү, төбәлеү, текләп ҡарау; уставиться в окно тәҙрәгә төбәлеү
УСТАВЛЯТЬ несов. см. уставить
УСТАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. уставиться 2. страд. от уставлять
УСТАВНЫЙ, -ая, -ое 1. устав ...ы; уставное положение устав положениеһы 2. (совершаемый по уставу) уставҡа ярашлы, устав буйынса
УСТАИВАТЬ несов. см. устоять
УСТАИВАТЬСЯ несов. см. устояться
УСТАЛОСТЬ ж 1. арығанлыҡ, талсығыу, хәлһеҙлек, арыу, хәл бөтөү, хәлһеҙләнеү; почувствовать усталость арығанлыҡ тойоу 2. тех. талыу, талығыу, талсығыу; усталость металлов металдың талығыуы (көсөргәнештең цҙгәреп тороуы арҡаһында металдың ныҡлығы кәмец)
УСТАЛЫЙ, -ая, -ое арыған, талсыҡҡан, хәле бөткән; усталый спутник арыған юлсы; усталые глаза талсыҡҡан күҙҙәр
УСТАЛЬ: без устали арымай-талмай, арыу-талыуһыҙ; не знать устали арыу-талыуҙы белмәй
УСТАНАВЛИВАТЬ несов. см. установить
УСТАНАВЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. установиться 2. страд. от устанавливать
УСТАНОВИТЬ сов. что 1. урынлаштырыу, урынлаштырып ҡуйыу; установить телегу на пароме арбаны паромға урынлаштырыу 2. ҡуйыу; установить памятник һәйкәл ҡуйыу; установить столбы бағаналар ҡуйыу; установить телефон телефон ҡуйыу 3. билдәләү, раҫлау, ғәмәлгә индереү; установить дни занятий дәрес көндәрен билдәләү 4. (осуществить, организовать) урынлаштырыу, булдырыу, ойоштороу; установить связь элемтә урынлаштырыу; установить мир тыныслыҡ урынлаштырыу 5. (выяснить, доказать ) аныҡлау, билдәләү, асыҡлау, иҫбатлау; установить истину хәҡиҡәтте асыҡлау
УСТАНОВИТЬСЯ сов. 1. (стать устойчивым , постоянным) урынлаштырыу, яйға һалыныу, рәтләнеү; погода установилась көндәр рәтләнде 2. (сформироваться) нығыныу, нығыу, формалашыу; установилась традиция традиция нығынды; голос не установился тауыш нығынмаған 3. (настать ) урынлашыу, булдырылыу, юлға (яйға) һалыныу; установился мир тыныслыҡ урынлашты; установился порядок тәртип булдырылды; установилась тишина тыныслыҡ урынлашты
567
на поезд поезға өлгөрөү; успеть на заседание ултырышҡа килеп етеү 3. в чём; уст. (достичь успеха) уңышҡа ирешеү, уңыш ҡаҙаныу; успеть в науках фән әлкәһендә уңышҡа ирешеү ♦ не успеешь оглянуться, как см. оглянуться; не успеть (и) глазом мигнуть (моргнуть) күҙ асып йомғансы
успЕх м 1. уңыш, уңышлыҡ 2. (общественное признание) уңыш, ҡаҙаныш, уңыш ҡаҙаныу; книга имела большой успех китап ҙур уңыш ҡаҙанды ♦ с успехом уңышлы, уңышлы рәүештә; с таким же (с тем же) успехом: 1) шундай уҡ уңыш менән, шул уҡ уңыш менән; 2) шундай уҡ, шуның кеүек (шикелле) уңышһыҙ
успешность ж уңышлылыҡ, уңышлы (уң) булыу (барыу); успешность дела эштең уңышлы булыуы
УСПЕШНЫЙ, -ая, -ое уңышлы, уң; успешное начало уңышлы башланғыс
УСПОКАИВАТЬ несов. см. успокоить
УСПОКАИВАТЬСЯ несов. 1. см. успокоиться 2. страд. от успокаивать
УСПОКОЕНИЕ с см. успокоить — успокоиться; для успокоения матери әсәне тынысландырыу өсөн
УСПОКОЕННОСТЬ ж 1. (умиротворённость ) тыныслыҡ 2. (состояние покоя) тынлыҡ
УСПОКОИТЕЛЬ м 1. тынысландырыусы 2. спец. тирбәлеүҙе баҫыусы (туҡтатыусы) ҡулайлама
успокоИтельница ж тынысландырыусы
УСПОКОИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. тыныслан-дырғыс, тынысландыра торған; успокоительные капли тынысландыра торған шыйыҡ дарыу 2. в знач. сущ. успокоительное с тынысландыр-ғыс дарыу
УСПОКОИТЬ сов. 1. кого - что тынысландырыу, йыуатыу, тымыҙыу; успокоить детей балаларҙы тынысландырыу 2. что баҫыу, кәметеү, баҫылдырыу; успокоить боль ауыртыуҙы баҫыу
УСПОКОИТЬСЯ сов. 1. тынысланыу, тыныу, тымыу; море успокоилось диңгеҙ тынды 2. баҫылыу, кәмеү; боль успокоилась һыҙлау баҫылды 3. разг. ҡәнәғәтләнеү, тынысланыу; успокоиться на достигнутом өлгәшкән менән ҡәнәғәтләнеү
УСТА только мн.; трад.-поэт., уст. ауыҙ, ирен ♦ из первых уст (узнать, услышать) үҙ ауыҙынан (ишетеү); из уст в уста телдән телгә; на устах у всех что барыһының да телендә (ауыҙында) шул, барыһы ла шуны һөйләй; вашими бы устами (да) мёд пить ауыҙығыҙға бал да май
УСТАВ м устав; воинский устав хәрби устав; действовать по уставу устав буйынса эш итеү
УСТАВАТЬ несов. см. устать ♦ не уставая (делать) что арымай-талмай (эшләү)
УСТАВИТЬ сов. 1. кого - что (разместить ) теҙеп ҡуйыу, урынлаштырыу; уставить книги в
шкаф китаптарҙы шкафҡа теҙеп ҡуйыу 2. что, чем (занять всю площадь) теҙеү, ҡуйыу, тултырыу; уставить полки книгами кәштәләрҙе китап менән тултырыу 3. разг. текәлеү, текәлеп ҡарау, текәү, төбәү; уставить взгляд күҙҙе текәү
УСТАВИТЬСЯ сов.; разг. 1. (уместиться) урынлашыу, һыйыу, тулыу, урынлашып бөтөү, һыйып бөтөү; книги уставились в шкафу китаптар шкафҡа һыйып бөттө 2. чем; разг. тулыу, тулып бөтөү; луг уставился стогами болон кәбәндәр менән тулды 3. на кого - что, в кого - что; разг. текләү, текәлеү, тексәйеү, төбәлеү, текләп ҡарау; уставиться в окно тәҙрәгә төбәлеү
УСТАВЛЯТЬ несов. см. уставить
УСТАВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. уставиться 2. страд. от уставлять
УСТАВНЫЙ, -ая, -ое 1. устав ...ы; уставное положение устав положениеһы 2. (совершаемый по уставу) уставҡа ярашлы, устав буйынса
УСТАИВАТЬ несов. см. устоять
УСТАИВАТЬСЯ несов. см. устояться
УСТАЛОСТЬ ж 1. арығанлыҡ, талсығыу, хәлһеҙлек, арыу, хәл бөтөү, хәлһеҙләнеү; почувствовать усталость арығанлыҡ тойоу 2. тех. талыу, талығыу, талсығыу; усталость металлов металдың талығыуы (көсөргәнештең цҙгәреп тороуы арҡаһында металдың ныҡлығы кәмец)
УСТАЛЫЙ, -ая, -ое арыған, талсыҡҡан, хәле бөткән; усталый спутник арыған юлсы; усталые глаза талсыҡҡан күҙҙәр
УСТАЛЬ: без устали арымай-талмай, арыу-талыуһыҙ; не знать устали арыу-талыуҙы белмәй
УСТАНАВЛИВАТЬ несов. см. установить
УСТАНАВЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. установиться 2. страд. от устанавливать
УСТАНОВИТЬ сов. что 1. урынлаштырыу, урынлаштырып ҡуйыу; установить телегу на пароме арбаны паромға урынлаштырыу 2. ҡуйыу; установить памятник һәйкәл ҡуйыу; установить столбы бағаналар ҡуйыу; установить телефон телефон ҡуйыу 3. билдәләү, раҫлау, ғәмәлгә индереү; установить дни занятий дәрес көндәрен билдәләү 4. (осуществить, организовать) урынлаштырыу, булдырыу, ойоштороу; установить связь элемтә урынлаштырыу; установить мир тыныслыҡ урынлаштырыу 5. (выяснить, доказать ) аныҡлау, билдәләү, асыҡлау, иҫбатлау; установить истину хәҡиҡәтте асыҡлау
УСТАНОВИТЬСЯ сов. 1. (стать устойчивым , постоянным) урынлаштырыу, яйға һалыныу, рәтләнеү; погода установилась көндәр рәтләнде 2. (сформироваться) нығыныу, нығыу, формалашыу; установилась традиция традиция нығынды; голос не установился тауыш нығынмаған 3. (настать ) урынлашыу, булдырылыу, юлға (яйға) һалыныу; установился мир тыныслыҡ урынлашты; установился порядок тәртип булдырылды; установилась тишина тыныслыҡ урынлашты
567