Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 569
Поиск по словарям
УСУШИТЬ
УСТРАШЕНИЕ с см. устрашить — устрашать, устрашиться — устрашаться; на устрашение врагам дошманды ҡурҡытыу өсөн
УСТРАШИТЬ сов. кого - что ҡурҡытыу, ҡурҡыу һалыу, ҡурҡыуға төшөрөү; устрашить противника дошманды ҡурҡыуға төшөрөү
УСТРАШИТЬСЯ сов. кого - что ҡурҡыу, шөрләү, ҡурҡыуға төшөү; не устрашиться угроз янауҙарҙан ҡурҡмау
УСТРЕМИТЬ сов. что 1. книжн. йүнәлдереү, йүнәлтеү; устремить конницу на врага дошманға атлы ғәскәр йүнәлдереү 2. перен. йүнәлтеү, йүнәлдереү, төбәү; устремить всё внимание бөтә иғтибарҙы йүнәлдереү
УСТРЕМИТЬСЯ сов. 1. ташланыу, атылыу, ынтылыу; устремиться за командиром командир артынан ташланыу 2. перен. йүнәлеү, төбәлеү; взоры устремились на вошедшего ҡараштар ингән кешегә төбәлде
УСТРЕМЛЕНИЕ с 1. см. устремить — устремлять, устремиться — устремляться 2. (намерение ) ынтылыш, теләк; эгоистические устремления эгоистик ынтылыштар
УСТРЕМЛЁННОСТЬ ж ынтылышлыҡ, ынтылышлы булыу; устремлённость к цели маҡсатҡа ынтылышлыҡ
УСТРЕМЛЯТЬ несов. см. устремить
УСТРЕМЛЯТЬСЯ несов. 1. см. устремиться 2. страд. от устремлять
Устрица ж ^устрица (диңгеҙ моллюскаһы)
УСТРИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. устрица ...ы; устричная раковина устрица ҡабырсағы 2. устрица; устричный промысел устрица аулау кәсебе
УСТРОЕННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от устроить 2. прил. яйланған, (бер) тәртипкә һалынған (килтерелгән); устроенная жизнь бер тәртипкә һалынған тормош
УСТРОИТЕЛЬ м и УСТРОИТЕЛЬНИЦА ж ойоштороусы; устроитель концерта концерт ойоштороусы
УСТРОИТЬ сов. 1. что ҡороу, рәтләү; устроить в зале сцену залда сәхнә ҡороу 2. что (организовать) ойоштороу; устроить выставку күргәҙмә ойоштороу 3. что (учинить) ҡуптарыу, күтәреү; устроить скандал янъял ҡуптарыу 4. что (уладить) яйға (рәткә) һалыу, рәтләү, көйләү, көйгә һалыу; устроить свои дела эштәрҙе яйға һалыу 5. что, кому; разг. (посодействовать ) булышыу, яйға (көйгә, рәткә) һалышыу; устроить билет в театр театрға билет алырға булышыу 6. кого - что (определить) урынлаштырыу, индереү; устроить на работу эшкә урынлаштырыу 7. кого - что (быть удобным, подойти ) ярау, яраҡлы булыу, ҡулай булыу; одноместная комната его устроила бер урынлы бүлмә уға ҡулай булды
УСТРОИТЬСЯ сов. 1. (наладиться) рәтләнеү, рәткә һалыныу, яйланыу, яйға һалыныу 2. (по-
569
ступить) урынлашыу, инеү; устроиться на завод заводҡа эшкә инеү 3. (разместиться, расположиться ) урынлашыу, урын табыу (яйлау); устроиться на ночлег ҡунырға урын табыу
УСТРОЙСТВО с 1. см. устроить — устраивать 1—6, устроиться — устраиваться 2; 2. (конструкция) төҙөлөш, ҡоролош, яһалыш; устройство радиоприёмника радиоалғыстың төҙөлөшө 3. (строй) ҡоролош; общественное устройство йәмғиәт ҡоролошо 4. (механизм) ҡоролма, яйланма; тормозное устройство тормоз яйланмаһы
УСТУП м һикәлтә, киртләс; уступ горы тау һикәлтәһе
УСТУПАТЬ несов. см. уступить
УСТУПИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое грам. кире; уступительный союз кире теркәүес
УСТУПИТЬ сов. 1. кого - что, кому биреү; уступить место урын биреү 2. кому, в чём (отступить ) юл ҡуйыу, ҡаршы килмәү, ҡарышмау; уступить в споре бәхәстә ҡаршы килмәү 3. кому-чему, в чём ҡалышыу, бирешеү; не уступить в храбрости батырлыҡта (берәүҙән дә) ҡалышмау 4. что, кому; разг. (продавая, отдать дешевле) хаҡын кәметеү (төшөү, төшөрөү); уступить на пятьдесят рублей илле һумға төшөү
УСТУПКА ж 1. см. уступить — уступать 1,2; 2. (компромисс) ташлама, юл ҡуйыу, килешеү; пойти на уступки ташлама яһау 3. разг. (скидка с назначенной цены) ташлама хаҡын кәметеү; продать с уступкой хаҡын кәметеп һатыу
УСТУПЧАТЫЙ, -ая, -ое һикәлтәле, киртләсле; уступчатая возвышенность һикәлтәле ҡалҡыулыҡ
УСТУПЧИВОСТЬ ж килешеүсәнлек, юл ҡу-йыусанлыҡ, күндәмлек; уступчивость матери әсәнең килешеүсәнлеге
УСТУПЧИВЫЙ, -ая, -ое килешеүсән, юл ҡу-йыусан, күндәм; уступчивый человек килешеүсән кеше
УСТЫДИТЬ сов. кого - что оялтыу, ҡыҙартыу УСТЫДИТЬСЯ сов. кого - чего и без доп. оялыу, йөҙ ҡыҙарыу
Устье с 1. тамаҡ, йылға тамағы; устье Дёмы Дим тамағы 2. (выход) ауыҙ; устье колодца ҡоҙоҡ ауыҙы; устье печи мейес ауыҙы; устье шахты шахта ауыҙы
УСУГУБИТЬ и УСУГУБИТЬ сов. что көсәйтеү, киҫкенләштереү, ауырлаштырыу
УСУГУБИТЬСЯ и УСУГУБИТЬСЯ сов. көсәйеү, киҫкенләшеү, ауырлашыу
УСУГУБЛЕНИЕ с см. усугубить — усугублять, усугубиться — усугубляться; усугубление положения хәлдең киҫкенләшеүе
УСУГУБЛЯТЬ несов. см. усугубить
УСУГУБЛЯТЬСЯ несов. 1. см. усугубиться 2. страд. от усугублять
УСУШИТЬ сов.; разг. киптереп ебәреү (ташлау)
УСТРАШЕНИЕ с см. устрашить — устрашать, устрашиться — устрашаться; на устрашение врагам дошманды ҡурҡытыу өсөн
УСТРАШИТЬ сов. кого - что ҡурҡытыу, ҡурҡыу һалыу, ҡурҡыуға төшөрөү; устрашить противника дошманды ҡурҡыуға төшөрөү
УСТРАШИТЬСЯ сов. кого - что ҡурҡыу, шөрләү, ҡурҡыуға төшөү; не устрашиться угроз янауҙарҙан ҡурҡмау
УСТРЕМИТЬ сов. что 1. книжн. йүнәлдереү, йүнәлтеү; устремить конницу на врага дошманға атлы ғәскәр йүнәлдереү 2. перен. йүнәлтеү, йүнәлдереү, төбәү; устремить всё внимание бөтә иғтибарҙы йүнәлдереү
УСТРЕМИТЬСЯ сов. 1. ташланыу, атылыу, ынтылыу; устремиться за командиром командир артынан ташланыу 2. перен. йүнәлеү, төбәлеү; взоры устремились на вошедшего ҡараштар ингән кешегә төбәлде
УСТРЕМЛЕНИЕ с 1. см. устремить — устремлять, устремиться — устремляться 2. (намерение ) ынтылыш, теләк; эгоистические устремления эгоистик ынтылыштар
УСТРЕМЛЁННОСТЬ ж ынтылышлыҡ, ынтылышлы булыу; устремлённость к цели маҡсатҡа ынтылышлыҡ
УСТРЕМЛЯТЬ несов. см. устремить
УСТРЕМЛЯТЬСЯ несов. 1. см. устремиться 2. страд. от устремлять
Устрица ж ^устрица (диңгеҙ моллюскаһы)
УСТРИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. устрица ...ы; устричная раковина устрица ҡабырсағы 2. устрица; устричный промысел устрица аулау кәсебе
УСТРОЕННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от устроить 2. прил. яйланған, (бер) тәртипкә һалынған (килтерелгән); устроенная жизнь бер тәртипкә һалынған тормош
УСТРОИТЕЛЬ м и УСТРОИТЕЛЬНИЦА ж ойоштороусы; устроитель концерта концерт ойоштороусы
УСТРОИТЬ сов. 1. что ҡороу, рәтләү; устроить в зале сцену залда сәхнә ҡороу 2. что (организовать) ойоштороу; устроить выставку күргәҙмә ойоштороу 3. что (учинить) ҡуптарыу, күтәреү; устроить скандал янъял ҡуптарыу 4. что (уладить) яйға (рәткә) һалыу, рәтләү, көйләү, көйгә һалыу; устроить свои дела эштәрҙе яйға һалыу 5. что, кому; разг. (посодействовать ) булышыу, яйға (көйгә, рәткә) һалышыу; устроить билет в театр театрға билет алырға булышыу 6. кого - что (определить) урынлаштырыу, индереү; устроить на работу эшкә урынлаштырыу 7. кого - что (быть удобным, подойти ) ярау, яраҡлы булыу, ҡулай булыу; одноместная комната его устроила бер урынлы бүлмә уға ҡулай булды
УСТРОИТЬСЯ сов. 1. (наладиться) рәтләнеү, рәткә һалыныу, яйланыу, яйға һалыныу 2. (по-
569
ступить) урынлашыу, инеү; устроиться на завод заводҡа эшкә инеү 3. (разместиться, расположиться ) урынлашыу, урын табыу (яйлау); устроиться на ночлег ҡунырға урын табыу
УСТРОЙСТВО с 1. см. устроить — устраивать 1—6, устроиться — устраиваться 2; 2. (конструкция) төҙөлөш, ҡоролош, яһалыш; устройство радиоприёмника радиоалғыстың төҙөлөшө 3. (строй) ҡоролош; общественное устройство йәмғиәт ҡоролошо 4. (механизм) ҡоролма, яйланма; тормозное устройство тормоз яйланмаһы
УСТУП м һикәлтә, киртләс; уступ горы тау һикәлтәһе
УСТУПАТЬ несов. см. уступить
УСТУПИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое грам. кире; уступительный союз кире теркәүес
УСТУПИТЬ сов. 1. кого - что, кому биреү; уступить место урын биреү 2. кому, в чём (отступить ) юл ҡуйыу, ҡаршы килмәү, ҡарышмау; уступить в споре бәхәстә ҡаршы килмәү 3. кому-чему, в чём ҡалышыу, бирешеү; не уступить в храбрости батырлыҡта (берәүҙән дә) ҡалышмау 4. что, кому; разг. (продавая, отдать дешевле) хаҡын кәметеү (төшөү, төшөрөү); уступить на пятьдесят рублей илле һумға төшөү
УСТУПКА ж 1. см. уступить — уступать 1,2; 2. (компромисс) ташлама, юл ҡуйыу, килешеү; пойти на уступки ташлама яһау 3. разг. (скидка с назначенной цены) ташлама хаҡын кәметеү; продать с уступкой хаҡын кәметеп һатыу
УСТУПЧАТЫЙ, -ая, -ое һикәлтәле, киртләсле; уступчатая возвышенность һикәлтәле ҡалҡыулыҡ
УСТУПЧИВОСТЬ ж килешеүсәнлек, юл ҡу-йыусанлыҡ, күндәмлек; уступчивость матери әсәнең килешеүсәнлеге
УСТУПЧИВЫЙ, -ая, -ое килешеүсән, юл ҡу-йыусан, күндәм; уступчивый человек килешеүсән кеше
УСТЫДИТЬ сов. кого - что оялтыу, ҡыҙартыу УСТЫДИТЬСЯ сов. кого - чего и без доп. оялыу, йөҙ ҡыҙарыу
Устье с 1. тамаҡ, йылға тамағы; устье Дёмы Дим тамағы 2. (выход) ауыҙ; устье колодца ҡоҙоҡ ауыҙы; устье печи мейес ауыҙы; устье шахты шахта ауыҙы
УСУГУБИТЬ и УСУГУБИТЬ сов. что көсәйтеү, киҫкенләштереү, ауырлаштырыу
УСУГУБИТЬСЯ и УСУГУБИТЬСЯ сов. көсәйеү, киҫкенләшеү, ауырлашыу
УСУГУБЛЕНИЕ с см. усугубить — усугублять, усугубиться — усугубляться; усугубление положения хәлдең киҫкенләшеүе
УСУГУБЛЯТЬ несов. см. усугубить
УСУГУБЛЯТЬСЯ несов. 1. см. усугубиться 2. страд. от усугублять
УСУШИТЬ сов.; разг. киптереп ебәреү (ташлау)