Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 572
Поиск по словарям
УТОЛЩЕНИЕ
УТОЛЩЕНИЕ с 1. см. утолстить — утолщать 2. ҡалынайған (йыуанайған) урын (ер); утолщение ствола олондоң йыуанайған ере
УТОЛЯТЬ несов. см. утолИть
УТОЛЯТЬСЯ несов. 1. см. утолИться
2. страд. от утолять
УТОМИТЕЛЬНОСТЬ ж ялҡытҡыс (йонсотҡос) булыу; утомительность ожидания көтөүҙең ялҡытҡыс булыуы
УТОМИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое ялҡытҡыс, арыт-ҡыс, ялыҡтырғыс, йонсотҡос; утомительная дорога йонсотҡос юл; утомительное путешествие ялыҡтырғыс сәйәхәт; утомительный разговор ялҡытҡыс һөйләшеү
УТОМИТЬ сов. кого - что ялҡытыу, йонсотоу, талдырыу, талсыҡтырыу; утомить глаза күҙҙе талдырыу
УТОМИТЬСЯ сов. арыу, йонсоу, ялығыу, талсығыу
УТОМЛЕНИЕ с арыу, йонсоу, арығанлыҡ, талғанлыҡ; умственное утомление баш арығанлығы
УТОМЛЁННОСТЬ ж арығанлыҡ, йонсоу-лыҡ, талғанлыҡ; утомлённость организма организмдың арығанлығы
УТОМЛЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от утомить 2. прил. арыған, йонсоған, талсыҡҡан; утомлённый вид йонсоған ҡиәфәт; утомлённые глаза талсыҡҡан күҙҙәр
УТОМЛЯЕМОСТЬ ж арыусанлыҡ, талыу-санлыҡ; быстрая утомляемость организма организмдың тиҙ арыусанлығы
УТОМЛЯТЬ несов. см. утомить
УТОМЛЯТЬСЯ несов. 1. см утомиться 2. страд. от утомлять
УТОНУТЬ сов. см. тонуть; ведро утонуло күнәк батты; улица утонула в зелени урам йәшеллеккә сумған
УТОНЧАТЬ несов. см. утончить
утончаться несов. 1. см. утончиться 2. страд. от утончать
УТОНЧЁННОСТЬ ж нескәлек, нәзәкәтлелек; утончённость натуры кеше тәбиғәтенең нәзәкәт-лелеге
УТОНЧЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от утончить 2. прил. (изощрённый) нескә, нәзәкәтле, һиҙгер, үткер, нескә зауыҡлы; утончённые манеры нәзәкәтле ҡыланыштар
УТОНЧИТЬ сов. что 1. йоҡартыу, нәҙегәйтеү, нескәртеү; утончить нитку епте нәҙегәйтеү 2. (сделать более изысканным) нескәртеү, нәзә-кәтләндереү; утончить вкус зауыҡты нескәртеү
УТОНЧИТЬСЯ сов. 1. (стать более тонким ) нескәреү, нәҙегәйеү, йоҡарыу; нить утончилась еп йоҡарҙы 2. (стать более изысканным ) нескәреү, нәҙегәйеү, нәзәкәтлегә әйләнеү
УТОПАТЬ сов.; прост. 1. см. утоптать; утопать дорожку юлды таҡырайтыу 2. см. уйти 1; утопать домой өйгә ҡайтып китеү
УТОПАТЬ несов. см. тонуть; дом утопает в зелени йорт йәшеллеккә күмелгән ♦ утопать в слезах күҙ йәшенә күмелеү
утопающий, -ая, -ее 1. прич. от утопать 2. в знач. сущ. утопающий м батып барыусы ♦ утопающий хватается за соломинку батып барған һаламға тотонған
УТОПИЗМ м; книжн. утопизм
УТОПИСТ м утопист (1. утопик социализмды яҡлаусы 2. хыялый, фантазёр)
УТОПИТЬ сов. см. топить II; утопить судно неприятеля дошмандың карабын батырыу
УТОПИТЬСЯ сов. см. топиться II 1
УТОПИЧЕСКИЙ, -ая, -ое утопик; утопические взгляды тормошҡа ашмаҫлыҡ ҡараштар; утопический роман утопик роман ♦ утопический социализм утопик социализм
УТОПИЧНОСТЬ ж утопиялылыҡ
УТОПИЧНЫЙ, -ая, -ое см. утопический 2; утопичный замысел утопик уй
УТОПИЯ ж утопия (1. фәнни нигеҙләнмәгән идеаль ижтимағи киләсәк тәғлимәте 2. йәмғиәт цҫешендәге объектив законлыҡтарҙан тыш идеаль ижтимағи төҙөлөштө һцрәтләгән әҙәби әҫәр 3. тормошҡа ашмаҫлыҡ хыял, утопия)
УТОПЛЕННИК м и УТОПЛЕННИЦА ж һыуға батҡан кеше
УТОПТАТЬ сов. что таҡырайтыу, таҡырлау, тапап нығытыу (тигеҙләү, тығыҙлау); утоптать землю ерҙе таҡырлау
УТОПТАТЬСЯ сов.; разг. тапалып нығыныу (тигеҙләнеү), таҡырайыу, таҡырланыу
УТОЧНЕНИЕ с 1. см. уточнить — уточнять 2. аныҡлыҡ, асыҡлыҡ, төҙәтмә; внести уточнение төҙәтмә индереү
УТОЧНИТЬ сов. что аныҡлау, асыҡлау, аныҡлыҡ (асыҡлыҡ) индереү
УТОЧНИТЬСЯ сов. аныҡланыу, асыҡланыу; формулировки уточнились формулировкалар асыҡланды
УТОЧНЯТЬ несов. см. уточнить
УТОЧНЯТЬСЯ несов. 1. см. уточниться 2. страд. от уточнять
УТРАИВАТЬ несов. см. утроить
УТРАИВАТЬСЯ несов. 1. см. утроиться 2. страд. от утраивать
УТРАМБОВАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от утрамбовать 2. прил. таҡыр, тигеҙ; утрамбованная дорога таҡыр юл
УТРАМБОВАТЬ сов. что 1. тыңҡыслау, тығыҙлау; утрамбовать землю ерҙе тығыҙлау 2. (утоптать) таҡырайтыу, тигеҙләү
УТРАМБОВАТЬСЯ сов. 1. тыңҡысланыу, тығыҙланыу 2. таҡырланыу, таҡырайыу, тигеҙләнеү
УТРАТА ж 1. см. утратить — утрачивать, утратиться — утрачиваться 2. (потеря, урон) юғалтыу, зарар, зыян; понести утрату юғалтыу кисереү
572
УТОЛЩЕНИЕ с 1. см. утолстить — утолщать 2. ҡалынайған (йыуанайған) урын (ер); утолщение ствола олондоң йыуанайған ере
УТОЛЯТЬ несов. см. утолИть
УТОЛЯТЬСЯ несов. 1. см. утолИться
2. страд. от утолять
УТОМИТЕЛЬНОСТЬ ж ялҡытҡыс (йонсотҡос) булыу; утомительность ожидания көтөүҙең ялҡытҡыс булыуы
УТОМИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое ялҡытҡыс, арыт-ҡыс, ялыҡтырғыс, йонсотҡос; утомительная дорога йонсотҡос юл; утомительное путешествие ялыҡтырғыс сәйәхәт; утомительный разговор ялҡытҡыс һөйләшеү
УТОМИТЬ сов. кого - что ялҡытыу, йонсотоу, талдырыу, талсыҡтырыу; утомить глаза күҙҙе талдырыу
УТОМИТЬСЯ сов. арыу, йонсоу, ялығыу, талсығыу
УТОМЛЕНИЕ с арыу, йонсоу, арығанлыҡ, талғанлыҡ; умственное утомление баш арығанлығы
УТОМЛЁННОСТЬ ж арығанлыҡ, йонсоу-лыҡ, талғанлыҡ; утомлённость организма организмдың арығанлығы
УТОМЛЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от утомить 2. прил. арыған, йонсоған, талсыҡҡан; утомлённый вид йонсоған ҡиәфәт; утомлённые глаза талсыҡҡан күҙҙәр
УТОМЛЯЕМОСТЬ ж арыусанлыҡ, талыу-санлыҡ; быстрая утомляемость организма организмдың тиҙ арыусанлығы
УТОМЛЯТЬ несов. см. утомить
УТОМЛЯТЬСЯ несов. 1. см утомиться 2. страд. от утомлять
УТОНУТЬ сов. см. тонуть; ведро утонуло күнәк батты; улица утонула в зелени урам йәшеллеккә сумған
УТОНЧАТЬ несов. см. утончить
утончаться несов. 1. см. утончиться 2. страд. от утончать
УТОНЧЁННОСТЬ ж нескәлек, нәзәкәтлелек; утончённость натуры кеше тәбиғәтенең нәзәкәт-лелеге
УТОНЧЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от утончить 2. прил. (изощрённый) нескә, нәзәкәтле, һиҙгер, үткер, нескә зауыҡлы; утончённые манеры нәзәкәтле ҡыланыштар
УТОНЧИТЬ сов. что 1. йоҡартыу, нәҙегәйтеү, нескәртеү; утончить нитку епте нәҙегәйтеү 2. (сделать более изысканным) нескәртеү, нәзә-кәтләндереү; утончить вкус зауыҡты нескәртеү
УТОНЧИТЬСЯ сов. 1. (стать более тонким ) нескәреү, нәҙегәйеү, йоҡарыу; нить утончилась еп йоҡарҙы 2. (стать более изысканным ) нескәреү, нәҙегәйеү, нәзәкәтлегә әйләнеү
УТОПАТЬ сов.; прост. 1. см. утоптать; утопать дорожку юлды таҡырайтыу 2. см. уйти 1; утопать домой өйгә ҡайтып китеү
УТОПАТЬ несов. см. тонуть; дом утопает в зелени йорт йәшеллеккә күмелгән ♦ утопать в слезах күҙ йәшенә күмелеү
утопающий, -ая, -ее 1. прич. от утопать 2. в знач. сущ. утопающий м батып барыусы ♦ утопающий хватается за соломинку батып барған һаламға тотонған
УТОПИЗМ м; книжн. утопизм
УТОПИСТ м утопист (1. утопик социализмды яҡлаусы 2. хыялый, фантазёр)
УТОПИТЬ сов. см. топить II; утопить судно неприятеля дошмандың карабын батырыу
УТОПИТЬСЯ сов. см. топиться II 1
УТОПИЧЕСКИЙ, -ая, -ое утопик; утопические взгляды тормошҡа ашмаҫлыҡ ҡараштар; утопический роман утопик роман ♦ утопический социализм утопик социализм
УТОПИЧНОСТЬ ж утопиялылыҡ
УТОПИЧНЫЙ, -ая, -ое см. утопический 2; утопичный замысел утопик уй
УТОПИЯ ж утопия (1. фәнни нигеҙләнмәгән идеаль ижтимағи киләсәк тәғлимәте 2. йәмғиәт цҫешендәге объектив законлыҡтарҙан тыш идеаль ижтимағи төҙөлөштө һцрәтләгән әҙәби әҫәр 3. тормошҡа ашмаҫлыҡ хыял, утопия)
УТОПЛЕННИК м и УТОПЛЕННИЦА ж һыуға батҡан кеше
УТОПТАТЬ сов. что таҡырайтыу, таҡырлау, тапап нығытыу (тигеҙләү, тығыҙлау); утоптать землю ерҙе таҡырлау
УТОПТАТЬСЯ сов.; разг. тапалып нығыныу (тигеҙләнеү), таҡырайыу, таҡырланыу
УТОЧНЕНИЕ с 1. см. уточнить — уточнять 2. аныҡлыҡ, асыҡлыҡ, төҙәтмә; внести уточнение төҙәтмә индереү
УТОЧНИТЬ сов. что аныҡлау, асыҡлау, аныҡлыҡ (асыҡлыҡ) индереү
УТОЧНИТЬСЯ сов. аныҡланыу, асыҡланыу; формулировки уточнились формулировкалар асыҡланды
УТОЧНЯТЬ несов. см. уточнить
УТОЧНЯТЬСЯ несов. 1. см. уточниться 2. страд. от уточнять
УТРАИВАТЬ несов. см. утроить
УТРАИВАТЬСЯ несов. 1. см. утроиться 2. страд. от утраивать
УТРАМБОВАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от утрамбовать 2. прил. таҡыр, тигеҙ; утрамбованная дорога таҡыр юл
УТРАМБОВАТЬ сов. что 1. тыңҡыслау, тығыҙлау; утрамбовать землю ерҙе тығыҙлау 2. (утоптать) таҡырайтыу, тигеҙләү
УТРАМБОВАТЬСЯ сов. 1. тыңҡысланыу, тығыҙланыу 2. таҡырланыу, таҡырайыу, тигеҙләнеү
УТРАТА ж 1. см. утратить — утрачивать, утратиться — утрачиваться 2. (потеря, урон) юғалтыу, зарар, зыян; понести утрату юғалтыу кисереү
572