Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 578
Поиск по словарям
ФА
Ф
ФА с нескл.; муз. фа (гамманың дцртенсе нотаһы )
ФАБРИКА ж фабрика; кондитерская фабрика кондитер фабрикаһы; обувная фабрика аяҡ кейеме фабрикаһы; ткацкая фабрика туҡыу фабрикаһы
ФАБРИКА-КУХНЯ ж фабрика-кухня (механикалаштырылған дөйөм туҡланыу предприятиеһы )
ФАБРИКАНТ м фабрикант (фабрика хужаһы)
ФАБРИКАТ м фабрикат (фабрикала эшләп сымрыман әҙер изделие, продукт); бумажный фабрикат ҡағыҙ фабрикаты
ФАБРИКАЦИЯ ж см. фабриковать
ФАБРИКОВАТЬ несов. что 1. уст. (фабрикала) эшләп сығарыу (яһау); фабриковать посуду һауыт-һаба эшләп сығарыу 2. разг., ирон. күпләп яһау (эшләү, яҙыу һ.б.), әтмәләү; фабриковать фильмы фильмдар әтмәләү 3. перен. ялған таратыу, уйҙырма (уйлап) сығарыу; фабриковать слухи ялған хәбәрҙәр таратыу
ФАБРИЧНО-ЗАВОДСКОЙ, -ая, -ое фабрика-завод ...ы; фабрично-заводское обучение фабрика-завод эшенә өйрәтеү
ФАБРИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. фабрика ...ы; фабричное клеймо фабрика келәймәһе; фабричная контора фабрика контораһы 2. фабрикала эшләнгән (яһалған); фабричный ковёр фабрикала эшләнгән келәм 3. фабрикалы, сәнәғәтле; фабричный город фабрикалы ҡала
ФАБУЛА ж; лит. фабула (әҙәби әҫәрҙә һц-рәтләнгән ваҡиғаларҙың эҙмә-эҙлелеге); интересная фабула ҡыҙыҡлы фабула
ФАБУЛЬНЫЙ, -ая, -ое лит. фабула ...ы, фабулалағы, фабуланың; фабульные совпадения фабулалағы тап килеүҙәр
ФАВОРИТ м 1. фаворит (югары дәрәжәле кешенең яратҡан һәм һәр ваҡыт яҡлай торган кешеһе; кцпселек көйәрмәндәрҙең уйынса бәйгелә алга сыгыуы көтөлгән ат) 2. һөйәр (югары ҡатлам ҡатын-ҡыҙҙарының) 3. (любимец) һөйгән (яратҡан) кеше
...ФАГ м (ҡушма һцҙҙәрҙең “ ашаусы ”, “ йотоусы ”, “бөтөрөцсе” мәгәнәләрен аңлатҡан икенсе өлөшө); бактериофаг бактериофаг
фагОт м; муз. фагот ( тынлы музыка ҡоралы)
ФАГОТИСТ м фаготсы (фаготта уйнаусы)
ФАГОЦИТОЗ м; биол. фагоцитоз (фагоциттарҙың ят есемдәрҙе һәм бактерияларҙы йотоуы )
ФАГОЦИТЫ мн. (ед. фагоцит м); биол. фагоциттар (организмга эләккән ят есемдәрҙе һәм бактерияларҙы йотоусы кцҙәнәктәр)
ФАЗА ж; в разн. знач. фаза; последняя фаза развития үҫештең һуңғы фазаһы; первая фаза туберкулёза лёгких үпкә туберкулёзының беренсе фазаһы; фаза спелости зерна орлоҡтоң өлгөрөү фазаһы; фаза колебания маятника маятник тирбәлеше фазаһы; фаза Меркурия Меркурий фазаһы; жидкая фаза шыйыҡ фаза; твёрдая фаза ҡаты фаза; фаза минерализации минераллашыу фазаһы
ФАЗАН м фазан, ҡырғауыл
фазАний, -ья, -ье, фазан(дар) ...ы, ҡырғауыл ...ы; фазанье перо ҡырғауыл ҡауырһыны; фазанье мясо фазан ите
ФАЗАНОВЫЕ мн.; зоол. фазандар ғаиләһе (бцҙәнә, мысыр тауыгы, тауис һ. б.)
фАзный, -ая, -ое эл. фаза ...ы, фазалы; фазный провод фазалы сым
...фАзный, -ая, -ое урыҫ телендә ҡушма һцҙҙәрҙең “фазалы” мәгәнәһен аңлатҡан икенсе өлөшө, мәҫ., трёхфазный өс фазалы
ФАЗО... ҡушма һцҙҙәрҙең “фаза” мәгәнәһен аңлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., фазокомпенсатор фазокомпенсатор
фАзовый, -ая, -ое спец. фаза ...ы, фазалы; фазовое напряжение фаза көсөргәнеше
ФАЗОМЕТР м; эл. фазометр, фаза үлсәүес
ФАЗОТРОН м; физ. фазотрон (зарядлы өлөшсәләрҙең хәрәкәтен тиҙләтец ҡулайламаһы)
ФАЗОУКАЗАТЕЛЬ м; физ. фаза күрһәткес
ФАЙ м фай (арҡыры һыҙатлы ебәк йәки йөн туҡыма )
ФАЙДЕШИН м файдешин (ебәк туҡыма, фай төрө)
ФАЙДЕШИНОВЫЙ, -ая, -ое файдешин; файдешиновое платье файдешин күлдәк
ФАКЕЛ м 1. факел, сыраҡ; зажечь факел сыраҡ яндырыу 2. ялҡын бағанаһы; факел газа газ ялҡыны бағанаһы
ФАКЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое факел ...ы, сыраҡ ...ы факельное пламя сыраҡ ялҡыны; факельное шествие факелдәр менән тантаналы йөрөш
ФАКЕЛЬЩИК м факелсы (1. сыраҡ тотоп барыусы 2. ут тоҡандырыусы); команда факельщиков факелсылар командаһы
ФАКИР м 1. (мусульманский аскет) дәрүиш 2. (фокусник) фокуссы (фокус кцрһәтецсе)
ФАКСИМИЛЕ 1. с нескл. факсимиле (ҡулъяҙманың , документтың һ. б. цҙгәртелмәйенсә төшөрөп алынган кцсермәһе) 2. в знач. неизм. прил. факсимиле, үҙгәртмәй төшөрөлгән (баҫылған); рукопись факсимиле үҙгәртмәй баҫылған ҡулъяҙма 3. нареч. факсимиле, үҙгәртмәй, үҙгәртмәйенсә; рукопись издана факсимиле ҡулъяҙма үҙгәртмәй төшөрөп баҫылған
578
Ф
ФА с нескл.; муз. фа (гамманың дцртенсе нотаһы )
ФАБРИКА ж фабрика; кондитерская фабрика кондитер фабрикаһы; обувная фабрика аяҡ кейеме фабрикаһы; ткацкая фабрика туҡыу фабрикаһы
ФАБРИКА-КУХНЯ ж фабрика-кухня (механикалаштырылған дөйөм туҡланыу предприятиеһы )
ФАБРИКАНТ м фабрикант (фабрика хужаһы)
ФАБРИКАТ м фабрикат (фабрикала эшләп сымрыман әҙер изделие, продукт); бумажный фабрикат ҡағыҙ фабрикаты
ФАБРИКАЦИЯ ж см. фабриковать
ФАБРИКОВАТЬ несов. что 1. уст. (фабрикала) эшләп сығарыу (яһау); фабриковать посуду һауыт-һаба эшләп сығарыу 2. разг., ирон. күпләп яһау (эшләү, яҙыу һ.б.), әтмәләү; фабриковать фильмы фильмдар әтмәләү 3. перен. ялған таратыу, уйҙырма (уйлап) сығарыу; фабриковать слухи ялған хәбәрҙәр таратыу
ФАБРИЧНО-ЗАВОДСКОЙ, -ая, -ое фабрика-завод ...ы; фабрично-заводское обучение фабрика-завод эшенә өйрәтеү
ФАБРИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. фабрика ...ы; фабричное клеймо фабрика келәймәһе; фабричная контора фабрика контораһы 2. фабрикала эшләнгән (яһалған); фабричный ковёр фабрикала эшләнгән келәм 3. фабрикалы, сәнәғәтле; фабричный город фабрикалы ҡала
ФАБУЛА ж; лит. фабула (әҙәби әҫәрҙә һц-рәтләнгән ваҡиғаларҙың эҙмә-эҙлелеге); интересная фабула ҡыҙыҡлы фабула
ФАБУЛЬНЫЙ, -ая, -ое лит. фабула ...ы, фабулалағы, фабуланың; фабульные совпадения фабулалағы тап килеүҙәр
ФАВОРИТ м 1. фаворит (югары дәрәжәле кешенең яратҡан һәм һәр ваҡыт яҡлай торган кешеһе; кцпселек көйәрмәндәрҙең уйынса бәйгелә алга сыгыуы көтөлгән ат) 2. һөйәр (югары ҡатлам ҡатын-ҡыҙҙарының) 3. (любимец) һөйгән (яратҡан) кеше
...ФАГ м (ҡушма һцҙҙәрҙең “ ашаусы ”, “ йотоусы ”, “бөтөрөцсе” мәгәнәләрен аңлатҡан икенсе өлөшө); бактериофаг бактериофаг
фагОт м; муз. фагот ( тынлы музыка ҡоралы)
ФАГОТИСТ м фаготсы (фаготта уйнаусы)
ФАГОЦИТОЗ м; биол. фагоцитоз (фагоциттарҙың ят есемдәрҙе һәм бактерияларҙы йотоуы )
ФАГОЦИТЫ мн. (ед. фагоцит м); биол. фагоциттар (организмга эләккән ят есемдәрҙе һәм бактерияларҙы йотоусы кцҙәнәктәр)
ФАЗА ж; в разн. знач. фаза; последняя фаза развития үҫештең һуңғы фазаһы; первая фаза туберкулёза лёгких үпкә туберкулёзының беренсе фазаһы; фаза спелости зерна орлоҡтоң өлгөрөү фазаһы; фаза колебания маятника маятник тирбәлеше фазаһы; фаза Меркурия Меркурий фазаһы; жидкая фаза шыйыҡ фаза; твёрдая фаза ҡаты фаза; фаза минерализации минераллашыу фазаһы
ФАЗАН м фазан, ҡырғауыл
фазАний, -ья, -ье, фазан(дар) ...ы, ҡырғауыл ...ы; фазанье перо ҡырғауыл ҡауырһыны; фазанье мясо фазан ите
ФАЗАНОВЫЕ мн.; зоол. фазандар ғаиләһе (бцҙәнә, мысыр тауыгы, тауис һ. б.)
фАзный, -ая, -ое эл. фаза ...ы, фазалы; фазный провод фазалы сым
...фАзный, -ая, -ое урыҫ телендә ҡушма һцҙҙәрҙең “фазалы” мәгәнәһен аңлатҡан икенсе өлөшө, мәҫ., трёхфазный өс фазалы
ФАЗО... ҡушма һцҙҙәрҙең “фаза” мәгәнәһен аңлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., фазокомпенсатор фазокомпенсатор
фАзовый, -ая, -ое спец. фаза ...ы, фазалы; фазовое напряжение фаза көсөргәнеше
ФАЗОМЕТР м; эл. фазометр, фаза үлсәүес
ФАЗОТРОН м; физ. фазотрон (зарядлы өлөшсәләрҙең хәрәкәтен тиҙләтец ҡулайламаһы)
ФАЗОУКАЗАТЕЛЬ м; физ. фаза күрһәткес
ФАЙ м фай (арҡыры һыҙатлы ебәк йәки йөн туҡыма )
ФАЙДЕШИН м файдешин (ебәк туҡыма, фай төрө)
ФАЙДЕШИНОВЫЙ, -ая, -ое файдешин; файдешиновое платье файдешин күлдәк
ФАКЕЛ м 1. факел, сыраҡ; зажечь факел сыраҡ яндырыу 2. ялҡын бағанаһы; факел газа газ ялҡыны бағанаһы
ФАКЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое факел ...ы, сыраҡ ...ы факельное пламя сыраҡ ялҡыны; факельное шествие факелдәр менән тантаналы йөрөш
ФАКЕЛЬЩИК м факелсы (1. сыраҡ тотоп барыусы 2. ут тоҡандырыусы); команда факельщиков факелсылар командаһы
ФАКИР м 1. (мусульманский аскет) дәрүиш 2. (фокусник) фокуссы (фокус кцрһәтецсе)
ФАКСИМИЛЕ 1. с нескл. факсимиле (ҡулъяҙманың , документтың һ. б. цҙгәртелмәйенсә төшөрөп алынган кцсермәһе) 2. в знач. неизм. прил. факсимиле, үҙгәртмәй төшөрөлгән (баҫылған); рукопись факсимиле үҙгәртмәй баҫылған ҡулъяҙма 3. нареч. факсимиле, үҙгәртмәй, үҙгәртмәйенсә; рукопись издана факсимиле ҡулъяҙма үҙгәртмәй төшөрөп баҫылған
578