Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 627
Поиск по словарям
ЧЕСТОЛЮБИЕ
тах дөйөм алғанда, ғөмүмән; до последней черты аҙағына (аҙаҡҡы сиккә) тиклем
ЧЕРТЁЖ м һыҙым, һыҙма, чертёж; проектный чертёж проект һыҙымы
ЧЕРТЁЖНИК м и ЧЕРТЁЖНИЦА ж һыҙымсы, чертёжсы
ЧЕРТЁЖНЫЙ, -ая, -ое 1. һыҙма ...ы, һыҙым ...ы; чертёжная доска һыҙым таҡтаһы 2. в знач. сущ. чертёжная ж һыҙым бүлмәһе
ЧЕРТЁНОК м 1. (дьяволёнок) шайтан (ен) балаһы, бәрей балаһы 2. (о шалуне, озорнике) шайтан, ен ♦ чертенята в глазах у кого күҙҙәре баҙлап тора (осҡон сәсеп, мутлыҡ белдереп торган кцҙҙәр тураһында)
ЧЕРТИТЬ несов. что и без доп. һыҙыу; чертить схему схема һыҙыу
ЧЁРТОВ, -а, -о 1. шайтан ...ы, ен ...ы; чёртовы проделки ен эше 2. груб., прост. (в составе некоторых бранных выражений) ен ...ы; чёртово дитя ен балаһы; чёртова кукла ен ҡурсағы 3. прост. (для выражения крайне отрицательной оценки кого - чего-л.) бик (ныҡ) насар, үтә яман, бик көслө, ғәҙәттән тыш, иҫ китмәле; чёртова боль бик ныҡ ауыртыу 4. см. чертовский 3 ♦ чёртова дюжина см. дюжина
ЧЕРТОВСКИ нареч.; разг. бик, бик ныҡ, иҫ китмәле, ғәҙәттән тыш; я чертовски устал мин бик ныҡ арыным
ЧЕРТОВСКИЙ, -ая, -ое 1. ен ...ы, шайтан ...ы; чертовские наваждения шайтан вәсүәсәләре 2. (злобный, коварный) уҫал, мәкерле, яуыз уйлы, аҫтыртын уйлы; чертовский замысел мәкерле уй; чертовские ухищрения яуыз хәйлә 3. разг. иҫ китмәле, ғәҙәттән тыш (көслө), бик көслө, үтә көслө (ауыр), бик ныҡ; иметь чертовское здоровье иҫ китмәле сәләмәт булыу; чертовская работа үтә ауыр эш
ЧЕРТОВЩИНА ж; разг. 1. собир. ендәр, бәрейҙәр 2. перен., разг. буталсыҡлыҡ, аңлашылмаусанлыҡ, әкәмәт, хикмәт; что за чертовщина! был ниндәй әкәмәт!
ЧЕРТОПОЛОХ м шайтан таяғы (сәнскеле ҡый цләне)
ЧЁРТОЧКА ж 1. уменьш. от черта 1, 3, 4; провести чёрточку һыҙыҡ үткәреү 2. (дефис) һыҙыҡса
ЧЕРТЫХАТЬСЯ несов.; разг. “тфү, шайтан” тип төкөрөнөү (әрләшец)
ЧЕРТЫХНУТЬСЯ сов. см. чертыхаться
ЧЕРЧЕНИЕ с 1. см. чертить 2. һыҙым, черчение; урок черчения һыҙым дәресе
ЧЕСАЛКА ж тараҡ, тәрәш тараҡ, теткес; чесалка для льна етен теткес
ЧЕСАЛЬНЫЙ, -ая, -ое теткес ...ы, тетеү ...ы; чесальная машина тетеү машинаһы
ЧЕСАЛЬЩИК м и ЧЕСАЛЬЩИЦА ж тетеүсе, тараусы (эшсе )
ЧЕСАНИЕ с см. чесать; чесание волос сәс тарау; чесание льна етен тәрәшләү
ЧЁСАНКИ мн. (ед. чёсанок м) сүсинкә (калушҡа кейҙерелгән йоҡа быйма)
ЧЁСАНЫЙ, -ая, -ое таралған, тетелгән, тә-рәшләнгән; чёсаный лён тәрәшләнгән етен; чёсаная шерсть тетелгән йөн
ЧЕСАТЬ несов. что 1. без доп. тырнау; чесать спину арҡа тырнау 2. разг. тарау; чесать волосы сәс тарау 3. (о шерсти, хлопке) тетеү; (о льне, конопле и т.п.) тәрәшләү, тарау; чесать лён етен тәрәшләү; чесать хлопок мамыҡ тетеү ♦ чесать затылок (в затылке) елкә тырнау (ап-тыраганда); чесать зубы күп һөйләү; чесать язык (языком) см. язык
ЧЕСАТЬСЯ несов. 1. ҡашыныу, тырнаныу; собака чешется эт тырнана 2. страд. от чесать ♦ руки чешутся см. рука; язык чешется теле ҡысый, теле тик тормай
ЧЕСНОК м һарымһаҡ
ЧЕСНОЧНЫЙ, -ая, -ое һарымһаҡ ...ы, һарымһаҡлы; чесночные листья һарымһаҡ япраҡтары; чесночная настойка һарымһаҡ төнәтмәһе
ЧЕСОТКА ж ҡорсаңғы, ҡысынма
ЧЕСОТОЧНЫЙ, -ая, -ое ҡорсаңғылы, ҡорсаңғы ...ы; чесоточный зуд ҡорсаңғы ҡысынмаһы; чесоточный больной ҡорсаңғылы ауырыу
ЧЕСТВОВАНИЕ с 1. см. чествовать 2. (торжественный акт, собрание) тантана, ҡотлау тантанаһы, тантаналы ҡотлау
ЧЕСТВОВАТЬ несов. кого-что (тантаналы рәүештә) ҡотлау, ололау, хөрмәтләү; чествовать юбиляра юбилярҙы тантаналы рәүештә ҡотлау
ЧЕСТИТЬ несов. кого-что 1. уст. см. чествовать 2. разг. (ругать) һүгеү, әрләү
ЧЕСТНОЙ, -ая, -ое уст. 1. изге; честной крест изге тәре 2. йола буйынса уҙғарылған, дини ҡағиҙәләргә нигеҙләнгән; честная свадьба йола буйынса уҙғарылған туй 3. трад.-поэт. хөрмәтле; честной народ хөрмәтле халыҡ ♦ мать честная! әсәкәйем!, әстәғәфирулла! (аптыраган-да, ҡыуанганда, ҡурҡҡанда, асыуланганда һ. б. әйтелә); честное слово см. честный
честность ж намыҫлылыҡ, тоғролоҡ; честность намерений ниәттәрҙең тоғролоғо; честность в науке фәндәге намыҫлылыҡ
честный, -ая, -ое 1. в разн. знач. намыҫлы, тоғро, ғәҙел, хәләл; честный человек намыҫлы кеше; честный взгляд ғәҙел ҡараш; честный заработок хәләл эш хаҡы 2. намыҫлы, саф, тапланмаған, таҙа; честное имя намыҫлы исем ♦ честное слово биллаһи, ысын күңелдән әйтәм; висеть (держаться и т.п.) на честном слове шутл. саҡ-саҡ эләгеп тороу
ЧЕСТОЛЮБЕЦ м дан (шөһрәт) һөйөүсе, дәрәжә (дан) яратыусы
ЧЕСТОЛЮБИВЫЙ, -ая, -ое дан(шөһрәт) һөйгән, дәрәжә (дан) яратҡан; честолюбивый человек дан яратҡан кеше
ЧЕСТОЛЮБИЕ с дан (шөһрәт) һөйөүсәнлек, дәрәжә (дан) яратыусанлыҡ
627
тах дөйөм алғанда, ғөмүмән; до последней черты аҙағына (аҙаҡҡы сиккә) тиклем
ЧЕРТЁЖ м һыҙым, һыҙма, чертёж; проектный чертёж проект һыҙымы
ЧЕРТЁЖНИК м и ЧЕРТЁЖНИЦА ж һыҙымсы, чертёжсы
ЧЕРТЁЖНЫЙ, -ая, -ое 1. һыҙма ...ы, һыҙым ...ы; чертёжная доска һыҙым таҡтаһы 2. в знач. сущ. чертёжная ж һыҙым бүлмәһе
ЧЕРТЁНОК м 1. (дьяволёнок) шайтан (ен) балаһы, бәрей балаһы 2. (о шалуне, озорнике) шайтан, ен ♦ чертенята в глазах у кого күҙҙәре баҙлап тора (осҡон сәсеп, мутлыҡ белдереп торган кцҙҙәр тураһында)
ЧЕРТИТЬ несов. что и без доп. һыҙыу; чертить схему схема һыҙыу
ЧЁРТОВ, -а, -о 1. шайтан ...ы, ен ...ы; чёртовы проделки ен эше 2. груб., прост. (в составе некоторых бранных выражений) ен ...ы; чёртово дитя ен балаһы; чёртова кукла ен ҡурсағы 3. прост. (для выражения крайне отрицательной оценки кого - чего-л.) бик (ныҡ) насар, үтә яман, бик көслө, ғәҙәттән тыш, иҫ китмәле; чёртова боль бик ныҡ ауыртыу 4. см. чертовский 3 ♦ чёртова дюжина см. дюжина
ЧЕРТОВСКИ нареч.; разг. бик, бик ныҡ, иҫ китмәле, ғәҙәттән тыш; я чертовски устал мин бик ныҡ арыным
ЧЕРТОВСКИЙ, -ая, -ое 1. ен ...ы, шайтан ...ы; чертовские наваждения шайтан вәсүәсәләре 2. (злобный, коварный) уҫал, мәкерле, яуыз уйлы, аҫтыртын уйлы; чертовский замысел мәкерле уй; чертовские ухищрения яуыз хәйлә 3. разг. иҫ китмәле, ғәҙәттән тыш (көслө), бик көслө, үтә көслө (ауыр), бик ныҡ; иметь чертовское здоровье иҫ китмәле сәләмәт булыу; чертовская работа үтә ауыр эш
ЧЕРТОВЩИНА ж; разг. 1. собир. ендәр, бәрейҙәр 2. перен., разг. буталсыҡлыҡ, аңлашылмаусанлыҡ, әкәмәт, хикмәт; что за чертовщина! был ниндәй әкәмәт!
ЧЕРТОПОЛОХ м шайтан таяғы (сәнскеле ҡый цләне)
ЧЁРТОЧКА ж 1. уменьш. от черта 1, 3, 4; провести чёрточку һыҙыҡ үткәреү 2. (дефис) һыҙыҡса
ЧЕРТЫХАТЬСЯ несов.; разг. “тфү, шайтан” тип төкөрөнөү (әрләшец)
ЧЕРТЫХНУТЬСЯ сов. см. чертыхаться
ЧЕРЧЕНИЕ с 1. см. чертить 2. һыҙым, черчение; урок черчения һыҙым дәресе
ЧЕСАЛКА ж тараҡ, тәрәш тараҡ, теткес; чесалка для льна етен теткес
ЧЕСАЛЬНЫЙ, -ая, -ое теткес ...ы, тетеү ...ы; чесальная машина тетеү машинаһы
ЧЕСАЛЬЩИК м и ЧЕСАЛЬЩИЦА ж тетеүсе, тараусы (эшсе )
ЧЕСАНИЕ с см. чесать; чесание волос сәс тарау; чесание льна етен тәрәшләү
ЧЁСАНКИ мн. (ед. чёсанок м) сүсинкә (калушҡа кейҙерелгән йоҡа быйма)
ЧЁСАНЫЙ, -ая, -ое таралған, тетелгән, тә-рәшләнгән; чёсаный лён тәрәшләнгән етен; чёсаная шерсть тетелгән йөн
ЧЕСАТЬ несов. что 1. без доп. тырнау; чесать спину арҡа тырнау 2. разг. тарау; чесать волосы сәс тарау 3. (о шерсти, хлопке) тетеү; (о льне, конопле и т.п.) тәрәшләү, тарау; чесать лён етен тәрәшләү; чесать хлопок мамыҡ тетеү ♦ чесать затылок (в затылке) елкә тырнау (ап-тыраганда); чесать зубы күп һөйләү; чесать язык (языком) см. язык
ЧЕСАТЬСЯ несов. 1. ҡашыныу, тырнаныу; собака чешется эт тырнана 2. страд. от чесать ♦ руки чешутся см. рука; язык чешется теле ҡысый, теле тик тормай
ЧЕСНОК м һарымһаҡ
ЧЕСНОЧНЫЙ, -ая, -ое һарымһаҡ ...ы, һарымһаҡлы; чесночные листья һарымһаҡ япраҡтары; чесночная настойка һарымһаҡ төнәтмәһе
ЧЕСОТКА ж ҡорсаңғы, ҡысынма
ЧЕСОТОЧНЫЙ, -ая, -ое ҡорсаңғылы, ҡорсаңғы ...ы; чесоточный зуд ҡорсаңғы ҡысынмаһы; чесоточный больной ҡорсаңғылы ауырыу
ЧЕСТВОВАНИЕ с 1. см. чествовать 2. (торжественный акт, собрание) тантана, ҡотлау тантанаһы, тантаналы ҡотлау
ЧЕСТВОВАТЬ несов. кого-что (тантаналы рәүештә) ҡотлау, ололау, хөрмәтләү; чествовать юбиляра юбилярҙы тантаналы рәүештә ҡотлау
ЧЕСТИТЬ несов. кого-что 1. уст. см. чествовать 2. разг. (ругать) һүгеү, әрләү
ЧЕСТНОЙ, -ая, -ое уст. 1. изге; честной крест изге тәре 2. йола буйынса уҙғарылған, дини ҡағиҙәләргә нигеҙләнгән; честная свадьба йола буйынса уҙғарылған туй 3. трад.-поэт. хөрмәтле; честной народ хөрмәтле халыҡ ♦ мать честная! әсәкәйем!, әстәғәфирулла! (аптыраган-да, ҡыуанганда, ҡурҡҡанда, асыуланганда һ. б. әйтелә); честное слово см. честный
честность ж намыҫлылыҡ, тоғролоҡ; честность намерений ниәттәрҙең тоғролоғо; честность в науке фәндәге намыҫлылыҡ
честный, -ая, -ое 1. в разн. знач. намыҫлы, тоғро, ғәҙел, хәләл; честный человек намыҫлы кеше; честный взгляд ғәҙел ҡараш; честный заработок хәләл эш хаҡы 2. намыҫлы, саф, тапланмаған, таҙа; честное имя намыҫлы исем ♦ честное слово биллаһи, ысын күңелдән әйтәм; висеть (держаться и т.п.) на честном слове шутл. саҡ-саҡ эләгеп тороу
ЧЕСТОЛЮБЕЦ м дан (шөһрәт) һөйөүсе, дәрәжә (дан) яратыусы
ЧЕСТОЛЮБИВЫЙ, -ая, -ое дан(шөһрәт) һөйгән, дәрәжә (дан) яратҡан; честолюбивый человек дан яратҡан кеше
ЧЕСТОЛЮБИЕ с дан (шөһрәт) һөйөүсәнлек, дәрәжә (дан) яратыусанлыҡ
627