Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 643
Поиск по словарям
ШИП
ШЕСТИУГОЛЬНЫЙ, -ая, -ое алты мөйөшлө; шестиугольная башня алты мөйөшлө башня
ШЕСТИЧАСОВОЙ, -ая, -ое 1. алты сәғәтлек, алты сәғәтле; шестичасовой рабочий день алты сәғәтлек эш көнө 2. сәғәт алтылағы; шестичасовой поезд сәғәт алтылағы поезд
ШЕСТИЭТАЖНЫЙ, -ая, -ое алты ҡатлы; шестиэтажный дом алты ҡатлы йорт
ШЕСТНАДЦАТИЛЕТНИЙ, -яя, -ее 1. (о сроке) ун алты йыллыҡ 2. (о возрасте) ун алты йәшлек; шестнадцатилетний парень ун алты йәшлек егет
ШЕСТНАДЦАТЫЙ, -ая, -ое числ. ун алтынсы; тебе шестнадцатый год һиңә ун алтынсы йәш
ШЕСТНАДЦАТЬ числ. ун алты
ШЕСТОЙ числ. 1. алтынсы; шестая в очереди сиратта алтынсы; девочке шестой год ҡыҙға алтынсы йәш 2. в знач. сущ. шестая ж алтынан бер (өлөш) ♦ шестое чувство ныҡ үҫешкән һиҙгерлек
ШЕСТОК м 1. (в печи) көлдөксә 2. төнәк, ҡуналҡа (тауыҡ һ. б. өсөн )
ШЕСТЬ числ. алты; шесть рублей алты һум
ШЕСТЬДЕСЯТ числ. алтмыш; шестьдесят километров алтмыш километр
ШЕСТЬСОТ числ. алты йөҙ; шестьсот рублей алты йөҙ һум
шестью нареч. алты, алты ерҙә, алты тапҡыр, алты мәртәбә; шестью шесть — тридцать шесть алты алтың утыҙ алты
ШЕФ м 1. (начальник) шеф, башлыҡ 2. (обычно в приложении) шеф; шеф-пилот шеф-осоусы 3. (куратор, покровитель) шеф, шефлыҡ итеүсе; шефы школы мәктәп шефтары
шЕфский, -ая, -ое шеф ...ы, шефлыҡ ...ы; шефская помощь шефлыҡ ярҙамы; шефские обязанности шеф бурыстары
ШЕФСТВО с шефлыҡ, шефлыҡ итеү; взять шефство шефлыҡҡа алыу
ШЕФСТВОВАТЬ несов. шеф булыу, шефлыҡ итеү, шефҡа алыу; шефствовать над сельской молодёжью ауыл йәштәренә шефлыҡ итеү
ШЕЯ ж муйын, үңәс ♦ гнуть шею перед кем бил бөгөү, буйһоноу; наломать (намять и т.п.) шею кому; прост. туҡмау; вешаться (кидаться, бросаться) на шею кому муйынға аҫылыныу; посадить на шею кому өҫтөңә алыу, елкәгә ултыртыу; сесть на шею кому кеше иҫәбенә йәшәү
ШИБЕР м; тех. шибер (завод мейесенец төтөн юлындағы ҡапҡасы)
шИбкий, -ая, -ое прост. (быстрый) йылдам, тиҙ, шәп, йәһәт, етеҙ; шибкая езда тиҙ йөрөү
ШИБКО нареч .; прост. 1. (быстро) йылдам, тиҙ, шәп, йәһәт, етеҙ 2. (сильно, очень) көслө, үтә, бик ныҡ; испугаться шибко бик ныҡ ҡурҡыу
ШИВОРОТ: за шиворот яғаһынан алыу; шиворот-навыворот: 1) алдын артҡа, киреһенсә, тиҫкәреһенә; 2) тейешенсә түгел
ШИЗОФРЕНИК м; разг. шизофреник (шизофрения менән ауырыусы)
ШИЗОФРЕНИЯ ж; мед. шизофрения (психик ауырыу )
ШИИЗМ м (одно из главных направлений ислама ) шиғисылыҡ
ШИИТЫ мн. (ед. шиит м) шиғисылар
ШИК м ҡупшы, ҡупшылыҡ, фырт, фыртлыҡ; ездить с шиком фырт йөрөү; одеться с шиком ҡупшы кейенеү
ШИКАНЬЕ с см. шикать
ШИКАРНО 1. нареч. бик шәп, үтә ҡупшы, фырт; шикарно обставить квартиру фатирҙы бик шәп итеп йыһазлау 2. в знач. сказ., безл. бик һәйбәт, бик шәп, бына тигән; у соседей шикарно күршеләрҙә бик шәп
шикАрный, -ая, -ое 1. үтә ҡупшы, фырт, бай, төҙөк; шикарная квартира бай фатир; шикарные кварталы төҙөк кварталдар 2. (превосходный ) бик шәп, үтә һәйбәт; шикарная книга бик шәп китап
ШИКАТЬ несов. 1. на кого (пугая птиц, животных ) “көш” тип ҡурҡытыу (ҡыуыу) 2. на кого (призывать к тишине) “шш” (“тшш”, “тсс”) тип әйтеү 3. (выражать неодобрение) мәсхәрәләп ҡысҡырыу (һыҙғырыу)
ШИКНУТЬ сов. см. шикать
ШИЛЛИНГ м шиллинг (Англияла аҡса берәмеге )
ШИЛО с беҙ; проколоть шилом беҙ менән тишеү ♦ шила в мешке не утаишь беҙ ҡапсыҡта ятмай
ШИМПАНЗЕ м нескл. шимпанзе (кеше һымаҡ маймыл )
ШИНА ж 1. шин; автомобильная шина автомобиль шины 2. мед. талыҡ, өйсөк, шин
шинЕль ж шинель; солдатская шинель һалдат шинеле
ШИНЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. шинель ...ы; шинельный воротник шинель яғаһы 2. шинеллек, шинель өсөн тәғәйенләнгән; шинельное сукно шинеллек туҡыма 3. в знач. сущ. шинельная ж бүлмә (шинель һәм баш кейемдәрен сисә торған)
ШИНКАРСТВО с мәйханасылыҡ (эскелек әҙерләц һәм һатыу эше)
ШИНКАРЬ м ҡабаҡ хужаһы, мәйханасы
ШИНКОВАТЬ несов. что ваҡлап ҡырҡыу, турау; шинковать капусту кәбеҫтә турау
шИнный, -ая, -ое 1. шин ...ы; шинное производство шин етештереү 2. шин ...ы, шин өсөн тәғәйенләнгән; шинное железо шин тимере
шинОк м ҡабаҡ, мәйхана
ШИНШИЛЛА ж шиншилла (1. Көньяҡ Аме-рикала йәшәгән тейен һымаҡ кимерецсе йәнлек һәм шуныц ҡиммәтле тиреһе 2. кцгелйем һоро тиреле кролик тоҡомо)
ШИНЬОН м шиньон, яһалма сәс
ШИП м 1. (у растения) энә, сәнскәк; (у рыб) ҡылсыҡ 2. сөй, тырнаҡ; подкова с шипами сөй-
643
21*
ШЕСТИУГОЛЬНЫЙ, -ая, -ое алты мөйөшлө; шестиугольная башня алты мөйөшлө башня
ШЕСТИЧАСОВОЙ, -ая, -ое 1. алты сәғәтлек, алты сәғәтле; шестичасовой рабочий день алты сәғәтлек эш көнө 2. сәғәт алтылағы; шестичасовой поезд сәғәт алтылағы поезд
ШЕСТИЭТАЖНЫЙ, -ая, -ое алты ҡатлы; шестиэтажный дом алты ҡатлы йорт
ШЕСТНАДЦАТИЛЕТНИЙ, -яя, -ее 1. (о сроке) ун алты йыллыҡ 2. (о возрасте) ун алты йәшлек; шестнадцатилетний парень ун алты йәшлек егет
ШЕСТНАДЦАТЫЙ, -ая, -ое числ. ун алтынсы; тебе шестнадцатый год һиңә ун алтынсы йәш
ШЕСТНАДЦАТЬ числ. ун алты
ШЕСТОЙ числ. 1. алтынсы; шестая в очереди сиратта алтынсы; девочке шестой год ҡыҙға алтынсы йәш 2. в знач. сущ. шестая ж алтынан бер (өлөш) ♦ шестое чувство ныҡ үҫешкән һиҙгерлек
ШЕСТОК м 1. (в печи) көлдөксә 2. төнәк, ҡуналҡа (тауыҡ һ. б. өсөн )
ШЕСТЬ числ. алты; шесть рублей алты һум
ШЕСТЬДЕСЯТ числ. алтмыш; шестьдесят километров алтмыш километр
ШЕСТЬСОТ числ. алты йөҙ; шестьсот рублей алты йөҙ һум
шестью нареч. алты, алты ерҙә, алты тапҡыр, алты мәртәбә; шестью шесть — тридцать шесть алты алтың утыҙ алты
ШЕФ м 1. (начальник) шеф, башлыҡ 2. (обычно в приложении) шеф; шеф-пилот шеф-осоусы 3. (куратор, покровитель) шеф, шефлыҡ итеүсе; шефы школы мәктәп шефтары
шЕфский, -ая, -ое шеф ...ы, шефлыҡ ...ы; шефская помощь шефлыҡ ярҙамы; шефские обязанности шеф бурыстары
ШЕФСТВО с шефлыҡ, шефлыҡ итеү; взять шефство шефлыҡҡа алыу
ШЕФСТВОВАТЬ несов. шеф булыу, шефлыҡ итеү, шефҡа алыу; шефствовать над сельской молодёжью ауыл йәштәренә шефлыҡ итеү
ШЕЯ ж муйын, үңәс ♦ гнуть шею перед кем бил бөгөү, буйһоноу; наломать (намять и т.п.) шею кому; прост. туҡмау; вешаться (кидаться, бросаться) на шею кому муйынға аҫылыныу; посадить на шею кому өҫтөңә алыу, елкәгә ултыртыу; сесть на шею кому кеше иҫәбенә йәшәү
ШИБЕР м; тех. шибер (завод мейесенец төтөн юлындағы ҡапҡасы)
шИбкий, -ая, -ое прост. (быстрый) йылдам, тиҙ, шәп, йәһәт, етеҙ; шибкая езда тиҙ йөрөү
ШИБКО нареч .; прост. 1. (быстро) йылдам, тиҙ, шәп, йәһәт, етеҙ 2. (сильно, очень) көслө, үтә, бик ныҡ; испугаться шибко бик ныҡ ҡурҡыу
ШИВОРОТ: за шиворот яғаһынан алыу; шиворот-навыворот: 1) алдын артҡа, киреһенсә, тиҫкәреһенә; 2) тейешенсә түгел
ШИЗОФРЕНИК м; разг. шизофреник (шизофрения менән ауырыусы)
ШИЗОФРЕНИЯ ж; мед. шизофрения (психик ауырыу )
ШИИЗМ м (одно из главных направлений ислама ) шиғисылыҡ
ШИИТЫ мн. (ед. шиит м) шиғисылар
ШИК м ҡупшы, ҡупшылыҡ, фырт, фыртлыҡ; ездить с шиком фырт йөрөү; одеться с шиком ҡупшы кейенеү
ШИКАНЬЕ с см. шикать
ШИКАРНО 1. нареч. бик шәп, үтә ҡупшы, фырт; шикарно обставить квартиру фатирҙы бик шәп итеп йыһазлау 2. в знач. сказ., безл. бик һәйбәт, бик шәп, бына тигән; у соседей шикарно күршеләрҙә бик шәп
шикАрный, -ая, -ое 1. үтә ҡупшы, фырт, бай, төҙөк; шикарная квартира бай фатир; шикарные кварталы төҙөк кварталдар 2. (превосходный ) бик шәп, үтә һәйбәт; шикарная книга бик шәп китап
ШИКАТЬ несов. 1. на кого (пугая птиц, животных ) “көш” тип ҡурҡытыу (ҡыуыу) 2. на кого (призывать к тишине) “шш” (“тшш”, “тсс”) тип әйтеү 3. (выражать неодобрение) мәсхәрәләп ҡысҡырыу (һыҙғырыу)
ШИКНУТЬ сов. см. шикать
ШИЛЛИНГ м шиллинг (Англияла аҡса берәмеге )
ШИЛО с беҙ; проколоть шилом беҙ менән тишеү ♦ шила в мешке не утаишь беҙ ҡапсыҡта ятмай
ШИМПАНЗЕ м нескл. шимпанзе (кеше һымаҡ маймыл )
ШИНА ж 1. шин; автомобильная шина автомобиль шины 2. мед. талыҡ, өйсөк, шин
шинЕль ж шинель; солдатская шинель һалдат шинеле
ШИНЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. шинель ...ы; шинельный воротник шинель яғаһы 2. шинеллек, шинель өсөн тәғәйенләнгән; шинельное сукно шинеллек туҡыма 3. в знач. сущ. шинельная ж бүлмә (шинель һәм баш кейемдәрен сисә торған)
ШИНКАРСТВО с мәйханасылыҡ (эскелек әҙерләц һәм һатыу эше)
ШИНКАРЬ м ҡабаҡ хужаһы, мәйханасы
ШИНКОВАТЬ несов. что ваҡлап ҡырҡыу, турау; шинковать капусту кәбеҫтә турау
шИнный, -ая, -ое 1. шин ...ы; шинное производство шин етештереү 2. шин ...ы, шин өсөн тәғәйенләнгән; шинное железо шин тимере
шинОк м ҡабаҡ, мәйхана
ШИНШИЛЛА ж шиншилла (1. Көньяҡ Аме-рикала йәшәгән тейен һымаҡ кимерецсе йәнлек һәм шуныц ҡиммәтле тиреһе 2. кцгелйем һоро тиреле кролик тоҡомо)
ШИНЬОН м шиньон, яһалма сәс
ШИП м 1. (у растения) энә, сәнскәк; (у рыб) ҡылсыҡ 2. сөй, тырнаҡ; подкова с шипами сөй-
643
21*