Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 645
Поиск по словарям
ШКУРКА
законченное шитьё тегелеп бөтмәгән әйбер 3. (вышитый узор) сигеү, сигелгән биҙәк, сигеүле буй сепрәк; золотОе шитьё алтын менән сигелгән биҙәк 4. собир. (вышитые изделия) сигеүле әйберҙәр
ШИФЕР м шифер; крыть дом шифером өй ҡыйығын шифер менән ябыу
ШИФЕРНЫЙ, -ая, -ое шифер; шиферная кровля шифер түбә
шифОн м шифон (туҡыма) , «J
ШИФОНОВЫЙ, -ая, -ое шифон ...ы, шифон, шифондан тегелгән; шифоновая косынка шифон косынка
шифоньЕр м шифоньер; повесить платье в шифоньер күлдәкте шифоньерға элеү
ШИФР м 1. (условная азбука) шифр; использовать новый шифр яңы шифр ҡулланыу 2. (библиотечный ) билдә, шифр
ШИФРОВАЛЬНЫЙ, -ая, -ое шифровкалау ...ы, шифр ...ы; шифровальный отдел шифровкалау бүлеге
ШИФРОВАЛЬЩИК м шифровкалаусы, шифрлаусы
ШИФРОВАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от шифровать 2. прил. шифрлы, шифр менән яҙылған; шифрованное письмо шифрлы хат
ШИФРОВАТЬ несов. что шифр менән яҙыу, шифрлау
ШИФРОВКА ж 1. см. шифровать 2. разг. (текст) шифрлы яҙыу
ШИХТА ж; тех. шихта (эшкәртец өсөн әҙерләнгән мәгдән, ме'таэ.э., кцмер Һ.б. ҡатнашмаһы)
ШИШ м 1. прост. см. кукиш 2. прост. (ничто) бер нәмә лә, бер ни ҙә ♦ шиш с маслом получить (дать) груб., прост. бер нәмә лә алмау (бирмәү); на какие шиши (жить, покупать, приобретать и т.п.) груб., прост. ниндәй аҡсаға (йәшәргә, һатып алырға, алырға һ.б.); ни шиша (нет, не имеется и т.п.) груб., прост. юҡ, бер ни ҙә, бер нәмә лә
ШИШАК м; ист. шишак (металдан яһалган осло хәрби шлем)
ШИШКА ж 1. шеш, шешек, оро; набить себе шишку на лбу маңлайға оро сығарыу 2. бот. тубырсыҡ; еловая шишка шыршы тубырсығы 3. прост. (о влиятельном человеке) йоғонтоло кеше, түрә; это крупная шишка был ҙур түрә ♦ все шишки валятся на кого кемдеңдер башына бөтә туҡмаҡтар төшә
шишковатый, -ая, -ое тигеҙ булмаған, тигеҙһеҙ, ҡытыршы, күбеп (ҡабарып) торған, суғырмаҡлы, суғырмаҡланған; шишковатая поверхность тигеҙ булмаған йөҙ; шишковатый лоб суғырмаҡлы маңлай
ШИШКОВИДНЫЙ, -ая, -ое шешек һымаҡ, оро һымаҡ; шишковидная железа анат. шешек һымаҡ биҙ
ШКАЛА ж; в разн. знач. шкала; шкала термометра термометр шкалаһы; шкала обложения налогом һалым һалыу шкалаһы
ШКАНЦЫ мн.; мор. шканцы (караптарҙа рәсми осрашыуҙар, парадтар цткәрец урыны)
ШКАТУЛКА ж ҡумта, шкатулка
ШКАФ м шкаф; книжный шкаф китап шкафы; сушильный шкаф киптереү шкафы
ШКВАЛ м 1. шквал, көслө дауыллы ел, өйөрмә 2. чего, какой; перен. шквал, ҡойон, өйөрмә (көслө атыш); шквал огня ут өйөрмәһе; артиллерийский шквал туп ҡойоно
ШКВАЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. дауыллы, өйөрмәле; шквальный ветер дауыллы ел 2. перен. көслө, дәһшәтле; шквальный огонь пулемётчиков пуле-мётсыларҙың көслө уты; шквальный обстрел дәһшәтле атыш
ШКВАРКИ мн. (ед. шкварка ж ) һыҙлыҡ (иреткән туң майҙан ҡалган)
ШКИВ м; тех. шкив (көс тапшырыу ҡайышын хәрәкәткә килтерә торган тәгәрмәс)
ШКИПЕР м; мор. шкипер (1. тагылмалы йыл-га суднолары командиры 2. караптың мөлкәте өсөн яуаплы кеше)
шкОла ж 1. в разн. знач. мәктәп; начальная школа башланғыс мәктәп; музыкальная школа музыка мәктәбе; школа жизни тормош мәктәбе 2. (направление в науке, искусстве) мәктәп, йүнәлеш; новая школа историков тарихсыларҙың яңы мәктәбе ♦ высшая школа юғары уҡыу йорто
ШКОЛА-ИНТЕРНАТ ж мәктәп-интернат; открыть школу-интернат мәктәп-интернат асыу
ШКОЛЬНИК м и ШКОЛЬНИЦА ж уҡыусы
ШКОЛЬНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое уҡыусыға хас, уҡыусыларса; школьнические проделки мәктәп балаһына хас шуҡлыҡтар
ШКОЛЬНИЧЕСТВО с уҡыусы кеүек тотоу, шаянлыҡ, шуҡлыҡ, уҡыусы ҡылығы
ШКОЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. мәктәп ...ы, мәктәптәге; школьный коллектив мәктәп коллективы; школьные принадлежности мәктәп кәрәк-яраҡтары; школьный возраст мәктәп йәше; школьная дружба мәктәп дуҫлығы 2. см. школьнический; школьные выходки мәктәп балаһына хас шаянлыҡтар
ШКОТ м; мор. шкот (елкән менән идара итец кәрәк-яраҡтары )
шкУра ж 1. тире; медвежья шкура айыу тиреһе 2. перен., прост. тормош, баш, йән; заботиться о своей шкуре үҙ тормошоң хаҡында ҡайғыртыу; испытать на своей шкуре үҙ башыңдан кисереү; спасать свою шкуру үҙ башыңды һаҡлау ♦ быть (очутиться) в шкуре чьей-л. икенсе бер кеше хәленә төшөү; волк в овечьей шкуре см. волк; делить шкуру неубитого медведя см. делить; драть шкуру см. драть
ШКУРКА ж 1. уменьш. от шкура 1; 2. разг. (кожура) ҡабыҡ; шкурка от апельсина апельсин ҡабығы 3. спец. ҡағыҙ; наждачная шкурка наждак ҡағыҙы
645
законченное шитьё тегелеп бөтмәгән әйбер 3. (вышитый узор) сигеү, сигелгән биҙәк, сигеүле буй сепрәк; золотОе шитьё алтын менән сигелгән биҙәк 4. собир. (вышитые изделия) сигеүле әйберҙәр
ШИФЕР м шифер; крыть дом шифером өй ҡыйығын шифер менән ябыу
ШИФЕРНЫЙ, -ая, -ое шифер; шиферная кровля шифер түбә
шифОн м шифон (туҡыма) , «J
ШИФОНОВЫЙ, -ая, -ое шифон ...ы, шифон, шифондан тегелгән; шифоновая косынка шифон косынка
шифоньЕр м шифоньер; повесить платье в шифоньер күлдәкте шифоньерға элеү
ШИФР м 1. (условная азбука) шифр; использовать новый шифр яңы шифр ҡулланыу 2. (библиотечный ) билдә, шифр
ШИФРОВАЛЬНЫЙ, -ая, -ое шифровкалау ...ы, шифр ...ы; шифровальный отдел шифровкалау бүлеге
ШИФРОВАЛЬЩИК м шифровкалаусы, шифрлаусы
ШИФРОВАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от шифровать 2. прил. шифрлы, шифр менән яҙылған; шифрованное письмо шифрлы хат
ШИФРОВАТЬ несов. что шифр менән яҙыу, шифрлау
ШИФРОВКА ж 1. см. шифровать 2. разг. (текст) шифрлы яҙыу
ШИХТА ж; тех. шихта (эшкәртец өсөн әҙерләнгән мәгдән, ме'таэ.э., кцмер Һ.б. ҡатнашмаһы)
ШИШ м 1. прост. см. кукиш 2. прост. (ничто) бер нәмә лә, бер ни ҙә ♦ шиш с маслом получить (дать) груб., прост. бер нәмә лә алмау (бирмәү); на какие шиши (жить, покупать, приобретать и т.п.) груб., прост. ниндәй аҡсаға (йәшәргә, һатып алырға, алырға һ.б.); ни шиша (нет, не имеется и т.п.) груб., прост. юҡ, бер ни ҙә, бер нәмә лә
ШИШАК м; ист. шишак (металдан яһалган осло хәрби шлем)
ШИШКА ж 1. шеш, шешек, оро; набить себе шишку на лбу маңлайға оро сығарыу 2. бот. тубырсыҡ; еловая шишка шыршы тубырсығы 3. прост. (о влиятельном человеке) йоғонтоло кеше, түрә; это крупная шишка был ҙур түрә ♦ все шишки валятся на кого кемдеңдер башына бөтә туҡмаҡтар төшә
шишковатый, -ая, -ое тигеҙ булмаған, тигеҙһеҙ, ҡытыршы, күбеп (ҡабарып) торған, суғырмаҡлы, суғырмаҡланған; шишковатая поверхность тигеҙ булмаған йөҙ; шишковатый лоб суғырмаҡлы маңлай
ШИШКОВИДНЫЙ, -ая, -ое шешек һымаҡ, оро һымаҡ; шишковидная железа анат. шешек һымаҡ биҙ
ШКАЛА ж; в разн. знач. шкала; шкала термометра термометр шкалаһы; шкала обложения налогом һалым һалыу шкалаһы
ШКАНЦЫ мн.; мор. шканцы (караптарҙа рәсми осрашыуҙар, парадтар цткәрец урыны)
ШКАТУЛКА ж ҡумта, шкатулка
ШКАФ м шкаф; книжный шкаф китап шкафы; сушильный шкаф киптереү шкафы
ШКВАЛ м 1. шквал, көслө дауыллы ел, өйөрмә 2. чего, какой; перен. шквал, ҡойон, өйөрмә (көслө атыш); шквал огня ут өйөрмәһе; артиллерийский шквал туп ҡойоно
ШКВАЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. дауыллы, өйөрмәле; шквальный ветер дауыллы ел 2. перен. көслө, дәһшәтле; шквальный огонь пулемётчиков пуле-мётсыларҙың көслө уты; шквальный обстрел дәһшәтле атыш
ШКВАРКИ мн. (ед. шкварка ж ) һыҙлыҡ (иреткән туң майҙан ҡалган)
ШКИВ м; тех. шкив (көс тапшырыу ҡайышын хәрәкәткә килтерә торган тәгәрмәс)
ШКИПЕР м; мор. шкипер (1. тагылмалы йыл-га суднолары командиры 2. караптың мөлкәте өсөн яуаплы кеше)
шкОла ж 1. в разн. знач. мәктәп; начальная школа башланғыс мәктәп; музыкальная школа музыка мәктәбе; школа жизни тормош мәктәбе 2. (направление в науке, искусстве) мәктәп, йүнәлеш; новая школа историков тарихсыларҙың яңы мәктәбе ♦ высшая школа юғары уҡыу йорто
ШКОЛА-ИНТЕРНАТ ж мәктәп-интернат; открыть школу-интернат мәктәп-интернат асыу
ШКОЛЬНИК м и ШКОЛЬНИЦА ж уҡыусы
ШКОЛЬНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое уҡыусыға хас, уҡыусыларса; школьнические проделки мәктәп балаһына хас шуҡлыҡтар
ШКОЛЬНИЧЕСТВО с уҡыусы кеүек тотоу, шаянлыҡ, шуҡлыҡ, уҡыусы ҡылығы
ШКОЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. мәктәп ...ы, мәктәптәге; школьный коллектив мәктәп коллективы; школьные принадлежности мәктәп кәрәк-яраҡтары; школьный возраст мәктәп йәше; школьная дружба мәктәп дуҫлығы 2. см. школьнический; школьные выходки мәктәп балаһына хас шаянлыҡтар
ШКОТ м; мор. шкот (елкән менән идара итец кәрәк-яраҡтары )
шкУра ж 1. тире; медвежья шкура айыу тиреһе 2. перен., прост. тормош, баш, йән; заботиться о своей шкуре үҙ тормошоң хаҡында ҡайғыртыу; испытать на своей шкуре үҙ башыңдан кисереү; спасать свою шкуру үҙ башыңды һаҡлау ♦ быть (очутиться) в шкуре чьей-л. икенсе бер кеше хәленә төшөү; волк в овечьей шкуре см. волк; делить шкуру неубитого медведя см. делить; драть шкуру см. драть
ШКУРКА ж 1. уменьш. от шкура 1; 2. разг. (кожура) ҡабыҡ; шкурка от апельсина апельсин ҡабығы 3. спец. ҡағыҙ; наждачная шкурка наждак ҡағыҙы
645