Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 646
Поиск по словарям
ШКУРНИК
ШКУРНИК м; разг. шкурник, үҙ файҙаһын ғына күҙәтеүсе, үҙен генә ҡайғыртыусы
ШКУРНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое разг. үҙ файҙаһын ғына күҙәтеүсегә хас, үҙен генә ҡайғыртыусыға хас; шкурнические замашки үҙ файҙаһын ғына күҙәтеүсегә хас ҡылыҡ
ШКУРНИЧЕСТВО с; разг. үҙ файҙаһын ғына ҡайғыртыу, үҙен генә ҡайғыртыу
ШЛАГБАУМ м шлагбаум, күтәрмә кәртә
ШЛАК м шлак; угольный шлак күмер шлагы
ШЛАКОБЕТОН м шлакобетон, шлаклы бетон; строительный шлакобетон төҙөлөш шлаклы бетоны
ШЛАКОБЛОК м шлакоблок, шлаклы блок
ШЛАМ м; спец. шлам; очистить котёл от шлама ҡаҙанды шламдан таҙартыу
ШЛАНГ м шланг; резиновый шланг резина шланг
ШЛЕЙФ м 1. шлейф (ҡатын-ҡыҙ кцлдэгенец арттан һөйрәлгән итәге) 2. с.-х. һөйрәтке
ШЛЕМ м 1. ист. торҡа 2. шлем (осоусылар, танкистар һ.б. өсөн махсус тегелгән баш кейеме)
ШЛЕМОФОН м; спец. шлемофон (аппаратуралы баш кейеме)
ШЛЁНКА ж шлёнка (нәҙек йөнлө һарыҡ тоҡомо һәм шул һарыҡтыц йөнө)
ШЛЁП межд. разг. 1. шап итеү, шап-шап (шапылдата) һуғыу 2. в знач. сказ. шап итеү, шап итеп барып төшөү (йығылыу); шлёп в грязь батҡаҡҡа шап итеп барып төшөү
ШЛЁПАНЦЫ мн. (ед. шлёпанец м); разг. шипатай
ШЛЁПАТЬ несов. 1. кого-что, по чему шапылдатыу, сапылдатыу, шап (сап) итеп һуғыу 2. чем шап-шоп һуғыу (баҫып йөрөү); шлёпать туфлями туфли менән шап-шоп баҫып йөрөү 3. разг. см. шлёпаться; шлёпают волны о берег тулҡындар шап-шоп ярға бәрелә 4. прост. (идти) шапылдау, шаптыр-шоптор баҫыу; шлёпать по грязной дороге бысраҡ юлдан шапылдап барыу
ШЛЁПАТЬСЯ несов.; разг. шап итеү, шап-шоп бәрелеү (һуғылыу), шап итеп йығылыу (төшөү, бәрелеү); шлёпаться в воду һыуға шап итеп барып төшөү
ШЛЁПНУТЬ сов. 1. см. шлёпать 1, 3; 2. кого ; прост. (убить) атып үлтереү (йығыу)
ШЛЁПНУТЬСЯ сов. см. шлёпаться
ШЛЕПОК м 1. (удар ладонью) сәпелдәү, сәпелдәтеү, шапылдатып (шап итеп) һуғыу 2. (звук от удара или падения) тып (топ) итеү, тыпылдау шлеЯ ж ышлыя шлифовальный, -ая, -ое шымартыу ...ы, шымарта торған; шлифовальный станок шымартыу станогы
ШЛИФОВАЛЬЩИК м и ШЛИФОВАЛЬЩИЦА ж шымартыусы
ШЛИФОВАТЬ несов. что 1. шымартыу; шлифовать дерево ағасты шымартыу 2. (полиро
вать ) ялтыратыу 3. перен. (совершенствовать) шымартыу, камиллаштырыу, яҡшыртыу; шлифовать роль ролде шымартыу
ШЛИФОВАТЬСЯ несов. 1. (поддаваться шлифовке ) шымарыу 2. страд. от шлифовать
ШЛИФОВКА ж см. шлифовать
ШЛИХТА ж; спец. еп ашы (туҡыуҙа буй епте ашлай торган елем)
ШЛИХТОВАНИЕ с; спец. см. шлихтовать
ШЛИХТОВАТЬ несов. что; спец. (еп) ашлау; шлихтовать ткань туҡыманы ашлау
ШЛЮЗ м шлюз (1. караптарҙы цткәрә торган гидротехник ҡоролма 2. быуа ҡапҡаһы 3. тау. алтынга бай ҡомдо йыуа торган ауыш киң улаҡ рәцешендәге ҡулайлама); однокамерный шлюз бер камералы шлюз; открыть шлюз шлюзды асыу
ШЛЮЗНЫЙ, -ая, -ое шлюз ...ы; шлюзные ворота шлюз ҡапҡалары
ШЛЮЗОВАТЬ сов., несов. что 1. (устроить шлюзы) шлюзлау, шлюз ҡороу (төҙөү); шлюзовать реку йылғаға шлюз ҡороу 2. (пропустить через шлюзы) шлюз аша уҙғарыу
ШЛЮПКА ж шлюпка (бәләкәй судно); спортивная шлюпка спорт (ярыш) шлюпкаһы
ШЛЮХА ж; груб., прост. фәхишә, йөрөмтәл ҡатын
шлЯпа ж 1. эшләпә; фетровая шляпа фетр эшләпә; шляпа с широкими полями киң тирәсле эшләпә 2. (о вялом человеке) булдыҡһыҙ, бешмәгән, ебегән; эх ты, шляпа их һин, бешмәгән ♦ дело в шляпе эш көйлө, эше бөткән (уңышлы)
ШЛЯПКА ж 1. (небольшая женская или детская шляпа) эшләпә 2. (гвоздя, шурупа) баш; (гриба) эшләпә
ШЛЯПНИК м и ШЛЯПНИЦА ж эшләпәсе (эшләпә яһаусы)
ШЛЯТЬСЯ несов.; прост. тик (буш) йөрөү, һәптәнләү
ШЛЯХ м (наезженная дорога) оло юл
ШМЕЛИНЫЙ, -ая, -ое иңкеш ...ы; шмелиное гнездо иңкеш ояһы
ШМЕЛЬ м иңкеш
ШМЫГ межд. в знач. сказ.; разг. йылт итеп ҡалыу
ШМЫГАТЬ несов.; разг. (часто и быстро ходить ) үткеләп (үтеп-сүтеп, үтеп-китеп) йөрөү, арлы-бирле йөрөү ♦ шмыгать носом танау тартыу, мыш-мыш килеү
ШМЫГНУТЬ сов.; разг. 1. см. шмыгать 2. (юркнуть) йылт итеп ҡалыу
ШНИЦЕЛЬ м шницель (йоҡа телемләп йә цткәреп әҙерләнгән ит ризыгы)
ШНУР м в разн. знач. шнур, бау; запальный шнур яндырыу шнуры; мерный шнур үлсәү шнуры; повесить картину на шнуре картинаны бауға элеү; электрический шнур электр шнуры
ШНУРОВАТЬ несов. что 1. шнурлау, бәйләү; шнуровать ботинки ботинканы шнурлау
646
ШКУРНИК м; разг. шкурник, үҙ файҙаһын ғына күҙәтеүсе, үҙен генә ҡайғыртыусы
ШКУРНИЧЕСКИЙ, -ая, -ое разг. үҙ файҙаһын ғына күҙәтеүсегә хас, үҙен генә ҡайғыртыусыға хас; шкурнические замашки үҙ файҙаһын ғына күҙәтеүсегә хас ҡылыҡ
ШКУРНИЧЕСТВО с; разг. үҙ файҙаһын ғына ҡайғыртыу, үҙен генә ҡайғыртыу
ШЛАГБАУМ м шлагбаум, күтәрмә кәртә
ШЛАК м шлак; угольный шлак күмер шлагы
ШЛАКОБЕТОН м шлакобетон, шлаклы бетон; строительный шлакобетон төҙөлөш шлаклы бетоны
ШЛАКОБЛОК м шлакоблок, шлаклы блок
ШЛАМ м; спец. шлам; очистить котёл от шлама ҡаҙанды шламдан таҙартыу
ШЛАНГ м шланг; резиновый шланг резина шланг
ШЛЕЙФ м 1. шлейф (ҡатын-ҡыҙ кцлдэгенец арттан һөйрәлгән итәге) 2. с.-х. һөйрәтке
ШЛЕМ м 1. ист. торҡа 2. шлем (осоусылар, танкистар һ.б. өсөн махсус тегелгән баш кейеме)
ШЛЕМОФОН м; спец. шлемофон (аппаратуралы баш кейеме)
ШЛЁНКА ж шлёнка (нәҙек йөнлө һарыҡ тоҡомо һәм шул һарыҡтыц йөнө)
ШЛЁП межд. разг. 1. шап итеү, шап-шап (шапылдата) һуғыу 2. в знач. сказ. шап итеү, шап итеп барып төшөү (йығылыу); шлёп в грязь батҡаҡҡа шап итеп барып төшөү
ШЛЁПАНЦЫ мн. (ед. шлёпанец м); разг. шипатай
ШЛЁПАТЬ несов. 1. кого-что, по чему шапылдатыу, сапылдатыу, шап (сап) итеп һуғыу 2. чем шап-шоп һуғыу (баҫып йөрөү); шлёпать туфлями туфли менән шап-шоп баҫып йөрөү 3. разг. см. шлёпаться; шлёпают волны о берег тулҡындар шап-шоп ярға бәрелә 4. прост. (идти) шапылдау, шаптыр-шоптор баҫыу; шлёпать по грязной дороге бысраҡ юлдан шапылдап барыу
ШЛЁПАТЬСЯ несов.; разг. шап итеү, шап-шоп бәрелеү (һуғылыу), шап итеп йығылыу (төшөү, бәрелеү); шлёпаться в воду һыуға шап итеп барып төшөү
ШЛЁПНУТЬ сов. 1. см. шлёпать 1, 3; 2. кого ; прост. (убить) атып үлтереү (йығыу)
ШЛЁПНУТЬСЯ сов. см. шлёпаться
ШЛЕПОК м 1. (удар ладонью) сәпелдәү, сәпелдәтеү, шапылдатып (шап итеп) һуғыу 2. (звук от удара или падения) тып (топ) итеү, тыпылдау шлеЯ ж ышлыя шлифовальный, -ая, -ое шымартыу ...ы, шымарта торған; шлифовальный станок шымартыу станогы
ШЛИФОВАЛЬЩИК м и ШЛИФОВАЛЬЩИЦА ж шымартыусы
ШЛИФОВАТЬ несов. что 1. шымартыу; шлифовать дерево ағасты шымартыу 2. (полиро
вать ) ялтыратыу 3. перен. (совершенствовать) шымартыу, камиллаштырыу, яҡшыртыу; шлифовать роль ролде шымартыу
ШЛИФОВАТЬСЯ несов. 1. (поддаваться шлифовке ) шымарыу 2. страд. от шлифовать
ШЛИФОВКА ж см. шлифовать
ШЛИХТА ж; спец. еп ашы (туҡыуҙа буй епте ашлай торган елем)
ШЛИХТОВАНИЕ с; спец. см. шлихтовать
ШЛИХТОВАТЬ несов. что; спец. (еп) ашлау; шлихтовать ткань туҡыманы ашлау
ШЛЮЗ м шлюз (1. караптарҙы цткәрә торган гидротехник ҡоролма 2. быуа ҡапҡаһы 3. тау. алтынга бай ҡомдо йыуа торган ауыш киң улаҡ рәцешендәге ҡулайлама); однокамерный шлюз бер камералы шлюз; открыть шлюз шлюзды асыу
ШЛЮЗНЫЙ, -ая, -ое шлюз ...ы; шлюзные ворота шлюз ҡапҡалары
ШЛЮЗОВАТЬ сов., несов. что 1. (устроить шлюзы) шлюзлау, шлюз ҡороу (төҙөү); шлюзовать реку йылғаға шлюз ҡороу 2. (пропустить через шлюзы) шлюз аша уҙғарыу
ШЛЮПКА ж шлюпка (бәләкәй судно); спортивная шлюпка спорт (ярыш) шлюпкаһы
ШЛЮХА ж; груб., прост. фәхишә, йөрөмтәл ҡатын
шлЯпа ж 1. эшләпә; фетровая шляпа фетр эшләпә; шляпа с широкими полями киң тирәсле эшләпә 2. (о вялом человеке) булдыҡһыҙ, бешмәгән, ебегән; эх ты, шляпа их һин, бешмәгән ♦ дело в шляпе эш көйлө, эше бөткән (уңышлы)
ШЛЯПКА ж 1. (небольшая женская или детская шляпа) эшләпә 2. (гвоздя, шурупа) баш; (гриба) эшләпә
ШЛЯПНИК м и ШЛЯПНИЦА ж эшләпәсе (эшләпә яһаусы)
ШЛЯТЬСЯ несов.; прост. тик (буш) йөрөү, һәптәнләү
ШЛЯХ м (наезженная дорога) оло юл
ШМЕЛИНЫЙ, -ая, -ое иңкеш ...ы; шмелиное гнездо иңкеш ояһы
ШМЕЛЬ м иңкеш
ШМЫГ межд. в знач. сказ.; разг. йылт итеп ҡалыу
ШМЫГАТЬ несов.; разг. (часто и быстро ходить ) үткеләп (үтеп-сүтеп, үтеп-китеп) йөрөү, арлы-бирле йөрөү ♦ шмыгать носом танау тартыу, мыш-мыш килеү
ШМЫГНУТЬ сов.; разг. 1. см. шмыгать 2. (юркнуть) йылт итеп ҡалыу
ШНИЦЕЛЬ м шницель (йоҡа телемләп йә цткәреп әҙерләнгән ит ризыгы)
ШНУР м в разн. знач. шнур, бау; запальный шнур яндырыу шнуры; мерный шнур үлсәү шнуры; повесить картину на шнуре картинаны бауға элеү; электрический шнур электр шнуры
ШНУРОВАТЬ несов. что 1. шнурлау, бәйләү; шнуровать ботинки ботинканы шнурлау
646