Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 653
Поиск по словарям
ЩИПАТЬ
♦ щёлкать зубами асығыу; щёлкать на счётах счётта иҫәпләү, счёт һуғыу
ЩЁЛКНУТЬ сов. см. щёлкать
ЩЁЛОК м һелте иретмәһе
ЩЕЛОЧНОЙ, -ая, -ое 1. (содержащий щёлочь ) һелтеле; щелочная вода һелтеле һыу 2. хим. (образующий щёлочь) һелте барлыҡҡа килтереүсе; щелочные металлы һелте барлыҡҡа килтереүсе металдар 3. (действующий с помощью щёлочи ) һелте менән (ярҙамында); щелочная очистка һелте менән таҙартыу
ЩЁЛОЧЬ ж; хим. һелте
ЩЕЛЧОК м 1. сиртеү; щелчок по лбу маңлайға сиртеү 2. (резкий звук от удара, действия механизма и т. д.) сыҡылдау, шаҡылдау; щелчок выключателя һүндергестең сыҡылдауы 3. перен., разг. (оскорбление) мыҫҡыл, мәсхәрә; дать щелчок мыҫҡыл итеү
ЩЕЛЬ ж 1. ярыҡ, ек, тишек; щель в полу иҙәндәге ярыҡ; смотровая щель танка танкының күҙәтеү тишеге 2. анат. ек; голосовая щель тауыш еге 3. воен. (убежище) һаҡланыу (йәшеренеү) урыны, соҡор
ЩЕМИТЬ несов. 1. безл. ауыртыу, ҡыҫыу, әрнеү, һыҙлау, сәнсеү; щемило горло тамаҡ ауырта ине; щемит грудь күкрәк ҡыҫа 2. что; перен. әрнетеү, үҙәкте өҙөү, күңелде өйкәү; что-то щемит мне душу йөрәгемде нимәлер әрнетә
ЩЕМЯЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. от щемить 2. прил. сәнсеп (һыҙлап, әрнеп) торған; щемящая боль һыҙлап торған ауыртыу
ЩЕНИТЬСЯ несов. (о собаке) көсөкләү; (о волчице, лисе и т.п.) балалау
ЩЕНОК м 1. көсөк 2. прост., бран. көсөк, маңҡа малай
ЩЕПА ж 1. см. щепка 2. собир. тап, юнысҡы; двор завален щепой ишек алды тап менән тулған 3. собир. (дранка) транса; кровельная щепа өй башы яба торған транса
ЩЕПАТЬ несов. что ярыу, телеү; щепать лучину сыра телеү
ЩЕПЕТИЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. уст. (мелочный ) ваҡсыл, сетерекле, соҡсоноусан; щепетильный человек ваҡсыл кеше; щепетильный допрос сетерекле һорау алыу 2. (педантичный, строго принципиальный) талапсан 3. (деликатный) сетерекле, нәзәкәтле; щепетильное положение сетерекле хәл
щЕпка ж тап, тапсыҡ, юнысҡы, сыра; разлететься в щепки тапҡа әйләнеү
ЩЕПОТКА ж см. щепоть; щепотка соли бер семтем тоҙ
ЩЕПОТЬ и ЩЕПОТЬ ж 1. (большой, средний и указательный пальцы, сложенные вместе) семтем 2. (количество чего-л. сыпучего, взятого щепотью ) бер семтем; щепоть табаку бер семтем тәмәке
ЩЕРБАТЫЙ, -ая, -ое 1. (о предмете) суғырмаҡлы, ҡытырлы, ҡытырмаҡлы; щербатая мос
товая суғырмаҡлы юл 2. разг. (рябой — о лице) шаҙра, быжыр; щербатое лицо шаҙра бит
ЩЕРБИНА ж 1. (зазубрина) китек, уйым, ҡытырмаҡ, суғырмаҡ; дом в щербинах суғырмаҡлы өй; нож с щербинами китек бысаҡ 2. разг. (рябинка на лице) шаҙра, быжыр 3. (отверстие на месте выпавшего зуба) теш ҡыуышлығы
ЩЕРИТЬ несов. что; разг. ыржайтыу; щерить зубы теш ыржайтыу
щЕриться несов. 1. разг. (скалить зубы) ыржайыу, теш ыржайтыу 2. прост. (усмехаться ) көлөмһөрәү, йылмайыу
ЩЕТИНА ж 1. ҡыл, шырт; свиная щетина сусҡа шырты 2. разг. (на подбородке, щеках) шырт, төк; лицо, заросшее щетиной шырт ҡаплаған бит 3. перен. (что-л. жёсткое, торчащее) шырт
ЩЕТИНИСТЫЙ, -ая, -ое 1. (покрытый густой щетиной) шырт йөнлө (ҡыллы); щетинистая свинья шырт йөнлө сусҡа 2. разг. (густо заросший короткими, жёсткими волосами) шырт, шырт баҫҡан, төклө; щетинистый подбородок шырт баҫҡан эйәк 3. (жёсткий — о волосах) ҡаты, шырт, тырпай, тырпаҡ; щетинистые усы тырпай мыйыҡ
ЩЕТИНИТЬ несов. что; разг. йөнөн (һыртын) ҡабартыу; медведь щетинит шерсть айыу йөнөн ҡабарта
ЩЕТИНИТЬСЯ несов. 1. (топорщиться — о шерсти, щетине и т. п.) йөнө (һырты) ҡабарыу, ҡабарыныу, тырпайыу; усы щетинились мыйыҡтар тырпайған 2. разг. (поднимать торчком шерсть и т.п.) йөнөн (һыртын, энәләрен) ҡабартыу; ёж щетиниться терпе энәләрен ҡабарта 3. перен., прост. (злиться, сердиться) асыуланыу, ҡабарыныу
ЩЕТИННЫЙ, -ая, -ое ҡыл ...ы; щетинная щётка ҡыл щётка
ЩЁТКА ж 1. щётка; зубная щётка теш щёт-каһы 2. (пучок волос над копытом лошади) сәсә
ЩЁТОЧНЫЙ, -ая, -ое 1. щётка ...ы; щёточная колодка щётка ҡалыбы 2. щёткалы; щёточная машина щёткалы машина
ЩЁЧНЫЙ, -ая, -ое яңаҡ ...ы; щёчные мышцы яңаҡ мускулдары
ЩИ только мн. кәбеҫтә ашы, щи
ЩИКОЛОТКА ж шайтан ашығы, шайтан-ашыҡ; выше щиколотки шайтанашыҡтан юға-ры(раҡ)
ЩИПАТЬ несов. 1. кого-что семтеү, суҡыу (ҡош-ҡортҡа ҡарата) 2. что семеттереү, әсеттереү, көйҙөрөү, өтөү, яндырыу; (о крапиве) сағыу; мороз щипал уши һыуыҡ ҡолаҡтарҙы семеттерҙе; дым щипал глаза төтөн күҙҙәрҙе әсеттерҙе 3. что бороу, сиртеү, тартыу; щипать усы мыйыҡтарҙы бороу; щипать струны гитары гитара ҡылдарын сиртеү 4. что тетеү, һүреү; щипать мочало йыуғыс тетеү 5. что өҙөү, йолҡоу, йолҡоп ашау, семсенеү; кони щипали траву аттар үлән
653
♦ щёлкать зубами асығыу; щёлкать на счётах счётта иҫәпләү, счёт һуғыу
ЩЁЛКНУТЬ сов. см. щёлкать
ЩЁЛОК м һелте иретмәһе
ЩЕЛОЧНОЙ, -ая, -ое 1. (содержащий щёлочь ) һелтеле; щелочная вода һелтеле һыу 2. хим. (образующий щёлочь) һелте барлыҡҡа килтереүсе; щелочные металлы һелте барлыҡҡа килтереүсе металдар 3. (действующий с помощью щёлочи ) һелте менән (ярҙамында); щелочная очистка һелте менән таҙартыу
ЩЁЛОЧЬ ж; хим. һелте
ЩЕЛЧОК м 1. сиртеү; щелчок по лбу маңлайға сиртеү 2. (резкий звук от удара, действия механизма и т. д.) сыҡылдау, шаҡылдау; щелчок выключателя һүндергестең сыҡылдауы 3. перен., разг. (оскорбление) мыҫҡыл, мәсхәрә; дать щелчок мыҫҡыл итеү
ЩЕЛЬ ж 1. ярыҡ, ек, тишек; щель в полу иҙәндәге ярыҡ; смотровая щель танка танкының күҙәтеү тишеге 2. анат. ек; голосовая щель тауыш еге 3. воен. (убежище) һаҡланыу (йәшеренеү) урыны, соҡор
ЩЕМИТЬ несов. 1. безл. ауыртыу, ҡыҫыу, әрнеү, һыҙлау, сәнсеү; щемило горло тамаҡ ауырта ине; щемит грудь күкрәк ҡыҫа 2. что; перен. әрнетеү, үҙәкте өҙөү, күңелде өйкәү; что-то щемит мне душу йөрәгемде нимәлер әрнетә
ЩЕМЯЩИЙ, -ая, -ее 1. прич. от щемить 2. прил. сәнсеп (һыҙлап, әрнеп) торған; щемящая боль һыҙлап торған ауыртыу
ЩЕНИТЬСЯ несов. (о собаке) көсөкләү; (о волчице, лисе и т.п.) балалау
ЩЕНОК м 1. көсөк 2. прост., бран. көсөк, маңҡа малай
ЩЕПА ж 1. см. щепка 2. собир. тап, юнысҡы; двор завален щепой ишек алды тап менән тулған 3. собир. (дранка) транса; кровельная щепа өй башы яба торған транса
ЩЕПАТЬ несов. что ярыу, телеү; щепать лучину сыра телеү
ЩЕПЕТИЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. уст. (мелочный ) ваҡсыл, сетерекле, соҡсоноусан; щепетильный человек ваҡсыл кеше; щепетильный допрос сетерекле һорау алыу 2. (педантичный, строго принципиальный) талапсан 3. (деликатный) сетерекле, нәзәкәтле; щепетильное положение сетерекле хәл
щЕпка ж тап, тапсыҡ, юнысҡы, сыра; разлететься в щепки тапҡа әйләнеү
ЩЕПОТКА ж см. щепоть; щепотка соли бер семтем тоҙ
ЩЕПОТЬ и ЩЕПОТЬ ж 1. (большой, средний и указательный пальцы, сложенные вместе) семтем 2. (количество чего-л. сыпучего, взятого щепотью ) бер семтем; щепоть табаку бер семтем тәмәке
ЩЕРБАТЫЙ, -ая, -ое 1. (о предмете) суғырмаҡлы, ҡытырлы, ҡытырмаҡлы; щербатая мос
товая суғырмаҡлы юл 2. разг. (рябой — о лице) шаҙра, быжыр; щербатое лицо шаҙра бит
ЩЕРБИНА ж 1. (зазубрина) китек, уйым, ҡытырмаҡ, суғырмаҡ; дом в щербинах суғырмаҡлы өй; нож с щербинами китек бысаҡ 2. разг. (рябинка на лице) шаҙра, быжыр 3. (отверстие на месте выпавшего зуба) теш ҡыуышлығы
ЩЕРИТЬ несов. что; разг. ыржайтыу; щерить зубы теш ыржайтыу
щЕриться несов. 1. разг. (скалить зубы) ыржайыу, теш ыржайтыу 2. прост. (усмехаться ) көлөмһөрәү, йылмайыу
ЩЕТИНА ж 1. ҡыл, шырт; свиная щетина сусҡа шырты 2. разг. (на подбородке, щеках) шырт, төк; лицо, заросшее щетиной шырт ҡаплаған бит 3. перен. (что-л. жёсткое, торчащее) шырт
ЩЕТИНИСТЫЙ, -ая, -ое 1. (покрытый густой щетиной) шырт йөнлө (ҡыллы); щетинистая свинья шырт йөнлө сусҡа 2. разг. (густо заросший короткими, жёсткими волосами) шырт, шырт баҫҡан, төклө; щетинистый подбородок шырт баҫҡан эйәк 3. (жёсткий — о волосах) ҡаты, шырт, тырпай, тырпаҡ; щетинистые усы тырпай мыйыҡ
ЩЕТИНИТЬ несов. что; разг. йөнөн (һыртын) ҡабартыу; медведь щетинит шерсть айыу йөнөн ҡабарта
ЩЕТИНИТЬСЯ несов. 1. (топорщиться — о шерсти, щетине и т. п.) йөнө (һырты) ҡабарыу, ҡабарыныу, тырпайыу; усы щетинились мыйыҡтар тырпайған 2. разг. (поднимать торчком шерсть и т.п.) йөнөн (һыртын, энәләрен) ҡабартыу; ёж щетиниться терпе энәләрен ҡабарта 3. перен., прост. (злиться, сердиться) асыуланыу, ҡабарыныу
ЩЕТИННЫЙ, -ая, -ое ҡыл ...ы; щетинная щётка ҡыл щётка
ЩЁТКА ж 1. щётка; зубная щётка теш щёт-каһы 2. (пучок волос над копытом лошади) сәсә
ЩЁТОЧНЫЙ, -ая, -ое 1. щётка ...ы; щёточная колодка щётка ҡалыбы 2. щёткалы; щёточная машина щёткалы машина
ЩЁЧНЫЙ, -ая, -ое яңаҡ ...ы; щёчные мышцы яңаҡ мускулдары
ЩИ только мн. кәбеҫтә ашы, щи
ЩИКОЛОТКА ж шайтан ашығы, шайтан-ашыҡ; выше щиколотки шайтанашыҡтан юға-ры(раҡ)
ЩИПАТЬ несов. 1. кого-что семтеү, суҡыу (ҡош-ҡортҡа ҡарата) 2. что семеттереү, әсеттереү, көйҙөрөү, өтөү, яндырыу; (о крапиве) сағыу; мороз щипал уши һыуыҡ ҡолаҡтарҙы семеттерҙе; дым щипал глаза төтөн күҙҙәрҙе әсеттерҙе 3. что бороу, сиртеү, тартыу; щипать усы мыйыҡтарҙы бороу; щипать струны гитары гитара ҡылдарын сиртеү 4. что тетеү, һүреү; щипать мочало йыуғыс тетеү 5. что өҙөү, йолҡоу, йолҡоп ашау, семсенеү; кони щипали траву аттар үлән
653