Рус
Баш
Русско-башкирский словарь, под редакцией З. Г. Ураксина, II том. Страница 675
Поиск по словарям
ЯМА
языковЕд м телсе (тел ғилеме белгесе)
ЯЗЫКОВЕДЕНИЕ с тел ғилеме
ЯЗЫКОВЕДЧЕСКИЙ, -ая, -ое тел ғилеме ...ы; языковедческая тема тел ғилеме темаһы
ЯЗЫКОВОЙ, -ая, -ое (относящийся к речи ) тел ...ы; языковая система тел системаһы; языковой вопрос тел мәсьәләһе
ЯЗЫКОВЫЙ, -ая, -ое 1. (относящийся к органу в полости рта) тел ...ы; языковые мышцы анат. тел мускулдары 2. (приготовленный из языка) телдән әҙерләнгән; языковая колбаса телдән әҙерләнгән тултырма
ЯЗЫКОЗНАНИЕ с тел ғилеме; изучать языкознание тел ғилемен өйрәнеү
ЯЗЫЧЕСКИЙ, -ая, -ое мәжүси; языческие обычаи мәжүси йолалар
ЯЗЫЧЕСТВО с мәжүсилек; в период язычества мәжүсилек осоронда
ЯЗЫЧНИК м и ЯЗЫЧНИЦА ж мәжүси, мәжүс, ботҡа табыныусы; быть язычником мәжүси булыу, „
ЯЗЫЧНЫЙ, -ая, -ое 1. см. языковый 1; язычная мышца тел мускулдары 2. лингв. см. языковой
ЯЗЫЧОК м 1. уменьш. от язык 2. анат. (нёбный) кесе (бәләкәй) тел 3. спец. тел (йоҙаҡта , ҡыңғырауҙа һ. б.); язычок замка йоҙаҡ теле 4. бот. тел, телсә
ЯЗЬ м опто
ЯИЧКО с 1. уменьш . от яйцо 2; 2. анат. күкәй
ЯИЧНИК м; анат. йомортҡалыҡ, түллек, түллек биҙе
ЯИЧНИЦА ж; кул. ҡурылған йомортҡа, йомортҡа тәбейәһе; приготовить яичницу йомортҡа тәбейәһе әҙерләү
ЯИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. йомортҡа ...ы, күкәй ...ы; яичный белок йомортҡа ағы (аҡһымы); яичный желток йомортҡа һарыһы 2. (цвет) йомортҡа (күкәй) һарыһы төҫөндә(ге)
яйлЯу ж; в разн. знач. йәйләү; проводить лето на яйляу йәйләүҙә йәйләү; погнать скот на яйляу малды йәйләүгә ҡыуыу
ЯЙЦЕВИДНЫЙ, -ая, -ое йомортҡа (күкәй) рәүешендәге (һымаҡ); яйцевидные листья йомортҡа рәүешендәге япраҡтар
ЯЙЦЕВОД м; анат. түл юлы, аналыҡ көпшәһе яйцеЕд м йомортҡа (күкәй) ашаусы бөжәк г 1 J
ЯЙЦЕКЛАД м; зоол. күкәй һалғыс
ЯЙЦЕКЛАДУЩИЙ, -ая, -ее зоол. 1. йомортҡа һалыусы; яйцекладущие млекопитающие йомортҡа һалыусы һөтимәрҙәр 2. в знач. сущ. яйцекладущие мн. йомортҡа һалыусылар
ЯЙЦЕКЛЕТКА ж; биол. түл, түл күҙәнәге, инә күҙәнәк
ЯЙЦЕНОСКИЙ, -ая, -ое с.- х. түлле, күп йомортҡа (күкәй) һала торған; курица яйценоской породы күп йомортҡа һала торған тауыҡ тоҡомо
675
ЯЙЦЕНОСКОСТЬ ж; с.-х. йомортҡа (күкәй) һалыусанлыҡ
яйцеобразный, -ая, -ое см. яйцевидный
ЯЙЦЕРОДНЫЙ, -ая, -ое зоол. йомортҡа һалыусы, йомортҡанан яралыусы
яйцО с 1. см. яйцеклетка 2. в разн. знач. йомортҡа, күкәй; нести яйца йомортҡа һалыу; черепашье яйцо ташбаҡа йомортҡаһы; яйцо-болтун серетке; яйцо всмятку бешереп еткерелмәгән йомортҡа ♦ выеденного яйца не стоит һуҡыр бер тин дә тормай; как курица с яйцом носится с кем-чем күкәй баҫҡан тауыҡ кеүек ҡылана
ЯК м як (көйшәцсе эре хайуан)
ЯКОБИНЕЦ м; ист. якобинсы (1789 й. Француз буржуаз революцияһының революцион-демократик ҡатлам вәкиле)
ЯКОБИНСКИЙ, -ая, -ое ист. якобин(дар) ...ы; якобинская диктатура якобиндар диктатураһы
Якобы союз и частица 1. союз изъяснит. тип, икән тип; говорили, якобы вы уехали һеҙҙе киткән икән тип һөйләгәндәр ине 2. частица йәнәһе, имеш; у неё якобы нет времени уның йәнәһе ваҡыты юҡ
Якорный, -ая, -ое 1. якорь ...ы; якорная цепь якорь сынйыры 2. якорҙа тороу ...ы; якорная стоянка якорҙа тороу урыны
Якорь м 1. мор. якорь; отдать якорь якорҙы ысҡындырыу 2. эл. якорь; якорь электромотора электромотор якоры ♦ якорь спасения иң һуңғы өмөт, ҡотолоу сараһы
ЯКУТСКИЙ, -ая, -ое яҡут ...ы, Яҡутия ...ы; якутский язык яҡут теле
якУты мн. яҡуттар, яҡут халҡы // ед. якут м яҡут ир-аты; якутка ж яҡут ҡатын-ҡыҙы
ЯКШАТЬСЯ несов. с кем; прост., неодобр. аралашыу, дуҫлашып йөрөү
ЯЛ м; мор. ял (кәмә)
Ялик м ҡайыҡ (бәләкәй кәмә)
Яловеть несов.; с.-х. ҡыҫыр (тыу) ҡалыу
Яловичный, -ая, -ое күн, тире (йәш ярым-лыҡ һыйыр малының тиреһенән эшләнгән); яловичные голенища күн ҡуныстар
Яловость ж; с. -х. ҡыҫырлыҡ
Яловый, -ая, -ое с.- х. тыу, ҡыҫыр; яловая кобыла тыу бейә; остаться яловой ҡыҫыр ҡалыу
ЯМ м; ист. ям (цткенселәр, юлаусылар почта аттарын алмаштыра торған почта станцияһы йәки почта юлындағы ауыл)
Яма ж 1. соҡор, баҙ; дно ямы соҡор төбө; мусорная яма сүп-сар соҡоро 2. (место хранения чего-л.) баҙ; картофельная яма картуф баҙы 3. (низина, впадина) уйһыулыҡ, уйпат ер 4. уст. (тюрьма) зиндан, баҙ ♦ не рой другому яму, сам в неё попадёшь кешегә соҡор ҡаҙыһаң, үҙең төшөрһөң; водяная яма сөмгөл, сөмбәй; волчья яма охот. бүре аулау соҡоро; воздушная яма ав. һауа упҡыны (осоусы аппараттарҙы ҡа-
22*
языковЕд м телсе (тел ғилеме белгесе)
ЯЗЫКОВЕДЕНИЕ с тел ғилеме
ЯЗЫКОВЕДЧЕСКИЙ, -ая, -ое тел ғилеме ...ы; языковедческая тема тел ғилеме темаһы
ЯЗЫКОВОЙ, -ая, -ое (относящийся к речи ) тел ...ы; языковая система тел системаһы; языковой вопрос тел мәсьәләһе
ЯЗЫКОВЫЙ, -ая, -ое 1. (относящийся к органу в полости рта) тел ...ы; языковые мышцы анат. тел мускулдары 2. (приготовленный из языка) телдән әҙерләнгән; языковая колбаса телдән әҙерләнгән тултырма
ЯЗЫКОЗНАНИЕ с тел ғилеме; изучать языкознание тел ғилемен өйрәнеү
ЯЗЫЧЕСКИЙ, -ая, -ое мәжүси; языческие обычаи мәжүси йолалар
ЯЗЫЧЕСТВО с мәжүсилек; в период язычества мәжүсилек осоронда
ЯЗЫЧНИК м и ЯЗЫЧНИЦА ж мәжүси, мәжүс, ботҡа табыныусы; быть язычником мәжүси булыу, „
ЯЗЫЧНЫЙ, -ая, -ое 1. см. языковый 1; язычная мышца тел мускулдары 2. лингв. см. языковой
ЯЗЫЧОК м 1. уменьш. от язык 2. анат. (нёбный) кесе (бәләкәй) тел 3. спец. тел (йоҙаҡта , ҡыңғырауҙа һ. б.); язычок замка йоҙаҡ теле 4. бот. тел, телсә
ЯЗЬ м опто
ЯИЧКО с 1. уменьш . от яйцо 2; 2. анат. күкәй
ЯИЧНИК м; анат. йомортҡалыҡ, түллек, түллек биҙе
ЯИЧНИЦА ж; кул. ҡурылған йомортҡа, йомортҡа тәбейәһе; приготовить яичницу йомортҡа тәбейәһе әҙерләү
ЯИЧНЫЙ, -ая, -ое 1. йомортҡа ...ы, күкәй ...ы; яичный белок йомортҡа ағы (аҡһымы); яичный желток йомортҡа һарыһы 2. (цвет) йомортҡа (күкәй) һарыһы төҫөндә(ге)
яйлЯу ж; в разн. знач. йәйләү; проводить лето на яйляу йәйләүҙә йәйләү; погнать скот на яйляу малды йәйләүгә ҡыуыу
ЯЙЦЕВИДНЫЙ, -ая, -ое йомортҡа (күкәй) рәүешендәге (һымаҡ); яйцевидные листья йомортҡа рәүешендәге япраҡтар
ЯЙЦЕВОД м; анат. түл юлы, аналыҡ көпшәһе яйцеЕд м йомортҡа (күкәй) ашаусы бөжәк г 1 J
ЯЙЦЕКЛАД м; зоол. күкәй һалғыс
ЯЙЦЕКЛАДУЩИЙ, -ая, -ее зоол. 1. йомортҡа һалыусы; яйцекладущие млекопитающие йомортҡа һалыусы һөтимәрҙәр 2. в знач. сущ. яйцекладущие мн. йомортҡа һалыусылар
ЯЙЦЕКЛЕТКА ж; биол. түл, түл күҙәнәге, инә күҙәнәк
ЯЙЦЕНОСКИЙ, -ая, -ое с.- х. түлле, күп йомортҡа (күкәй) һала торған; курица яйценоской породы күп йомортҡа һала торған тауыҡ тоҡомо
675
ЯЙЦЕНОСКОСТЬ ж; с.-х. йомортҡа (күкәй) һалыусанлыҡ
яйцеобразный, -ая, -ое см. яйцевидный
ЯЙЦЕРОДНЫЙ, -ая, -ое зоол. йомортҡа һалыусы, йомортҡанан яралыусы
яйцО с 1. см. яйцеклетка 2. в разн. знач. йомортҡа, күкәй; нести яйца йомортҡа һалыу; черепашье яйцо ташбаҡа йомортҡаһы; яйцо-болтун серетке; яйцо всмятку бешереп еткерелмәгән йомортҡа ♦ выеденного яйца не стоит һуҡыр бер тин дә тормай; как курица с яйцом носится с кем-чем күкәй баҫҡан тауыҡ кеүек ҡылана
ЯК м як (көйшәцсе эре хайуан)
ЯКОБИНЕЦ м; ист. якобинсы (1789 й. Француз буржуаз революцияһының революцион-демократик ҡатлам вәкиле)
ЯКОБИНСКИЙ, -ая, -ое ист. якобин(дар) ...ы; якобинская диктатура якобиндар диктатураһы
Якобы союз и частица 1. союз изъяснит. тип, икән тип; говорили, якобы вы уехали һеҙҙе киткән икән тип һөйләгәндәр ине 2. частица йәнәһе, имеш; у неё якобы нет времени уның йәнәһе ваҡыты юҡ
Якорный, -ая, -ое 1. якорь ...ы; якорная цепь якорь сынйыры 2. якорҙа тороу ...ы; якорная стоянка якорҙа тороу урыны
Якорь м 1. мор. якорь; отдать якорь якорҙы ысҡындырыу 2. эл. якорь; якорь электромотора электромотор якоры ♦ якорь спасения иң һуңғы өмөт, ҡотолоу сараһы
ЯКУТСКИЙ, -ая, -ое яҡут ...ы, Яҡутия ...ы; якутский язык яҡут теле
якУты мн. яҡуттар, яҡут халҡы // ед. якут м яҡут ир-аты; якутка ж яҡут ҡатын-ҡыҙы
ЯКШАТЬСЯ несов. с кем; прост., неодобр. аралашыу, дуҫлашып йөрөү
ЯЛ м; мор. ял (кәмә)
Ялик м ҡайыҡ (бәләкәй кәмә)
Яловеть несов.; с.-х. ҡыҫыр (тыу) ҡалыу
Яловичный, -ая, -ое күн, тире (йәш ярым-лыҡ һыйыр малының тиреһенән эшләнгән); яловичные голенища күн ҡуныстар
Яловость ж; с. -х. ҡыҫырлыҡ
Яловый, -ая, -ое с.- х. тыу, ҡыҫыр; яловая кобыла тыу бейә; остаться яловой ҡыҫыр ҡалыу
ЯМ м; ист. ям (цткенселәр, юлаусылар почта аттарын алмаштыра торған почта станцияһы йәки почта юлындағы ауыл)
Яма ж 1. соҡор, баҙ; дно ямы соҡор төбө; мусорная яма сүп-сар соҡоро 2. (место хранения чего-л.) баҙ; картофельная яма картуф баҙы 3. (низина, впадина) уйһыулыҡ, уйпат ер 4. уст. (тюрьма) зиндан, баҙ ♦ не рой другому яму, сам в неё попадёшь кешегә соҡор ҡаҙыһаң, үҙең төшөрһөң; водяная яма сөмгөл, сөмбәй; волчья яма охот. бүре аулау соҡоро; воздушная яма ав. һауа упҡыны (осоусы аппараттарҙы ҡа-
22*