Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 112 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
БУЛАВА
БУЛАВА ж 1. суҡмар (боронго һугыш ҡоралы ); ударить булавой суҡмар менән һуғыу 2. булава, таяҡ (тцрәлек һәм дәрәжә билдәһе булган йомро башлы ҡул таягы); гетманская булава гетман таяғы 3. спорт. булава (гимнастика ҡоралы); упражнение с булавами булавалар менән күнекмә
БУЛАВКА ж 1. булавка, төйрәүес; приколоть булавку төйрәүес ҡаҙау 2. булавка (биҙәүес); булавка для галстука галстук булавкаһы ♦ на булавки (о деньгах) уст. ҡулаҡса, кеҫә аҡсаһы
БУЛАВОЧНЫЙ, -ая, -ое төйрәүес ...ы, булавка ...ы; булавочная головка төйрәүес (булавка) башы ♦ с булавочную головку энә осондай ғына, бик бәләкәй генә
БУЛАНЫЙ, -ая, -ое (о масти лошади) ҡола (кәцҙәһе ҡыҙгылт-һары, ҡойроҡ-ялы ҡара ат); буланая кобыла ҡола бейә
БУЛАТ м 1. булат, ҡорос (ҡорал өсөн ҡой-олган боронго ҡорос) 2. уст., трад. - поэт. ҡорос ҡылыс, хәнйәр; точить булат хәнйәр үткерләү
БУЛАТНЫЙ, -ая, -ое булат, булаттан яһалған; булатный клинок булат ҡылыс (хәнйәр)
бУлка ж булка, күмәс; сдобная булка аҡ күмәс; булка с изюмом йөҙөмлө күмәс
бУлла ж булла (Рим Папаһының грамотаһы , яҙма мөрәжәгәте)
БУЛОЧНАЯ ж күмәсхана
БУЛОЧНИК м и БУЛОЧНИЦА ж 1. күмәс (булка) бешереүсе 2. күмәс (булка) һатыусы; работать булочником күмәс һатыусы булып эшләү
БУЛОЧНЫЙ, -ая, -ое булка, күмәс, икмәк; булочные изделия һәр төрлө ваҡ икмәк (күмәс, булка)
БУЛТЫХ межд. в знач. сказ.; разг. шабыр, шабыр-шобор, гөмбөр, гөмбөр-гөмбөр; он бултЫх в воду ул һыуға гөмбөр (итте)
БУЛТЫХАТЬ несов. что; разг. 1. шомбор итеп ырғытыу (һыуга) 2. без доп. см. бултыхаться 1; 3. болғатыу; бултыхать лекарство дарыуҙы болғатыу
БУЛТЫХАТЬСЯ несов.; разг. 1. шомбор (сумбыр, супыр, супыр-супыр) итеп төшөп китеү (һыуга) 2. ҡарпыу; в реке бултыхается рыба йылғала балыҡ ҡарпый 3. сайпылыу, сайҡалып түгелеү; вода бултыхается в бочке мискәлә һыу сайпыла
БУЛТЫХНУТЬ и БУЛТЫХНУТЬ сов. см. бултыхать
БУЛЫГА ж собир. см. булыжник
БУЛЫЖНИК м и БУЛЫГА ж суйырташ; вымощенная булыжником улица суйырташ түшәлгән урам 1 r
БУЛЫЖНЫЙ, -ая, -ое суйырташлы, суйырташ түшәлгән; булыжная мостовая суйырташ түшәлгән урам
БУЛЬ-БУЛЬ межд. бүлк, бүлк-бүлк, бутыр-бутыр
БУЛЬВАР м бульвар; идти по бульвару бульвар буйлап барыу
БУЛЬВАРНЫЙ, -ая, -ое 1. бульвар ...ы; бульварная аллея бульвар аллеяһы 2. перен. бульвар; бульварный роман бульвар романы (бик цк югары булмаган зауыҡҡа иҫәп тотоп яҙылган роман)
БУЛЬДОГ м бульдог (эт тоҡомо)
БУЛЬДОЖИЙ, -ья, -ье бульдог ...ы; бульдожья морда бульдог томшоғо
БУЛЬДОЗЕР м бульдозер; чистить дорогу бульдозером юлды бульдозер менән таҙартыу
БУЛЬДОЗЕРИСТ м бульдозерсы; работать бульдозеристом бульдозерсы булып эшләү
БУЛЬКАНЬЕ с см. булькать; бульканье воды һыуҙың бүлк-бүлк итеүе
БУЛЬКАТЬ несов. бүлк-бүлк (бутыр-бутыр) килеү (итеү), бүлкелдәү, сылтыр-сылтыр килеү (итеү), сылтырау; где-то булькает родник ҡайҙалыр шишмә сылтыр-сылтыр килә
БУЛЬКНУТЬ сов. 1. см. булькать 2. разг. бүлк итеп килеп төшөү (һыуга)
БУЛЬОН м һурпа; куриный бульон тауыҡ һурпаһы; мясной бульон ит һурпаһы
БУМ I межд. даң-доң; где-то ударили в колокол — бум, бум, бум ҡайҙалыр даң-доң итеп саң ҡаҡтылар ♦ ни бум-бум прост. бер ни белмәү (аңламау)
БУМ II м 1. бум (сәнәгәттец һәм сауҙаның спекуляция нигеҙендә ваҡытлыса цҫеше) 2. перен ., разг. бум, яһалма шау-шыу, шаҡ ҡатырғыс хәбәр; газетный бум гәзиттә яҙылған шаҡ ҡатырғыс хәбәр
БУМ III м бум (спорт ҡорамалы); ходить по буму бум буйлап атлау
БУМАГА I ж 1. ҡағыҙ; белая бумага аҡ ҡағыҙ; бумага в линейку юллы (буйлы) ҡағыҙ; бумага в клетку шаҡмаҡлы ҡағыҙ; газетная бумага гәзит ҡағыҙы; писчая бумага яҙыу ҡағыҙы; цветная бумага төҫлө ҡағыҙ; завернуть в бумагу ҡағыҙға төрөү 2. рәсми ҡағыҙ, документ (һәр төрлө); предъявить бумагу документ күрһәтеү 3. мн. бумаги ҡулъяҙмалар; посмотреть бумаги поэта шағирҙың ҡулъяҙмаларын ҡарау ♦ на бумаге (быть, оставаться) ҡағыҙҙа ғына ҡалыу, тормошҡа ашмау; ценные бумаги ҡиммәтле ҡағыҙҙар (векселдәр, облигациялар)
БУМАГА II ж кизе-мамыҡ (мамыҡ һәм унан туҡылган туҡымалар)
БУМАГОМАРАнИе с; разг., ирон. ҡағыҙ бысратыу (кәрәкмәгән юҡ-бар нәмә яҙыу)
БУМАГОМАРАТЕЛЬ м; разг., ирон. ҡағыҙ бысратыусы (кәрәкмәгән юҡ-бар нәмә яҙган кеше)
БУМАГОПРЯДЕНИЕ с; уст. кизе-мамыҡ иләү
БУМАГОПРЯДИЛЬНЫЙ, -ая, -ое уст. кизе-мамыҡ иләү ...ы; бумагопрядильная фабрика кизе-мамыҡ иләү фабрикаһы
112
БУЛАВА ж 1. суҡмар (боронго һугыш ҡоралы ); ударить булавой суҡмар менән һуғыу 2. булава, таяҡ (тцрәлек һәм дәрәжә билдәһе булган йомро башлы ҡул таягы); гетманская булава гетман таяғы 3. спорт. булава (гимнастика ҡоралы); упражнение с булавами булавалар менән күнекмә
БУЛАВКА ж 1. булавка, төйрәүес; приколоть булавку төйрәүес ҡаҙау 2. булавка (биҙәүес); булавка для галстука галстук булавкаһы ♦ на булавки (о деньгах) уст. ҡулаҡса, кеҫә аҡсаһы
БУЛАВОЧНЫЙ, -ая, -ое төйрәүес ...ы, булавка ...ы; булавочная головка төйрәүес (булавка) башы ♦ с булавочную головку энә осондай ғына, бик бәләкәй генә
БУЛАНЫЙ, -ая, -ое (о масти лошади) ҡола (кәцҙәһе ҡыҙгылт-һары, ҡойроҡ-ялы ҡара ат); буланая кобыла ҡола бейә
БУЛАТ м 1. булат, ҡорос (ҡорал өсөн ҡой-олган боронго ҡорос) 2. уст., трад. - поэт. ҡорос ҡылыс, хәнйәр; точить булат хәнйәр үткерләү
БУЛАТНЫЙ, -ая, -ое булат, булаттан яһалған; булатный клинок булат ҡылыс (хәнйәр)
бУлка ж булка, күмәс; сдобная булка аҡ күмәс; булка с изюмом йөҙөмлө күмәс
бУлла ж булла (Рим Папаһының грамотаһы , яҙма мөрәжәгәте)
БУЛОЧНАЯ ж күмәсхана
БУЛОЧНИК м и БУЛОЧНИЦА ж 1. күмәс (булка) бешереүсе 2. күмәс (булка) һатыусы; работать булочником күмәс һатыусы булып эшләү
БУЛОЧНЫЙ, -ая, -ое булка, күмәс, икмәк; булочные изделия һәр төрлө ваҡ икмәк (күмәс, булка)
БУЛТЫХ межд. в знач. сказ.; разг. шабыр, шабыр-шобор, гөмбөр, гөмбөр-гөмбөр; он бултЫх в воду ул һыуға гөмбөр (итте)
БУЛТЫХАТЬ несов. что; разг. 1. шомбор итеп ырғытыу (һыуга) 2. без доп. см. бултыхаться 1; 3. болғатыу; бултыхать лекарство дарыуҙы болғатыу
БУЛТЫХАТЬСЯ несов.; разг. 1. шомбор (сумбыр, супыр, супыр-супыр) итеп төшөп китеү (һыуга) 2. ҡарпыу; в реке бултыхается рыба йылғала балыҡ ҡарпый 3. сайпылыу, сайҡалып түгелеү; вода бултыхается в бочке мискәлә һыу сайпыла
БУЛТЫХНУТЬ и БУЛТЫХНУТЬ сов. см. бултыхать
БУЛЫГА ж собир. см. булыжник
БУЛЫЖНИК м и БУЛЫГА ж суйырташ; вымощенная булыжником улица суйырташ түшәлгән урам 1 r
БУЛЫЖНЫЙ, -ая, -ое суйырташлы, суйырташ түшәлгән; булыжная мостовая суйырташ түшәлгән урам
БУЛЬ-БУЛЬ межд. бүлк, бүлк-бүлк, бутыр-бутыр
БУЛЬВАР м бульвар; идти по бульвару бульвар буйлап барыу
БУЛЬВАРНЫЙ, -ая, -ое 1. бульвар ...ы; бульварная аллея бульвар аллеяһы 2. перен. бульвар; бульварный роман бульвар романы (бик цк югары булмаган зауыҡҡа иҫәп тотоп яҙылган роман)
БУЛЬДОГ м бульдог (эт тоҡомо)
БУЛЬДОЖИЙ, -ья, -ье бульдог ...ы; бульдожья морда бульдог томшоғо
БУЛЬДОЗЕР м бульдозер; чистить дорогу бульдозером юлды бульдозер менән таҙартыу
БУЛЬДОЗЕРИСТ м бульдозерсы; работать бульдозеристом бульдозерсы булып эшләү
БУЛЬКАНЬЕ с см. булькать; бульканье воды һыуҙың бүлк-бүлк итеүе
БУЛЬКАТЬ несов. бүлк-бүлк (бутыр-бутыр) килеү (итеү), бүлкелдәү, сылтыр-сылтыр килеү (итеү), сылтырау; где-то булькает родник ҡайҙалыр шишмә сылтыр-сылтыр килә
БУЛЬКНУТЬ сов. 1. см. булькать 2. разг. бүлк итеп килеп төшөү (һыуга)
БУЛЬОН м һурпа; куриный бульон тауыҡ һурпаһы; мясной бульон ит һурпаһы
БУМ I межд. даң-доң; где-то ударили в колокол — бум, бум, бум ҡайҙалыр даң-доң итеп саң ҡаҡтылар ♦ ни бум-бум прост. бер ни белмәү (аңламау)
БУМ II м 1. бум (сәнәгәттец һәм сауҙаның спекуляция нигеҙендә ваҡытлыса цҫеше) 2. перен ., разг. бум, яһалма шау-шыу, шаҡ ҡатырғыс хәбәр; газетный бум гәзиттә яҙылған шаҡ ҡатырғыс хәбәр
БУМ III м бум (спорт ҡорамалы); ходить по буму бум буйлап атлау
БУМАГА I ж 1. ҡағыҙ; белая бумага аҡ ҡағыҙ; бумага в линейку юллы (буйлы) ҡағыҙ; бумага в клетку шаҡмаҡлы ҡағыҙ; газетная бумага гәзит ҡағыҙы; писчая бумага яҙыу ҡағыҙы; цветная бумага төҫлө ҡағыҙ; завернуть в бумагу ҡағыҙға төрөү 2. рәсми ҡағыҙ, документ (һәр төрлө); предъявить бумагу документ күрһәтеү 3. мн. бумаги ҡулъяҙмалар; посмотреть бумаги поэта шағирҙың ҡулъяҙмаларын ҡарау ♦ на бумаге (быть, оставаться) ҡағыҙҙа ғына ҡалыу, тормошҡа ашмау; ценные бумаги ҡиммәтле ҡағыҙҙар (векселдәр, облигациялар)
БУМАГА II ж кизе-мамыҡ (мамыҡ һәм унан туҡылган туҡымалар)
БУМАГОМАРАнИе с; разг., ирон. ҡағыҙ бысратыу (кәрәкмәгән юҡ-бар нәмә яҙыу)
БУМАГОМАРАТЕЛЬ м; разг., ирон. ҡағыҙ бысратыусы (кәрәкмәгән юҡ-бар нәмә яҙган кеше)
БУМАГОПРЯДЕНИЕ с; уст. кизе-мамыҡ иләү
БУМАГОПРЯДИЛЬНЫЙ, -ая, -ое уст. кизе-мамыҡ иләү ...ы; бумагопрядильная фабрика кизе-мамыҡ иләү фабрикаһы
112