Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 115 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
БУЧИТЬ
БУРЯТСКИЙ, -ая, -ое бүрәт(тәр) ...ы, Бурятия ...ы; бурятский язык бүрәт теле; бурятский народ бүрәт халҡы
БУРЯТЫ мн. бүрәттәр, бүрәт халҡы // ед. бурят м бүрәт ир-аты; бурятка ж бүрәт ҡатын-ҡыҙы
БУСИНА и БУСИНКА ж бөртөк, бер бөртөк (мәрйен, муйынсаҡ); рассыпать бусины муйынсаҡ бөртөктәрен сәсеп ебәреү; бусинки росы ысыҡ бөртөгө (тамсыһы)
БУССОЛЬ ж буссоль (мөйөш цлсәгес ҡорал)
бУсы мн. муйынсаҡ, муйынса, мәрйен; коралловые бусы ҡыҙыл мәрйен; янтарные бусы гәрәбә муйынсаҡ
БУТ м бут, бут ташы (төҙөлөштә ҡулланыла торган аҡ таш)
бутафОр м бутафор, бутафор әҙерләүсе
БУТАФОРИЯ ж; в разн. знач. бутафория (сәхнәлә йәки магазин кцргәҙмәһендә ысын әйберҙәр урынында ҡулланылган яһалма йыһаздар һәм әйберҙәр)
БУТАФОРНЫЙ, -ая, -ое бутафория ...ы
БУТАФОРСКИЙ, -ая, -ое 1. бутафория ...ы; бутафорские предметы бутафория нәмәләре (әйберҙәре) 2. перен. яһалма, яһап алынған, ысын түгел
БУТЕРБРОД м бутерброд; бутерброд с сыром сырлы бутерброд; бутерброд с маслом майлы бутерброд
БУТИРОМЕТР м бутирометр (һөттөц ҡуйылыгын билдәләй торган прибор)
БУТИТЬ несов. что и без доп. бут түшәү (һалыу); бутить котлован котлованға бут түшәү
бУтовый, -ая, -ое бут түшәлгән (һалынған)
БУТОН м сәскә бөрөһө (төймәһе); бутон розы роза бөрөһө
бУтсы мн. (ед. бутса ж); спорт. бутсы (футбол уйнаганда кейелгән махсус ботинка)
БУТУЗ м; разг. бүкән, лупыш (балага ҡарата)
БУТЫЛКА ж бутылка, шешә; бутылка молока бер шешә һөт
БУТЫЛОЧНЫЙ, -ая, -ое 1. бутылка ...ы, шешә ...ы; бутылочное стекло бутылка быялаһы 2. бутылкалы, шешәле; бутылочное молоко шешәле һөт ♦ бутылочный цвет ҡара йәшел төҫ
БУТЫЛЬ ж ҙур шешә
бУфер м буфер (бәрелец көсөн йомшартыу өсөн махсус ҡоролма); вагонный буфер вагон буферы; служить буфером перен. буфер хеҙмәтен башҡарыу
БУФЕРНЫЙ, -ая, -ое 1. буфер ...ы; буферный брус буфер бурсаһы 2. перен. буфер; буферное государство буфер дәүләт (бошман яҡтарҙың бәрелешен айырып, уртала ятҡан дәцләт)
буфЕт м буфет (1. һауыт-һаба, эсемлек ҡуя торган шкаф 2. ваҡ-төйәк ашамлыҡ, эсемлек һата торган урын)
БУФЕТНЫЙ, -ая, -ое буфет ...ы; буфетный стол буфет өҫтәле
БУФЕТЧИК м и БУФЕТЧИЦА ж буфетсы
БУФФ прил. неизм. көлкө, мәрәкә, комик; театр-буфф комик театр
буффОн м буффон (оперетталарҙа, воде-вилдәрҙә көлкөлө ролдәр башҡарган актёр)
БУФФОНАДА ж буффонада (көлкөлө тамаша )
БУФФОНСТВО с мәрәкәселлек, кәмитселек
бУфы мн. буф (ҡатын-ҡыҙ кцлдәгендә матурлыҡ өсөн ҡабартып тегелгән бөрмәләр); платье с буфами на плечах ҡулбашына буф тотолған күлдәк
БУХ межд. в знач. сказ. дөп, шап, шарт, шаҡ, гөрҫ, дөңк; он бух в воду ул һыуға шап (итеп барып төштө)
БУХАНКА ж буханка (икмәк); буханка хлеба бер буханка икмәк
БУХАТЬ несов. см. бухнуть I
БУХАТЬСЯ несов. см. бухнуться
БУХГАЛТЕР м бухгалтер; главный бухгалтер баш бухгалтер; работать бухгалтером бухгалтер булып эшләү
БУХГАЛТЕРИЯ ж бухгалтерия
БУХГАЛТЕРСКИЙ, -ая, -ое 1. бухгалтер ...ы; бухгалтерская должность бухгалтер вазифаһы 2. бухгалтерия ...ы; бухгалтерский учёт бухгалтерия иҫәбе
бУхнуть I сов.; разг. 1. дөпөлдәү,
гөрҫөлдәү, дөңкөлдәү, дөп (гөрҫ, дөңк) итеп ҡалыу; пушка бухнула туп гөрҫ итеп ҡалды 2. что и без доп. шап иттереп бәреү (һуғыу, ырғытыу); бухнуть на пол вязанку дров бер ҡосаҡ утынды шап иттереп иҙәнгә ырғытыу 3. что и без доп.; перен. ҡәтғи итеп (бәреп) әйтеү; бухнуть в лицо йөҙөнә бәреп әйтеү
бУхнуть II несов. бүртеү, бүртенеү, шешенеү; доска бухнет от сырости таҡта дымға шешенә
БУХНУТЬСЯ сов.; разг. шап (лап, гөрҫ, дөңк) итеп барып төшөү; он бухнулся в воду ул һыуға шап итеп барып төштө
бУхтаi ж бухта (ел-дауылдан ышыҡланган диңгеҙ ҡултыгы)
бУхта ii ж бухта (уралган канат тцңәрәге)
БУХТЫ-БАРАХТЫ: с бухты-барахты
прост. айышына төшөнмәй, уны-быны уйлап тормай, уйлап-нитеп тормаҫтан
бУча ж; прост. ыҙғыш-талаш, бола, тауыш, шау-шыу, ғауға; поднять бучу шау-шыу ҡуптарыу
БУЧЕНИЕ с см. бучить
БУЧИТЬ несов. что 1. һелтегә һалып ҡайнатыу; бучить бельё керҙе ҡайнатыу 2. ирәкләү (иләц алдынан тирене махсус әҙерләнгән шыйыҡсага һалып әсетец); бучить кожу тирене ирәкләү
115
БУРЯТСКИЙ, -ая, -ое бүрәт(тәр) ...ы, Бурятия ...ы; бурятский язык бүрәт теле; бурятский народ бүрәт халҡы
БУРЯТЫ мн. бүрәттәр, бүрәт халҡы // ед. бурят м бүрәт ир-аты; бурятка ж бүрәт ҡатын-ҡыҙы
БУСИНА и БУСИНКА ж бөртөк, бер бөртөк (мәрйен, муйынсаҡ); рассыпать бусины муйынсаҡ бөртөктәрен сәсеп ебәреү; бусинки росы ысыҡ бөртөгө (тамсыһы)
БУССОЛЬ ж буссоль (мөйөш цлсәгес ҡорал)
бУсы мн. муйынсаҡ, муйынса, мәрйен; коралловые бусы ҡыҙыл мәрйен; янтарные бусы гәрәбә муйынсаҡ
БУТ м бут, бут ташы (төҙөлөштә ҡулланыла торган аҡ таш)
бутафОр м бутафор, бутафор әҙерләүсе
БУТАФОРИЯ ж; в разн. знач. бутафория (сәхнәлә йәки магазин кцргәҙмәһендә ысын әйберҙәр урынында ҡулланылган яһалма йыһаздар һәм әйберҙәр)
БУТАФОРНЫЙ, -ая, -ое бутафория ...ы
БУТАФОРСКИЙ, -ая, -ое 1. бутафория ...ы; бутафорские предметы бутафория нәмәләре (әйберҙәре) 2. перен. яһалма, яһап алынған, ысын түгел
БУТЕРБРОД м бутерброд; бутерброд с сыром сырлы бутерброд; бутерброд с маслом майлы бутерброд
БУТИРОМЕТР м бутирометр (һөттөц ҡуйылыгын билдәләй торган прибор)
БУТИТЬ несов. что и без доп. бут түшәү (һалыу); бутить котлован котлованға бут түшәү
бУтовый, -ая, -ое бут түшәлгән (һалынған)
БУТОН м сәскә бөрөһө (төймәһе); бутон розы роза бөрөһө
бУтсы мн. (ед. бутса ж); спорт. бутсы (футбол уйнаганда кейелгән махсус ботинка)
БУТУЗ м; разг. бүкән, лупыш (балага ҡарата)
БУТЫЛКА ж бутылка, шешә; бутылка молока бер шешә һөт
БУТЫЛОЧНЫЙ, -ая, -ое 1. бутылка ...ы, шешә ...ы; бутылочное стекло бутылка быялаһы 2. бутылкалы, шешәле; бутылочное молоко шешәле һөт ♦ бутылочный цвет ҡара йәшел төҫ
БУТЫЛЬ ж ҙур шешә
бУфер м буфер (бәрелец көсөн йомшартыу өсөн махсус ҡоролма); вагонный буфер вагон буферы; служить буфером перен. буфер хеҙмәтен башҡарыу
БУФЕРНЫЙ, -ая, -ое 1. буфер ...ы; буферный брус буфер бурсаһы 2. перен. буфер; буферное государство буфер дәүләт (бошман яҡтарҙың бәрелешен айырып, уртала ятҡан дәцләт)
буфЕт м буфет (1. һауыт-һаба, эсемлек ҡуя торган шкаф 2. ваҡ-төйәк ашамлыҡ, эсемлек һата торган урын)
БУФЕТНЫЙ, -ая, -ое буфет ...ы; буфетный стол буфет өҫтәле
БУФЕТЧИК м и БУФЕТЧИЦА ж буфетсы
БУФФ прил. неизм. көлкө, мәрәкә, комик; театр-буфф комик театр
буффОн м буффон (оперетталарҙа, воде-вилдәрҙә көлкөлө ролдәр башҡарган актёр)
БУФФОНАДА ж буффонада (көлкөлө тамаша )
БУФФОНСТВО с мәрәкәселлек, кәмитселек
бУфы мн. буф (ҡатын-ҡыҙ кцлдәгендә матурлыҡ өсөн ҡабартып тегелгән бөрмәләр); платье с буфами на плечах ҡулбашына буф тотолған күлдәк
БУХ межд. в знач. сказ. дөп, шап, шарт, шаҡ, гөрҫ, дөңк; он бух в воду ул һыуға шап (итеп барып төштө)
БУХАНКА ж буханка (икмәк); буханка хлеба бер буханка икмәк
БУХАТЬ несов. см. бухнуть I
БУХАТЬСЯ несов. см. бухнуться
БУХГАЛТЕР м бухгалтер; главный бухгалтер баш бухгалтер; работать бухгалтером бухгалтер булып эшләү
БУХГАЛТЕРИЯ ж бухгалтерия
БУХГАЛТЕРСКИЙ, -ая, -ое 1. бухгалтер ...ы; бухгалтерская должность бухгалтер вазифаһы 2. бухгалтерия ...ы; бухгалтерский учёт бухгалтерия иҫәбе
бУхнуть I сов.; разг. 1. дөпөлдәү,
гөрҫөлдәү, дөңкөлдәү, дөп (гөрҫ, дөңк) итеп ҡалыу; пушка бухнула туп гөрҫ итеп ҡалды 2. что и без доп. шап иттереп бәреү (һуғыу, ырғытыу); бухнуть на пол вязанку дров бер ҡосаҡ утынды шап иттереп иҙәнгә ырғытыу 3. что и без доп.; перен. ҡәтғи итеп (бәреп) әйтеү; бухнуть в лицо йөҙөнә бәреп әйтеү
бУхнуть II несов. бүртеү, бүртенеү, шешенеү; доска бухнет от сырости таҡта дымға шешенә
БУХНУТЬСЯ сов.; разг. шап (лап, гөрҫ, дөңк) итеп барып төшөү; он бухнулся в воду ул һыуға шап итеп барып төштө
бУхтаi ж бухта (ел-дауылдан ышыҡланган диңгеҙ ҡултыгы)
бУхта ii ж бухта (уралган канат тцңәрәге)
БУХТЫ-БАРАХТЫ: с бухты-барахты
прост. айышына төшөнмәй, уны-быны уйлап тормай, уйлап-нитеп тормаҫтан
бУча ж; прост. ыҙғыш-талаш, бола, тауыш, шау-шыу, ғауға; поднять бучу шау-шыу ҡуптарыу
БУЧЕНИЕ с см. бучить
БУЧИТЬ несов. что 1. һелтегә һалып ҡайнатыу; бучить бельё керҙе ҡайнатыу 2. ирәкләү (иләц алдынан тирене махсус әҙерләнгән шыйыҡсага һалып әсетец); бучить кожу тирене ирәкләү
115