Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 147 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ВИЗИТ
(всей) видимости в знач. вводн. сл. күрәһең, моғайын
ВИДИМЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от вИдеть 2. прил. күренеп торған, күренә торған, күренеүсән; вИдимые предметы күренеп торған нәмәләр 3. прил. (явный, очевидный, заметный) ап-асыҡ, асыҡ күренеп торған, күҙгә ташланып (күренеп) торған, билдәле булған; видимая вражда күҙгә ташланып торған дошманлыҡ; видимая разница в возрасте күҙгә күренеп торған йәш айырмаһы 4. прил.; разг. (кажущийся) тышҡы, тышҡы яҡтан күренгән, тойолған, булып күренгән; видимая весёлость тышҡы күңеллелек ♦ видимое дело в знач. вводн. сл.; прост.: 1) билдәле; 2) моғайын, ихтимал, булһа кәрәк
виднЕться несов. күренеү, күренеп тороу; вдали виднеется город алыҫта ҡала күренә
ВИДНО 1. в знач. сказ., безл. күренә, күренеп тора; отсюда видно всю деревню бынан бөтә ауыл күренә; видно, что он нездоров уның сәләмәт түгеллеге күренеп тора 2. в знач. вводн. сл.; разг. күрәһең, ахыры, буғай; видно, он уже уехал күрәһең, ул киткән 3. в знач. вводн. сл. (в сочетании с “как”) күренеүенсә; как видно, он понял күренеүенсә, ул аңланы ♦ (ни) зги не видно ҡараңғы, күҙгә төртһәң күренгеһеҙ
видный, -ая, -ое 1. күренеп торған; на видном месте күренеп торған урында 2. күренекле, ҙур; видный человек күренекле кеше; играть видную роль в жизни тормошта ҙур роль уйнау 3. танылған, таныҡлы, атаҡлы, мәшһүр; видный учёный танылған ғалим 4. разг. күрмәлекле, күркәм, зифа буйлы, матур кәүҙәле; видный парень күрмәлекле егет
...вИдный, -ая, -ое урыҫ телендәге ҡушма һцҙҙәрҙең “ һымаҡ ”, “ оҡшаш ” мәғәнәһендәге икенсе өлөшө, мәҫ., конусовидный конусҡа оҡшаш; шаровидный шар һымаҡ
ВИДОВОЙ I, -ая, -ое тәбиғәт күренешен сағылдырған; видовой фильм тәбиғәт күренешен сағылдырған фильм
ВИДОВОЙ II, -ая, -ое 1. спец. төр ...ы; видовые признаки төр билгеләре 2. лингв. төр ...ы, төр яғынан; видовые различия глаголов ҡылымдарҙың төр яғынан айырмалыҡтары
ВИДОИЗМЕНЕНИЕ с 1. үҙгәреш, үҙгәреү; видоизменение облаков болоттарҙың үҙгәреүе 2. (разновидность) төр ...ы, бер төрө, үҙгәртелгән төр; видоизменения плуга һабандың үҙгәртелгән төрҙәре
ВИДОИЗМЕНИТЬ сов. что үҙгәртеү, төрлөләндереү; видоизменить проект проектты үҙгәртеү
ВИДОИЗМЕНИТЬСЯ сов. үҙгәреү, төрләнеү
ВИДОИЗМЕНЯЕМОСТЬ ж үҙгәреүсәнлек, төрләнеүсәнлек
ВИДОИЗМЕНЯТЬ несов. см. видоизменить
ВИДОИЗМЕНЯТЬСЯ несов. 1. см. видоизмениться 2. страд. от видоизменять
ВИДОИСКАТЕЛЬ м; фото. видоискатель, сағылдырғыс, объект эҙләгес
ВИДООБРАЗОВАНИЕ с; биол. төрҙәр барлыҡҡа килеү, төрҙәр хасил булыу; теория видообразования төрҙәр барлыҡҡа килеү теорияһы
ВИДЫВАТЬ несов.; разг. күргеләү, күргеләп ҡалыу
ВИЗА ж 1. виза, рөхсәт (берәй дәцләткә ки-лец йәки сыгыу өсөн хөкцмәт тарафынан паспортҡа ҡуйыла торган рөхсәт); получить визу виза алыу 2. виза (документты контролгә алыу йәки теркәц тураһындагы тамга); наложить визу виза һалыу
ВИЗАВИ 1. нареч. ҡапма-ҡаршы, йөҙгә-йөҙ, ҡара-ҡаршы; танцевать визави ҡара-ҡаршы бейеү 2. м и ж нескл. ҡаршыла ултырыусы кеше; мой визави минең ҡаршыла ултырыусы кеше
ВИЗГ м сыйылдау, сырылдау, сәрелдәү, сыр-сыу тауышы, һыҙғырыу, әсе тауыш; дети подняли визг балалар сыр-сыу килде; визг пули пуля һыҙғырыуы
ВИЗГЛИВОСТЬ ж сыйылдаҡлыҡ, сырыл-даҡлыҡ; визгливость голоса тауыштың сырыл-даҡлығы
ВИЗГЛИВЫЙ, -ая, -ое сыйылдаҡ, сырылдаҡ, сәрелдәк; визгливый голос сырылдаҡ тауыш; визгливый поросёнок сыйылдаҡ сусҡа балаһы
ВИЗГНУТЬ сов. см. визжать
ВИЗГОТНЯ ж; прост. сыйылдау, сырылдау, сәрелдәү; слышалась визготня сәрелдәү ишетелде
визгУн м; разг. сәрелдәк кеше
ВИЗЖАНИЕ с сыйылдау, сырылдау, сәрелдәү; слышится визжание сәрелдәү ишетелә
ВИЗЖАТЬ несов. сыйылдау, сырылдау, сәрелдәү, сыжлау, сыйлау; собака визжит эт сыйылдай; полозья саней визжат сана табандары сыжлай
ВИЗИГА ж мәйрен, балыҡ һеңере
ВИЗИР м 1. фото. см. видоискатель 2. воен. визир (атыу ҡоралының сәпкә төҙәц ҡулайламаһы ) 3. геод., астр., ав. визир (визирләц өсөн ҡулланылган прибор, ҡулайлама)
ВИЗИРОВАНИЕ I с см. визировать I
ВИЗИРОВАНИЕ II с см. визировать II
ВИЗИРОВАТЬ I сов., несов. что виза ҡуйыу, виза һалыу
ВИЗИРОВАТЬ II сов., несов. что визирлау, тоҫҡау, төҙәү; визировать какую-либо точку берәй нөктәгә тоҫҡау
ВИЗИРОВАТЬСЯ I несов. страд. от визировать I
ВИЗИРОВАТЬСЯ II несов. страд. от визировать II
ВИЗИРЬ м вәзир
ВИЗИТ м 1. визит (рәсми рәцештә осрашыу өсөн кемгәлер барыу); официальный визит
147
(всей) видимости в знач. вводн. сл. күрәһең, моғайын
ВИДИМЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от вИдеть 2. прил. күренеп торған, күренә торған, күренеүсән; вИдимые предметы күренеп торған нәмәләр 3. прил. (явный, очевидный, заметный) ап-асыҡ, асыҡ күренеп торған, күҙгә ташланып (күренеп) торған, билдәле булған; видимая вражда күҙгә ташланып торған дошманлыҡ; видимая разница в возрасте күҙгә күренеп торған йәш айырмаһы 4. прил.; разг. (кажущийся) тышҡы, тышҡы яҡтан күренгән, тойолған, булып күренгән; видимая весёлость тышҡы күңеллелек ♦ видимое дело в знач. вводн. сл.; прост.: 1) билдәле; 2) моғайын, ихтимал, булһа кәрәк
виднЕться несов. күренеү, күренеп тороу; вдали виднеется город алыҫта ҡала күренә
ВИДНО 1. в знач. сказ., безл. күренә, күренеп тора; отсюда видно всю деревню бынан бөтә ауыл күренә; видно, что он нездоров уның сәләмәт түгеллеге күренеп тора 2. в знач. вводн. сл.; разг. күрәһең, ахыры, буғай; видно, он уже уехал күрәһең, ул киткән 3. в знач. вводн. сл. (в сочетании с “как”) күренеүенсә; как видно, он понял күренеүенсә, ул аңланы ♦ (ни) зги не видно ҡараңғы, күҙгә төртһәң күренгеһеҙ
видный, -ая, -ое 1. күренеп торған; на видном месте күренеп торған урында 2. күренекле, ҙур; видный человек күренекле кеше; играть видную роль в жизни тормошта ҙур роль уйнау 3. танылған, таныҡлы, атаҡлы, мәшһүр; видный учёный танылған ғалим 4. разг. күрмәлекле, күркәм, зифа буйлы, матур кәүҙәле; видный парень күрмәлекле егет
...вИдный, -ая, -ое урыҫ телендәге ҡушма һцҙҙәрҙең “ һымаҡ ”, “ оҡшаш ” мәғәнәһендәге икенсе өлөшө, мәҫ., конусовидный конусҡа оҡшаш; шаровидный шар һымаҡ
ВИДОВОЙ I, -ая, -ое тәбиғәт күренешен сағылдырған; видовой фильм тәбиғәт күренешен сағылдырған фильм
ВИДОВОЙ II, -ая, -ое 1. спец. төр ...ы; видовые признаки төр билгеләре 2. лингв. төр ...ы, төр яғынан; видовые различия глаголов ҡылымдарҙың төр яғынан айырмалыҡтары
ВИДОИЗМЕНЕНИЕ с 1. үҙгәреш, үҙгәреү; видоизменение облаков болоттарҙың үҙгәреүе 2. (разновидность) төр ...ы, бер төрө, үҙгәртелгән төр; видоизменения плуга һабандың үҙгәртелгән төрҙәре
ВИДОИЗМЕНИТЬ сов. что үҙгәртеү, төрлөләндереү; видоизменить проект проектты үҙгәртеү
ВИДОИЗМЕНИТЬСЯ сов. үҙгәреү, төрләнеү
ВИДОИЗМЕНЯЕМОСТЬ ж үҙгәреүсәнлек, төрләнеүсәнлек
ВИДОИЗМЕНЯТЬ несов. см. видоизменить
ВИДОИЗМЕНЯТЬСЯ несов. 1. см. видоизмениться 2. страд. от видоизменять
ВИДОИСКАТЕЛЬ м; фото. видоискатель, сағылдырғыс, объект эҙләгес
ВИДООБРАЗОВАНИЕ с; биол. төрҙәр барлыҡҡа килеү, төрҙәр хасил булыу; теория видообразования төрҙәр барлыҡҡа килеү теорияһы
ВИДЫВАТЬ несов.; разг. күргеләү, күргеләп ҡалыу
ВИЗА ж 1. виза, рөхсәт (берәй дәцләткә ки-лец йәки сыгыу өсөн хөкцмәт тарафынан паспортҡа ҡуйыла торган рөхсәт); получить визу виза алыу 2. виза (документты контролгә алыу йәки теркәц тураһындагы тамга); наложить визу виза һалыу
ВИЗАВИ 1. нареч. ҡапма-ҡаршы, йөҙгә-йөҙ, ҡара-ҡаршы; танцевать визави ҡара-ҡаршы бейеү 2. м и ж нескл. ҡаршыла ултырыусы кеше; мой визави минең ҡаршыла ултырыусы кеше
ВИЗГ м сыйылдау, сырылдау, сәрелдәү, сыр-сыу тауышы, һыҙғырыу, әсе тауыш; дети подняли визг балалар сыр-сыу килде; визг пули пуля һыҙғырыуы
ВИЗГЛИВОСТЬ ж сыйылдаҡлыҡ, сырыл-даҡлыҡ; визгливость голоса тауыштың сырыл-даҡлығы
ВИЗГЛИВЫЙ, -ая, -ое сыйылдаҡ, сырылдаҡ, сәрелдәк; визгливый голос сырылдаҡ тауыш; визгливый поросёнок сыйылдаҡ сусҡа балаһы
ВИЗГНУТЬ сов. см. визжать
ВИЗГОТНЯ ж; прост. сыйылдау, сырылдау, сәрелдәү; слышалась визготня сәрелдәү ишетелде
визгУн м; разг. сәрелдәк кеше
ВИЗЖАНИЕ с сыйылдау, сырылдау, сәрелдәү; слышится визжание сәрелдәү ишетелә
ВИЗЖАТЬ несов. сыйылдау, сырылдау, сәрелдәү, сыжлау, сыйлау; собака визжит эт сыйылдай; полозья саней визжат сана табандары сыжлай
ВИЗИГА ж мәйрен, балыҡ һеңере
ВИЗИР м 1. фото. см. видоискатель 2. воен. визир (атыу ҡоралының сәпкә төҙәц ҡулайламаһы ) 3. геод., астр., ав. визир (визирләц өсөн ҡулланылган прибор, ҡулайлама)
ВИЗИРОВАНИЕ I с см. визировать I
ВИЗИРОВАНИЕ II с см. визировать II
ВИЗИРОВАТЬ I сов., несов. что виза ҡуйыу, виза һалыу
ВИЗИРОВАТЬ II сов., несов. что визирлау, тоҫҡау, төҙәү; визировать какую-либо точку берәй нөктәгә тоҫҡау
ВИЗИРОВАТЬСЯ I несов. страд. от визировать I
ВИЗИРОВАТЬСЯ II несов. страд. от визировать II
ВИЗИРЬ м вәзир
ВИЗИТ м 1. визит (рәсми рәцештә осрашыу өсөн кемгәлер барыу); официальный визит
147