Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 156 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ВМЕНИТЬ
ВМЕНИТЬ сов. кому-чему, во что; офиц. -дел. һанау, иҫәпләү, табыу; вменить в заслугу күрһәткән хеҙмәттәрен иҫәпләү; вменить в вину кому ғәйепле тип һанау, ғәйепле тип табыу ♦ вменить в обязанность йөкмәтеү, вазифаһы итеү
ВМЕНЯЕМОСТЬ ж иҫе-аҡылы теүәллек; экспертиза доказала вменяемость подсудимого экспертиза ғәйепләнеүсенең иҫе-аҡылы теүәллеген раҫланы
ВМЕНЯЕМЫЙ, -ая, -ое иҫе-аҡылы теүәл, аҡылы камил; признать вменяемым иҫе-аҡылы теүәл тип табыу
ВМЕНЯТЬ несов. см. вменить
ВМЕРЗАТЬ несов. см. вмёрзнуть
ВМЁРЗНУТЬ сов. ҡуша туңыу, туңып ҡалыу; вмёрзнуть в лёд боҙға ҡуша туңыу
ВМЕСИТЬ сов. что ҡушып баҫыу, ҡуша иҙеү; вмесить в тесто изюм ҡамырға йөҙөм ҡушып баҫыу
ВМЕСТЕ нареч. 1. (совместно) бергә, бергәләп, берлектә; жить вместе бергә йәшәү 2. (одновременно ) бер үк ваҡытта, шул уҡ ваҡытта ♦ вместе с тем шуның менән бергә
ВМЕСТИЛИЩЕ с урын, һауыт (берәй нәмәне урынлаштырыу, һалыу өсөн); нефтяные вместилища нефть һауыттары
ВМЕСТИМОСТЬ ж һыйҙырыш(лыҡ); вместимость цистерны цистернаның һыйҙырышлығы
ВМЕСТИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое һыйҙырышлы, күп һыйҙырышлы, ҙур, иркен, киң; вместительный зал иркен зал
ВМЕСТИТЬ сов. 1. кого-что һыйҙырыу, һыйҙырып бөтөү; зал не вместил всех слушателей зал бөтә тыңлаусыларҙы һыйҙырып бөтә алманы 2. что урынлаштырыу; вместить все книги в шкаф бөтә китаптарҙы шкафҡа урынлаштырыу
ВМЕСТИТЬСЯ сов. һыйыу, һыйып бөтөү, урынлашыу; мы все вместимся в этой комнате беҙ барыбыҙ ҙа ошо бүлмәгә һыйырбыҙ
ВМЕСТО предлог с род. п. урынына; взять одну книгу вместо другой бер китап урынына икенсеһен алыу
ВМЕТАТЬ сов. что типсеү, типсеп сығыу (ҡуйыу); вметать рукав еңдәрҙе типсеп сығыу
ВМЁТЫВАТЬ несов. см. вметать
ВМЕШАТЕЛЬСТВО с 1. ҡыҫылыш, ҡыҫылыу, тығылыу, ҡатышыу, ҡатнашыу; вооружённое вмешательство ҡораллы ҡыҫылыш 2. ҡатнашлыҡ, ҡатнашыу; хирургическое вмешательство хирургия ҡатнашлығы (хирургик операция яһау )
ВМЕШАТЬ сов. 1. что, во что ҡатыштырыу, өҫтәп ҡатыштырыу, аралаштырыу, ҡушып аралаштырыу 2. кого, во что; перен., разг. ҡатнаштырыу, бутау, тығыу; вмешать в сплетню ғәйбәткә бутау
ВМЕШАТЬСЯ сов. во что 1. ҡушылыу, инеп китеү; вмешаться в толпу төркөмгә ҡушылыу
2. тығылыу, ҡыҫылыу, ҡатнашыу; вмешаться в разговор һөйләшеүгә ҡатнашыу; вмешаться в чужие дела кеше эшенә тығылыу
ВМЕШИВАТЬ I несов. см. вмешать
ВМЕШИВАТЬ II несов. см. вмесить
ВМЕШИВАТЬСЯ I несов. 1. см. вмешаться
2. страд. от вмешивать I
ВМЕШИВАТЬСЯ II несов. страд. от вмешивать II
ВМЕЩАТЬ несов. 1. см. вместить 2. һыйҙыра алыу, һыйҙырыу, һыйымы (һыйҙырышлы) булыу; бассейн вмещает тысячу кубометров воды бассейн мең кубометр һыу һыйҙыра
ВМЕЩАТЬСЯ несов. 1. см. вместиться
2. страд. от вмещать 2
ВМИГ нареч. күҙ асып йомғансы, бик тиҙ, шунда уҡ; вмиг разойтись күҙ асып йомғансы таралышып бөтөү
ВМИНАТЬ несов. см. вмять
ВМОНТИРОВАТЬ сов. что; спец. монтажлау, монтажлап ҡуйыу
ВМОТАТЬ сов. что ҡушып урау
ВМУРОВАТЬ сов. что ҡуша һылап ҡуйыу, беркетеп ҡуйыу; вмуровать котёл ҡаҙанды ҡуша һылап, беркетеп ҡуйыу
вмЯтина ж йәнселгән (уйылған) урын
ВМЯТЬ сов. что 1. иҙеп (ергә) һеңдереү, (ергә) ҡуша иҙеү 2. йәнсеү, йәнселдереү
ВНАЁМ и ВНАЙМЫ нареч. хаҡ түләтеп файҙаланырға (биреү, алыу); сдавать комнату внаём бүлмәне хаҡ түләтеп файҙаланырға биреп тороу
ВНАКИДКУ нареч. иңбашҡа (яурынға) һалып (кеймәйенсә); носить куртку внакидку куртканы иңбашҡа һалып йөрөү
ВНАКЛАДКУ: пить внакладку (чай, кофе и т.п.) шәкәр һалып эсеү (сәйҙе, ҡәһүәне һ.б.)
ВНАЧАЛЕ нареч. тәүҙә, башта, тәүге осорҙа; вначале было трудно башта ҡыйын булды
ВНЕ предлог с род. п. 1. тышта, ситтә; вне города ҡаланан ситтә; стоять вне круга түңәрәктән тышта тороу
2. -һыҙ/-һеҙ, -дан/-дән тыш; вне конкурса конкурсһыҙ; вне плана пландан тыш ♦ вне времени и пространства ысынбарлыҡты иҫәпкә алмайынса; вне закона закондан (ҡанундан) тыш; вне себя ныҡ тулҡынланып, үҙен-үҙе иҫләмәйенсә; вне (всякого) сомнения һис шикһеҙ, бер һүҙһеҙ, икеләнмәйенсә
ВНЕ... урыҫ телендәге ҡушма һцҙҙәрҙец “тыш” мәғәнәһен ацлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., внебюджетный бюджеттан тыш; внесметный сметанан тыш
ВНЕБРАЧНЫЙ: внебрачные дети никахһыҙ тыуған балалар; внебрачный ребёнок тыума
ВНЕВОЙСКОВОЙ: вневойсковая подготовка армияға алмайынса хәрби хеҙмәткә әҙерләү
156
ВМЕНИТЬ сов. кому-чему, во что; офиц. -дел. һанау, иҫәпләү, табыу; вменить в заслугу күрһәткән хеҙмәттәрен иҫәпләү; вменить в вину кому ғәйепле тип һанау, ғәйепле тип табыу ♦ вменить в обязанность йөкмәтеү, вазифаһы итеү
ВМЕНЯЕМОСТЬ ж иҫе-аҡылы теүәллек; экспертиза доказала вменяемость подсудимого экспертиза ғәйепләнеүсенең иҫе-аҡылы теүәллеген раҫланы
ВМЕНЯЕМЫЙ, -ая, -ое иҫе-аҡылы теүәл, аҡылы камил; признать вменяемым иҫе-аҡылы теүәл тип табыу
ВМЕНЯТЬ несов. см. вменить
ВМЕРЗАТЬ несов. см. вмёрзнуть
ВМЁРЗНУТЬ сов. ҡуша туңыу, туңып ҡалыу; вмёрзнуть в лёд боҙға ҡуша туңыу
ВМЕСИТЬ сов. что ҡушып баҫыу, ҡуша иҙеү; вмесить в тесто изюм ҡамырға йөҙөм ҡушып баҫыу
ВМЕСТЕ нареч. 1. (совместно) бергә, бергәләп, берлектә; жить вместе бергә йәшәү 2. (одновременно ) бер үк ваҡытта, шул уҡ ваҡытта ♦ вместе с тем шуның менән бергә
ВМЕСТИЛИЩЕ с урын, һауыт (берәй нәмәне урынлаштырыу, һалыу өсөн); нефтяные вместилища нефть һауыттары
ВМЕСТИМОСТЬ ж һыйҙырыш(лыҡ); вместимость цистерны цистернаның һыйҙырышлығы
ВМЕСТИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое һыйҙырышлы, күп һыйҙырышлы, ҙур, иркен, киң; вместительный зал иркен зал
ВМЕСТИТЬ сов. 1. кого-что һыйҙырыу, һыйҙырып бөтөү; зал не вместил всех слушателей зал бөтә тыңлаусыларҙы һыйҙырып бөтә алманы 2. что урынлаштырыу; вместить все книги в шкаф бөтә китаптарҙы шкафҡа урынлаштырыу
ВМЕСТИТЬСЯ сов. һыйыу, һыйып бөтөү, урынлашыу; мы все вместимся в этой комнате беҙ барыбыҙ ҙа ошо бүлмәгә һыйырбыҙ
ВМЕСТО предлог с род. п. урынына; взять одну книгу вместо другой бер китап урынына икенсеһен алыу
ВМЕТАТЬ сов. что типсеү, типсеп сығыу (ҡуйыу); вметать рукав еңдәрҙе типсеп сығыу
ВМЁТЫВАТЬ несов. см. вметать
ВМЕШАТЕЛЬСТВО с 1. ҡыҫылыш, ҡыҫылыу, тығылыу, ҡатышыу, ҡатнашыу; вооружённое вмешательство ҡораллы ҡыҫылыш 2. ҡатнашлыҡ, ҡатнашыу; хирургическое вмешательство хирургия ҡатнашлығы (хирургик операция яһау )
ВМЕШАТЬ сов. 1. что, во что ҡатыштырыу, өҫтәп ҡатыштырыу, аралаштырыу, ҡушып аралаштырыу 2. кого, во что; перен., разг. ҡатнаштырыу, бутау, тығыу; вмешать в сплетню ғәйбәткә бутау
ВМЕШАТЬСЯ сов. во что 1. ҡушылыу, инеп китеү; вмешаться в толпу төркөмгә ҡушылыу
2. тығылыу, ҡыҫылыу, ҡатнашыу; вмешаться в разговор һөйләшеүгә ҡатнашыу; вмешаться в чужие дела кеше эшенә тығылыу
ВМЕШИВАТЬ I несов. см. вмешать
ВМЕШИВАТЬ II несов. см. вмесить
ВМЕШИВАТЬСЯ I несов. 1. см. вмешаться
2. страд. от вмешивать I
ВМЕШИВАТЬСЯ II несов. страд. от вмешивать II
ВМЕЩАТЬ несов. 1. см. вместить 2. һыйҙыра алыу, һыйҙырыу, һыйымы (һыйҙырышлы) булыу; бассейн вмещает тысячу кубометров воды бассейн мең кубометр һыу һыйҙыра
ВМЕЩАТЬСЯ несов. 1. см. вместиться
2. страд. от вмещать 2
ВМИГ нареч. күҙ асып йомғансы, бик тиҙ, шунда уҡ; вмиг разойтись күҙ асып йомғансы таралышып бөтөү
ВМИНАТЬ несов. см. вмять
ВМОНТИРОВАТЬ сов. что; спец. монтажлау, монтажлап ҡуйыу
ВМОТАТЬ сов. что ҡушып урау
ВМУРОВАТЬ сов. что ҡуша һылап ҡуйыу, беркетеп ҡуйыу; вмуровать котёл ҡаҙанды ҡуша һылап, беркетеп ҡуйыу
вмЯтина ж йәнселгән (уйылған) урын
ВМЯТЬ сов. что 1. иҙеп (ергә) һеңдереү, (ергә) ҡуша иҙеү 2. йәнсеү, йәнселдереү
ВНАЁМ и ВНАЙМЫ нареч. хаҡ түләтеп файҙаланырға (биреү, алыу); сдавать комнату внаём бүлмәне хаҡ түләтеп файҙаланырға биреп тороу
ВНАКИДКУ нареч. иңбашҡа (яурынға) һалып (кеймәйенсә); носить куртку внакидку куртканы иңбашҡа һалып йөрөү
ВНАКЛАДКУ: пить внакладку (чай, кофе и т.п.) шәкәр һалып эсеү (сәйҙе, ҡәһүәне һ.б.)
ВНАЧАЛЕ нареч. тәүҙә, башта, тәүге осорҙа; вначале было трудно башта ҡыйын булды
ВНЕ предлог с род. п. 1. тышта, ситтә; вне города ҡаланан ситтә; стоять вне круга түңәрәктән тышта тороу
2. -һыҙ/-һеҙ, -дан/-дән тыш; вне конкурса конкурсһыҙ; вне плана пландан тыш ♦ вне времени и пространства ысынбарлыҡты иҫәпкә алмайынса; вне закона закондан (ҡанундан) тыш; вне себя ныҡ тулҡынланып, үҙен-үҙе иҫләмәйенсә; вне (всякого) сомнения һис шикһеҙ, бер һүҙһеҙ, икеләнмәйенсә
ВНЕ... урыҫ телендәге ҡушма һцҙҙәрҙец “тыш” мәғәнәһен ацлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., внебюджетный бюджеттан тыш; внесметный сметанан тыш
ВНЕБРАЧНЫЙ: внебрачные дети никахһыҙ тыуған балалар; внебрачный ребёнок тыума
ВНЕВОЙСКОВОЙ: вневойсковая подготовка армияға алмайынса хәрби хеҙмәткә әҙерләү
156