Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 183 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ВСКОЛЫХНУТЬ
ВСЕЛЯТЬСЯ несов. 1. см. вселиться 2. страд. от вселять
ВСЕМЕРНЫЙ, -ая, -ое һәр яҡлап, бөтә мөмкинлектәр менән, барлыҡ саралар менән; всемерное содействие һәр яҡлап ярҙам итеү
ВСЕМЕРО нареч. ете тапҡыр (мәртәбә), етеләтә; всемеро больше ете тапҡыр ҙурыраҡ; всемеро дешевле етеләтә арзаныраҡ
ВСЕМЕРОМ нареч. етәү, етәүләшеп, етәү-ләтеп; работать всемером етәүләшеп эшләү
ВСЕМИРНО-ИСТОРИЧЕСКИЙ, -ая, -ое бөтә (бөтөн) донъя тарихы
ВСЕМИРНЫЙ, ая, -ое бөтә (бөтөн) донъя ...ы, бөтә донъя күләмендәге; всемирная история бөтә донъя тарихы; всемирная известность бөтә донъяла танылыу
ВСЕМОГУЩЕСТВО с сикһеҙ ҡеүәт, ҡөҙрәт; всемогущество разума аҡыл ҡөҙрәте
ВСЕМОГУЩИЙ, -ая, -ее сикһеҙ ҡеүәтле, ҡөҙрәтле; всемогущий властелин ҡөҙрәтле хаким
ВСЕНАРОДНЫЙ, -ая, -ое бөтә (бөтөн) халыҡлың) ...ы; всенародное дело бөтә (бөтөн) халыҡ эше; всенародное торжество бөтә (бөтөн) халыҡ тантанаһы
всеОбуч м (всеобщее обучение) дөйөм мәжбүри уҡытыу, ғөмүми мәжбүри уҡытыу
ВСЕОБЩИЙ, -ая, -ее дөйөм, ғөмүми; всеобщее избирательное право дөйөм һайлау хоҡуғы; всеобщий закон капиталистического накопления эк. капиталистик тупланыштың дөйөм законы (ҡануны)
ВСЕОБЩНОСТЬ ж дөйөмлөк, ғөмүмилек
ВСЕОБЪЕМЛЮЩИЙ, -ая, -ее 1. бөтөнөһөн эсенә алған; всеобъемлющие задачи бөтөнөһөн эсенә алған бурыстар 2. бөтөнөһөн аңлай торған; всеобъемлющий ум бөтөнөһөн аңлай торған аң
ВСЕОРУЖИЕ: во всеоружии: 1) тулы ҡоралланған хәлдә, тулы ҡоралланып; встретить врага во всеоружии дошманды тулы ҡоралланған хәлдә ҡаршылау; 2) камил эйә булып, камил белеп етеп, тулыһынса әҙер булып; выступить во всеоружии знаний белемгә камил эйә булып сығыш яһау
ВСЕПОБЕЖДАЮЩИЙ, -ая, -ее бөтә нәмәне еңеүсе (еңә торған); всепобеждающий разум бөтә нәмәне еңеүсе аң
ВСЕПРОЩЕНИЕ с бөтә нәмәне (барыһын да) ғәфү итеү
ВСЕРОССИЙСКИЙ, -ая, -ое бөтә (бөтөн) Рәсәй ...ы; Всероссийский съезд молодёжи Бөтә (Бөтөн) Рәсәй йәштәр съезы
ВСЕРЬЁЗ нареч.; разг. 1. ысынға, ысынлап; принимать всерьёз ысынға алыу 2. ысынлап, төплө итеп, эшлекле рәүештә; всерьёз приниматься за учёбу уҡыуға ысынлап тотоноу
ВСЕСИЛЬНЫЙ, -ая, -ое һәр нәмәгә ҡөҙрәтле, ҙур власлы, тәьҫире ҙур, йоғонтоһо көслө
ВСЕСТОРОННИЙ, -яя, -ее һәр яҡлап (яҡтан), бөтә яҡлап, бөтөн яҡтан, ентекләп; всестороннее развитие человека кешенең һәр яҡлап үҫеүе
ВСЁ-ТАКИ и разг. ВСЁ Ж ТАКИ союз и частица 1. союз противит. обычно в сочет. с союзами “ а ”, “ и ”, “ но ” (тем не менее, однако) шулай ҙа, шулай булһа ла, (шуға) ҡарамаҫтан, (шулай булыуға) ҡарамаҫтан, әммә; ехали быстро, но всё-таки опоздали шәп барыуға ҡарамаҫтан, һуңланылар 2. частица (для выражения возражения предыдущему высказыванию) шулай ҙа; всё-таки я прав шулай ҙа мин хаҡлы
ВСЕУСЛЫШАНИЕ: во всеуслышание бөтә кеше ишетерлек итеп, ҡысҡырып, асыҡ итеп; сказать во всеуслышание бөтә кеше ишетерлек итеп әйтеү
ВСЕЦЕЛО нареч. бөтөнләй, бөтөнләйгә, тулыһынса, мөкиббән; он всецело предан делу ул эшкә мөкиббән бирелгән
ВСЕЯДНЫЙ, -ая, -ое бөтә нәмәне ашаусы; всеядное животное бөтә нәмәне ашаусы хайуан
ВСКАКИВАТЬ несов. см. вскочить
ВСКАПЫВАТЬ несов. см. вскопать
ВСКАРАБКАТЬСЯ сов.; разг. үрмәләп менеү (менеп етеү), тырмашып менеү; вскарабкаться на скалу ҡаяға үрмәләп менеү
ВСКАРАБКИВАТЬСЯ несов. см. вскарабкаться
ВСКАРМЛИВАТЬ несов. см. вскормить
ВСКАЧЬ нареч. сабып, саптырып; нестись вскачь елдереп сабыу, саптырып барыу
ВСКИДЫВАТЬ несов. см. вскинуть
ВСКИНУТЬ сов. что 1. күтәреп һалыу, күтәреп ташлау; вскинуть мешок на плечо тоҡто яурынға күтәреп һалыу 2. тиҙ (кинәт) күтәреү; вскинуть ружьё мылтыҡты кинәт күтәреү; вскинуть голову башты кинәт күтәреү
ВСКИПАТЬ несов. см. вскипеть
вскипеть сов. 1. ҡайнап сығыу, ҡайнау; вода вскипела һыу ҡайнаны 2. перен. ярһыу, ярһып китеү, ҡыҙыу, ҡыҙып китеү; он вскипел от гнева ул асыуынан ярһып китте
ВСКИПЯТИТЬ сов. что ҡайнатыу, ҡайнатып алыу, ҡайнатып сығарыу; вскипятить воду һыу ҡайнатып алыу
ВСКЛОКОЧЕННЫЙ, -ая, -ое туҙғыған, өлтәйгән, ялбырлаған, ялбыраған; всклокоченные волосы туҙғыған сәс
ВСКЛОКОЧИТЬ сов. что; разг. туҙҙырыу, өлтәйтеү, ялбырландырыу, ялбыратыу
ВСКЛОКОЧИТЬСЯ сов.; разг. туҙғыу, өлтәйеү, ялбырлау
ВСКОЛЫХНУТЬ сов. 1. что тулҡынландырыу, тирбәтеү, һелкетеү, сайҡалдырыу, тулҡынландырып (тирбәтеп, һелкетеп, сайҡалдырып) ебәреү; ветер всколыхнул рожь ел арышты тулҡынландырҙы 2. кого-что; перен. ҡуҙғатыу,
183
ВСЕЛЯТЬСЯ несов. 1. см. вселиться 2. страд. от вселять
ВСЕМЕРНЫЙ, -ая, -ое һәр яҡлап, бөтә мөмкинлектәр менән, барлыҡ саралар менән; всемерное содействие һәр яҡлап ярҙам итеү
ВСЕМЕРО нареч. ете тапҡыр (мәртәбә), етеләтә; всемеро больше ете тапҡыр ҙурыраҡ; всемеро дешевле етеләтә арзаныраҡ
ВСЕМЕРОМ нареч. етәү, етәүләшеп, етәү-ләтеп; работать всемером етәүләшеп эшләү
ВСЕМИРНО-ИСТОРИЧЕСКИЙ, -ая, -ое бөтә (бөтөн) донъя тарихы
ВСЕМИРНЫЙ, ая, -ое бөтә (бөтөн) донъя ...ы, бөтә донъя күләмендәге; всемирная история бөтә донъя тарихы; всемирная известность бөтә донъяла танылыу
ВСЕМОГУЩЕСТВО с сикһеҙ ҡеүәт, ҡөҙрәт; всемогущество разума аҡыл ҡөҙрәте
ВСЕМОГУЩИЙ, -ая, -ее сикһеҙ ҡеүәтле, ҡөҙрәтле; всемогущий властелин ҡөҙрәтле хаким
ВСЕНАРОДНЫЙ, -ая, -ое бөтә (бөтөн) халыҡлың) ...ы; всенародное дело бөтә (бөтөн) халыҡ эше; всенародное торжество бөтә (бөтөн) халыҡ тантанаһы
всеОбуч м (всеобщее обучение) дөйөм мәжбүри уҡытыу, ғөмүми мәжбүри уҡытыу
ВСЕОБЩИЙ, -ая, -ее дөйөм, ғөмүми; всеобщее избирательное право дөйөм һайлау хоҡуғы; всеобщий закон капиталистического накопления эк. капиталистик тупланыштың дөйөм законы (ҡануны)
ВСЕОБЩНОСТЬ ж дөйөмлөк, ғөмүмилек
ВСЕОБЪЕМЛЮЩИЙ, -ая, -ее 1. бөтөнөһөн эсенә алған; всеобъемлющие задачи бөтөнөһөн эсенә алған бурыстар 2. бөтөнөһөн аңлай торған; всеобъемлющий ум бөтөнөһөн аңлай торған аң
ВСЕОРУЖИЕ: во всеоружии: 1) тулы ҡоралланған хәлдә, тулы ҡоралланып; встретить врага во всеоружии дошманды тулы ҡоралланған хәлдә ҡаршылау; 2) камил эйә булып, камил белеп етеп, тулыһынса әҙер булып; выступить во всеоружии знаний белемгә камил эйә булып сығыш яһау
ВСЕПОБЕЖДАЮЩИЙ, -ая, -ее бөтә нәмәне еңеүсе (еңә торған); всепобеждающий разум бөтә нәмәне еңеүсе аң
ВСЕПРОЩЕНИЕ с бөтә нәмәне (барыһын да) ғәфү итеү
ВСЕРОССИЙСКИЙ, -ая, -ое бөтә (бөтөн) Рәсәй ...ы; Всероссийский съезд молодёжи Бөтә (Бөтөн) Рәсәй йәштәр съезы
ВСЕРЬЁЗ нареч.; разг. 1. ысынға, ысынлап; принимать всерьёз ысынға алыу 2. ысынлап, төплө итеп, эшлекле рәүештә; всерьёз приниматься за учёбу уҡыуға ысынлап тотоноу
ВСЕСИЛЬНЫЙ, -ая, -ое һәр нәмәгә ҡөҙрәтле, ҙур власлы, тәьҫире ҙур, йоғонтоһо көслө
ВСЕСТОРОННИЙ, -яя, -ее һәр яҡлап (яҡтан), бөтә яҡлап, бөтөн яҡтан, ентекләп; всестороннее развитие человека кешенең һәр яҡлап үҫеүе
ВСЁ-ТАКИ и разг. ВСЁ Ж ТАКИ союз и частица 1. союз противит. обычно в сочет. с союзами “ а ”, “ и ”, “ но ” (тем не менее, однако) шулай ҙа, шулай булһа ла, (шуға) ҡарамаҫтан, (шулай булыуға) ҡарамаҫтан, әммә; ехали быстро, но всё-таки опоздали шәп барыуға ҡарамаҫтан, һуңланылар 2. частица (для выражения возражения предыдущему высказыванию) шулай ҙа; всё-таки я прав шулай ҙа мин хаҡлы
ВСЕУСЛЫШАНИЕ: во всеуслышание бөтә кеше ишетерлек итеп, ҡысҡырып, асыҡ итеп; сказать во всеуслышание бөтә кеше ишетерлек итеп әйтеү
ВСЕЦЕЛО нареч. бөтөнләй, бөтөнләйгә, тулыһынса, мөкиббән; он всецело предан делу ул эшкә мөкиббән бирелгән
ВСЕЯДНЫЙ, -ая, -ое бөтә нәмәне ашаусы; всеядное животное бөтә нәмәне ашаусы хайуан
ВСКАКИВАТЬ несов. см. вскочить
ВСКАПЫВАТЬ несов. см. вскопать
ВСКАРАБКАТЬСЯ сов.; разг. үрмәләп менеү (менеп етеү), тырмашып менеү; вскарабкаться на скалу ҡаяға үрмәләп менеү
ВСКАРАБКИВАТЬСЯ несов. см. вскарабкаться
ВСКАРМЛИВАТЬ несов. см. вскормить
ВСКАЧЬ нареч. сабып, саптырып; нестись вскачь елдереп сабыу, саптырып барыу
ВСКИДЫВАТЬ несов. см. вскинуть
ВСКИНУТЬ сов. что 1. күтәреп һалыу, күтәреп ташлау; вскинуть мешок на плечо тоҡто яурынға күтәреп һалыу 2. тиҙ (кинәт) күтәреү; вскинуть ружьё мылтыҡты кинәт күтәреү; вскинуть голову башты кинәт күтәреү
ВСКИПАТЬ несов. см. вскипеть
вскипеть сов. 1. ҡайнап сығыу, ҡайнау; вода вскипела һыу ҡайнаны 2. перен. ярһыу, ярһып китеү, ҡыҙыу, ҡыҙып китеү; он вскипел от гнева ул асыуынан ярһып китте
ВСКИПЯТИТЬ сов. что ҡайнатыу, ҡайнатып алыу, ҡайнатып сығарыу; вскипятить воду һыу ҡайнатып алыу
ВСКЛОКОЧЕННЫЙ, -ая, -ое туҙғыған, өлтәйгән, ялбырлаған, ялбыраған; всклокоченные волосы туҙғыған сәс
ВСКЛОКОЧИТЬ сов. что; разг. туҙҙырыу, өлтәйтеү, ялбырландырыу, ялбыратыу
ВСКЛОКОЧИТЬСЯ сов.; разг. туҙғыу, өлтәйеү, ялбырлау
ВСКОЛЫХНУТЬ сов. 1. что тулҡынландырыу, тирбәтеү, һелкетеү, сайҡалдырыу, тулҡынландырып (тирбәтеп, һелкетеп, сайҡалдырып) ебәреү; ветер всколыхнул рожь ел арышты тулҡынландырҙы 2. кого-что; перен. ҡуҙғатыу,
183