Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 561 бит


Һүҙлектәр буйынса эҙләү

Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том

МЕТАЛЛУРГИЧЕСКИЙ
местность ж 1. урын, ер; гористая местность таулы ер 2. ер, яҡ, төбәк; сельская местность ауыл ере
местный, -ая, -ое 1. урындағы, ерле; местное население урындағы халыҡ; местный говор ерле һөйләш 2. айырым урынға хас, бер урында булған, бер урынға ғына бирелгән; местный наркоз бер урынға ғына бирелгән наркоз
МЕСТО c 1. (пространство) урын, ер; место рождения тыуған ер; место встречи осрашыу урыны; в чемодане больше нет места сумаҙанда башҡаса урын юҡ 2. (определённое пространство , предназначенное для кого-чего-л.) урын; плацкартное место плацкартлы урын; рабочее место эш урыны; ключи висят на своём месте асҡыстар урынында эленеп тора 3. (определённое положение, занимаемое кем -л.) урын; занять первое место беренсе урын алыу; занять своё место үҙ урыныңа ултырыу 4. (служебное положение) вазифа, урын; получить место инженера инженер вазифаһын алыу 5. обычно мн. места (местность) урын, ер, яҡ; красивые места матур ерҙәр 6. (предмет, вещь багажа) киҫәк, төргәк, әйбер; сдать в багаж два места багажға ике әйбер (төргәк) тапшырыу 7. мн. места (периферия) урындар; работа на местах урындарҙағы эштәр ♦ место заключения төрмә; места общего пользования йәмәғәт файҙаланыу урындары (кухня, бәҙрәф һ.б.); на месте урынында, шул уҡ урында, шул уҡ ваҡытта; на своём месте кто үҙ урынында; не на своём месте кто үҙ урынында түгел; к месту; у места урынлы, тейешле; не к месту; не у места урынһыҙ, тейешһеҙ; не место: 1) кому (не следует быть где-л.) булырға ярамай; 2) чему или с неопр. (не полагается) урыны түгел, ярамай; нет места; не должно быть места кому-чему урын юҡ, урын булмаҫҡа тейеш; ни с места! ҡуҙғалма!, тик тор!; с места (брать, взять) шунда уҡ, бик тиҙ, һуҙмай, туҡталып тормай; на месте уложить (положить, убить) шунда уҡ атып үлтереү; места себе не находить үҙеңә урын тапмау, үҙеңде ҡайҙа ҡуйырға ла белмәү; на месте преступления (поймать, застать, накрыть и т.п.) обычно шутл. енәйәт өҫтөндә; с места в карьер әҙерлекһеҙ, шунда уҡ, уйлап-нитеп тормаҫтан
МЕСТОЖИТЕЛЬСТВО с йәшәгән (торған) урын; временное местожительство ваҡытлы(са) йәшәгән урын
МЕСТОИМЕНИЕ с; грам. алмаш; определительные местоимения билдәләү алмаштары
МЕСТОИМЕННЫЙ, -ая, -ое грам. алмаш ...ы
МЕСТОНАХОЖДЕНИЕ с торған (булған) урын; местонахождение полезных ископаемых файҙалы ҡаҙылмалар булған урын
МЕСТОПОЛОЖЕНИЕ с урынлашҡан ер; местоположение усадьбы усадьбаның урынлашҡан ере
МЕСТОПРЕБЫВАНИЕ и МЕСТОРАСПОЛОЖЕНИЕ с см. местонахождение
МЕСТОРОЖДЕНИЕ с сыҡҡан урын; нефтяные месторождения нефть сыҡҡан урындар
МЕСТЬ ж үс, ҡон; жажда мести үс алыу теләге
МЕСЯЦ м; в разн. знач. ай; в прошлом месяце үткән айҙа; молодой месяц яңы тыуған ай
МЕСЯЧНИК м айлыҡ; месячник безопасности движения хәрәкәт хәүефһеҙлеге айлығы месячный, -ая, -ое бер айлыҡ; месячный отпуск бер айлыҡ отпуск; месячная работа бер айлыҡ эш
МЕТА ж тамға, ин, инәү, билге, билдә; незнакомая мета сит инәү
МЕТАЛЛ м металл; чёрные металлы ҡара металдар (тимер, суйын, ҡорос һ. б.); благородные металлы затлы металдар (алтын, көмөш, ағалтын һ. б.); цветные металлы төҫлө металдар (баҡыр, еҙ, никель һ. б.)
МЕТАЛЛИЗИРОВАТЬ сов., несов. что; тех. металл йүгертеү, металл менән көпләү; металлизировать дерево ағасты металл менән көпләү
МЕТАЛЛИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. металл ...ы; металлическая пыль металл туҙаны 2. металл, тимер; металлические деньги металл (тимер) аҡсалар; металлический привкус тимер тәме 3. перен. (о голосе, смехе) әсе, яңғырау, ҡолаҡ ярғыс; металлический голос әсе тауыш
МЕТАЛЛО... ҡушма һцҙҙәрҙец “ металл ” мәғәнәһен ацлатҡан беренсе өлөшө, мәҫ., металлообработка металл эшкәртеү; металлопромышленность металл сәнәғәте
МЕТАЛЛОВЕДЕНИЕ с металдарҙы өйрәнеүсе фән
МЕТАЛЛОГРАФИЯ ж металлография (1. ме-талЭарҙыц һәм иретмәләрҙец эске төҙөлөшө тураһынЗағы фән 2. типогр. һцрәттәрҙе, яҙыуҙарҙы гравёрланған металл пластинкаларҙан баҫтырып алыу)
МЕТАЛЛОЛОМ м металл һыныҡтары
МЕТАЛЛОНОСНЫЙ, -ая, -ое горн. металлы; металлоносный слой металлы ҡатлам
МЕТАЛЛООБРАБАТЫВАЮЩИЙ, -ая, -ее металл эшкәртеү ...ы; металлообрабатывающая промышленность металл эшкәртеү сәнәғәте
МЕТАЛЛОПРОКАТНЫЙ, -ая, -ое металл прокатлау ...ы; металлопрокатный цех металл прокатлау цехы
МЕТАЛЛОРЕЖУЩИЙ, -ая, -ее металл киҫеү ...ы; металлорежущий станок металл киҫеү станогы
МЕТАЛЛУРГ м металлург
МЕТАЛЛУРГИЧЕСКИЙ, -ая, -ое металлургия ...ы; металлургический завод металлургия заводы
561