Баш
Рус
Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 598 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
НАВЁРТКА
НАВЁРТКА ж см. навертеть 1, навернуть 2; навёртка гаек гайкаларҙы бороп кейҙереү
НАВЁРТЫВАТЬ несов. см. навернуть 1,2 и навертеть 1
НАВЁРТЫВАТЬСЯ несов. 1. см. навернуться 2. страд. от навёртывать
НАВЕРХ нареч.; в разн. знач. үргә, өҫкә, юғарыға; выбраться наверх өҫкә сығыу; подняться по тропе наверх һуҡмаҡ буйлап үргә менеү; подняться по ступенькам наверх баҫҡыстан өҫкә менеү; взглянуть наверх юғарыға ҡарау
НАВЕРХУ нареч.; в разн. знач. юғарыла, өҫтә, үрҙә; наверху послышался шум өҫтә тауыш ишетелде
НАВЕРЧИВАТЬ несов. см. навертеть 2
НАВЕРЧИВАТЬСЯ несов. страд. от наверчивать
НАВЕС м лапаҫ, япма, түбә(лек), әүеҫлек; быть под навесом лапаҫ аҫтында булыу; навес над гумном ырҙын табағы япмаһы; навес над колодцем ҡоҙоҡ түбәһе
НАВЕСЕЛЕ нареч.; разг. ҡыҙмаса (аҙ ғына иҫерек); быть навеселе ҡыҙмаса булыу
НАВЕСИСТЫЙ, -ая, -ое разг. сығынҡы; навесистый берег сығынҡы яр
НАВЕСИТЬ сов. 1. (повесить) элеү, (элеп) ҡуйыу; навесить на дверь замок ишеккә йоҙаҡ элеп ҡуйыу; навесить много белья күп итеп кер элеү 2. (надеть на петли) ҡуйыу; навесить дверь ишек ҡуйыу 3. что, чего; разг. тағыу, эләктереү, бәйләү
НАВЕСКА ж 1. см. навесить 1, 2; навеска проводов сым һуҙыу (тартыу) 2. (петля) күгән; железная навеска тимер күгән
НАВЕСНОЙ, -ая, -ое аҫма(лы), элмә(ле); навесной замок аҫмалы йоҙаҡ
НАВЕСНЫЙ, -ая, -ое 1. лапаҫ ...ы, түбә ...ы, япма ...ы 2. см. навесной
НАВЕСТИ сов. 1. на что йүнәлтеү, төшөрөү; навести на след эҙгә төшөрөү 2. на что; перен. йүнәлтеү, тыуҙырыу; навести на мысль фекер тыуҙырыу 3. что төбәү, тоҫҡау, йүнәлтеү; навести бинокль биноклде йүнәлтеү 4. что һалыу, эшләү, төҙөү; навести мост күпер һалыу 5. (покрыть , окрасить) буяу, ҡаплау, һөртөп (йөрөтөп) сығыу, өҫтөнән йүгертеү; навести на краску лак буяу өҫтөнән лак һөртөп сығыу 6. что; перен., разг. урынлаштырыу; навести порядок тәртип урынлаштырыу 7. кого - что; разг. килтереп тултырыу; навести в дом гостей өйгә ҡунаҡтар килтереп тултырыу ♦ навести критику на кого - что тәнҡитләү; навести справку о ком - чём белеү, һорашып белеү, һорашыу; навести страх ҡурҡытыу, ҡотон осороу; навести тень (на плетень, на ясный день) томан ебәреү, төтөн осороу; навести тоску на кого - что эсен бошороу; навести на ум (разум) аҡылға өйрәтеү (ултыртыу)
НАВЕСТИТЬ сов. кого - что хәл белергә инеп сығыу, хәл белеп сығыу; навестить больного ауырыуҙың хәлен белеп сығыу
НАВЕТРЕННЫЙ, -ая, -ое елгә ҡаршы (яҡ), ел иҫкән яҡтағы; наветренный борт корабля караптың елгә ҡаршы борты
НАВЕЧНО нареч. мәңгегә, мәңгелеккә, ғүмергә, ғүмерлеккә; полюбить навечно ғүмерлеккә яратыу
НАВЕШАТЬ I сов. что, чего (повесить) күп итеп (күпләп) элеп ҡуйыу; навешать много белья күп итеп кер элеү
НАВЕШАТЬ II сов. что, чего (взвешивая, приготовить) үлсәп ҡуйыу (кцпмелер); навешать несколько пакетов сахару бер нисә төргәк шәкәр үлсәп ҡуйыу
НАВЕШИВАТЬ I несов. см. навесить, навешать I
НАВЕШИВАТЬ II несов. см. навешать II
НАВЕЩАТЬ несов. см. навестить
навЕять сов. 1. что иҫеп (өрөп) алып килеү, иҫеп (өрөп) килтереү; ветер навеял прохладу ел һалҡынса һауа килтерҙе 2. безл. иҫте; навеяло свежесть һалҡынса ел иҫте; еләҫ булып китте 3. что; перен. (вызвать какое - л. состояние , настроение и т. п.) тыуҙырыу, килтереү; песня навеяла тоску йыр һағыш тыуҙырҙы 4. с.-х. (күпмелер) елгәреү, елгәреп ҡуйыу, таҙартыу; навеять много пшеницы күп итеп бойҙай елгәреү (таҙартыу)
НАВЗНИЧЬ нареч. салҡан, салҡатан; лежать навзничь салҡан ятыу; упасть навзничь салҡан барып төшөү
НАВЗРЫД: плакать навзрыд үкереп (үкһеп) илау
НАВИВАЛЬНЫЙ, -ая, -ое урау (ишеү) өсөн, урау (ишеү) ...ы; навивальный станок урау станогы
НАВИВАТЬ несов. см. навить
НАВИВАТЬСЯ несов. 1. см. навиться 2. страд. от навивать
НАВИГАТОР м навигатор (навигация белгесе )
НАВИГАЦИОННЫЙ, -ая, -ое навигация ...ы; навигационный период навигация осоро; навигационные приборы навигация приборҙары
НАВИГАЦИЯ ж навигация (1. теплоходтар , караптар йөрөшө 2. теплоходтар, караптар йөрөц миҙгеле 3. караптар йөрөтөц ҡағиҙәләрен өйрәнецсе фән бцлеге); открытие навигации навигация асыу; учебник по навигации навигация буйынса дәреслек
НАВИДАТЬСЯ и НАВИДЕТЬСЯ сов. чего; разг. күпте күреү, баштан кисереү; всего навидаться күп нәмә күреү; навидаться чудес күп мөғжизәләр күреү
598
НАВЁРТКА ж см. навертеть 1, навернуть 2; навёртка гаек гайкаларҙы бороп кейҙереү
НАВЁРТЫВАТЬ несов. см. навернуть 1,2 и навертеть 1
НАВЁРТЫВАТЬСЯ несов. 1. см. навернуться 2. страд. от навёртывать
НАВЕРХ нареч.; в разн. знач. үргә, өҫкә, юғарыға; выбраться наверх өҫкә сығыу; подняться по тропе наверх һуҡмаҡ буйлап үргә менеү; подняться по ступенькам наверх баҫҡыстан өҫкә менеү; взглянуть наверх юғарыға ҡарау
НАВЕРХУ нареч.; в разн. знач. юғарыла, өҫтә, үрҙә; наверху послышался шум өҫтә тауыш ишетелде
НАВЕРЧИВАТЬ несов. см. навертеть 2
НАВЕРЧИВАТЬСЯ несов. страд. от наверчивать
НАВЕС м лапаҫ, япма, түбә(лек), әүеҫлек; быть под навесом лапаҫ аҫтында булыу; навес над гумном ырҙын табағы япмаһы; навес над колодцем ҡоҙоҡ түбәһе
НАВЕСЕЛЕ нареч.; разг. ҡыҙмаса (аҙ ғына иҫерек); быть навеселе ҡыҙмаса булыу
НАВЕСИСТЫЙ, -ая, -ое разг. сығынҡы; навесистый берег сығынҡы яр
НАВЕСИТЬ сов. 1. (повесить) элеү, (элеп) ҡуйыу; навесить на дверь замок ишеккә йоҙаҡ элеп ҡуйыу; навесить много белья күп итеп кер элеү 2. (надеть на петли) ҡуйыу; навесить дверь ишек ҡуйыу 3. что, чего; разг. тағыу, эләктереү, бәйләү
НАВЕСКА ж 1. см. навесить 1, 2; навеска проводов сым һуҙыу (тартыу) 2. (петля) күгән; железная навеска тимер күгән
НАВЕСНОЙ, -ая, -ое аҫма(лы), элмә(ле); навесной замок аҫмалы йоҙаҡ
НАВЕСНЫЙ, -ая, -ое 1. лапаҫ ...ы, түбә ...ы, япма ...ы 2. см. навесной
НАВЕСТИ сов. 1. на что йүнәлтеү, төшөрөү; навести на след эҙгә төшөрөү 2. на что; перен. йүнәлтеү, тыуҙырыу; навести на мысль фекер тыуҙырыу 3. что төбәү, тоҫҡау, йүнәлтеү; навести бинокль биноклде йүнәлтеү 4. что һалыу, эшләү, төҙөү; навести мост күпер һалыу 5. (покрыть , окрасить) буяу, ҡаплау, һөртөп (йөрөтөп) сығыу, өҫтөнән йүгертеү; навести на краску лак буяу өҫтөнән лак һөртөп сығыу 6. что; перен., разг. урынлаштырыу; навести порядок тәртип урынлаштырыу 7. кого - что; разг. килтереп тултырыу; навести в дом гостей өйгә ҡунаҡтар килтереп тултырыу ♦ навести критику на кого - что тәнҡитләү; навести справку о ком - чём белеү, һорашып белеү, һорашыу; навести страх ҡурҡытыу, ҡотон осороу; навести тень (на плетень, на ясный день) томан ебәреү, төтөн осороу; навести тоску на кого - что эсен бошороу; навести на ум (разум) аҡылға өйрәтеү (ултыртыу)
НАВЕСТИТЬ сов. кого - что хәл белергә инеп сығыу, хәл белеп сығыу; навестить больного ауырыуҙың хәлен белеп сығыу
НАВЕТРЕННЫЙ, -ая, -ое елгә ҡаршы (яҡ), ел иҫкән яҡтағы; наветренный борт корабля караптың елгә ҡаршы борты
НАВЕЧНО нареч. мәңгегә, мәңгелеккә, ғүмергә, ғүмерлеккә; полюбить навечно ғүмерлеккә яратыу
НАВЕШАТЬ I сов. что, чего (повесить) күп итеп (күпләп) элеп ҡуйыу; навешать много белья күп итеп кер элеү
НАВЕШАТЬ II сов. что, чего (взвешивая, приготовить) үлсәп ҡуйыу (кцпмелер); навешать несколько пакетов сахару бер нисә төргәк шәкәр үлсәп ҡуйыу
НАВЕШИВАТЬ I несов. см. навесить, навешать I
НАВЕШИВАТЬ II несов. см. навешать II
НАВЕЩАТЬ несов. см. навестить
навЕять сов. 1. что иҫеп (өрөп) алып килеү, иҫеп (өрөп) килтереү; ветер навеял прохладу ел һалҡынса һауа килтерҙе 2. безл. иҫте; навеяло свежесть һалҡынса ел иҫте; еләҫ булып китте 3. что; перен. (вызвать какое - л. состояние , настроение и т. п.) тыуҙырыу, килтереү; песня навеяла тоску йыр һағыш тыуҙырҙы 4. с.-х. (күпмелер) елгәреү, елгәреп ҡуйыу, таҙартыу; навеять много пшеницы күп итеп бойҙай елгәреү (таҙартыу)
НАВЗНИЧЬ нареч. салҡан, салҡатан; лежать навзничь салҡан ятыу; упасть навзничь салҡан барып төшөү
НАВЗРЫД: плакать навзрыд үкереп (үкһеп) илау
НАВИВАЛЬНЫЙ, -ая, -ое урау (ишеү) өсөн, урау (ишеү) ...ы; навивальный станок урау станогы
НАВИВАТЬ несов. см. навить
НАВИВАТЬСЯ несов. 1. см. навиться 2. страд. от навивать
НАВИГАТОР м навигатор (навигация белгесе )
НАВИГАЦИОННЫЙ, -ая, -ое навигация ...ы; навигационный период навигация осоро; навигационные приборы навигация приборҙары
НАВИГАЦИЯ ж навигация (1. теплоходтар , караптар йөрөшө 2. теплоходтар, караптар йөрөц миҙгеле 3. караптар йөрөтөц ҡағиҙәләрен өйрәнецсе фән бцлеге); открытие навигации навигация асыу; учебник по навигации навигация буйынса дәреслек
НАВИДАТЬСЯ и НАВИДЕТЬСЯ сов. чего; разг. күпте күреү, баштан кисереү; всего навидаться күп нәмә күреү; навидаться чудес күп мөғжизәләр күреү
598