Баш
Рус
Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 700 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
НИЩЕНСТВОВАТЬ
НИЩЕНСТВОВАТЬ несов. 1. хәйерселәү, хәйер һорау 2. ярлылыҡта (хәйерселектә) йәшәү; нищенствовать долго хәйерселектә оҙаҡ йәшәү
НИЩЕТА ж 1. хәйерселек, ярлылыҡ; жить в нищете хәйерселектә йәшәү 2. перен. ярлылыҡ; духовная нищета рухи ярлылыҡ 3. собир. ярлылар, фәҡирҙәр, хәйерселәр
нИщий, -ая, -ее 1. хәйерсе; нищий старик хәйерсе ҡарт 2. в знач. сущ. нищий м и нищая ж хәйерсе, хәйер һорап йәшәүсе 3. (бедный) ярлы; нищее сословие ярлы ҡатлам 4. перен. ярлы; нищие духом рухи яҡтан ярлылар
НО I союз (соединяет предложения или члены предложения, выражая противопоставление , ограничение) 1. әммә, ләкин, мәгәр; дома новы, но предрассудки стары йорттар яңы, әммә хөрәфәттәр иҫке 2. в знач. сущ. но с нескл. ләкин; однако здесь есть одно маленькое “но” әммә бында бер бәләкәй генә “ләкин” бар
НО II межд. 1. на-а-а (ат ҡыуғанда) 2. обычно с повторением но-но ну-ну (киҫәтец, ҡурҡытыу өсөн ҡулланыла)
НОВАТОР м новатор, яңылыҡ индереүсе; новаторы производства производство новаторҙары
НОВАТОРСКИЙ, -ая, -ое новатор ...ы, новаторлыҡ ...ы, новаторҙарса; новаторские дела новаторлыҡ идеялары; новаторское отношение к труду хеҙмәткә новаторҙарса ҡараш
НОВАТОРСТВО с новаторлыҡ, яңылыҡ; новаторство рабочих эшселәрҙең новаторлығы
НОВАЦИЯ ж; книжн. яңылыҡ
НОВЕЛЛА I ж; лит. новелла (ҡыҫҡа хикәйә)
НОВЕЛЛА II ж; юр. новелла, өҫтәмә (закондар йыйынтығына, уставҡа һ. б. индерелгән иц һуцғы өҫтәмә); налоговые новеллы һалым тураһындағы новеллалар
НОВЕЛЛИСТ м новелласы, ҡыҫҡа хикәйәләр яҙыусы
НОВЕЛЛИСТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое новелла ...ы; новеллистическая краткость новелла ҡыҫҡалығы
НОВЕНЬКИЙ, -ая, -ое 1. ласк. от новый 1; новенький костюм өр-яңы костюм 2. в знач. сущ. новенький м и новенькая ж; разг. яңы кеше
НОВИЗНА ж яңылыҡ; новизна идей идеяларҙың яңылығы
НОВИНКА ж яңылыҡ, яңы сыҡҡан нәмә; книжные новинки яңы сыҡҡан китаптар ♦ в новинку что яңылыҡ
НОВИЧОК м; разг. яңы кеше; он в науке новичок фән әлкәһендә ул яңы кеше
НОВОБРАНЕЦ м новобранец (яцы ғына хәрби хеҙмәткә алынған кеше)
НОВОБРАЧНЫЙ, -ая, -ое 1. яңы ғына өйләнгән (өйләнешкән, никахлашҡан); новобрачная пара яңы ғына өйләнешкән пар 2. в знач. сущ. новобрачный м яңы ғына өйләнгән; новобрачная ж яңы ғына кейәүгә сыҡҡан; новобрачные мн. яңы ғына өйләнешкән кешеләр
НОВОВВЕДЕНИЕ с яңылыҡ; принять нововведение яңылыҡ ҡабул итеү
НОВОГОДНИЙ, -яя, -ее яңы йыл ...ы; новогодний подарок Яңы йыл бүләге
НОВОИСПЕЧЁННЫЙ, -ая, -ое шутл. яңы ғына яҙылған (сыҡҡан, баҫылған, булған); новоиспечённая книга яңы ғына баҫылып сыҡҡан китап; новоиспечённый доктор яңы ғына доктор булған кеше
НОВОКАИН м; мед. новокаин (дарыу)
НОВОКАИНОВЫЙ, -ая, -ое 1. новокаин ...ы; новокаиновый раствор новокаин иретмәһе 2. новокаинлы; новокаиновые препараты новокаинлы препараттар
НОВОЛУНИЕ с яңы ай, ай башы
НОВОМОДНЫЙ, -ая, -ое 1. яңы мода буйынса -ған/-гән; новомодное платье яңы мода буйынса тегелгән күлдәк 2. неодобр. яңы ғына модаға инеп киткән; новомодные словечки яңы ғына модаға инеп киткән һүҙҙәр
НОВООБРАЗОВАНИЕ с яңы барлыҡҡа килгән нәмә; новообразование минералов яңы барлыҡҡа килгән минералдар; словесные новообразования яңы барлыҡҡа килгән һүҙҙәр
НОВООБРАЩЁННЫЙ, -ая, -ое 1. яңы дингә күскән 2. в знач. сущ. новообращённый м и новообращённая ж яңы дингә күскән кеше
НОВОПРИБЫВШИЙ, -ая, -ее яңы килгән; новоприбывший гость яңы (ғына) килгән ҡунаҡ
НОВОПРИЕЗЖИЙ, -ая, -ее яңы килгән (атта , машинала һ. б.)
НОВОРОЖДЁННЫЙ, -ая, -ое 1. яңы тыуған 2. в знач. сущ. новорождённый и разг. новорожденный м, новорождённая и разг. новорожденная ж яңы тыуған бала
НОВОСЁЛ м яңы өйгә күскән кеше, яңы урынға күсеп ултырған кеше
НОВОСЕЛЬЕ с өй туйы; пригласить на новоселье өй туйына саҡырыу
НОВОСТРОЙКА ж 1. яңы төҙөлгән йорт (ҡоролма); школа-новостройка яңы төҙөлгән мәктәп 2. яңы төҙөлөш (ҡоролош); работать на новостройке яңы төҙөлөштә эшләү
НОВОСТЬ ж 1. яңылыҡ; новости науки и техники фән һәм техника яңылыҡтары 2. яңы хәбәр(ҙәр), яңылыҡтар; последние новости һуңғы хәбәрҙәр
НОВОТЁЛ м; с.-х. һыйырҙың быҙаулау (яңы быҙаулаған) ваҡыты (осоро)
НОВОТЕЛЬНАЯ ж; с.-х. яңы быҙаулаған; новотельная корова яңы быҙаулаған һыйыр (яцы ғына йәки тәцгә, беренсегә быҙаулаған)
700
НИЩЕНСТВОВАТЬ несов. 1. хәйерселәү, хәйер һорау 2. ярлылыҡта (хәйерселектә) йәшәү; нищенствовать долго хәйерселектә оҙаҡ йәшәү
НИЩЕТА ж 1. хәйерселек, ярлылыҡ; жить в нищете хәйерселектә йәшәү 2. перен. ярлылыҡ; духовная нищета рухи ярлылыҡ 3. собир. ярлылар, фәҡирҙәр, хәйерселәр
нИщий, -ая, -ее 1. хәйерсе; нищий старик хәйерсе ҡарт 2. в знач. сущ. нищий м и нищая ж хәйерсе, хәйер һорап йәшәүсе 3. (бедный) ярлы; нищее сословие ярлы ҡатлам 4. перен. ярлы; нищие духом рухи яҡтан ярлылар
НО I союз (соединяет предложения или члены предложения, выражая противопоставление , ограничение) 1. әммә, ләкин, мәгәр; дома новы, но предрассудки стары йорттар яңы, әммә хөрәфәттәр иҫке 2. в знач. сущ. но с нескл. ләкин; однако здесь есть одно маленькое “но” әммә бында бер бәләкәй генә “ләкин” бар
НО II межд. 1. на-а-а (ат ҡыуғанда) 2. обычно с повторением но-но ну-ну (киҫәтец, ҡурҡытыу өсөн ҡулланыла)
НОВАТОР м новатор, яңылыҡ индереүсе; новаторы производства производство новаторҙары
НОВАТОРСКИЙ, -ая, -ое новатор ...ы, новаторлыҡ ...ы, новаторҙарса; новаторские дела новаторлыҡ идеялары; новаторское отношение к труду хеҙмәткә новаторҙарса ҡараш
НОВАТОРСТВО с новаторлыҡ, яңылыҡ; новаторство рабочих эшселәрҙең новаторлығы
НОВАЦИЯ ж; книжн. яңылыҡ
НОВЕЛЛА I ж; лит. новелла (ҡыҫҡа хикәйә)
НОВЕЛЛА II ж; юр. новелла, өҫтәмә (закондар йыйынтығына, уставҡа һ. б. индерелгән иц һуцғы өҫтәмә); налоговые новеллы һалым тураһындағы новеллалар
НОВЕЛЛИСТ м новелласы, ҡыҫҡа хикәйәләр яҙыусы
НОВЕЛЛИСТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое новелла ...ы; новеллистическая краткость новелла ҡыҫҡалығы
НОВЕНЬКИЙ, -ая, -ое 1. ласк. от новый 1; новенький костюм өр-яңы костюм 2. в знач. сущ. новенький м и новенькая ж; разг. яңы кеше
НОВИЗНА ж яңылыҡ; новизна идей идеяларҙың яңылығы
НОВИНКА ж яңылыҡ, яңы сыҡҡан нәмә; книжные новинки яңы сыҡҡан китаптар ♦ в новинку что яңылыҡ
НОВИЧОК м; разг. яңы кеше; он в науке новичок фән әлкәһендә ул яңы кеше
НОВОБРАНЕЦ м новобранец (яцы ғына хәрби хеҙмәткә алынған кеше)
НОВОБРАЧНЫЙ, -ая, -ое 1. яңы ғына өйләнгән (өйләнешкән, никахлашҡан); новобрачная пара яңы ғына өйләнешкән пар 2. в знач. сущ. новобрачный м яңы ғына өйләнгән; новобрачная ж яңы ғына кейәүгә сыҡҡан; новобрачные мн. яңы ғына өйләнешкән кешеләр
НОВОВВЕДЕНИЕ с яңылыҡ; принять нововведение яңылыҡ ҡабул итеү
НОВОГОДНИЙ, -яя, -ее яңы йыл ...ы; новогодний подарок Яңы йыл бүләге
НОВОИСПЕЧЁННЫЙ, -ая, -ое шутл. яңы ғына яҙылған (сыҡҡан, баҫылған, булған); новоиспечённая книга яңы ғына баҫылып сыҡҡан китап; новоиспечённый доктор яңы ғына доктор булған кеше
НОВОКАИН м; мед. новокаин (дарыу)
НОВОКАИНОВЫЙ, -ая, -ое 1. новокаин ...ы; новокаиновый раствор новокаин иретмәһе 2. новокаинлы; новокаиновые препараты новокаинлы препараттар
НОВОЛУНИЕ с яңы ай, ай башы
НОВОМОДНЫЙ, -ая, -ое 1. яңы мода буйынса -ған/-гән; новомодное платье яңы мода буйынса тегелгән күлдәк 2. неодобр. яңы ғына модаға инеп киткән; новомодные словечки яңы ғына модаға инеп киткән һүҙҙәр
НОВООБРАЗОВАНИЕ с яңы барлыҡҡа килгән нәмә; новообразование минералов яңы барлыҡҡа килгән минералдар; словесные новообразования яңы барлыҡҡа килгән һүҙҙәр
НОВООБРАЩЁННЫЙ, -ая, -ое 1. яңы дингә күскән 2. в знач. сущ. новообращённый м и новообращённая ж яңы дингә күскән кеше
НОВОПРИБЫВШИЙ, -ая, -ее яңы килгән; новоприбывший гость яңы (ғына) килгән ҡунаҡ
НОВОПРИЕЗЖИЙ, -ая, -ее яңы килгән (атта , машинала һ. б.)
НОВОРОЖДЁННЫЙ, -ая, -ое 1. яңы тыуған 2. в знач. сущ. новорождённый и разг. новорожденный м, новорождённая и разг. новорожденная ж яңы тыуған бала
НОВОСЁЛ м яңы өйгә күскән кеше, яңы урынға күсеп ултырған кеше
НОВОСЕЛЬЕ с өй туйы; пригласить на новоселье өй туйына саҡырыу
НОВОСТРОЙКА ж 1. яңы төҙөлгән йорт (ҡоролма); школа-новостройка яңы төҙөлгән мәктәп 2. яңы төҙөлөш (ҡоролош); работать на новостройке яңы төҙөлөштә эшләү
НОВОСТЬ ж 1. яңылыҡ; новости науки и техники фән һәм техника яңылыҡтары 2. яңы хәбәр(ҙәр), яңылыҡтар; последние новости һуңғы хәбәрҙәр
НОВОТЁЛ м; с.-х. һыйырҙың быҙаулау (яңы быҙаулаған) ваҡыты (осоро)
НОВОТЕЛЬНАЯ ж; с.-х. яңы быҙаулаған; новотельная корова яңы быҙаулаған һыйыр (яцы ғына йәки тәцгә, беренсегә быҙаулаған)
700