Баш
Рус
Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 725 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ОБОРОТ
ОБОЛЬСТИТЕЛЬ м и ОБОЛЬСТИТЕЛЬНИЦА ж вәсүәсәсе, һоҡландырып үҙенә ҡаратыусы, ҡыҙыҡтырып алдатыусы (юлдан яҙҙырыусы)
ОБОЛЬСТИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое һоҡландырғыс, ҡыҙыҡтырғыс, йәлеп иткес, үтә һөйкөмлө; обольстительная девушка үтә һөйкөмлө ҡыҙ; обольстительная улыбка һоҡландырғыс йылмайыу
ОБОЛЬСТИТЬ сов. кого 1. (увлечь, пленить чем-л.) алдап һоҡландырыу, һоҡландырып үҙенә ҡаратыу 2. уст. (обесчестить) алдау, хур (мыҫҡыл) итеү
ОБОЛЬСТИТЬСЯ сов. ҡыҙығып алданыу; обольститься красотой матурлыҡҡа ҡыҙығып алданыу; не обольститься успехами уңыштарға ҡыҙығып алданмау
ОБОЛЬЩАТЬ несов. см. обольстить
ОБОЛЬЩАТЬСЯ несов. 1. см. обольститься 2. страд. от обольщать
ОБОМЛЕТЬ сов.; разг. иҫ китеү, шаҡ ҡатыу, телһеҙ (өнһөҙ) ҡалыу; обомлеть от испуга ҡурҡыуҙан телһеҙ ҡалыу
ОБОМШЕЛЫЙ, -ая, -ое мүкләнгән, мүк баҫҡан (ҡаплаған); обомшелый пень мүкләнгән төп; обомшелые стены мүк ҡаплаған диуарҙар обомшЕть сов. мүкләнеү, мүк баҫыу (ҡаплау); крыша обомшела түбә мүкләнгән
ОБОНЯНИЕ с еҫ һиҙеү (тойоу) һәләте, еҫ һиҙеү (тойоу) ...ы; органы обоняния еҫ һиҙеү ағзалары
ОБОНЯТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое еҫ һиҙеү ...ы; обонятельный нерв еҫ һиҙеү нервыһы
ОБОНЯТЬ несов. что еҫ һиҙеү (тойоу); обонять запах дыма төтөн еҫен һиҙеү
ОБОРАЧИВАЕМОСТЬ ж әйләнеш, йөрөш, әйләнештә (йөрөштә, юлда) булыу, әйләнеп ҡайтыу ваҡыты; оборачиваемость товаров тауар әйләнеше; ускорить оборачиваемость вагонов вагондарҙың әйләнеп ҡайтыу ваҡытын ҡыҫҡартыу
ОБОРАЧИВАТЬ несов. см. обернуть
ОБОРАЧИВАТЬСЯ несов. 1. см. обернуться 2. страд. от оборачивать
ОБОРВАНЕЦ м; разг. йолҡош
ОБОРВАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от оборвать 2. прил. өҙөк-йыртыҡ, йыртыҡ, алама, йолҡошланып бөткән; оборванная одежда йыртыҡ кейем; оборванный путник йолҡошланып бөткән юлаусы 3. прил.; разг. (незаконченный) өҙөк-өҙөк; оборванные мысли өҙөк-өҙөк уйҙар
ОБОРВАТЬ сов. 1. что өҙөү, өҙөп сығыу (алыу, бөтөрөү); оборвать яблоки алмаларҙы ағасынан өҙөп алыу 2. что өҙөү, тартып өҙөү; оборвать нитку епте өҙөү 3. что; перен. кинәт (ҡапыл) туҡтатыу (бүлеү, бүлдереү); оборвать разговор на полуслове һөйләшеүҙе ярты һүҙҙән ҡапыл туҡтатыу; оборвать речь һүҙҙе кинәт
725
бүлеү 4. кого; перен., разг. (заставить замолчать ) ҡырт киҫеү
ОБОРВАТЬСЯ сов. 1. өҙөлөү, өҙөлөп сығыу (китеү); верёвка оборвалась бау өҙөлдө 2. ҡолап (осоп, йығылып) төшөү; оборваться с моста күперҙән йығылып төшөү; оборваться с лошади аттан ҡолап төшөү 3. перен. өҙөлөү, ҡапыл туҡтау (туҡталыу, тыныу); песня оборвалась йыр ҡапыл туҡтаны; голос её вдруг оборвался уның тауышы ҡапыл тынды 4. разг. (обноситься ) йолҡошланыу, өҫ-баш туҙып бөтөү
обОрвыш м; разг. йолҡош, өтөк
обОрка ж бала итәк, ҡатмар, әүеркә; платье с оборками ҡатмарлы күлдәк; нашить оборки ҡатмар һалыу
оборОна ж 1. см. оборонять, обороняться 2. оборона, ҡурғау, ҡурғауыл; крепить оборону страны илдең ҡурғауылын нығытыу; круговая оборона әйләнмәле оборона; прорвать вражескую оборону дошмандың ҡурғауылын өҙөү; линия обороны ҡурғау (оборона) һыҙығы
оборОнец м (сторонник оборончества) ҡурғаусылыҡ яҡлы, ҡурғаусы
ОБОРОНИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое һаҡланыу ...ы, ҡурғаулау ...ы, оборона ...ы; оборонительные позиции ҡурғаулау позициялары; оборонительные бои ҡурғаулау һуғышы
ОБОРОННЫЙ, -ая, -ое ҡурғау ...ы, ҡурғауыллау ...ы, оборона ...ы; оборонные предприятия оборона предприятиелары; оборонная мощь страны илдең оборона ҡеүәте
ОБОРОНОСПОСОБНОСТЬ ж ҡурғауыллауға (һаҡланыуға, ҡурсалауға) һәләтлелек, оборона һәләте; крепить обороноспособность страны илдең оборона һәләтен нығытыу
ОБОРОНОСПОСОБНЫЙ, -ая, -ое ҡурғауыллауға (оборонаға) һәләтле; обороноспособное государство үҙен-үҙе һаҡлауға һәләтле дәүләт
ОБОРОНЧЕСТВО с; полит. ҡурғаусылыҡ (1914—1918 йй. Беренсе донъя һуғышында “ватанды һаҡлау ” лозунгыһы аҫтында буржуаз дәцләтте яҡлаған оппортунистик фирҡәләр сәйәсәте )
ОБОРОНЯТЬ несов. кого-что һаҡлау, ҡурғауыллау; оборонять Отечество Ватанды һаҡлау; оборонять свободу иректе һаҡлау
ОБОРОНЯТЬСЯ несов. 1. ҡурғаныу, һаҡланыу, ҡаршы тороу; обороняться от врага дошманға ҡаршы тороу 2. страд. от оборонять
ОБОРОТ м 1. в разн. знач. әйләнеш; оборот колеса тәгәрмәс әйләнеше; оборот вагонов вагондар әйләнеше; оборот полевых культур баҫыу культуралары әйләнеше; оборот капитала капитал әйләнеше; годовой оборот йыллыҡ әйләнеш 2. ҡулланыш, ҡулланылыш; ввести в оборот новое слово ҡулланышҡа яңы һүҙ индереү 3. бөгөл, бөгөм, боролма; обороты реки
1/2 24 зак. 2.0084.05
ОБОЛЬСТИТЕЛЬ м и ОБОЛЬСТИТЕЛЬНИЦА ж вәсүәсәсе, һоҡландырып үҙенә ҡаратыусы, ҡыҙыҡтырып алдатыусы (юлдан яҙҙырыусы)
ОБОЛЬСТИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое һоҡландырғыс, ҡыҙыҡтырғыс, йәлеп иткес, үтә һөйкөмлө; обольстительная девушка үтә һөйкөмлө ҡыҙ; обольстительная улыбка һоҡландырғыс йылмайыу
ОБОЛЬСТИТЬ сов. кого 1. (увлечь, пленить чем-л.) алдап һоҡландырыу, һоҡландырып үҙенә ҡаратыу 2. уст. (обесчестить) алдау, хур (мыҫҡыл) итеү
ОБОЛЬСТИТЬСЯ сов. ҡыҙығып алданыу; обольститься красотой матурлыҡҡа ҡыҙығып алданыу; не обольститься успехами уңыштарға ҡыҙығып алданмау
ОБОЛЬЩАТЬ несов. см. обольстить
ОБОЛЬЩАТЬСЯ несов. 1. см. обольститься 2. страд. от обольщать
ОБОМЛЕТЬ сов.; разг. иҫ китеү, шаҡ ҡатыу, телһеҙ (өнһөҙ) ҡалыу; обомлеть от испуга ҡурҡыуҙан телһеҙ ҡалыу
ОБОМШЕЛЫЙ, -ая, -ое мүкләнгән, мүк баҫҡан (ҡаплаған); обомшелый пень мүкләнгән төп; обомшелые стены мүк ҡаплаған диуарҙар обомшЕть сов. мүкләнеү, мүк баҫыу (ҡаплау); крыша обомшела түбә мүкләнгән
ОБОНЯНИЕ с еҫ һиҙеү (тойоу) һәләте, еҫ һиҙеү (тойоу) ...ы; органы обоняния еҫ һиҙеү ағзалары
ОБОНЯТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое еҫ һиҙеү ...ы; обонятельный нерв еҫ һиҙеү нервыһы
ОБОНЯТЬ несов. что еҫ һиҙеү (тойоу); обонять запах дыма төтөн еҫен һиҙеү
ОБОРАЧИВАЕМОСТЬ ж әйләнеш, йөрөш, әйләнештә (йөрөштә, юлда) булыу, әйләнеп ҡайтыу ваҡыты; оборачиваемость товаров тауар әйләнеше; ускорить оборачиваемость вагонов вагондарҙың әйләнеп ҡайтыу ваҡытын ҡыҫҡартыу
ОБОРАЧИВАТЬ несов. см. обернуть
ОБОРАЧИВАТЬСЯ несов. 1. см. обернуться 2. страд. от оборачивать
ОБОРВАНЕЦ м; разг. йолҡош
ОБОРВАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от оборвать 2. прил. өҙөк-йыртыҡ, йыртыҡ, алама, йолҡошланып бөткән; оборванная одежда йыртыҡ кейем; оборванный путник йолҡошланып бөткән юлаусы 3. прил.; разг. (незаконченный) өҙөк-өҙөк; оборванные мысли өҙөк-өҙөк уйҙар
ОБОРВАТЬ сов. 1. что өҙөү, өҙөп сығыу (алыу, бөтөрөү); оборвать яблоки алмаларҙы ағасынан өҙөп алыу 2. что өҙөү, тартып өҙөү; оборвать нитку епте өҙөү 3. что; перен. кинәт (ҡапыл) туҡтатыу (бүлеү, бүлдереү); оборвать разговор на полуслове һөйләшеүҙе ярты һүҙҙән ҡапыл туҡтатыу; оборвать речь һүҙҙе кинәт
725
бүлеү 4. кого; перен., разг. (заставить замолчать ) ҡырт киҫеү
ОБОРВАТЬСЯ сов. 1. өҙөлөү, өҙөлөп сығыу (китеү); верёвка оборвалась бау өҙөлдө 2. ҡолап (осоп, йығылып) төшөү; оборваться с моста күперҙән йығылып төшөү; оборваться с лошади аттан ҡолап төшөү 3. перен. өҙөлөү, ҡапыл туҡтау (туҡталыу, тыныу); песня оборвалась йыр ҡапыл туҡтаны; голос её вдруг оборвался уның тауышы ҡапыл тынды 4. разг. (обноситься ) йолҡошланыу, өҫ-баш туҙып бөтөү
обОрвыш м; разг. йолҡош, өтөк
обОрка ж бала итәк, ҡатмар, әүеркә; платье с оборками ҡатмарлы күлдәк; нашить оборки ҡатмар һалыу
оборОна ж 1. см. оборонять, обороняться 2. оборона, ҡурғау, ҡурғауыл; крепить оборону страны илдең ҡурғауылын нығытыу; круговая оборона әйләнмәле оборона; прорвать вражескую оборону дошмандың ҡурғауылын өҙөү; линия обороны ҡурғау (оборона) һыҙығы
оборОнец м (сторонник оборончества) ҡурғаусылыҡ яҡлы, ҡурғаусы
ОБОРОНИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое һаҡланыу ...ы, ҡурғаулау ...ы, оборона ...ы; оборонительные позиции ҡурғаулау позициялары; оборонительные бои ҡурғаулау һуғышы
ОБОРОННЫЙ, -ая, -ое ҡурғау ...ы, ҡурғауыллау ...ы, оборона ...ы; оборонные предприятия оборона предприятиелары; оборонная мощь страны илдең оборона ҡеүәте
ОБОРОНОСПОСОБНОСТЬ ж ҡурғауыллауға (һаҡланыуға, ҡурсалауға) һәләтлелек, оборона һәләте; крепить обороноспособность страны илдең оборона һәләтен нығытыу
ОБОРОНОСПОСОБНЫЙ, -ая, -ое ҡурғауыллауға (оборонаға) һәләтле; обороноспособное государство үҙен-үҙе һаҡлауға һәләтле дәүләт
ОБОРОНЧЕСТВО с; полит. ҡурғаусылыҡ (1914—1918 йй. Беренсе донъя һуғышында “ватанды һаҡлау ” лозунгыһы аҫтында буржуаз дәцләтте яҡлаған оппортунистик фирҡәләр сәйәсәте )
ОБОРОНЯТЬ несов. кого-что һаҡлау, ҡурғауыллау; оборонять Отечество Ватанды һаҡлау; оборонять свободу иректе һаҡлау
ОБОРОНЯТЬСЯ несов. 1. ҡурғаныу, һаҡланыу, ҡаршы тороу; обороняться от врага дошманға ҡаршы тороу 2. страд. от оборонять
ОБОРОТ м 1. в разн. знач. әйләнеш; оборот колеса тәгәрмәс әйләнеше; оборот вагонов вагондар әйләнеше; оборот полевых культур баҫыу культуралары әйләнеше; оборот капитала капитал әйләнеше; годовой оборот йыллыҡ әйләнеш 2. ҡулланыш, ҡулланылыш; ввести в оборот новое слово ҡулланышҡа яңы һүҙ индереү 3. бөгөл, бөгөм, боролма; обороты реки
1/2 24 зак. 2.0084.05