Баш
Рус
Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 726 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ОБОРОТЕНЬ
йылға бөгөлдәре; лестница с двумя оборотами ике бөгөмлө баҫҡыс; оборот печи мейестең бөгөмө 4. йүнәлеш, төҫ; принять нежелательный оборот теләмәгән йүнәлеш алыу 5. икенсе (артҡы, теге) яҡ; сделать надпись на обороте икенсе яғына яҙып ҡуйыу 6. (словесное выражение ) әйтелеш, әйтем; причастный оборот грам. сифат ҡылым әйтеме; газетные обороты речи телмәрҙең гәзиткә хас әйтелештәре ♦ брать (взять) в оборот буйһондороп эшләтеү, эшләргә мәжбүр итеү
ОБОРОТЕНЬ м; фольк. әүермән, шайтан, ен, албаҫты
ОБОРОТИСТОСТЬ ж; разг. см. оборотливость
ОБОРОТИСТЫЙ, -ая, -ое разг. см. оборотливый
ОБОРОТЛИВОСТЬ ж; разг. етеҙлек, өлгөрлөк, сослоҡ, осҡорлоҡ; проявить оборотливость өлгөрлөк күрһәтеү
ОБОРОТЛИВЫЙ, -ая, -ое разг. етеҙ, өлгөр, сос, осҡор; оборотливый предприниматель өлгөр эшҡыуар
ОБОРОТНЫЙ, -ая, -ое 1. әйләнештәге; оборотные средства әйләнештәге аҡсалар 2. икенсе (артҡы, тиҫкәре, кире) яҡ; оборотная сторона листа биттең икенсе яғы; оборотная сторона ткани туҡыманың тиҫкәре яғы ♦ оборотная сторона чего-л. берәй нәмәнец икенсе (кире, насар) яғы (ҡылығы, сифаты); оборотная сторона медали эштең кире (насар) яғы
ОБОРУДОВАНИЕ с 1. см. оборудовать 2. йыһаз, ҡорамал; получить новое оборудование яңы ҡорамал алыу; буровое оборудование ер быраулау ҡорамалдары
ОБОРУДОВАТЬ сов., несов. что йыһазлау, йыһазландырыу, ҡорамалдар ҡуйыу; оборудовать мастерскую оҫтахана йыһазландырыу; оборудовать площадку для игр уйын майҙансығын йыһазландырыу
ОБОСАБЛИВАТЬ несов. см. обособить
ОБОСАБЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. обо-
собиться 2. страд. от обосабливать
ОБОСНОВАНИЕ с 1. см. обосновать; обос-
нование своих взглядов үҙ ҡараштарыңды дәлилләү 2. (основание) нигеҙ, дәлил; научные обоснования ғилми нигеҙҙәр
ОБОСНОВАННОСТЬ ж нигеҙле (дәлилле) булыу, нигеҙлелек; обоснованность решения ҡарарҙың нигеҙлелеге
ОБОСНОВАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от обосновать 2. прил. нигеҙле; обоснованное заключение нигеҙле һығымта; обоснованное требование нигеҙле талап
ОБОСНОВАТЬ сов. что нигеҙләү, дәлилләү, дәлил килтереү; обосновать свою позицию үҙ ҡарашыңды нигеҙләү
ОБОСНОВАТЬСЯ сов.; разг. нигеҙләнеү, төпләнеү, урынлашыу; обосноваться в деревне ауылда төпләнеү
ОБОСНОВЫВАТЬ несов. см. обосновать
ОБОСНОВЫВАТЬСЯ несов. 1. см. обосноваться 2. страд. от обосновывать
ОБОСОБИТЬ сов. 1. кого-что айырыу, айырып ҡуйыу (алыу), бүлеп ҡуйыу; обособить участок участканы айырып ҡуйыу 2. что; грам. айырыу; обособить приложение өҫтәлмәлекте (өтөр менән) айырыу
ОБОСОБИТЬСЯ сов. 1. айырылыу, айырылып (бүленеп) бөтөү; хозяйства обособились друг от друга хужалыҡтар бер-береһенән айырылды 2. (замкнуться в себе) бикләнеү, бикләнеп (үҙ алдына, аралашмай) йәшәү 3. грам. айырымланыу
ОБОСОБЛЕНИЕ с см. обособить, обособиться
ОБОСОБЛЕННОСТЬ ж айырымлыҡ, айырымланғанлыҡ, айырымланған булыу, бүленеү; национальная обособленность милли айырымланғанлыҡ; сословная обособленность ҡатламдарға бүленгәнлек
ОБОСОБЛЕННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от обособить 2. прил. айырым, үҙенә башҡа (айырым); обособленное поселение айырым ултырған ауыл; обособленная комната айырым бүлмә 3. прил.; грам. айырымланған; обособленные члены предложения һөйләмдең айырымланған киҫәктәре
ОБОСОБЛЯТЬ несов. см. обособить
ОБОСОБЛЯТЬСЯ несов. 1. см. обособиться 2. страд. от обособлять
ОБОСТРЕНИЕ с см. обострить, обостриться; обострение болезни сирҙең көсәйеүе (аҙыуы); обострение положения хәлдең киҫ-кенләшеүе
ОБОСТРЁННОСТЬ ж 1. үткерлек, һиҙгерлек, көсәйгәнлек, ташып тороу, артыҡ үткер (һиҙгер, көсәйгән) булыу; обострённость слуха ишетеү һәләтенең үткерлеге (яҡшы ишетец); обострённость чувств тойғо-хистәрҙең ташып тороуы 2. ҡырҡыулашыу, киҫкенләшеү, ҡырҡыу (киҫкен) булыу; обострённость отношений мөнәсәбәттәрҙең киҫкенлеге
ОБОСТРЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от обострить 2. прил. (о чертах лица) ослайған, ослайып сығып торған; обострённые скулы ослайып сығып торған яңаҡ 3. прил. һиҙгер; обострённый слух һиҙгер ҡолаҡ 4. прил. ҡырҡыу, киҫкенләшкән; обострённые отношения ҡырҡыу мөнәсәбәттәр
ОБОСТРИТЬ сов. что 1. көсәйтеү, һиҙгер-ләтеү, үткерләндереү, һиҙгерләндереү; обострить желание теләкте көсәйтеү; обострить зрение күреү һәләтен үткерләндереү; обострить боль ауыртыуҙы көсәйтеү 2. киҫкенләштереү,
726
йылға бөгөлдәре; лестница с двумя оборотами ике бөгөмлө баҫҡыс; оборот печи мейестең бөгөмө 4. йүнәлеш, төҫ; принять нежелательный оборот теләмәгән йүнәлеш алыу 5. икенсе (артҡы, теге) яҡ; сделать надпись на обороте икенсе яғына яҙып ҡуйыу 6. (словесное выражение ) әйтелеш, әйтем; причастный оборот грам. сифат ҡылым әйтеме; газетные обороты речи телмәрҙең гәзиткә хас әйтелештәре ♦ брать (взять) в оборот буйһондороп эшләтеү, эшләргә мәжбүр итеү
ОБОРОТЕНЬ м; фольк. әүермән, шайтан, ен, албаҫты
ОБОРОТИСТОСТЬ ж; разг. см. оборотливость
ОБОРОТИСТЫЙ, -ая, -ое разг. см. оборотливый
ОБОРОТЛИВОСТЬ ж; разг. етеҙлек, өлгөрлөк, сослоҡ, осҡорлоҡ; проявить оборотливость өлгөрлөк күрһәтеү
ОБОРОТЛИВЫЙ, -ая, -ое разг. етеҙ, өлгөр, сос, осҡор; оборотливый предприниматель өлгөр эшҡыуар
ОБОРОТНЫЙ, -ая, -ое 1. әйләнештәге; оборотные средства әйләнештәге аҡсалар 2. икенсе (артҡы, тиҫкәре, кире) яҡ; оборотная сторона листа биттең икенсе яғы; оборотная сторона ткани туҡыманың тиҫкәре яғы ♦ оборотная сторона чего-л. берәй нәмәнец икенсе (кире, насар) яғы (ҡылығы, сифаты); оборотная сторона медали эштең кире (насар) яғы
ОБОРУДОВАНИЕ с 1. см. оборудовать 2. йыһаз, ҡорамал; получить новое оборудование яңы ҡорамал алыу; буровое оборудование ер быраулау ҡорамалдары
ОБОРУДОВАТЬ сов., несов. что йыһазлау, йыһазландырыу, ҡорамалдар ҡуйыу; оборудовать мастерскую оҫтахана йыһазландырыу; оборудовать площадку для игр уйын майҙансығын йыһазландырыу
ОБОСАБЛИВАТЬ несов. см. обособить
ОБОСАБЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. обо-
собиться 2. страд. от обосабливать
ОБОСНОВАНИЕ с 1. см. обосновать; обос-
нование своих взглядов үҙ ҡараштарыңды дәлилләү 2. (основание) нигеҙ, дәлил; научные обоснования ғилми нигеҙҙәр
ОБОСНОВАННОСТЬ ж нигеҙле (дәлилле) булыу, нигеҙлелек; обоснованность решения ҡарарҙың нигеҙлелеге
ОБОСНОВАННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от обосновать 2. прил. нигеҙле; обоснованное заключение нигеҙле һығымта; обоснованное требование нигеҙле талап
ОБОСНОВАТЬ сов. что нигеҙләү, дәлилләү, дәлил килтереү; обосновать свою позицию үҙ ҡарашыңды нигеҙләү
ОБОСНОВАТЬСЯ сов.; разг. нигеҙләнеү, төпләнеү, урынлашыу; обосноваться в деревне ауылда төпләнеү
ОБОСНОВЫВАТЬ несов. см. обосновать
ОБОСНОВЫВАТЬСЯ несов. 1. см. обосноваться 2. страд. от обосновывать
ОБОСОБИТЬ сов. 1. кого-что айырыу, айырып ҡуйыу (алыу), бүлеп ҡуйыу; обособить участок участканы айырып ҡуйыу 2. что; грам. айырыу; обособить приложение өҫтәлмәлекте (өтөр менән) айырыу
ОБОСОБИТЬСЯ сов. 1. айырылыу, айырылып (бүленеп) бөтөү; хозяйства обособились друг от друга хужалыҡтар бер-береһенән айырылды 2. (замкнуться в себе) бикләнеү, бикләнеп (үҙ алдына, аралашмай) йәшәү 3. грам. айырымланыу
ОБОСОБЛЕНИЕ с см. обособить, обособиться
ОБОСОБЛЕННОСТЬ ж айырымлыҡ, айырымланғанлыҡ, айырымланған булыу, бүленеү; национальная обособленность милли айырымланғанлыҡ; сословная обособленность ҡатламдарға бүленгәнлек
ОБОСОБЛЕННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от обособить 2. прил. айырым, үҙенә башҡа (айырым); обособленное поселение айырым ултырған ауыл; обособленная комната айырым бүлмә 3. прил.; грам. айырымланған; обособленные члены предложения һөйләмдең айырымланған киҫәктәре
ОБОСОБЛЯТЬ несов. см. обособить
ОБОСОБЛЯТЬСЯ несов. 1. см. обособиться 2. страд. от обособлять
ОБОСТРЕНИЕ с см. обострить, обостриться; обострение болезни сирҙең көсәйеүе (аҙыуы); обострение положения хәлдең киҫ-кенләшеүе
ОБОСТРЁННОСТЬ ж 1. үткерлек, һиҙгерлек, көсәйгәнлек, ташып тороу, артыҡ үткер (һиҙгер, көсәйгән) булыу; обострённость слуха ишетеү һәләтенең үткерлеге (яҡшы ишетец); обострённость чувств тойғо-хистәрҙең ташып тороуы 2. ҡырҡыулашыу, киҫкенләшеү, ҡырҡыу (киҫкен) булыу; обострённость отношений мөнәсәбәттәрҙең киҫкенлеге
ОБОСТРЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от обострить 2. прил. (о чертах лица) ослайған, ослайып сығып торған; обострённые скулы ослайып сығып торған яңаҡ 3. прил. һиҙгер; обострённый слух һиҙгер ҡолаҡ 4. прил. ҡырҡыу, киҫкенләшкән; обострённые отношения ҡырҡыу мөнәсәбәттәр
ОБОСТРИТЬ сов. что 1. көсәйтеү, һиҙгер-ләтеү, үткерләндереү, һиҙгерләндереү; обострить желание теләкте көсәйтеү; обострить зрение күреү һәләтен үткерләндереү; обострить боль ауыртыуҙы көсәйтеү 2. киҫкенләштереү,
726