Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. I том. 773 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ОСЫПАТЬСЯ
ОСТРОУГОЛЬНИК м; мат. ҡыҫынҡы мөйөш
ОСТРОУГОЛЬНЫЙ, -ая, -ое мат. ҡыҫынҡы мөйөшлө; остроугольный треугольник ҡыҫынҡы мөйөшлө өсмөйөш
ОСТРОУМИЕ с тапҡырлыҡ, үткер аҡыллылыҡ
ОСТРОУМНИЧАТЬ несов.; разг. үткер аҡыллы булып күренергә тырышыу, тапҡырлыҡ күрһәтергә маташыу
ОСТРОУМНЫЙ, -ая, -ое үткер аҡыллы, тапҡыр, йор, зирәк; остроумный человек зирәк кеше
ОСТРОУХИЙ, -ая, -ое осло ҡолаҡлы
Острый, -ая, -ое 1. үткер, осло; острый нож үткер бысаҡ; острые камни осло таштар 2. осло, осло башлы; острый нос лодки кәмәнең осло мороно 3. перен. үткер, тапҡыр, зирәк; острый ум зирәк аҡыл; острый взгляд үткер ҡараш 4. перен. зәһәрле, сәнскеле, әсе, үткер; острое слово үткер һүҙ; острый язык әсе тел 5. перен. әсе, ҡырҡыу, үтә, ныҡ, көслө; острый перец әсе борос 6. перен. көслө, ҡаты, киҫкен; острая боль ҡаты ауыртыу 7. перен. киҫкен, көсөргәнешле; острое положение көсөргәнешле хәл ♦ острый угол мат. ҡыҫынҡы мөйөш; острый язык у кого; острый (остёр) на язык кто әсе телле, әрем телле
ОСТРЯК м; разг. үткер телле, тапҡыр (йор) һүҙле (кеше)
ОСТУДИТЬ сов. что һыуытыу; остудить чай сәйҙе һыуытыу
остужАть несов. см. остудить
ОСТУПАТЬСЯ несов. см. оступиться
ОСТУПИТЬСЯ сов. 1. (неудачно ступить) яҙа (яңылыш) баҫыу 2. перен., разг. (совершить ошибку) яңылышыу, хата яһау
ОСТЫВАТЬ несов. см. остыть
ОСТЫТЬ и ОСТЫНУТЬ сов. 1. һыуыныу, һыуыу; чай остыл сәй һыуынған 2. перен. һыуыныу, һүрелеү, баҫылыу; чувства остыли тойғолар һүрелде
ОСТЬ ж 1. бот. ҡылсыҡ 2. собир. (в шерсти животного) ҡыл, шырт
ОСУДИТЬ сов. 1. кого; юр. ғәйепләү, ғәйепләп хөкөм итеү 2. кого-что шелтәләү, яманлау, ғәйепләү; осудить дурной поступок насар ҡылыҡты ғәйепләү 3. на что и с неопр.; перен. (обречь на что-л.) дусар итеү
ОСУЖДАТЬ несов. см. осудить
ОСУЖДЕНИЕ с 1. юр. хөкөм итеү, ғәйепләү ҡарары сығарыу 2. (порицание) шелтә, хурлыҡ мөһөрө баҫыу, ғәйепләү
ОСУЖДЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от осудить 2. в знач. сущ. осуждённый м и осуждённая ж хөкөм ителеүсе, хөкөм ителгән (кеше)
ОСУНУТЬСЯ сов. (бик ныҡ) ябығыу, һурылыу, тартылыу
ОСУШАТЬ несов. см. осушить осушЕние с см. осушить 1 — осушать 1; осушение болот һаҙлыҡтарҙы киптереү
ОСУШИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое киптереү ...ы, ҡоротоу ...ы; осушительные работы киптереү эштәре
ОСУШИТЬ сов. что 1. киптереү, ҡоротоу; осушить болото һаҙлыҡ киптереү 2. (выпить содержимое чего-л.) эсеп бөтөрөү, бөткәнсе эсеү ♦ осушить глаза илауҙан туҡтау; осушить слёзы кому, чьи йыуатыу
ОСУШКА ж см. осушить 1
ОСУЩЕСТВИМОСТЬ ж тормошҡа (ғәмәлгә, бойомға, эшкә) ашырырлыҡ булыу, үтәлерлек булыу
ОСУЩЕСТВИМЫЙ, -ая, -ое тормошҡа (ғәмәлгә, бойомға, эшкә) ашырырлыҡ, үтәлерлек; осуществимое желание тормошҡа ашырырлыҡ теләк
ОСУЩЕСТВИТЬ сов. что тормошҡа (бойомға) ашырыу, үтәү; осуществить культурную революцию мәҙәни революцияны тормошҡа ашырыу
ОСУЩЕСТВИТЬСЯ сов. тормошҡа (бойомға, ғәмәлгә, эшкә) ашыу, үтәлеү; мечта осуществилась хыял тормошҡа ашты
ОСУЩЕСТВЛЕНИЕ с см. осуществить — осуществлять, осуществиться; осуществление генерального плана генераль пландың тормошҡа ашырылыуы
ОСУЩЕСТВЛЯТЬ несов. см. осуществить
ОСУЩЕСТВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. осуществиться 2. страд. от осуществлять
ОСЦИЛЛОГРАММА ж; спец. осциллограмма
ОСЦИЛЛОГРАФ м; физ. осциллограф (техникала , медицинала һ. б. электрик процестарҙы кцҙәтец һәм яҙыу приборы); электромагнитный осциллограф электромагнитлы осциллограф
ОСЧАСТЛИВИТЬ сов. кого-что бәхетле итеү
ОСЧАСТЛИВЛИВАТЬ несов. см. осчастливить
ОСЫПАТЬ сов. 1. кого-что (посыпать со всех сторон чем-л.) һибеү, һибеп сығыу 2. кого-что (сплошь покрыть) күмеү, ҡаплау, һибелеү; осыпать украшения бриллиантами биҙәүестәргә гәүһәр (таштар) һибеү (һибеп эшләү); небо осыпано звёздами күктә йондоҙҙар һибелгән 3. чем; перен. күмеү, күмеп ташлау; осыпать подарками бүләккә күмеү 4. что ҡойоу; деревья осыпали свои листья ағастар япрағын ҡойҙо 5. что (развалить что-л. сыпучее) таратыу; осыпать кучу песка ҡом өйөмөн таратыу
ОСЫПАТЬ несов. см. осыпать
ОСЫПАТЬСЯ сов. 1. (обвалиться) емерелеү, ишелеү, емерелеп (ишелеп) төшөү; штукатурка осыпалась штукатурка емерелеп төштө 2. (опасть) ҡойолоу, ҡубыу, ҡубып (ҡойолоп) төшөү; лепестки осыпались таж япраҡтары
773
ОСТРОУГОЛЬНИК м; мат. ҡыҫынҡы мөйөш
ОСТРОУГОЛЬНЫЙ, -ая, -ое мат. ҡыҫынҡы мөйөшлө; остроугольный треугольник ҡыҫынҡы мөйөшлө өсмөйөш
ОСТРОУМИЕ с тапҡырлыҡ, үткер аҡыллылыҡ
ОСТРОУМНИЧАТЬ несов.; разг. үткер аҡыллы булып күренергә тырышыу, тапҡырлыҡ күрһәтергә маташыу
ОСТРОУМНЫЙ, -ая, -ое үткер аҡыллы, тапҡыр, йор, зирәк; остроумный человек зирәк кеше
ОСТРОУХИЙ, -ая, -ое осло ҡолаҡлы
Острый, -ая, -ое 1. үткер, осло; острый нож үткер бысаҡ; острые камни осло таштар 2. осло, осло башлы; острый нос лодки кәмәнең осло мороно 3. перен. үткер, тапҡыр, зирәк; острый ум зирәк аҡыл; острый взгляд үткер ҡараш 4. перен. зәһәрле, сәнскеле, әсе, үткер; острое слово үткер һүҙ; острый язык әсе тел 5. перен. әсе, ҡырҡыу, үтә, ныҡ, көслө; острый перец әсе борос 6. перен. көслө, ҡаты, киҫкен; острая боль ҡаты ауыртыу 7. перен. киҫкен, көсөргәнешле; острое положение көсөргәнешле хәл ♦ острый угол мат. ҡыҫынҡы мөйөш; острый язык у кого; острый (остёр) на язык кто әсе телле, әрем телле
ОСТРЯК м; разг. үткер телле, тапҡыр (йор) һүҙле (кеше)
ОСТУДИТЬ сов. что һыуытыу; остудить чай сәйҙе һыуытыу
остужАть несов. см. остудить
ОСТУПАТЬСЯ несов. см. оступиться
ОСТУПИТЬСЯ сов. 1. (неудачно ступить) яҙа (яңылыш) баҫыу 2. перен., разг. (совершить ошибку) яңылышыу, хата яһау
ОСТЫВАТЬ несов. см. остыть
ОСТЫТЬ и ОСТЫНУТЬ сов. 1. һыуыныу, һыуыу; чай остыл сәй һыуынған 2. перен. һыуыныу, һүрелеү, баҫылыу; чувства остыли тойғолар һүрелде
ОСТЬ ж 1. бот. ҡылсыҡ 2. собир. (в шерсти животного) ҡыл, шырт
ОСУДИТЬ сов. 1. кого; юр. ғәйепләү, ғәйепләп хөкөм итеү 2. кого-что шелтәләү, яманлау, ғәйепләү; осудить дурной поступок насар ҡылыҡты ғәйепләү 3. на что и с неопр.; перен. (обречь на что-л.) дусар итеү
ОСУЖДАТЬ несов. см. осудить
ОСУЖДЕНИЕ с 1. юр. хөкөм итеү, ғәйепләү ҡарары сығарыу 2. (порицание) шелтә, хурлыҡ мөһөрө баҫыу, ғәйепләү
ОСУЖДЁННЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от осудить 2. в знач. сущ. осуждённый м и осуждённая ж хөкөм ителеүсе, хөкөм ителгән (кеше)
ОСУНУТЬСЯ сов. (бик ныҡ) ябығыу, һурылыу, тартылыу
ОСУШАТЬ несов. см. осушить осушЕние с см. осушить 1 — осушать 1; осушение болот һаҙлыҡтарҙы киптереү
ОСУШИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое киптереү ...ы, ҡоротоу ...ы; осушительные работы киптереү эштәре
ОСУШИТЬ сов. что 1. киптереү, ҡоротоу; осушить болото һаҙлыҡ киптереү 2. (выпить содержимое чего-л.) эсеп бөтөрөү, бөткәнсе эсеү ♦ осушить глаза илауҙан туҡтау; осушить слёзы кому, чьи йыуатыу
ОСУШКА ж см. осушить 1
ОСУЩЕСТВИМОСТЬ ж тормошҡа (ғәмәлгә, бойомға, эшкә) ашырырлыҡ булыу, үтәлерлек булыу
ОСУЩЕСТВИМЫЙ, -ая, -ое тормошҡа (ғәмәлгә, бойомға, эшкә) ашырырлыҡ, үтәлерлек; осуществимое желание тормошҡа ашырырлыҡ теләк
ОСУЩЕСТВИТЬ сов. что тормошҡа (бойомға) ашырыу, үтәү; осуществить культурную революцию мәҙәни революцияны тормошҡа ашырыу
ОСУЩЕСТВИТЬСЯ сов. тормошҡа (бойомға, ғәмәлгә, эшкә) ашыу, үтәлеү; мечта осуществилась хыял тормошҡа ашты
ОСУЩЕСТВЛЕНИЕ с см. осуществить — осуществлять, осуществиться; осуществление генерального плана генераль пландың тормошҡа ашырылыуы
ОСУЩЕСТВЛЯТЬ несов. см. осуществить
ОСУЩЕСТВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. осуществиться 2. страд. от осуществлять
ОСЦИЛЛОГРАММА ж; спец. осциллограмма
ОСЦИЛЛОГРАФ м; физ. осциллограф (техникала , медицинала һ. б. электрик процестарҙы кцҙәтец һәм яҙыу приборы); электромагнитный осциллограф электромагнитлы осциллограф
ОСЧАСТЛИВИТЬ сов. кого-что бәхетле итеү
ОСЧАСТЛИВЛИВАТЬ несов. см. осчастливить
ОСЫПАТЬ сов. 1. кого-что (посыпать со всех сторон чем-л.) һибеү, һибеп сығыу 2. кого-что (сплошь покрыть) күмеү, ҡаплау, һибелеү; осыпать украшения бриллиантами биҙәүестәргә гәүһәр (таштар) һибеү (һибеп эшләү); небо осыпано звёздами күктә йондоҙҙар һибелгән 3. чем; перен. күмеү, күмеп ташлау; осыпать подарками бүләккә күмеү 4. что ҡойоу; деревья осыпали свои листья ағастар япрағын ҡойҙо 5. что (развалить что-л. сыпучее) таратыу; осыпать кучу песка ҡом өйөмөн таратыу
ОСЫПАТЬ несов. см. осыпать
ОСЫПАТЬСЯ сов. 1. (обвалиться) емерелеү, ишелеү, емерелеп (ишелеп) төшөү; штукатурка осыпалась штукатурка емерелеп төштө 2. (опасть) ҡойолоу, ҡубыу, ҡубып (ҡойолоп) төшөү; лепестки осыпались таж япраҡтары
773