Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 195 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
тылок и т.п.) бөкө, тығын; деревянная пробка ағас тығын; пробка радиатора радиатор тығыны 3. эл. һаҡлағыс, пробка; пробки перегорели пробкалар янды 4. перен., разг. (скопление ко-го-чего-л.) тығын, тығылыш; на улице образовалась пробка урамда тығылыш барлыҡҡа килде
ПРОБКОВЫЙ, -ая, -ое кигермәк, мәшкә, күшкә, кигермәктән (мәшкәнән, күшкәнән) эшләнгән, пробка; пробковый шлем пробка шлем; пробковый пояс кигермәктән эшләнгән билбау (һыуға төшкәндә кейелә) ♦ пробковый дуб бөкө имәне (ҡабығынан бөкө эшләнә торған мәцге йәшел ағас)
ПРОБЛЕМА ж проблема, мәсьәлә; проблемы воспитания тәрбиә мәсьәләләре; решить проблему мәсьәләне хәл итеү
ПРОБЛЕМАТИКА ж проблемалар, проблематика
ПРОБЛЕМАТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. (предположительный ) хәл ителмәгән, уйланылмаған, проблематик 2. (маловероятный) шикле, икеле, ышанысһыҙ
ПРОБЛЕМАТИЧНОСТЬ ж 1. (предположительность ) проблемалылыҡ, хәл ителмәгәнлек 2. (маловероятность) шиклелек, ышанысһыҙлыҡ
ПРОБЛЕМАТИЧНЫЙ, -ая, -ое см. проблематический
ПРОБЛЕМНЫЙ, -ая, -ое проблемалы, проблемалар) ҡуйылған; проблемная статья проблема ҡуйылған мәҡәлә
ПРОБЛЕСК м 1. ялтылдау, сатҡы; проблески света яҡтылыҡ сатҡыһы 2. обычно мн. проблески; перен. осҡон, билдә, сағылыш, сатҡы; проблески надежды өмөт сатҡылары
ПРОБЛЕСКИВАТЬ и ПРОБЛЁСКИВАТЬ несов. см. проблеснуть
ПРОБЛЕСНУТЬ сов.; прям., перен. ялтырап китеү, ялт итеп ҡалыу
ПРОБЛУЖДАТЬ сов. аҙашып йөрөү
ПРОБНИК: пробник напряжения физ. көсөргәнеш индикаторы (прибор)
ПРОБНЫЙ, -ая, -ое 1. проба ...ы, һынау ...ы, пробаға алынған; пробная партия товара тауарҙың проба партияһы; пробная работа һынау эше 2. (с клеймом пробы) пробалы, пробаһы күрһәтелгән; пробное серебро пробалы көмөш ♦ пробный камень һынау ташы (һынар өсөн эшләнгән эш, хәл-ваҡиға һ. б.)
ПРОБОВАТЬ несов. 1. кого-что (испытывать ) һынау, һынап (тикшереп, самалап) ҡарау; пробовать свои силы үҙ көсөңдө һынап ҡарау 2. (отведывать) тәмләү, тәмләп (ашап, ҡабып, татып) ҡарау, ауыҙ итеү; давать пробовать ауыҙ иттереү; пробовать мёд балды тәмләп ҡарау 3. с неопр. (пытаться сделать) тырышыу, тырышып ҡарау, эшләп ҡарау, маташыу; пробовать выяснить асыҡларға тырышыу
ПРОБУДИТЬ
ПРОБОДАТЬ сов. һөҙөп тишеү, ярыу
ПРОБОДЕНИЕ с; мед. тишелеү, тишелеп сығыу
пробОина ж тишек, ярыҡ, уйым; пробоина от снаряда туп йәҙрәһенең тишеге
ПРОБОЙ м 1. см. пробить — пробивать 1; 2. (дужка для навешивания замка) күгән ҡаптырмаһы, элгес (келә) ҡаптырмаһы, күгән (элгес) ҡолағы (кцгәнде беркетец тимере) 3. эл. тишеү (электр көсөргәнеше тәьҫирендә изоляция тишелец йәки ватылыу)
ПРОБОЙНИК м тишкес (инструмент)
ПРОБОЛЕТЬ I сов. ауырып алыу, күпмелер ауырып ятыу; она проболела пару дней ул берике көн ауырып алды
ПРОБОЛЕТЬ II сов. (о части тела) һыҙлау, ауыртып тороу; рука проболела месяц ҡул ай буйы һыҙланы
ПРОБОЛТАТЬ сов.; разг. 1. һөйләшеү, лаҡылдап (лығырлап) ваҡыт уҙғарыу 2. что и без доп. (выболтать) һөйләп ташлау (биреү, ысҡындырыу), әйтеп һалыу; проболтать тайну серҙе һөйләп ташлау
ПРОБОЛТАТЬСЯ сов.; разг. (проговориться ) серҙе (сисеү, асыу) һөйләп ташлау (әйтеп һалыу)
пробОр м (сәс) ярып тарау; прямой пробор тура ярып тарау; косой пробор ҡыя ярып тарау
пробОрка ж 1. см. пробрать — пробирать 3; 2. разг. (выговор) шелтә
ПРОБОРМОТАТЬ сов. что и без доп. мығырлау, мығырлап ҡуйыу
ПРОБОРОНИТЬ сов. 1. что (обработать бороной) тырмалап сығыу 2. что и без доп. тырмалау, тырмалап үткәреү
ПРОБОЧНИК м; разг. шешә тығынын асҡыс, бөкө һурғыс
ПРОБРАТЬ сов. 1. кого - что; разг. (о морозе , холоде) ҡаплау, үтәнән-үтә һуғыу, үтеү; мороз пробрал до костей һыуыҡ һөйәккә үтте 2. кого; перен., разг. (выбранить) шелтәләү, шелтә биреү, бик ҡаты итеп әйтеү, быжғыртыу, кәрәген биреү 3. что; с.-х. (прополоть) утау, утап сығыу ♦ пробрать с песочком (песком) см. пробрать 2
ПРОБРАТЬСЯ сов. 1. (пройти с трудом) саҡ-саҡ үтеү, ауырлыҡ менән үтеү (йырып сығыу); пробраться через толпу халыҡ араһынан саҡ-саҡ үтеү 2. (пройти незаметно) йәшеренеп үтеү, боҫоп (ҡасып) үтеү; пробраться в комнату через окно бүлмәгә тәҙрә аша йәшеренеп инеү
ПРОБРОДИТЬ сов. ҡыҙырып йөрөү, (ваҡытты) йөрөп уҙғарыу
ПРОБУДИТЬ сов.; высок. 1. кого-что (разбудить ) уятыу, йоҡонан торғоҙоу 2. кого-что; перен. (сделать деятельным) уятыу, хәрәкәткә килтереү, дәртләндереү 3. что; перен. (возбу-195
7*
ПРОБКОВЫЙ, -ая, -ое кигермәк, мәшкә, күшкә, кигермәктән (мәшкәнән, күшкәнән) эшләнгән, пробка; пробковый шлем пробка шлем; пробковый пояс кигермәктән эшләнгән билбау (һыуға төшкәндә кейелә) ♦ пробковый дуб бөкө имәне (ҡабығынан бөкө эшләнә торған мәцге йәшел ағас)
ПРОБЛЕМА ж проблема, мәсьәлә; проблемы воспитания тәрбиә мәсьәләләре; решить проблему мәсьәләне хәл итеү
ПРОБЛЕМАТИКА ж проблемалар, проблематика
ПРОБЛЕМАТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. (предположительный ) хәл ителмәгән, уйланылмаған, проблематик 2. (маловероятный) шикле, икеле, ышанысһыҙ
ПРОБЛЕМАТИЧНОСТЬ ж 1. (предположительность ) проблемалылыҡ, хәл ителмәгәнлек 2. (маловероятность) шиклелек, ышанысһыҙлыҡ
ПРОБЛЕМАТИЧНЫЙ, -ая, -ое см. проблематический
ПРОБЛЕМНЫЙ, -ая, -ое проблемалы, проблемалар) ҡуйылған; проблемная статья проблема ҡуйылған мәҡәлә
ПРОБЛЕСК м 1. ялтылдау, сатҡы; проблески света яҡтылыҡ сатҡыһы 2. обычно мн. проблески; перен. осҡон, билдә, сағылыш, сатҡы; проблески надежды өмөт сатҡылары
ПРОБЛЕСКИВАТЬ и ПРОБЛЁСКИВАТЬ несов. см. проблеснуть
ПРОБЛЕСНУТЬ сов.; прям., перен. ялтырап китеү, ялт итеп ҡалыу
ПРОБЛУЖДАТЬ сов. аҙашып йөрөү
ПРОБНИК: пробник напряжения физ. көсөргәнеш индикаторы (прибор)
ПРОБНЫЙ, -ая, -ое 1. проба ...ы, һынау ...ы, пробаға алынған; пробная партия товара тауарҙың проба партияһы; пробная работа һынау эше 2. (с клеймом пробы) пробалы, пробаһы күрһәтелгән; пробное серебро пробалы көмөш ♦ пробный камень һынау ташы (һынар өсөн эшләнгән эш, хәл-ваҡиға һ. б.)
ПРОБОВАТЬ несов. 1. кого-что (испытывать ) һынау, һынап (тикшереп, самалап) ҡарау; пробовать свои силы үҙ көсөңдө һынап ҡарау 2. (отведывать) тәмләү, тәмләп (ашап, ҡабып, татып) ҡарау, ауыҙ итеү; давать пробовать ауыҙ иттереү; пробовать мёд балды тәмләп ҡарау 3. с неопр. (пытаться сделать) тырышыу, тырышып ҡарау, эшләп ҡарау, маташыу; пробовать выяснить асыҡларға тырышыу
ПРОБУДИТЬ
ПРОБОДАТЬ сов. һөҙөп тишеү, ярыу
ПРОБОДЕНИЕ с; мед. тишелеү, тишелеп сығыу
пробОина ж тишек, ярыҡ, уйым; пробоина от снаряда туп йәҙрәһенең тишеге
ПРОБОЙ м 1. см. пробить — пробивать 1; 2. (дужка для навешивания замка) күгән ҡаптырмаһы, элгес (келә) ҡаптырмаһы, күгән (элгес) ҡолағы (кцгәнде беркетец тимере) 3. эл. тишеү (электр көсөргәнеше тәьҫирендә изоляция тишелец йәки ватылыу)
ПРОБОЙНИК м тишкес (инструмент)
ПРОБОЛЕТЬ I сов. ауырып алыу, күпмелер ауырып ятыу; она проболела пару дней ул берике көн ауырып алды
ПРОБОЛЕТЬ II сов. (о части тела) һыҙлау, ауыртып тороу; рука проболела месяц ҡул ай буйы һыҙланы
ПРОБОЛТАТЬ сов.; разг. 1. һөйләшеү, лаҡылдап (лығырлап) ваҡыт уҙғарыу 2. что и без доп. (выболтать) һөйләп ташлау (биреү, ысҡындырыу), әйтеп һалыу; проболтать тайну серҙе һөйләп ташлау
ПРОБОЛТАТЬСЯ сов.; разг. (проговориться ) серҙе (сисеү, асыу) һөйләп ташлау (әйтеп һалыу)
пробОр м (сәс) ярып тарау; прямой пробор тура ярып тарау; косой пробор ҡыя ярып тарау
пробОрка ж 1. см. пробрать — пробирать 3; 2. разг. (выговор) шелтә
ПРОБОРМОТАТЬ сов. что и без доп. мығырлау, мығырлап ҡуйыу
ПРОБОРОНИТЬ сов. 1. что (обработать бороной) тырмалап сығыу 2. что и без доп. тырмалау, тырмалап үткәреү
ПРОБОЧНИК м; разг. шешә тығынын асҡыс, бөкө һурғыс
ПРОБРАТЬ сов. 1. кого - что; разг. (о морозе , холоде) ҡаплау, үтәнән-үтә һуғыу, үтеү; мороз пробрал до костей һыуыҡ һөйәккә үтте 2. кого; перен., разг. (выбранить) шелтәләү, шелтә биреү, бик ҡаты итеп әйтеү, быжғыртыу, кәрәген биреү 3. что; с.-х. (прополоть) утау, утап сығыу ♦ пробрать с песочком (песком) см. пробрать 2
ПРОБРАТЬСЯ сов. 1. (пройти с трудом) саҡ-саҡ үтеү, ауырлыҡ менән үтеү (йырып сығыу); пробраться через толпу халыҡ араһынан саҡ-саҡ үтеү 2. (пройти незаметно) йәшеренеп үтеү, боҫоп (ҡасып) үтеү; пробраться в комнату через окно бүлмәгә тәҙрә аша йәшеренеп инеү
ПРОБРОДИТЬ сов. ҡыҙырып йөрөү, (ваҡытты) йөрөп уҙғарыу
ПРОБУДИТЬ сов.; высок. 1. кого-что (разбудить ) уятыу, йоҡонан торғоҙоу 2. кого-что; перен. (сделать деятельным) уятыу, хәрәкәткә килтереү, дәртләндереү 3. что; перен. (возбу-195
7*