Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 201 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ПРОДЕРЖАТЬСЯ
прогудеть сов. гөрөлдәү, гөрләү, гудок ҡысҡырыу
прогул м прогул, эшкә сыҡмау (килмәү); не допускать прогулов прогулға юл ҡуймау
ПРОГУЛИВАТЬ несов. 1. см. прогулять 2. кого; перен. (водить гулять) йөрөтөү, йөрөтөп килтереү; прогуливать медленным шагом аҡрын ғына йөрөтөү
ПРОГУЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. прогуляться 2. страд. от прогуливать
ПРОГУЛКА ж прогулка, ял итеп йөрөү, саф һауала йөрөп килеү, күңел асырға сығыу; загородная прогулка ҡала ситенә күңел асырға сығыу; совершать прогулку ял итеп йөрөп килеү
ПРОГУЛЬЩИК м и ПРОГУЛЬЩИЦА ж прогулсы, эшкә сыҡмаусы (килмәүсе), эш ҡалдырып йөрөүсе
ПРОГУЛЯТЬ сов. 1. (пробыть на прогулке) саф һауала (прогулкала) йөрөү (булыу, йөрөп ҡайтыу) 2. что и без доп.; разг. (пропустить) йөрөп буш ҡалыу, килмәй ҡалыу, йөрөп тороп ҡалыу; прогулять обед йөрөп төшкө аштан буш ҡалыу 3. что и без доп. (совершить прогул) - ға/-гә сыҡмау (бармау, бармай ҡалыу, килмәй ҡалыу); прогулять занятия уҡырға бармай йөрөү 4. что; прост. (промотать) типтереп (аҡса) туҙҙырыу, туҙҙырып бөтөрөү
ПРОГУЛЯТЬСЯ сов. (сығып) йөрөү, саф һауала (прогулкала) йөрөү (йөрөп килеү), күңел асып йөрөү; прогуляться после еды аш һеңдереп йөрөп килеү
ПРОДАВАТЬ несов. см. продать
ПРОДАВАТЬСЯ несов. 1. см. продаться 2. страд. от продавать
ПРОДАВЕЦ м и ПРОДАВЩИЦА ж һатыусы; работать продавцом һатыусы булып эшләү
ПРОДАВИТЬ сов. что ҡыҫып (баҫып, бөгөп, һығып) ватыу (емереү, эйеү)
ПРОДАВИТЬСЯ сов. бөгөлөү, һығылыу, ватылыу, емерелеү, эйелеү
ПРОДАВЛИВАТЬ несов. см. продавить
ПРОДАВЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. продавиться 2. страд. от продавливать
ПРОДАЖА ж 1. см. продать — продавать 1; продажа имущества мөлкәтте һатыу; встречная продажа эк. ҡаршы һатыу 2. (торговля) һатыу, һатыу итеү, һатылыу, һатлыҡ; назначенный для продажи һатыуға тәғәйенләнгән; приготовить для продажи һатыуға әҙерләү; быть в продаже һатыуҙа булыу
ПРОДАЖНОСТЬ ж һатылыусанлыҡ, һатылыу
ПРОДАЖНЫЙ, -ая, -ое 1. һатыу ...ы, һатылыу ...ы; продажная цена һатыу хаҡы 2. (предназначенный для продажи) һатыла торған 3. һатлыҡ, хаин; продажная душа һатлыҡ йән
ПРОДАЛБЛИВАТЬ несов. см. продолбить
ПРОДАТЬ сов. кого-что 1. һатып ебәреү, һатыу, атҡарыу; продать корову һыйыр һатыу;
продать вещи әйберҙәрҙе атҡарыу 2. (предать) хыянат итеү, һатыу
ПРОДАТЬСЯ сов. разг. (совершить предательство ) һатылыу, дошман яғына сығыу, хыянат итеү; продаться врагу дошманға һатылыу
ПРОДВИГАТЬ несов. см. продвинуть
ПРОДВИГАТЬСЯ несов. 1. см. продвинуться 2. страд. от продвигать
ПРОДВИЖЕнИе с см. продвинуть — продвигать, продвинуться — продвигаться; продвижение по склону горы тау итәге буйлап барыу; продвижение по службе эш буйынса үрләү
ПРОДВИНУТЬ сов. 1. что күсереү, этәреү, шыуҙырыу, яҡынайтыу; продвинуть сундук к двери һандыҡты ишеккә табан шыуҙырыу 2. кого-что (направить куда-л.) ебәреү, күсереү; продвинуть полк к передовой линии полкты алғы һыҙыҡҡа ебәреү 3. что; перен., разг. ҡуҙғатыу, алға ебәреү, алға һөрөү; продвинуть дело эште алға ебәреү 4. кого (выдвинуть) күтәреү, үрләтеү; продвинуть по службе хеҙмәт буйынса күтәреү
ПРОДВИНУТЬСЯ сов. 1. (пройти вперёд) (алға) барыу (китеү, күсеү); продвинуться на несколько километров бер нисә километрға алға китеү 2. перен., разг. алға китеү, алға барыу; дело продвинулось эш алға китте 3. (выдвинуться ) күтәрелеү, үрләү; продвинуться по службе хеҙмәт буйынса күтәрелеү
ПРОДЕВАТЬ несов. см. продеть
ПРОДЕВАТЬСЯ несов. 1. см. продеться 2. страд. от продевать
ПРОДЕКЛАМИРОВАТЬ сов. что и без доп. 1. ятҡа уҡып (һөйләп) сығыу 2. (произнести напыщенно , с пафосом) пафос менән һөйләү
ПРОДЕЛАТЬ сов. 1. (сделать отверстие) уйыу, уйып эшләү (яһап ҡуйыу); проделать окошко во двор ихатаға ҡаратып тәҙрә уйыу 2. (выполнить) үтәү, эшләп бөтөрөү, эшләп ташлау 3. (совершить каверзу) мутлыҡ эшләү, хәйләләү, хитлыҡ ҡылыу, шаяртыу
продЕлка ж 1. см. проделать — проделывать 2. (шутливая выходка) мутлыҡ, хәйләле эш, хитлыҡ; совершить хитрую проделку хитлыҡ ҡылыу
ПРОДЕЛЫВАТЬ несов. см. проделать
ПРОДЕМОНСТРИРОВАТЬ сов. см. демонстрировать 2, 3; продемонстрировать единство берҙәмлек күрһәтеү; продемонстрировать фильм фильм күрһәтеү
ПРОДЁРГИВАТЬ несов. см. продёрнуть
ПРОДЕРЖАТЬ сов. кого-что; в разн. знач. тотоу, тотоп тороу; продержать окно открытым тәҙрәне асыҡ тотоу; продержать письмо у себя хатты үҙеңдә тотоу
ПРОДЕРЖАТЬСЯ сов. тора алыу, түҙеп (сыҙап) тороу, тороу
201
прогудеть сов. гөрөлдәү, гөрләү, гудок ҡысҡырыу
прогул м прогул, эшкә сыҡмау (килмәү); не допускать прогулов прогулға юл ҡуймау
ПРОГУЛИВАТЬ несов. 1. см. прогулять 2. кого; перен. (водить гулять) йөрөтөү, йөрөтөп килтереү; прогуливать медленным шагом аҡрын ғына йөрөтөү
ПРОГУЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. прогуляться 2. страд. от прогуливать
ПРОГУЛКА ж прогулка, ял итеп йөрөү, саф һауала йөрөп килеү, күңел асырға сығыу; загородная прогулка ҡала ситенә күңел асырға сығыу; совершать прогулку ял итеп йөрөп килеү
ПРОГУЛЬЩИК м и ПРОГУЛЬЩИЦА ж прогулсы, эшкә сыҡмаусы (килмәүсе), эш ҡалдырып йөрөүсе
ПРОГУЛЯТЬ сов. 1. (пробыть на прогулке) саф һауала (прогулкала) йөрөү (булыу, йөрөп ҡайтыу) 2. что и без доп.; разг. (пропустить) йөрөп буш ҡалыу, килмәй ҡалыу, йөрөп тороп ҡалыу; прогулять обед йөрөп төшкө аштан буш ҡалыу 3. что и без доп. (совершить прогул) - ға/-гә сыҡмау (бармау, бармай ҡалыу, килмәй ҡалыу); прогулять занятия уҡырға бармай йөрөү 4. что; прост. (промотать) типтереп (аҡса) туҙҙырыу, туҙҙырып бөтөрөү
ПРОГУЛЯТЬСЯ сов. (сығып) йөрөү, саф һауала (прогулкала) йөрөү (йөрөп килеү), күңел асып йөрөү; прогуляться после еды аш һеңдереп йөрөп килеү
ПРОДАВАТЬ несов. см. продать
ПРОДАВАТЬСЯ несов. 1. см. продаться 2. страд. от продавать
ПРОДАВЕЦ м и ПРОДАВЩИЦА ж һатыусы; работать продавцом һатыусы булып эшләү
ПРОДАВИТЬ сов. что ҡыҫып (баҫып, бөгөп, һығып) ватыу (емереү, эйеү)
ПРОДАВИТЬСЯ сов. бөгөлөү, һығылыу, ватылыу, емерелеү, эйелеү
ПРОДАВЛИВАТЬ несов. см. продавить
ПРОДАВЛИВАТЬСЯ несов. 1. см. продавиться 2. страд. от продавливать
ПРОДАЖА ж 1. см. продать — продавать 1; продажа имущества мөлкәтте һатыу; встречная продажа эк. ҡаршы һатыу 2. (торговля) һатыу, һатыу итеү, һатылыу, һатлыҡ; назначенный для продажи һатыуға тәғәйенләнгән; приготовить для продажи һатыуға әҙерләү; быть в продаже һатыуҙа булыу
ПРОДАЖНОСТЬ ж һатылыусанлыҡ, һатылыу
ПРОДАЖНЫЙ, -ая, -ое 1. һатыу ...ы, һатылыу ...ы; продажная цена һатыу хаҡы 2. (предназначенный для продажи) һатыла торған 3. һатлыҡ, хаин; продажная душа һатлыҡ йән
ПРОДАЛБЛИВАТЬ несов. см. продолбить
ПРОДАТЬ сов. кого-что 1. һатып ебәреү, һатыу, атҡарыу; продать корову һыйыр һатыу;
продать вещи әйберҙәрҙе атҡарыу 2. (предать) хыянат итеү, һатыу
ПРОДАТЬСЯ сов. разг. (совершить предательство ) һатылыу, дошман яғына сығыу, хыянат итеү; продаться врагу дошманға һатылыу
ПРОДВИГАТЬ несов. см. продвинуть
ПРОДВИГАТЬСЯ несов. 1. см. продвинуться 2. страд. от продвигать
ПРОДВИЖЕнИе с см. продвинуть — продвигать, продвинуться — продвигаться; продвижение по склону горы тау итәге буйлап барыу; продвижение по службе эш буйынса үрләү
ПРОДВИНУТЬ сов. 1. что күсереү, этәреү, шыуҙырыу, яҡынайтыу; продвинуть сундук к двери һандыҡты ишеккә табан шыуҙырыу 2. кого-что (направить куда-л.) ебәреү, күсереү; продвинуть полк к передовой линии полкты алғы һыҙыҡҡа ебәреү 3. что; перен., разг. ҡуҙғатыу, алға ебәреү, алға һөрөү; продвинуть дело эште алға ебәреү 4. кого (выдвинуть) күтәреү, үрләтеү; продвинуть по службе хеҙмәт буйынса күтәреү
ПРОДВИНУТЬСЯ сов. 1. (пройти вперёд) (алға) барыу (китеү, күсеү); продвинуться на несколько километров бер нисә километрға алға китеү 2. перен., разг. алға китеү, алға барыу; дело продвинулось эш алға китте 3. (выдвинуться ) күтәрелеү, үрләү; продвинуться по службе хеҙмәт буйынса күтәрелеү
ПРОДЕВАТЬ несов. см. продеть
ПРОДЕВАТЬСЯ несов. 1. см. продеться 2. страд. от продевать
ПРОДЕКЛАМИРОВАТЬ сов. что и без доп. 1. ятҡа уҡып (һөйләп) сығыу 2. (произнести напыщенно , с пафосом) пафос менән һөйләү
ПРОДЕЛАТЬ сов. 1. (сделать отверстие) уйыу, уйып эшләү (яһап ҡуйыу); проделать окошко во двор ихатаға ҡаратып тәҙрә уйыу 2. (выполнить) үтәү, эшләп бөтөрөү, эшләп ташлау 3. (совершить каверзу) мутлыҡ эшләү, хәйләләү, хитлыҡ ҡылыу, шаяртыу
продЕлка ж 1. см. проделать — проделывать 2. (шутливая выходка) мутлыҡ, хәйләле эш, хитлыҡ; совершить хитрую проделку хитлыҡ ҡылыу
ПРОДЕЛЫВАТЬ несов. см. проделать
ПРОДЕМОНСТРИРОВАТЬ сов. см. демонстрировать 2, 3; продемонстрировать единство берҙәмлек күрһәтеү; продемонстрировать фильм фильм күрһәтеү
ПРОДЁРГИВАТЬ несов. см. продёрнуть
ПРОДЕРЖАТЬ сов. кого-что; в разн. знач. тотоу, тотоп тороу; продержать окно открытым тәҙрәне асыҡ тотоу; продержать письмо у себя хатты үҙеңдә тотоу
ПРОДЕРЖАТЬСЯ сов. тора алыу, түҙеп (сыҙап) тороу, тороу
201