Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 230 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
ПРОШПАКЛЕВАТЬ
ПРОШПАКЛЕВАТЬ сов. что; спец. тигеҙләп һылау (һылап сығыу), шпаклёвкалап ҡуйыу; прошпаклевать стены стеналарҙы тигеҙләп һылап сығыу
ПРОШПАКЛЁВЫВАТЬ несов. см. прошпаклевать
ПРОШТРАФИТЬСЯ сов.; разг. ғәйепкә ҡалыу, хата эшләү
ПРОШТУДИРОВАТЬ сов. см. штудировать; проштудировать математику математиканы ентекләп уҡыу
ПРОШТУКАТУРИВАТЬ несов. см. проштукатурить
ПРОШТУКАТУРИТЬ сов. что штукатурлау, штукатурлап сығыу
прощальный, -ая, -ое хушлашыу (һаубуллашыу) ...ы; прощальный обед һаубуллашыу мәжлесе; прощальный привет хушлашыу сәләме
ПРОЩАНИЕ с см. прощаться ♦ на прощание айырылышҡанда, хушлашҡанда
ПРОЩАТЬ несов. 1. см. простить 2. повел. прощай(те) хуш бул(ығыҙ), һау бул(ығыҙ)
ПРОЩАТЬСЯ несов. 1. см. проститься 2. страд. от прощать
ПРОЩЕНИЕ с 1. см. простить — прощать 2. (помилование) ғәфү итеү, кисереү, ярлыҡау; просить прощения ғәфү үтенеү
ПРОЩУПАТЬ сов. 1. что ҡапшап (һәрмәп) ҡарау, ҡапшап табып алыу; прощупать карманы кеҫәләрҙе ҡапшап ҡарау 2. кого-что; перен. һынап ҡарау, тикшереп белеү ♦ прощупать почву тикшереп ҡарау, ҡылын тартып ҡарау
ПРОЩУПЫВАТЬ несов. см. прощупать
ПРОЩУПЫВАТЬСЯ несов. 1. ҡапшағанда беленеү (тойолоу, һиҙелеү); опухоль прощупывается шеш ҡапшағанда һиҙелә 2. страд. от прощупывать
ПРОЭКЗАМЕНОВАТЬ сов. см. экзаменовать; проэкзаменовать студента студенттан имтихан алыу
ПРОЭКЗАМЕНОВАТЬСЯ сов. см. экзаменоваться
ПРОЯВИТЕЛЬ м; фото. проявитель, сығарғыс
ПРОЯВИТЬ сов. что 1. күрһәтеү, белдереү; проявить героизм ҡаһарманлыҡ күрһәтеү 2. фото . сығарыу; проявить фотоснимок фотоһүрәтте сығарыу ♦ проявить себя үҙеңде күрһәтеү (яҡшы йәки насар яҡтан)
ПРОЯВИТЬСЯ сов. 1. беленеү, һиҙелеү, асылыу; у него проявились способности к музыке уның музыкаға һәләте асылды 2. фото. сығыу; снимок проявился һүрәт сыҡты
ПРОЯВЛЯТЬ несов. см. проявить
ПРОЯВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. проявиться 2. страд. от проявлять
ПРОЯСНЕТЬ сов.; разг. 1. асылыу, асыҡланыу, яҡтырыу; небо прояснело күк йөҙө асылды
2. безл. (о наступлении ясной погоды) аяҙыу, аяҙытыу
прояснеть сов. 1. асыҡланыу, асылыу; мысли прояснели фекерҙәр асыҡланды 2. йөҙ асылыу (яҡтырыу), асылып (яҡтырып) китеү; глаза прояснели күҙ алды яҡтырып китте
ПРОЯСНИВАТЬ несов. см. прояснеть 2
ПРОЯСНИТЬ сов. безл.; прост. см. прояснеть 2
ПРОЯСНИТЬ сов. что 1. асыҡлау, асыҡ итеү; прояснить контуры на рисунке рәсемдең контурын асыҡ итеү 2. асыҡлау, белеү; прояснить обстановку хәлде асыҡлау 3. (о сознании, рассудке) асыҡлау, аныҡлау, яңы асылыу
ПРОЯСНИТЬСЯ сов.; разг. см. прояснеть
ПРОЯСНИТЬСЯ сов. 1. асылыу, асыҡланыу; небо прояснилось күк йөҙө асылды 2. асыҡланыу; положение прояснилось хәл асыҡланды 3. (о сознании) асылыу
ПРОЯСНЯТЬ несов. см. прояснить
ПРОЯСНЯТЬСЯ несов. 1. см. проясниться 2. страд. от прояснять
ПРУД м быуа; проточный пруд аҡма быуа
ПРУДИТЬ сов. что быуыу; прудить реку йылғаны быуыу ♦ хоть пруд пруди быуа быуырлыҡ, бик күп
ПРУДОВОЙ, -ая, -ое быуа ...ы; прудовая рыба быуа балығы
ПРУЖИНА ж 1. пружина, сиртмә; часовая пружина сәғәт пружинаһы 2. чего, какая; перен. этәргес көс; пружина общества йәмғиәттең этәргес көсө
ПРУЖИНИСТЫЙ, -ая, -ое һығылмалы; пружинистое удилище һығылмалы ҡармаҡ һабы
ПРУЖИНИТЬ несов. һығылыу, һығылмалы булыу (пружина һымаҡ); рессоры хорошо пружинят рессорҙар яҡшы һығыла
ПРУЖИННЫЙ, -ая, -ое пружиналы, сиртмәле; пружинный матрас пружиналы матрас
ПРУСАК м ҡыҙыл тараҡан
ПРУССАКИ мн. пруссактар (Пруссия ерендә йәшәцсе немецтар) // ед. пруссак м и пруссачка ж пруссак
ПРУТ м 1. сыбыҡ; ивовый прут тал сыбығы 2. (металлический стержень) сым, тимер сыбыҡ; тонкий прут нәҙек сым
прутянОй, -ая, -ое сыбыҡ, тал сыбыҡтан үрелгән; прутяная корзина талсыбыҡтан үрелгән кәрзин
ПРЫГ межд. в знач. сказ.; разг. һикереү, һикереп менеү (төшөү һ.б.); он прыг в воду ул һыуға һикерҙе лә төштө
ПРЫГАЛКА ж; разг. һикергес (һикереп уйнай торган бау)
ПРЫГАТЬ несов. 1. һикереү, ырғыу; прыгать через барьер барьер аша һикереү; прыгать в воду һыуға һикереү 2. перен., разг. ҡырҡа үҙгәреү, һикереү; (о сердце) ныҡ ҡағыу
230
ПРОШПАКЛЕВАТЬ сов. что; спец. тигеҙләп һылау (һылап сығыу), шпаклёвкалап ҡуйыу; прошпаклевать стены стеналарҙы тигеҙләп һылап сығыу
ПРОШПАКЛЁВЫВАТЬ несов. см. прошпаклевать
ПРОШТРАФИТЬСЯ сов.; разг. ғәйепкә ҡалыу, хата эшләү
ПРОШТУДИРОВАТЬ сов. см. штудировать; проштудировать математику математиканы ентекләп уҡыу
ПРОШТУКАТУРИВАТЬ несов. см. проштукатурить
ПРОШТУКАТУРИТЬ сов. что штукатурлау, штукатурлап сығыу
прощальный, -ая, -ое хушлашыу (һаубуллашыу) ...ы; прощальный обед һаубуллашыу мәжлесе; прощальный привет хушлашыу сәләме
ПРОЩАНИЕ с см. прощаться ♦ на прощание айырылышҡанда, хушлашҡанда
ПРОЩАТЬ несов. 1. см. простить 2. повел. прощай(те) хуш бул(ығыҙ), һау бул(ығыҙ)
ПРОЩАТЬСЯ несов. 1. см. проститься 2. страд. от прощать
ПРОЩЕНИЕ с 1. см. простить — прощать 2. (помилование) ғәфү итеү, кисереү, ярлыҡау; просить прощения ғәфү үтенеү
ПРОЩУПАТЬ сов. 1. что ҡапшап (һәрмәп) ҡарау, ҡапшап табып алыу; прощупать карманы кеҫәләрҙе ҡапшап ҡарау 2. кого-что; перен. һынап ҡарау, тикшереп белеү ♦ прощупать почву тикшереп ҡарау, ҡылын тартып ҡарау
ПРОЩУПЫВАТЬ несов. см. прощупать
ПРОЩУПЫВАТЬСЯ несов. 1. ҡапшағанда беленеү (тойолоу, һиҙелеү); опухоль прощупывается шеш ҡапшағанда һиҙелә 2. страд. от прощупывать
ПРОЭКЗАМЕНОВАТЬ сов. см. экзаменовать; проэкзаменовать студента студенттан имтихан алыу
ПРОЭКЗАМЕНОВАТЬСЯ сов. см. экзаменоваться
ПРОЯВИТЕЛЬ м; фото. проявитель, сығарғыс
ПРОЯВИТЬ сов. что 1. күрһәтеү, белдереү; проявить героизм ҡаһарманлыҡ күрһәтеү 2. фото . сығарыу; проявить фотоснимок фотоһүрәтте сығарыу ♦ проявить себя үҙеңде күрһәтеү (яҡшы йәки насар яҡтан)
ПРОЯВИТЬСЯ сов. 1. беленеү, һиҙелеү, асылыу; у него проявились способности к музыке уның музыкаға һәләте асылды 2. фото. сығыу; снимок проявился һүрәт сыҡты
ПРОЯВЛЯТЬ несов. см. проявить
ПРОЯВЛЯТЬСЯ несов. 1. см. проявиться 2. страд. от проявлять
ПРОЯСНЕТЬ сов.; разг. 1. асылыу, асыҡланыу, яҡтырыу; небо прояснело күк йөҙө асылды
2. безл. (о наступлении ясной погоды) аяҙыу, аяҙытыу
прояснеть сов. 1. асыҡланыу, асылыу; мысли прояснели фекерҙәр асыҡланды 2. йөҙ асылыу (яҡтырыу), асылып (яҡтырып) китеү; глаза прояснели күҙ алды яҡтырып китте
ПРОЯСНИВАТЬ несов. см. прояснеть 2
ПРОЯСНИТЬ сов. безл.; прост. см. прояснеть 2
ПРОЯСНИТЬ сов. что 1. асыҡлау, асыҡ итеү; прояснить контуры на рисунке рәсемдең контурын асыҡ итеү 2. асыҡлау, белеү; прояснить обстановку хәлде асыҡлау 3. (о сознании, рассудке) асыҡлау, аныҡлау, яңы асылыу
ПРОЯСНИТЬСЯ сов.; разг. см. прояснеть
ПРОЯСНИТЬСЯ сов. 1. асылыу, асыҡланыу; небо прояснилось күк йөҙө асылды 2. асыҡланыу; положение прояснилось хәл асыҡланды 3. (о сознании) асылыу
ПРОЯСНЯТЬ несов. см. прояснить
ПРОЯСНЯТЬСЯ несов. 1. см. проясниться 2. страд. от прояснять
ПРУД м быуа; проточный пруд аҡма быуа
ПРУДИТЬ сов. что быуыу; прудить реку йылғаны быуыу ♦ хоть пруд пруди быуа быуырлыҡ, бик күп
ПРУДОВОЙ, -ая, -ое быуа ...ы; прудовая рыба быуа балығы
ПРУЖИНА ж 1. пружина, сиртмә; часовая пружина сәғәт пружинаһы 2. чего, какая; перен. этәргес көс; пружина общества йәмғиәттең этәргес көсө
ПРУЖИНИСТЫЙ, -ая, -ое һығылмалы; пружинистое удилище һығылмалы ҡармаҡ һабы
ПРУЖИНИТЬ несов. һығылыу, һығылмалы булыу (пружина һымаҡ); рессоры хорошо пружинят рессорҙар яҡшы һығыла
ПРУЖИННЫЙ, -ая, -ое пружиналы, сиртмәле; пружинный матрас пружиналы матрас
ПРУСАК м ҡыҙыл тараҡан
ПРУССАКИ мн. пруссактар (Пруссия ерендә йәшәцсе немецтар) // ед. пруссак м и пруссачка ж пруссак
ПРУТ м 1. сыбыҡ; ивовый прут тал сыбығы 2. (металлический стержень) сым, тимер сыбыҡ; тонкий прут нәҙек сым
прутянОй, -ая, -ое сыбыҡ, тал сыбыҡтан үрелгән; прутяная корзина талсыбыҡтан үрелгән кәрзин
ПРЫГ межд. в знач. сказ.; разг. һикереү, һикереп менеү (төшөү һ.б.); он прыг в воду ул һыуға һикерҙе лә төштө
ПРЫГАЛКА ж; разг. һикергес (һикереп уйнай торган бау)
ПРЫГАТЬ несов. 1. һикереү, ырғыу; прыгать через барьер барьер аша һикереү; прыгать в воду һыуға һикереү 2. перен., разг. ҡырҡа үҙгәреү, һикереү; (о сердце) ныҡ ҡағыу
230