Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 279 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
РАСКИНУТЬ
РАСКАТЫВАТЬСЯ I несов. 1. см. раскататься I; 2. страд. от раскатывать I
РАСКАТЫВАТЬСЯ II несов. 1. см. раскатиться 2. страд. от раскатывать II 1
РАСКАЧАТЬ сов. кого-что 1. бәүелдереү, сайҡалдырыу, тирбәлдереү, һелкетеп бәүелдереп (сайҡалдырып, тирбәлдереп) ебәреү; раскачать качели бәүелсәк бәүелдереү; раскачать маятник сәғәт телен тирбәлдереү 2. киҙәнеп ырғытыу (һелтәү, сорғотоу); раскачать гранату и кинуть гранатаны киҙәнеп сорғотоу 3. разг. (качая, расшатать ) ҡаҡшатыу, ҡупшытыу, ҡумшытыу, бушатыу; раскачать стул ултырғысты ҡаҡшатыу; раскачать зуб теште ҡупшытыу 4. перен., разг. ҡуҙғатыу, ҡуҙғытыу, ҡуҙғатып (ҡуҙғытып) ебәреү, уятыу, дәртләндереү; его не раскачаешь уны ҡуҙғатып ебәрә алмаҫһың
РАСКАЧАТЬСЯ сов. 1. бәүелеү, сайҡалыу, тирбәлеү, бәүелеп (сайҡалып, тирбәлеп) китеү; качели раскачались бәүелсәк бәүелеп китте; маятник раскачался сәғәт теле тирбәлеп китте 2. разг. ҡаҡшау, ҡупшыу, ҡумшыу, бушау; столб раскачался бағана бушаны 3. перен., разг. ҡуҙғалыу, уяныу, дәртләнеү, эшкә тотоноу; народ раскачался халыҡ эшкә тотондо
РАСКАЧИВАТЬ несов. 1. см. раскачать 2. чем бәүелтеү, болғау, сайҡау; раскачивать ногами аяҡтарҙы болғау
РАСКАЧИВАТЬСЯ несов. 1. см. раскачаться 2. разг. сайҡалыу, аушанлау, һалпанлау, һәл-пәнләү; шагать раскачиваясь сайҡалып атлау 3. страд. от раскачивать 1
РАСКАЧКА ж; разг. 1. см. раскачать — раскачивать, раскачаться — раскачиваться; раскачка вагонов вагондарҙың сайҡалыуы 2. (походка с покачиванием) сайҡалыу, аушанлау
РАСКАШЛЯТЬСЯ сов. туҡтауһыҙ йүткереү (йүтәлләү), ҡаты йүткерә башлау; больной раскашлялся ауырыу ҡаты йүткерә башланы
РАСКАЯНИЕ с үкенес, тәүбә; испытывать раскаяние үкенес кисереү
РАСКАЯТЬСЯ сов. үкенеү, тәүбә итеү, тәүбәгә килеү; раскаяться в своих поступках үҙ ҡылыҡтарыңа үкенеү
РАСКВАРТИРОВАТЬ сов. кого-что фатирҙарға урынлаштырыу; расквартировать солдат һалдаттарҙы фатирҙарға урынлаштырыу
РАСКВАРТИРОВАТЬСЯ сов. фатирға төшөү (урынлашыу); расквартироваться у знакомых таныштарға фатирға төшөү
РАСКВАРТИРОВЫВАТЬ несов. см. расквартировать
РАСКВАРТИРОВЫВАТЬСЯ несов. 1. см. расквартироваться 2. страд. от расквартировывать
РАСКВАСИТЬ сов. что; прост. 1. ҡанатыу, һуғып ҡанатыу, ҡаната һуғыу, туҙҙыра һуғыу; расквасить нос танауын ҡаната һуғыу 2. боҙоу,
батҡаҡлау, иҙеү; дожди расквасили дорогу ямғырҙар юлды боҙҙо
РАСКВАСИТЬСЯ сов.; прост. 1. батҡаҡлау, батҡаҡҡа әйләнеү, иҙелеү; от дождя дороги расквасились ямғырҙан юлдар батҡаҡҡа әйләнде 2. перен. бошоноп илау, ебеү, ебеп китеү (төшөү); раскваситься от горя ҡайғынан ебеп төшөү
РАСКВАШИВАТЬ несов. см. расквасить
РАСКВАШИВАТЬСЯ несов. 1. см. раскваситься 2. страд. от расквашивать
РАСКВИТАТЬСЯ сов. с кем; разг. 1. иҫәпләшеү, хисаплашыу, иҫәп-хисапты өҙөү; расквитаться с должниками бурыслы кешеләр менән иҫәп-хисапты өҙөү 2. перен. (отомстить) үс алыу, ҡон ҡайтарыу, иҫәпләшеү; расквитаться с врагом дошмандан үс алыу
РАСКИДАТЬ сов. кого-что 1. таратыу, таратып ташлау, ырғытыу; раскидать навоз тиреҫ таратыу; раскидать стог кәбәнде таратып ташлау 2. туҙҙырыу, туҙҙырып ташлау; раскидать бумаги на столе ҡағыҙҙарҙы өҫтәлгә туҙҙырып ташлау 3. перен., разг. таратыу, таратып ебәреү, ташлау; судьба раскидала друзей яҙмыш дуҫтарҙы таратты 4. перен., разг. (истратить зря) туҙҙырыу, тотоноп бөтөү; раскидать имущество мөлкәтте туҙҙырыу
РАСКИДАТЬСЯ сов.; разг. 1. йәйелеп ултырыу (ятыу); раскидаться в постели урында йәйелеп ятыу 2. (распуститься — о волосах) һүтелеп таратылыу, туҙғыу 3. (расположиться беспорядочно) тарау урынлашыу (ятыу); постройки раскидались по двору ҡаралтылар ишек алдына тарау урынлашҡан
РАСКИДИСТЫЙ, -ая, -ое 1. (развесистый) тарбағай, тармаҡлы, (киң) йәйелеп (тармаҡланып) үҫкән; раскидистое дерево тармаҡланып үҫкән ағас 2. (широкий, просторный) йәйенке, киң; раскидистая тахта киң тахта
РАСКИДНОЙ, -ая, -ое йәйелмәле, тағатма-лы, йыйылмалы, ҙурайтыла торған; раскидной стол ҙурайтыла торған өҫтәл
РАСКИДЫВАТЬ несов. 1. см. раскидать 2. см. раскинуть
РАСКИДЫВАТЬСЯ несов. 1. см. раскинуться 2. страд. от раскидывать
РАСКИНУТЬ сов. что 1. тарбайтыу, йәйеү, йәйеп ебәреү (ташлау); раскинуть руки ҡулдарҙы йәйеп ебәреү 2. (разложить) йәйеп һалыу, таратып ташлау, йәйеү; раскинуть ковёр келәм йәйеп һалыу; раскинуть сеть ау йәйеү 3. йәйелеү, урын алыу, урынлаштырыу; раскинуть лагерь лагерь урынлаштырыу 4. (охватить) йәйеп ебәреү, йәйелдереү, күбәйтеү; раскинуть торговую сеть сауҙа селтәрен йәйелдереү 5. (раскрыть что-л. сложенное) ҡороу, ҡороп ҡуйыу; раскинуть палатку палатка ҡороу ♦ раскинуть карты кәрт һалыу; раскинуть умом уйлап ҡарау, уй йүгертеү, һәр яҡлап уйлау
279
РАСКАТЫВАТЬСЯ I несов. 1. см. раскататься I; 2. страд. от раскатывать I
РАСКАТЫВАТЬСЯ II несов. 1. см. раскатиться 2. страд. от раскатывать II 1
РАСКАЧАТЬ сов. кого-что 1. бәүелдереү, сайҡалдырыу, тирбәлдереү, һелкетеп бәүелдереп (сайҡалдырып, тирбәлдереп) ебәреү; раскачать качели бәүелсәк бәүелдереү; раскачать маятник сәғәт телен тирбәлдереү 2. киҙәнеп ырғытыу (һелтәү, сорғотоу); раскачать гранату и кинуть гранатаны киҙәнеп сорғотоу 3. разг. (качая, расшатать ) ҡаҡшатыу, ҡупшытыу, ҡумшытыу, бушатыу; раскачать стул ултырғысты ҡаҡшатыу; раскачать зуб теште ҡупшытыу 4. перен., разг. ҡуҙғатыу, ҡуҙғытыу, ҡуҙғатып (ҡуҙғытып) ебәреү, уятыу, дәртләндереү; его не раскачаешь уны ҡуҙғатып ебәрә алмаҫһың
РАСКАЧАТЬСЯ сов. 1. бәүелеү, сайҡалыу, тирбәлеү, бәүелеп (сайҡалып, тирбәлеп) китеү; качели раскачались бәүелсәк бәүелеп китте; маятник раскачался сәғәт теле тирбәлеп китте 2. разг. ҡаҡшау, ҡупшыу, ҡумшыу, бушау; столб раскачался бағана бушаны 3. перен., разг. ҡуҙғалыу, уяныу, дәртләнеү, эшкә тотоноу; народ раскачался халыҡ эшкә тотондо
РАСКАЧИВАТЬ несов. 1. см. раскачать 2. чем бәүелтеү, болғау, сайҡау; раскачивать ногами аяҡтарҙы болғау
РАСКАЧИВАТЬСЯ несов. 1. см. раскачаться 2. разг. сайҡалыу, аушанлау, һалпанлау, һәл-пәнләү; шагать раскачиваясь сайҡалып атлау 3. страд. от раскачивать 1
РАСКАЧКА ж; разг. 1. см. раскачать — раскачивать, раскачаться — раскачиваться; раскачка вагонов вагондарҙың сайҡалыуы 2. (походка с покачиванием) сайҡалыу, аушанлау
РАСКАШЛЯТЬСЯ сов. туҡтауһыҙ йүткереү (йүтәлләү), ҡаты йүткерә башлау; больной раскашлялся ауырыу ҡаты йүткерә башланы
РАСКАЯНИЕ с үкенес, тәүбә; испытывать раскаяние үкенес кисереү
РАСКАЯТЬСЯ сов. үкенеү, тәүбә итеү, тәүбәгә килеү; раскаяться в своих поступках үҙ ҡылыҡтарыңа үкенеү
РАСКВАРТИРОВАТЬ сов. кого-что фатирҙарға урынлаштырыу; расквартировать солдат һалдаттарҙы фатирҙарға урынлаштырыу
РАСКВАРТИРОВАТЬСЯ сов. фатирға төшөү (урынлашыу); расквартироваться у знакомых таныштарға фатирға төшөү
РАСКВАРТИРОВЫВАТЬ несов. см. расквартировать
РАСКВАРТИРОВЫВАТЬСЯ несов. 1. см. расквартироваться 2. страд. от расквартировывать
РАСКВАСИТЬ сов. что; прост. 1. ҡанатыу, һуғып ҡанатыу, ҡаната һуғыу, туҙҙыра һуғыу; расквасить нос танауын ҡаната һуғыу 2. боҙоу,
батҡаҡлау, иҙеү; дожди расквасили дорогу ямғырҙар юлды боҙҙо
РАСКВАСИТЬСЯ сов.; прост. 1. батҡаҡлау, батҡаҡҡа әйләнеү, иҙелеү; от дождя дороги расквасились ямғырҙан юлдар батҡаҡҡа әйләнде 2. перен. бошоноп илау, ебеү, ебеп китеү (төшөү); раскваситься от горя ҡайғынан ебеп төшөү
РАСКВАШИВАТЬ несов. см. расквасить
РАСКВАШИВАТЬСЯ несов. 1. см. раскваситься 2. страд. от расквашивать
РАСКВИТАТЬСЯ сов. с кем; разг. 1. иҫәпләшеү, хисаплашыу, иҫәп-хисапты өҙөү; расквитаться с должниками бурыслы кешеләр менән иҫәп-хисапты өҙөү 2. перен. (отомстить) үс алыу, ҡон ҡайтарыу, иҫәпләшеү; расквитаться с врагом дошмандан үс алыу
РАСКИДАТЬ сов. кого-что 1. таратыу, таратып ташлау, ырғытыу; раскидать навоз тиреҫ таратыу; раскидать стог кәбәнде таратып ташлау 2. туҙҙырыу, туҙҙырып ташлау; раскидать бумаги на столе ҡағыҙҙарҙы өҫтәлгә туҙҙырып ташлау 3. перен., разг. таратыу, таратып ебәреү, ташлау; судьба раскидала друзей яҙмыш дуҫтарҙы таратты 4. перен., разг. (истратить зря) туҙҙырыу, тотоноп бөтөү; раскидать имущество мөлкәтте туҙҙырыу
РАСКИДАТЬСЯ сов.; разг. 1. йәйелеп ултырыу (ятыу); раскидаться в постели урында йәйелеп ятыу 2. (распуститься — о волосах) һүтелеп таратылыу, туҙғыу 3. (расположиться беспорядочно) тарау урынлашыу (ятыу); постройки раскидались по двору ҡаралтылар ишек алдына тарау урынлашҡан
РАСКИДИСТЫЙ, -ая, -ое 1. (развесистый) тарбағай, тармаҡлы, (киң) йәйелеп (тармаҡланып) үҫкән; раскидистое дерево тармаҡланып үҫкән ағас 2. (широкий, просторный) йәйенке, киң; раскидистая тахта киң тахта
РАСКИДНОЙ, -ая, -ое йәйелмәле, тағатма-лы, йыйылмалы, ҙурайтыла торған; раскидной стол ҙурайтыла торған өҫтәл
РАСКИДЫВАТЬ несов. 1. см. раскидать 2. см. раскинуть
РАСКИДЫВАТЬСЯ несов. 1. см. раскинуться 2. страд. от раскидывать
РАСКИНУТЬ сов. что 1. тарбайтыу, йәйеү, йәйеп ебәреү (ташлау); раскинуть руки ҡулдарҙы йәйеп ебәреү 2. (разложить) йәйеп һалыу, таратып ташлау, йәйеү; раскинуть ковёр келәм йәйеп һалыу; раскинуть сеть ау йәйеү 3. йәйелеү, урын алыу, урынлаштырыу; раскинуть лагерь лагерь урынлаштырыу 4. (охватить) йәйеп ебәреү, йәйелдереү, күбәйтеү; раскинуть торговую сеть сауҙа селтәрен йәйелдереү 5. (раскрыть что-л. сложенное) ҡороу, ҡороп ҡуйыу; раскинуть палатку палатка ҡороу ♦ раскинуть карты кәрт һалыу; раскинуть умом уйлап ҡарау, уй йүгертеү, һәр яҡлап уйлау
279