Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 280 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
РАСКИНУТЬСЯ
РАСКИНУТЬСЯ сов. 1. разг. йәйелеп (һуҙылып, йәйрәп) ятыу; раскинуться на постели түшәккә һуҙылып ятыу 2. урынлашыу, һуҙылыу, һуҙылып китеү, йәйелеп ултырыу, йәйрәп ятыу; лагерь раскинулся на возвышенности лагерь ҡалҡыулыҡҡа урынлашҡан; далеко раскинулась степь дала алыҫҡа йәйрәп ята
РАСКИПАТЬСЯ несов. см. раскипеться 2
РАСКИПЕТЬСЯ сов.; разг. 1. урғып (ныҡ) ҡайнай башлау; самовар раскипелся самауыр урғып ҡайнай башланы 2. перен. ҡыҙыу, ярһыу, ҡыҙып (ярһып) китеү; сердце раскипелось йөрәк ярһыны
РАСКИПЯТИТЬСЯ сов.; разг. ҡыҙып (ярһып, дыулап) китеү
РАСКИСАТЬ несов. см. раскиснуть
РАСКИСНУТЬ сов.; разг. 1. (о тесте) әсеү; (о дороге) иҙелеү, батҡаҡланыу; тесто раскисло ҡамыр әсене 2. перен. әлһерәү, хәлһеҙләнеү, бәлйерәү, бәлйерәп төшөү; раскиснуть от жары эҫелектән бәлйерәп төшөү 3. перен. ебеү, күңел (төшөү) йомшарыу, ебеп төшөү; он совсем раскис ул бөтөнләй ебеп төштө
РАСКЛАДКА ж 1. см. раскладывать; раскладка карт кәрт һалыу 2. (расположение в ка-ком-л. порядке) бүлеү, бүлгелеү, бүлеп биреү 3. спец. (перечень продуктов с указанием их пропорции для приготовления пищи) тупланма; раскладка продуктов аҙыҡ тупланмаһы
РАСКЛАДНОЙ, -ая, -ое йәйелмәле, асылмалы, һүтелмәле, йыйылмалы; раскладной стол йыйылмалы өҫтәл
РАСКЛАДОЧНЫЙ, -ая, -ое бүлеп (таратып) һала торған; раскладочная машина бүлеп һала торған машина
РАСКЛАДУШКА ж; разг. йыйылмалы карауат; уложить ребёнка на раскладушку баланы йыйылмалы карауатҡа һалыу
РАСКЛАДЫВАТЬ несов. см. разложить 1—4
РАСКЛАДЫВАТЬСЯ несов. 1. см. разложиться 1; 2. страд. от раскладывать
РАСКЛАНИВАТЬСЯ несов. см. раскланяться
РАСКЛАНЯТЬСЯ сов. 1. баш эйеү (хөрмәт менән); раскланяться перед зрителями тамашасылар алдында баш эйеү 2. (при встрече или прощании) баш эйеп сәләмләшеү (иҫәнләшеү, хушлашыу); раскланяться со всеми бөтәһе менән баш эйеп иҫәнләшеү
РАСКЛЕВАТЬ сов. что 1. (клювом пробить во многих местах) суҡып тишеп бөтөрөү; птицы расклевали мешок ҡоштар тоҡто суҡып тишеп бөтөргән 2. (склевать всё) ашап бөтөрөү; курица расклевала подсолнух тауыҡ көнбағышты ашап бөтөрҙө
РАСКЛЁВЫВАТЬ несов. см. расклевать
РАСКЛЁВЫВАТЬСЯ несов. страд. от расклёвывать
РАСКЛЕИВАТЬ несов. см. расклеить
РАСКЛЕИВАТЬСЯ несов. 1. см. расклеиться 2. страд. от расклеивать
РАСКЛЕИТЬ сов. что 1. ҡуптарып (һыҙырып) алыу, асыу (йәбештергәнде); расклеить конверт йәбештерелгән конвертты асыу 2. (наклеить повсюду) йәбештереп сығыу (бөтөрөү); расклеить афиши афишалар йәбештереп сығыу
РАСКЛЕИТЬСЯ сов. 1. ҡубыу, ҡубып сығыу, айырылыу, асылыу; пакет расклеился пакет асылған 2. перен., разг. (разладиться) боҙолоу, емерелеү, барып сыҡмау; дело расклеилось эш барып сыҡманы 3. перен., разг. (разболеться) ауырып китеү, хәлһеҙләнеү
РАСКЛЕЙКА ж см. расклеить — расклеивать
РАСКЛЕЙЩИК м и РАСКЛЕЙЩИЦА ж йәбештереүсе (афишалар, белдерецҙәр һ. б.)
РАСКЛЕПАТЬ сов. что 1. ҡуптарыу, айырыу, һүтеү; расклепать цепь сынйырҙы айырыу 2. (ударяя по чему-л., расплющить) һуғып йәмшәйтеү, ялпаҡлау; расклепать заклёпку сигәне һуғып йәмшәйтеү
РАСКЛЕПАТЬСЯ сов. сигәһе (сейнәүе) ҡубыу, ҡубып төшөү, таралыу; котёл расклепался ҡаҙандың сейнәүе ҡубып төшкән
РАСКЛЁПЫВАТЬ несов. см. расклепать
РАСКЛЁПЫВАТЬСЯ несов. 1. см. расклепаться 2. страд. от расклёпывать
РАСКЛЁШИВАТЬ несов. см. расклёшить
РАСКЛЁШИВАТЬСЯ несов. страд. от расклёшивать
РАСКЛЁШИТЬ сов. что; разг. киң итәкле (балаҡлы) итеп бесеү; расклёшить юбку юбканы киң итәкле итеп бесеү
РАСКЛИНИВАТЬ несов. см. расклинить
РАСКЛИНИВАТЬСЯ несов. 1. см. расклиниться 2. страд. от расклинивать
РАСКЛИНИТЬ и РАСКЛИНИТЬ сов. что 1. (выбить клин) шынаһын сығарыу 2. (вбив клин, расщепить) шыналап ярыу
РАСКЛИНИТЬСЯ и РАСКЛИНИТЬСЯ сов. шынанан (шына ҡағыуҙан) ярылыу
РАСКОВАТЬ сов. кого-что 1. (о лошади) дағаһын алыу (һалдырыу) 2. (освободить от оков) бығауҙы ысҡындырыу, бығауын һалдырыу 3. тех. (сплющить ковкой) сүкеп йәйеү (йоҡартыу)
РАСКОВАТЬСЯ сов. 1. (о лошади) дағаһы төшөп ҡалыу, дағаһы ысҡыныу; лошадь расковалась аттың дағаһы төшөп ҡалған 2. (освободиться от оков) бығауҙан ҡотолоу (ысҡыныу)
РАСКОВЫВАТЬ несов. см. расковать
РАСКОВЫВАТЬСЯ несов. 1. расковаться 2. страд. от расковывать
РАСКОВЫРИВАТЬ несов. см. расковырять
РАСКОВЫРИВАТЬСЯ несов. страд. от расковыривать
280
РАСКИНУТЬСЯ сов. 1. разг. йәйелеп (һуҙылып, йәйрәп) ятыу; раскинуться на постели түшәккә һуҙылып ятыу 2. урынлашыу, һуҙылыу, һуҙылып китеү, йәйелеп ултырыу, йәйрәп ятыу; лагерь раскинулся на возвышенности лагерь ҡалҡыулыҡҡа урынлашҡан; далеко раскинулась степь дала алыҫҡа йәйрәп ята
РАСКИПАТЬСЯ несов. см. раскипеться 2
РАСКИПЕТЬСЯ сов.; разг. 1. урғып (ныҡ) ҡайнай башлау; самовар раскипелся самауыр урғып ҡайнай башланы 2. перен. ҡыҙыу, ярһыу, ҡыҙып (ярһып) китеү; сердце раскипелось йөрәк ярһыны
РАСКИПЯТИТЬСЯ сов.; разг. ҡыҙып (ярһып, дыулап) китеү
РАСКИСАТЬ несов. см. раскиснуть
РАСКИСНУТЬ сов.; разг. 1. (о тесте) әсеү; (о дороге) иҙелеү, батҡаҡланыу; тесто раскисло ҡамыр әсене 2. перен. әлһерәү, хәлһеҙләнеү, бәлйерәү, бәлйерәп төшөү; раскиснуть от жары эҫелектән бәлйерәп төшөү 3. перен. ебеү, күңел (төшөү) йомшарыу, ебеп төшөү; он совсем раскис ул бөтөнләй ебеп төштө
РАСКЛАДКА ж 1. см. раскладывать; раскладка карт кәрт һалыу 2. (расположение в ка-ком-л. порядке) бүлеү, бүлгелеү, бүлеп биреү 3. спец. (перечень продуктов с указанием их пропорции для приготовления пищи) тупланма; раскладка продуктов аҙыҡ тупланмаһы
РАСКЛАДНОЙ, -ая, -ое йәйелмәле, асылмалы, һүтелмәле, йыйылмалы; раскладной стол йыйылмалы өҫтәл
РАСКЛАДОЧНЫЙ, -ая, -ое бүлеп (таратып) һала торған; раскладочная машина бүлеп һала торған машина
РАСКЛАДУШКА ж; разг. йыйылмалы карауат; уложить ребёнка на раскладушку баланы йыйылмалы карауатҡа һалыу
РАСКЛАДЫВАТЬ несов. см. разложить 1—4
РАСКЛАДЫВАТЬСЯ несов. 1. см. разложиться 1; 2. страд. от раскладывать
РАСКЛАНИВАТЬСЯ несов. см. раскланяться
РАСКЛАНЯТЬСЯ сов. 1. баш эйеү (хөрмәт менән); раскланяться перед зрителями тамашасылар алдында баш эйеү 2. (при встрече или прощании) баш эйеп сәләмләшеү (иҫәнләшеү, хушлашыу); раскланяться со всеми бөтәһе менән баш эйеп иҫәнләшеү
РАСКЛЕВАТЬ сов. что 1. (клювом пробить во многих местах) суҡып тишеп бөтөрөү; птицы расклевали мешок ҡоштар тоҡто суҡып тишеп бөтөргән 2. (склевать всё) ашап бөтөрөү; курица расклевала подсолнух тауыҡ көнбағышты ашап бөтөрҙө
РАСКЛЁВЫВАТЬ несов. см. расклевать
РАСКЛЁВЫВАТЬСЯ несов. страд. от расклёвывать
РАСКЛЕИВАТЬ несов. см. расклеить
РАСКЛЕИВАТЬСЯ несов. 1. см. расклеиться 2. страд. от расклеивать
РАСКЛЕИТЬ сов. что 1. ҡуптарып (һыҙырып) алыу, асыу (йәбештергәнде); расклеить конверт йәбештерелгән конвертты асыу 2. (наклеить повсюду) йәбештереп сығыу (бөтөрөү); расклеить афиши афишалар йәбештереп сығыу
РАСКЛЕИТЬСЯ сов. 1. ҡубыу, ҡубып сығыу, айырылыу, асылыу; пакет расклеился пакет асылған 2. перен., разг. (разладиться) боҙолоу, емерелеү, барып сыҡмау; дело расклеилось эш барып сыҡманы 3. перен., разг. (разболеться) ауырып китеү, хәлһеҙләнеү
РАСКЛЕЙКА ж см. расклеить — расклеивать
РАСКЛЕЙЩИК м и РАСКЛЕЙЩИЦА ж йәбештереүсе (афишалар, белдерецҙәр һ. б.)
РАСКЛЕПАТЬ сов. что 1. ҡуптарыу, айырыу, һүтеү; расклепать цепь сынйырҙы айырыу 2. (ударяя по чему-л., расплющить) һуғып йәмшәйтеү, ялпаҡлау; расклепать заклёпку сигәне һуғып йәмшәйтеү
РАСКЛЕПАТЬСЯ сов. сигәһе (сейнәүе) ҡубыу, ҡубып төшөү, таралыу; котёл расклепался ҡаҙандың сейнәүе ҡубып төшкән
РАСКЛЁПЫВАТЬ несов. см. расклепать
РАСКЛЁПЫВАТЬСЯ несов. 1. см. расклепаться 2. страд. от расклёпывать
РАСКЛЁШИВАТЬ несов. см. расклёшить
РАСКЛЁШИВАТЬСЯ несов. страд. от расклёшивать
РАСКЛЁШИТЬ сов. что; разг. киң итәкле (балаҡлы) итеп бесеү; расклёшить юбку юбканы киң итәкле итеп бесеү
РАСКЛИНИВАТЬ несов. см. расклинить
РАСКЛИНИВАТЬСЯ несов. 1. см. расклиниться 2. страд. от расклинивать
РАСКЛИНИТЬ и РАСКЛИНИТЬ сов. что 1. (выбить клин) шынаһын сығарыу 2. (вбив клин, расщепить) шыналап ярыу
РАСКЛИНИТЬСЯ и РАСКЛИНИТЬСЯ сов. шынанан (шына ҡағыуҙан) ярылыу
РАСКОВАТЬ сов. кого-что 1. (о лошади) дағаһын алыу (һалдырыу) 2. (освободить от оков) бығауҙы ысҡындырыу, бығауын һалдырыу 3. тех. (сплющить ковкой) сүкеп йәйеү (йоҡартыу)
РАСКОВАТЬСЯ сов. 1. (о лошади) дағаһы төшөп ҡалыу, дағаһы ысҡыныу; лошадь расковалась аттың дағаһы төшөп ҡалған 2. (освободиться от оков) бығауҙан ҡотолоу (ысҡыныу)
РАСКОВЫВАТЬ несов. см. расковать
РАСКОВЫВАТЬСЯ несов. 1. расковаться 2. страд. от расковывать
РАСКОВЫРИВАТЬ несов. см. расковырять
РАСКОВЫРИВАТЬСЯ несов. страд. от расковыривать
280