Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 314 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
РЕЖИССЁРСТВО
режиссёрлыҡ таланты; режиссёрское дело режиссёр эше
РЕЖИССЁРСТВО с режиссёрлыҡ
РЕЖИССИРОВАТЬ несов. режиссёрлыҡ итеү, режиссёр эшен башҡарыу; режиссировать пьесу пьесаға режиссёрлыҡ итеү
РЕЖИССУРА ж 1. режиссёрлыҡ эше 2. (руководство постановкой) режиссура 3. собир. режиссёрҙар
рЕжущий, -ая, -ее 1. прич. от резать 2. прил. ҡырҡа торған, ҡырҡыусы ...ы; режущий инструмент ҡырҡа торған инструмент 3. прил. (о боли) ҡырҡып (бороп) алған кеүек, ныҡ, ҡаты, көслө; режущая боль ҡырҡып алған кеүек ауыртыу
РЕЗАК м 1. ҙур бысаҡ, сапҡы; резак для картона ҡатырға өсөн ҙур бысаҡ 2. археол. таш балта 3. (рабочий на бойне) мал һуйыусы 4. тех. ҡырҡҡыс, киҫкес
РЕЗАЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡырҡыу ...ы, киҫеү ...ы; резальный цех ҡырҡыу цехы 2. (предназначенный для резки) (ҡырҡа) киҫә торған; резальная машина киҫә торған машина
РЕЗАЛЬЩИК м и РЕЗАЛЬЩИЦА ж 1. ҡырҡыусы, киҫеүсе; резальщик стекла быяла ҡырҡыусы 2. балыҡ эшкәртеүсе
рЕзанный, -ая, -ое прич. от резать 1—5, 11
РЕЗАНЫЙ, -ая, -ое 1. киҫелгән, ҡырҡылған; резаная бумага ҡырҡылған ҡағыҙ; резаный хлеб киҫелгән икмәк 2. спорт. киҫә һуғылған; резаный мяч киҫә һуғылған туп; резаный удар киҫә һуғыу
РЕЗАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое ҡырҡа (киҫә, турай) торған, ҡырҡыу, киҫеү, турау ...ы; резательная машина киҫә торған машина; резательный стол турай торған өҫтәл
рЕзать несов. 1. что ҡырҡыу, киҫеү, телеү, турау; резать металл металл ҡырҡыу; резать мясо ит турау; резать пирог бәлеш телеү 2. кого-что ; разг. ярыу, киҫеү; резать нарыв шешекте ярыу 3. что үтеү, киҫеү, ҡырҡыу; ножницы не режут ҡайсы үтмәй 4. кого салыу, һуйыу, бы-саҡлау, боғаҙлау; волки режут скот бүреләр малды боғаҙлай; резать кур тауыҡтар салыу 5. что һырлау, семәрләү, уйып (соҡоп) биҙәк яһау, биҙәкләү; резать по дереву ағасты соҡоп һырлау; резать на меди еҙгә семәрләү 6. что и без доп. безл. сәнсеп ауыртыу, (сәнсеп) әрнеү, сәнсеү; режет в животе эс сәнсә 7. сағылдырыу, ҡамаштырыу, ярыу, ҡырҡыу, әрнеү; свет режет глаза яҡтылыҡ күҙҙе сағылдыра; ветер режет лицо ел битте әрнетә; её голос режет слух уның тауышы ҡолаҡты яра 8. (ставить неудовлетворительную оценку) киҫеү, батырыу; резать на экзаменах имтихандарҙа батырыу 9. разг. ярып һалыу, тураһын бәреү, тура (бәреп) әйтеү; резать правду в глаза күҙенә тура ҡарап дөрөҫлөктө ярып һалыу 10. перен., разг. (гу
бить ) юҡ (харап) итеү, ҡуйыу; режут мой план минең планды харап итәләр 11. спорт. (бить резаным ударом) киҫә һуғыу; резать мяч тупты киҫә һуғыу ♦ резать глаза (глаз): 1) күҙҙе ҡырҡыу (асыҡ төҫө, сыбарлығы менән); 2) күҙгә ташланыу; резать курс мор. карап хәрәкәтенең йүнәлешен киҫеү; ухо (уши) режет см. ухо; по живому резать тереләй һуйыу
рЕзаться несов. 1. (разделяться на части ) ҡырҡылыу, киҫелеү 2. (о зубах) сығыу; у ребёнка режутся зубки баланың теше сыға 3. разг. сәнсешеү, һуйышыу; резаться на ножах бысаҡ менән сәнсешеү 4. разг. уйнау, бик ҡаты уйнау, ҡомарланып уйнау; резаться в карты ҡомарланып кәрт уйнау 5. страд. от резать 1, 2, 4, 5, 8, 9, 11
РЕЗВИТЬСЯ несов. уйнау, шаярыу, ырғанлап (һикерәнләп, уйнаҡлап) йөрөү; дети резвятся балалар шаяра; козлята резвятся кәзә бәрәстәре һикерәнләп йөрөй
РЕЗВОСТЬ ж йылдамлыҡ, йылғырлыҡ, шуҡлыҡ; резвость детей балаларҙың шуҡлығы
РЕЗВУНЬЯ ж; разг. шуҡ (шаян) ҡыҙ
РЕЗВЫЙ, -ая, -ое 1. теремек, шаян, шуҡ; резвый ребёнок теремек бала 2. (быстрый в беге ) йылдам, йүгерек, сапсан; резвый заяц йүгерек ҡуян
РЕЗЕДА ж резеда (хуш еҫле гөл)
РЕЗЕДОВЫЙ, -ая, -ое резеда ...ы; резедовый запах резеда еҫе; резедовое масло резеда майы
РЕЗЕРВ м; в разн. знач. резерв; продовольственные резервы аҙыҡ резервтары; производственные резервы етештереү резервтары; резерв командования командование резервы; трудовые резервы хеҙмәт резервтары
РЕЗЕРВАЦИЯ ж резервация (1. запасҡа ҡалдырыу 2. ниндәйҙер мәсьәлә хаҡында яцынан һөйләп, хоҡуғын цҙецдә ҡалдырыу 3. Төньяҡ Америкала, Көньяҡ Африкала һәм Австралияла төп ерле халыҡты көсләп урынлаштырыу өсөн билдәләнгән территория); резервации индейцев индеецтар резервацияһы
РЕЗЕРВИРОВАТЬ сов., несов. что резервта ҡалдырыу (һаҡлау); резервировать запасы нефти нефть запастарын резервта һаҡлау
РЕЗЕРВИРОВАТЬСЯ несов. страд. от резервировать
РЕЗЕРВИСТ м резервтағы (резервта тороусы ); призыв резервистов резервтағыларҙы армияға алыу
РЕЗЕРВНЫЙ, -ая, -ое 1. (находящийся в запасе ) һаҡлыҡ ...ы, резерв ...ы; резервный фонд һаҡлыҡ фонды 2. воен. (находящийся в резерве ) резерв, резервтағы; резервные войска резерв ғәскәрҙәр
РЕЗЕРВУАР м резервуар; резервуар для воды һыу резервуары
314
режиссёрлыҡ таланты; режиссёрское дело режиссёр эше
РЕЖИССЁРСТВО с режиссёрлыҡ
РЕЖИССИРОВАТЬ несов. режиссёрлыҡ итеү, режиссёр эшен башҡарыу; режиссировать пьесу пьесаға режиссёрлыҡ итеү
РЕЖИССУРА ж 1. режиссёрлыҡ эше 2. (руководство постановкой) режиссура 3. собир. режиссёрҙар
рЕжущий, -ая, -ее 1. прич. от резать 2. прил. ҡырҡа торған, ҡырҡыусы ...ы; режущий инструмент ҡырҡа торған инструмент 3. прил. (о боли) ҡырҡып (бороп) алған кеүек, ныҡ, ҡаты, көслө; режущая боль ҡырҡып алған кеүек ауыртыу
РЕЗАК м 1. ҙур бысаҡ, сапҡы; резак для картона ҡатырға өсөн ҙур бысаҡ 2. археол. таш балта 3. (рабочий на бойне) мал һуйыусы 4. тех. ҡырҡҡыс, киҫкес
РЕЗАЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. ҡырҡыу ...ы, киҫеү ...ы; резальный цех ҡырҡыу цехы 2. (предназначенный для резки) (ҡырҡа) киҫә торған; резальная машина киҫә торған машина
РЕЗАЛЬЩИК м и РЕЗАЛЬЩИЦА ж 1. ҡырҡыусы, киҫеүсе; резальщик стекла быяла ҡырҡыусы 2. балыҡ эшкәртеүсе
рЕзанный, -ая, -ое прич. от резать 1—5, 11
РЕЗАНЫЙ, -ая, -ое 1. киҫелгән, ҡырҡылған; резаная бумага ҡырҡылған ҡағыҙ; резаный хлеб киҫелгән икмәк 2. спорт. киҫә һуғылған; резаный мяч киҫә һуғылған туп; резаный удар киҫә һуғыу
РЕЗАТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое ҡырҡа (киҫә, турай) торған, ҡырҡыу, киҫеү, турау ...ы; резательная машина киҫә торған машина; резательный стол турай торған өҫтәл
рЕзать несов. 1. что ҡырҡыу, киҫеү, телеү, турау; резать металл металл ҡырҡыу; резать мясо ит турау; резать пирог бәлеш телеү 2. кого-что ; разг. ярыу, киҫеү; резать нарыв шешекте ярыу 3. что үтеү, киҫеү, ҡырҡыу; ножницы не режут ҡайсы үтмәй 4. кого салыу, һуйыу, бы-саҡлау, боғаҙлау; волки режут скот бүреләр малды боғаҙлай; резать кур тауыҡтар салыу 5. что һырлау, семәрләү, уйып (соҡоп) биҙәк яһау, биҙәкләү; резать по дереву ағасты соҡоп һырлау; резать на меди еҙгә семәрләү 6. что и без доп. безл. сәнсеп ауыртыу, (сәнсеп) әрнеү, сәнсеү; режет в животе эс сәнсә 7. сағылдырыу, ҡамаштырыу, ярыу, ҡырҡыу, әрнеү; свет режет глаза яҡтылыҡ күҙҙе сағылдыра; ветер режет лицо ел битте әрнетә; её голос режет слух уның тауышы ҡолаҡты яра 8. (ставить неудовлетворительную оценку) киҫеү, батырыу; резать на экзаменах имтихандарҙа батырыу 9. разг. ярып һалыу, тураһын бәреү, тура (бәреп) әйтеү; резать правду в глаза күҙенә тура ҡарап дөрөҫлөктө ярып һалыу 10. перен., разг. (гу
бить ) юҡ (харап) итеү, ҡуйыу; режут мой план минең планды харап итәләр 11. спорт. (бить резаным ударом) киҫә һуғыу; резать мяч тупты киҫә һуғыу ♦ резать глаза (глаз): 1) күҙҙе ҡырҡыу (асыҡ төҫө, сыбарлығы менән); 2) күҙгә ташланыу; резать курс мор. карап хәрәкәтенең йүнәлешен киҫеү; ухо (уши) режет см. ухо; по живому резать тереләй һуйыу
рЕзаться несов. 1. (разделяться на части ) ҡырҡылыу, киҫелеү 2. (о зубах) сығыу; у ребёнка режутся зубки баланың теше сыға 3. разг. сәнсешеү, һуйышыу; резаться на ножах бысаҡ менән сәнсешеү 4. разг. уйнау, бик ҡаты уйнау, ҡомарланып уйнау; резаться в карты ҡомарланып кәрт уйнау 5. страд. от резать 1, 2, 4, 5, 8, 9, 11
РЕЗВИТЬСЯ несов. уйнау, шаярыу, ырғанлап (һикерәнләп, уйнаҡлап) йөрөү; дети резвятся балалар шаяра; козлята резвятся кәзә бәрәстәре һикерәнләп йөрөй
РЕЗВОСТЬ ж йылдамлыҡ, йылғырлыҡ, шуҡлыҡ; резвость детей балаларҙың шуҡлығы
РЕЗВУНЬЯ ж; разг. шуҡ (шаян) ҡыҙ
РЕЗВЫЙ, -ая, -ое 1. теремек, шаян, шуҡ; резвый ребёнок теремек бала 2. (быстрый в беге ) йылдам, йүгерек, сапсан; резвый заяц йүгерек ҡуян
РЕЗЕДА ж резеда (хуш еҫле гөл)
РЕЗЕДОВЫЙ, -ая, -ое резеда ...ы; резедовый запах резеда еҫе; резедовое масло резеда майы
РЕЗЕРВ м; в разн. знач. резерв; продовольственные резервы аҙыҡ резервтары; производственные резервы етештереү резервтары; резерв командования командование резервы; трудовые резервы хеҙмәт резервтары
РЕЗЕРВАЦИЯ ж резервация (1. запасҡа ҡалдырыу 2. ниндәйҙер мәсьәлә хаҡында яцынан һөйләп, хоҡуғын цҙецдә ҡалдырыу 3. Төньяҡ Америкала, Көньяҡ Африкала һәм Австралияла төп ерле халыҡты көсләп урынлаштырыу өсөн билдәләнгән территория); резервации индейцев индеецтар резервацияһы
РЕЗЕРВИРОВАТЬ сов., несов. что резервта ҡалдырыу (һаҡлау); резервировать запасы нефти нефть запастарын резервта һаҡлау
РЕЗЕРВИРОВАТЬСЯ несов. страд. от резервировать
РЕЗЕРВИСТ м резервтағы (резервта тороусы ); призыв резервистов резервтағыларҙы армияға алыу
РЕЗЕРВНЫЙ, -ая, -ое 1. (находящийся в запасе ) һаҡлыҡ ...ы, резерв ...ы; резервный фонд һаҡлыҡ фонды 2. воен. (находящийся в резерве ) резерв, резервтағы; резервные войска резерв ғәскәрҙәр
РЕЗЕРВУАР м резервуар; резервуар для воды һыу резервуары
314