Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 387 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
СИНТЕТИЧЕСКИЙ
СИНДРОМ м; мед. синдром (ауырыу билдәләре )
СИНЕВА ж күк (күгелйем, күкһел, зәңгәрһыу) төҫ, зәңгәрлек; синева неба күктең зәңгәрлеге; синева моря диңгеҙҙең күкһел төҫө
СИНЕГЛАЗЫЙ, -ая, -ое зәңгәр (күк) күҙле
СИНЕКДОХА ж; лит. синекдоха (метонимия төрө, нәмәнец цҙе урынына бер өлөшөн йәки өлөшө урынына тотош цҙен атауға ҡоролған стилистик алым)
СИНЕКУРА ж; книжн. синекура (кцп көс һалыуҙы талап итмәгән юғары хаҡ тцләнә торған эш )
синЕль ж синель (сигецҙә, бәйләмдә һәм эшләпәләр биҙәц өсөн ҡулланылған йөнтәҫ бәрхәт еп )
СИНЕРАМА ж синерама (киң экранлы киноның бер системаһы)
синЕть несов. 1. (становиться синим) күгәреү, күкһелләнеү, зәңгәрләнеү; синеть от холода һыуыҡтан күгәреү 2. (виднеться — о чём-л. синем) күгәреп (зәңгәрләнеп) күренеү; васильки синеют күксиндәр зәңгәрләнеп күренә
сИний, -яя, -ее 1. күк, зәңгәр, күк (зәңгәр) төҫтәге; синий цвет күк төҫ; синяя краска күк төҫтәге буяу 2. (о коже) буҙарған; (о лице) төҫө ҡасҡан; синие от холода руки һыуыҡтан буҙарған ҡулдар
СИНИЛЬНЫЙ: синильная кислота синиль кислотаһы (әсе миндаль еҫле төҫһөҙ шыйыҡ ағыу)
СИНИТЬ несов. что 1. (красить в синий цвет) күккә (зәңгәргә) буяу; синить ткань туҡыманы күккә буяу 2. (полоскать с синькой) синкегә маныу, синкеләү; синить бельё керҙе синкеләү
СИНИЦА ж ҡарабаш турғай
СИНКОПА ж синкопа (1. муз. музыкаль баҫымдың көслө ритмдан йомшаҡ ритмға кцсеце 2. лингв. һцҙ уртаһында өндөң төшөп ҡалыуы)
СИНКРЕТИЗМ м синкретизм (башланғыс цҫештәге бөтөнлөк, берлек); синкретизм первобытного искусства тәүтормош сәнғәте синкретизмы
СИНКРЕТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое синкретик; синкретическое искусство синкретик сәнғәт; синкретическая наука синкретик фән
синОд м 1. Синод (Урыҫ православие сиркәценең юғары органы); здание Синода Синод йорто 2. синод (протестант сиркәценең руха-ниҙары һәм донъяуи кешеләр ингән йыйылышы)
СИНОДАЛЬНЫЙ, -ая, -ое синод ...ы, Синод ...ы; синодальная библиотека Синод китапханаһы ♦ Синодальный хор Синод хоры
СИНОДИЧЕСКИЙ, -ая, -ое астр. синодик (кцк есемдәренең Ҡояшҡа йәки бер-береһенә ҡарата урынлашыу мөнәсәбәте)
СИНОДСКИЙ, -ая, -ое см. синодальный
СИНОЛОГ м синолог (синология белгесе)
СИНОЛОГИЧЕСКИЙ, -ая, -ое синология ...ы, синологик; синологические исследования синологик тикшеренеүҙәр
СИНОЛОГИЯ ж синология (Ҡытай иҡтисадын , телен, тарихын, әҙәбиәтен, мәҙәниәтен өйрәнә торған фәндәр)
СИНОНИМ м; лингв. синоним (мәғәнәләш һцҙҙәр)
СИНОНИМИКА ж; лингв. синонимика (1. теге йәки был телдәге синонимдар йыйылмаһы 2. лексикологияның синонимдарҙы өйрәнгән бцлеге )
СИНОНИМИЧЕСКИЙ, -ая, -ое лингв. синонимик, синоним(дар) ...ы; синонимические выражения синонимик әйтемдәр; синонимический словарь синонимдар һүҙлеге
СИНОНИМИЧНЫЙ, -ая, -ое см. синонимический
СИНОНИМИЯ ж; лингв. синонимлыҡ, мәғәнәләшлек
СИНОПТИК м синоптик (һауа торошон кц-ҙәтецсе )
СИНОПТИКА ж синоптика (атмосфера процестарын кцҙәтеп, прогноз яһауҙы өйрәнгән метеорология фәненең бцлеге)
СИНОПТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. синоптик, дөйөм, йыйылма 2. метеор. синоптик ♦ синоптическая карта синоптик карта (билдәле ваҡыттағы һауа торошон сағылдырған карта); синоптическая метеорология см. синоптика
СИНТАГМА ж; лингв. синтагма (һөйләмдә интонацион һәм мәғәнәци берҙәмлек тәшкил иткән һцҙбәйләнештәр )
СИНТАКСИС м синтаксис (грамматиканың һөйләм төҙөлөшөн өйрәнә торған бцлеге)
СИНТАКСИЧЕСКИЙ, -ая, -ое лингв. синтаксик; синтаксический анализ предложения һөйләмгә синтаксик анализ яһау
СИНТЕЗ м синтез (1. кцренештәрҙе һәм предметтарҙы берҙәмлек, цҙ-ара бәйләнеш нигеҙендә өйрәнгән ғилми-тикшеренец ысулы 2. хим. ябай матдәләрҙе йәки элементтарҙы ҡушып, бер ҡатмарлы матдә алыу)
СИНТЕЗИРОВАНИЕ с см. синтезировать
СИНТЕЗИРОВАТЬ сов., несов. что 1. синтез яһау, берләштереү, синтезлау; синтезировать данные наблюдений күҙәтеүҙәр мәғлүмәттәрен синтезлау 2. хим. синтезлау; синтезировать красители буяуҙар синтезлау
СИНТЕТИКА ж синтетика (химик синтез юлы менән табылған матдә һәм шул матдәнән яһалған нәмә); костюм из синтетики синтетиканан тегелгән костюм
СИНТЕТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое в разн. знач. синтетик; синтетический метод исследования тикшеренеүҙең синтезлауға нигеҙләнгән ысулы; синтетическое волокно хим. синтетик сүс; синтетические языки лингв. синтетик телдәр
387
13*
СИНДРОМ м; мед. синдром (ауырыу билдәләре )
СИНЕВА ж күк (күгелйем, күкһел, зәңгәрһыу) төҫ, зәңгәрлек; синева неба күктең зәңгәрлеге; синева моря диңгеҙҙең күкһел төҫө
СИНЕГЛАЗЫЙ, -ая, -ое зәңгәр (күк) күҙле
СИНЕКДОХА ж; лит. синекдоха (метонимия төрө, нәмәнец цҙе урынына бер өлөшөн йәки өлөшө урынына тотош цҙен атауға ҡоролған стилистик алым)
СИНЕКУРА ж; книжн. синекура (кцп көс һалыуҙы талап итмәгән юғары хаҡ тцләнә торған эш )
синЕль ж синель (сигецҙә, бәйләмдә һәм эшләпәләр биҙәц өсөн ҡулланылған йөнтәҫ бәрхәт еп )
СИНЕРАМА ж синерама (киң экранлы киноның бер системаһы)
синЕть несов. 1. (становиться синим) күгәреү, күкһелләнеү, зәңгәрләнеү; синеть от холода һыуыҡтан күгәреү 2. (виднеться — о чём-л. синем) күгәреп (зәңгәрләнеп) күренеү; васильки синеют күксиндәр зәңгәрләнеп күренә
сИний, -яя, -ее 1. күк, зәңгәр, күк (зәңгәр) төҫтәге; синий цвет күк төҫ; синяя краска күк төҫтәге буяу 2. (о коже) буҙарған; (о лице) төҫө ҡасҡан; синие от холода руки һыуыҡтан буҙарған ҡулдар
СИНИЛЬНЫЙ: синильная кислота синиль кислотаһы (әсе миндаль еҫле төҫһөҙ шыйыҡ ағыу)
СИНИТЬ несов. что 1. (красить в синий цвет) күккә (зәңгәргә) буяу; синить ткань туҡыманы күккә буяу 2. (полоскать с синькой) синкегә маныу, синкеләү; синить бельё керҙе синкеләү
СИНИЦА ж ҡарабаш турғай
СИНКОПА ж синкопа (1. муз. музыкаль баҫымдың көслө ритмдан йомшаҡ ритмға кцсеце 2. лингв. һцҙ уртаһында өндөң төшөп ҡалыуы)
СИНКРЕТИЗМ м синкретизм (башланғыс цҫештәге бөтөнлөк, берлек); синкретизм первобытного искусства тәүтормош сәнғәте синкретизмы
СИНКРЕТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое синкретик; синкретическое искусство синкретик сәнғәт; синкретическая наука синкретик фән
синОд м 1. Синод (Урыҫ православие сиркәценең юғары органы); здание Синода Синод йорто 2. синод (протестант сиркәценең руха-ниҙары һәм донъяуи кешеләр ингән йыйылышы)
СИНОДАЛЬНЫЙ, -ая, -ое синод ...ы, Синод ...ы; синодальная библиотека Синод китапханаһы ♦ Синодальный хор Синод хоры
СИНОДИЧЕСКИЙ, -ая, -ое астр. синодик (кцк есемдәренең Ҡояшҡа йәки бер-береһенә ҡарата урынлашыу мөнәсәбәте)
СИНОДСКИЙ, -ая, -ое см. синодальный
СИНОЛОГ м синолог (синология белгесе)
СИНОЛОГИЧЕСКИЙ, -ая, -ое синология ...ы, синологик; синологические исследования синологик тикшеренеүҙәр
СИНОЛОГИЯ ж синология (Ҡытай иҡтисадын , телен, тарихын, әҙәбиәтен, мәҙәниәтен өйрәнә торған фәндәр)
СИНОНИМ м; лингв. синоним (мәғәнәләш һцҙҙәр)
СИНОНИМИКА ж; лингв. синонимика (1. теге йәки был телдәге синонимдар йыйылмаһы 2. лексикологияның синонимдарҙы өйрәнгән бцлеге )
СИНОНИМИЧЕСКИЙ, -ая, -ое лингв. синонимик, синоним(дар) ...ы; синонимические выражения синонимик әйтемдәр; синонимический словарь синонимдар һүҙлеге
СИНОНИМИЧНЫЙ, -ая, -ое см. синонимический
СИНОНИМИЯ ж; лингв. синонимлыҡ, мәғәнәләшлек
СИНОПТИК м синоптик (һауа торошон кц-ҙәтецсе )
СИНОПТИКА ж синоптика (атмосфера процестарын кцҙәтеп, прогноз яһауҙы өйрәнгән метеорология фәненең бцлеге)
СИНОПТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое 1. синоптик, дөйөм, йыйылма 2. метеор. синоптик ♦ синоптическая карта синоптик карта (билдәле ваҡыттағы һауа торошон сағылдырған карта); синоптическая метеорология см. синоптика
СИНТАГМА ж; лингв. синтагма (һөйләмдә интонацион һәм мәғәнәци берҙәмлек тәшкил иткән һцҙбәйләнештәр )
СИНТАКСИС м синтаксис (грамматиканың һөйләм төҙөлөшөн өйрәнә торған бцлеге)
СИНТАКСИЧЕСКИЙ, -ая, -ое лингв. синтаксик; синтаксический анализ предложения һөйләмгә синтаксик анализ яһау
СИНТЕЗ м синтез (1. кцренештәрҙе һәм предметтарҙы берҙәмлек, цҙ-ара бәйләнеш нигеҙендә өйрәнгән ғилми-тикшеренец ысулы 2. хим. ябай матдәләрҙе йәки элементтарҙы ҡушып, бер ҡатмарлы матдә алыу)
СИНТЕЗИРОВАНИЕ с см. синтезировать
СИНТЕЗИРОВАТЬ сов., несов. что 1. синтез яһау, берләштереү, синтезлау; синтезировать данные наблюдений күҙәтеүҙәр мәғлүмәттәрен синтезлау 2. хим. синтезлау; синтезировать красители буяуҙар синтезлау
СИНТЕТИКА ж синтетика (химик синтез юлы менән табылған матдә һәм шул матдәнән яһалған нәмә); костюм из синтетики синтетиканан тегелгән костюм
СИНТЕТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое в разн. знач. синтетик; синтетический метод исследования тикшеренеүҙең синтезлауға нигеҙләнгән ысулы; синтетическое волокно хим. синтетик сүс; синтетические языки лингв. синтетик телдәр
387
13*