Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 413 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
СМОЛЯНОЙ
шы; смешение документов документтарҙың бу-талыуы
СМЕШИВАТЬ несов. см. смешать
СМЕШИВАТЬСЯ несов. 1. см. смешаться 1—3; 2. страд. от смешивать
СМЕШИНКА ж; разг. көлкө; произнести со смешинкой көлкө ҡатыш әйтеү (һөйләү) ♦ смешинка в рот попала көлкө ҡапсығы йыртылған
СМЕШИТЬ несов. кого-что көлдөрөү; смешить ребёнка баланы көлдөрөү; смешить шутками мәрәкәләп көлдөрөү
СМЕШЛИВЫЙ, -ая, -ое 1. көлөргә әүәҫ, көлөргә яратҡан, көләкәс; смешливый человек көләкәс кеше 2. көлөп (йылмайып) торған, көләс; смешливые глаза көләс күҙҙәр
СМЕШНОЙ, -ая, -ое 1. көлкө килтерерлек, көлкөлө, ҡыҙыҡ, ирмәк, мәрәкә; смешной случай ҡыҙыҡ ваҡиға; смешная книга көлкөлө китап; смешное зрелище ирмәк тамаша; смешное слово мәрәкә һүҙ 2. аптырарлыҡ, ғәжәп, иҫ киткес, ҡыҙыҡ; смешной человек ҡыҙыҡ кеше 3. эстәлекһеҙ, буш, мәғәнәһеҙ; смешные требования мәғәнәһеҙ талаптар
СМЕЩАТЬ несов. см. сместить
СМЕЩАТЬСЯ несов. 1. см. сместиться 2. страд. от смещать
СМЕЩЕНИЕ с см. сместить — смещать, сместиться — смещаться; смещение с должности вазифанан бушатылыу
СМЕЯТЬСЯ несов. 1. көлөү; смеяться до слёз илағансы көлөү; смеяться безудержно тыйыла алмай көлөү 2. над кем-чем (насмехаться) мыҫҡыллау, мыҫҡыл итеү, мыҫҡыллап шаяртыу, көлөү; смеяться над глупостью ахмаҡлыҡтан көлөү 3. перен., разг. (говорить несерьёзно, шутить) уйнап (мәрәкәләп) әйтеү, шаяртыу; не верь ему, он смеётся ышанма уға, ул шаярта ♦ не смейся чужой беде, своя на гряде көлә етер, артынан һөрә етер
СМИЛОВАТЬСЯ сов. рәхимлек (шәфҡәтлек, миһырбанлыҡ) күрһәтеү
СМИНАТЬ несов. см. смять 1, 2, 4
СМИРЕНИЕ с 1. см. смирить — смирять, смириться — смиряться 2. (кротость, покорность ) йыуашлыҡ, буйһоноусанлыҡ, баш эйеү-сәнлек, баҫалҡылыҡ, баҫымсаҡлыҡ
смиренный, -ая, -ое 1. уст. (скромный) баҫалҡы, түбәнселекле, йыуаш 2. күндәм, килешеүсән, буйһоноусан; смиренный вид буйһоноу-сан ҡиәфәт 3. (очень смирный) тыңлаусан, йыуаш
СМИРИТЬ сов. кого-что баш эйҙереү, буйһондороу, еңеү; смирить свою гордость үҙенең мин-минлеген еңеү; смирить непокорных баш бирмәүселәрҙе буйһондороу
СМИРИТЬСЯ сов. 1. книжн., уст. ризалашыу, баҫылыу, буйһоноу, баш эйеү; смириться с судьбой яҙмыш менән ризалашыу 2. с чем күнеү, күнегеү, килешеү, күнегеп китеү; смириться
с мыслью о смерти үлеү тураһындағы фекергә (үлемгә) күнеү 3. (успокоиться) тыныу, тынысланыу
СМИРНЫЙ, -ая, -ое йыуаш, тыңлаусан, күндәм; смирная лошадь йыуаш ат
СМИРЯТЬ несов. см. смирить
СМИРЯТЬСЯ несов. 1. см. смириться 2. страд. от смирять
СМОКВА ж инжир
СМОЛА ж ыҫмала, сайыр; сосновая смола ҡарағай ыҫмалаһы; синтетическая смола синтетик ыҫмала
СМОЛЁВКА ж1 1. бот. елем үлән, йәбешкәк үлән 2. зоол. һыбашҡы
СМОЛЁНЫЙ, -ая, -ое ыҫмалаланған, сайыр-ланған, ыҫмала (сайыр) һөртөлгән; смолёная лодка ыҫмалаланған кәмә
СМОЛИСТЫЙ, -ая, -ое 1. ыҫмалаға бай, ыҫмалалы, сайырлы; смолистое дерево сайырлы ағас 2. ыҫмала еҫе аңҡыған, ыҫмала еҫе сыҡҡан (килгән); смолистый воздух ыҫмала еҫе аңҡыған һауа
СМОЛИТЬ несов. что 1. ыҫмала һөртөү (һеңдереү), ыҫмалалау; смолить канат арҡанды ыҫмалалау; смолить лодку кәмәне ыҫмалалау 2. прост. күп тәмәке тартыу (көйрәтеү)
СМОЛКАТЬ несов. см. смолкнуть
СМОЛКНУТЬ сов. шымыу, тыныу, шым булыу, шымып (тымып, тынып) ҡалыу; голоса смолкли тауыштар тынып ҡалды
СМОЛОВАР м см. смолокур СМОЛОВАРНЯ ж см. смолокурня
СМОЛОДУ нареч.; разг. 1. (с юных лет) йәштән, йәш саҡтан, йәш ваҡыттан; он смолоду живёт в тайге ул йәштән тайгала йәшәй 2. (в молодости ) йәш саҡта, йәш ваҡытта; смолоду он много ездил йәш саҡта ул бик күп ерҙәрҙә йөрөгән
СМОЛОКУР м ыҫмала ҡайнатыусы, сайыр ағыҙыусы (кеше)
СМОЛОКУРЕНИЕ с ыҫмала ҡайнатыу (сайыр ағыҙыу) эше
СМОЛОКУРНЯ ж ыҫмала ҡайнатыу урыны
СМОЛОТИТЬ сов. что; разг. һуғыу, һуғып алыу; смолотить рожь арыш һуғып алыу
смолОть сов. что 1. (о зерне) тартыу, тарттырыу; (в ступе) төйөү, төйҙөртөү; смолоть пшеницу бойҙай тартыу; смолоть перец борос төйөү 2. прост. (съесть много и быстро) йы-пырып (күп) ашау 3. перен., прост. (сказать что-л. неуместное) сәпәп ҡуйыу, (һүҙ) әйтеп ебәреү
СМОЛЧАТЬ сов. яуап ҡайтармау, өндәшмәй (шым) ҡалыу, өндәшмәү; вовремя смолчать үҙ ваҡытында өндәшмәй ҡалыу
СМОЛЬ: чёрный как смоль дөм ҡара, ҡап-ҡара, һағыҙ кеүек ҡара
СМОЛЯНОЙ, -ая, -ое 1. ыҫмала ...ы, сайыр ...ы; смоляная кислота ыҫмала кислотаһы
413
шы; смешение документов документтарҙың бу-талыуы
СМЕШИВАТЬ несов. см. смешать
СМЕШИВАТЬСЯ несов. 1. см. смешаться 1—3; 2. страд. от смешивать
СМЕШИНКА ж; разг. көлкө; произнести со смешинкой көлкө ҡатыш әйтеү (һөйләү) ♦ смешинка в рот попала көлкө ҡапсығы йыртылған
СМЕШИТЬ несов. кого-что көлдөрөү; смешить ребёнка баланы көлдөрөү; смешить шутками мәрәкәләп көлдөрөү
СМЕШЛИВЫЙ, -ая, -ое 1. көлөргә әүәҫ, көлөргә яратҡан, көләкәс; смешливый человек көләкәс кеше 2. көлөп (йылмайып) торған, көләс; смешливые глаза көләс күҙҙәр
СМЕШНОЙ, -ая, -ое 1. көлкө килтерерлек, көлкөлө, ҡыҙыҡ, ирмәк, мәрәкә; смешной случай ҡыҙыҡ ваҡиға; смешная книга көлкөлө китап; смешное зрелище ирмәк тамаша; смешное слово мәрәкә һүҙ 2. аптырарлыҡ, ғәжәп, иҫ киткес, ҡыҙыҡ; смешной человек ҡыҙыҡ кеше 3. эстәлекһеҙ, буш, мәғәнәһеҙ; смешные требования мәғәнәһеҙ талаптар
СМЕЩАТЬ несов. см. сместить
СМЕЩАТЬСЯ несов. 1. см. сместиться 2. страд. от смещать
СМЕЩЕНИЕ с см. сместить — смещать, сместиться — смещаться; смещение с должности вазифанан бушатылыу
СМЕЯТЬСЯ несов. 1. көлөү; смеяться до слёз илағансы көлөү; смеяться безудержно тыйыла алмай көлөү 2. над кем-чем (насмехаться) мыҫҡыллау, мыҫҡыл итеү, мыҫҡыллап шаяртыу, көлөү; смеяться над глупостью ахмаҡлыҡтан көлөү 3. перен., разг. (говорить несерьёзно, шутить) уйнап (мәрәкәләп) әйтеү, шаяртыу; не верь ему, он смеётся ышанма уға, ул шаярта ♦ не смейся чужой беде, своя на гряде көлә етер, артынан һөрә етер
СМИЛОВАТЬСЯ сов. рәхимлек (шәфҡәтлек, миһырбанлыҡ) күрһәтеү
СМИНАТЬ несов. см. смять 1, 2, 4
СМИРЕНИЕ с 1. см. смирить — смирять, смириться — смиряться 2. (кротость, покорность ) йыуашлыҡ, буйһоноусанлыҡ, баш эйеү-сәнлек, баҫалҡылыҡ, баҫымсаҡлыҡ
смиренный, -ая, -ое 1. уст. (скромный) баҫалҡы, түбәнселекле, йыуаш 2. күндәм, килешеүсән, буйһоноусан; смиренный вид буйһоноу-сан ҡиәфәт 3. (очень смирный) тыңлаусан, йыуаш
СМИРИТЬ сов. кого-что баш эйҙереү, буйһондороу, еңеү; смирить свою гордость үҙенең мин-минлеген еңеү; смирить непокорных баш бирмәүселәрҙе буйһондороу
СМИРИТЬСЯ сов. 1. книжн., уст. ризалашыу, баҫылыу, буйһоноу, баш эйеү; смириться с судьбой яҙмыш менән ризалашыу 2. с чем күнеү, күнегеү, килешеү, күнегеп китеү; смириться
с мыслью о смерти үлеү тураһындағы фекергә (үлемгә) күнеү 3. (успокоиться) тыныу, тынысланыу
СМИРНЫЙ, -ая, -ое йыуаш, тыңлаусан, күндәм; смирная лошадь йыуаш ат
СМИРЯТЬ несов. см. смирить
СМИРЯТЬСЯ несов. 1. см. смириться 2. страд. от смирять
СМОКВА ж инжир
СМОЛА ж ыҫмала, сайыр; сосновая смола ҡарағай ыҫмалаһы; синтетическая смола синтетик ыҫмала
СМОЛЁВКА ж1 1. бот. елем үлән, йәбешкәк үлән 2. зоол. һыбашҡы
СМОЛЁНЫЙ, -ая, -ое ыҫмалаланған, сайыр-ланған, ыҫмала (сайыр) һөртөлгән; смолёная лодка ыҫмалаланған кәмә
СМОЛИСТЫЙ, -ая, -ое 1. ыҫмалаға бай, ыҫмалалы, сайырлы; смолистое дерево сайырлы ағас 2. ыҫмала еҫе аңҡыған, ыҫмала еҫе сыҡҡан (килгән); смолистый воздух ыҫмала еҫе аңҡыған һауа
СМОЛИТЬ несов. что 1. ыҫмала һөртөү (һеңдереү), ыҫмалалау; смолить канат арҡанды ыҫмалалау; смолить лодку кәмәне ыҫмалалау 2. прост. күп тәмәке тартыу (көйрәтеү)
СМОЛКАТЬ несов. см. смолкнуть
СМОЛКНУТЬ сов. шымыу, тыныу, шым булыу, шымып (тымып, тынып) ҡалыу; голоса смолкли тауыштар тынып ҡалды
СМОЛОВАР м см. смолокур СМОЛОВАРНЯ ж см. смолокурня
СМОЛОДУ нареч.; разг. 1. (с юных лет) йәштән, йәш саҡтан, йәш ваҡыттан; он смолоду живёт в тайге ул йәштән тайгала йәшәй 2. (в молодости ) йәш саҡта, йәш ваҡытта; смолоду он много ездил йәш саҡта ул бик күп ерҙәрҙә йөрөгән
СМОЛОКУР м ыҫмала ҡайнатыусы, сайыр ағыҙыусы (кеше)
СМОЛОКУРЕНИЕ с ыҫмала ҡайнатыу (сайыр ағыҙыу) эше
СМОЛОКУРНЯ ж ыҫмала ҡайнатыу урыны
СМОЛОТИТЬ сов. что; разг. һуғыу, һуғып алыу; смолотить рожь арыш һуғып алыу
смолОть сов. что 1. (о зерне) тартыу, тарттырыу; (в ступе) төйөү, төйҙөртөү; смолоть пшеницу бойҙай тартыу; смолоть перец борос төйөү 2. прост. (съесть много и быстро) йы-пырып (күп) ашау 3. перен., прост. (сказать что-л. неуместное) сәпәп ҡуйыу, (һүҙ) әйтеп ебәреү
СМОЛЧАТЬ сов. яуап ҡайтармау, өндәшмәй (шым) ҡалыу, өндәшмәү; вовремя смолчать үҙ ваҡытында өндәшмәй ҡалыу
СМОЛЬ: чёрный как смоль дөм ҡара, ҡап-ҡара, һағыҙ кеүек ҡара
СМОЛЯНОЙ, -ая, -ое 1. ыҫмала ...ы, сайыр ...ы; смоляная кислота ыҫмала кислотаһы
413