Урыҫса-башҡортса һүҙлек, З. Ғ. Ураҡсин редакцияһында. II том. 431 бит
Һүҙлектәр буйынса эҙләү
СОНАТНЫЙ
раҡта) үҫкән; солончаковые растения тоҙло тупраҡта үҫә торған үҫемлектәр
СОЛЬ I ж 1. тоҙ; поваренная соль аш тоҙо 2. перен. төп нигеҙ, булмыш, асыл; соль русского языка урыҫ теленең төп нигеҙе 3. перен. төп мәғәнә; соль вопроса мәсьәләнең төп мәғәнәһе 4. кого-чего иң яҡшы вәкилдәре, мәртәбәле кешеләр; соль министерства министрлыҡтың мәртәбәле кешеләре 5. тоҙ (кислотаның водородын металл алмаштырғандан барлыҡҡа килгән химик матдә); глауберова соль глаубер тоҙо; калийная соль калий тоҙо ♦ соль земли донъя тотҡаһы, донъя терәге; пуд соли съесть бергәләп күпте күреү, күп бергә булыу; аттическая соль см. аттический; хлеб да соль; хлеб и соль; хлеб-соль см. хлеб
СОЛЬ II ж нескл.; муз. соль (музыка гаммаһының бишенсе нотаһы)
СОЛЬНЫЙ, -ая, -ое яңғыҙ (башҡарылған); сольное пение яңғыҙ йырлау
СОЛЯНКА I ж тоҙут
СОЛЯНКА II ж солянка (ит, балыҡ йәки бәшмәк ҡушып быҡтырылған кәбеҫтә ашы)
СОЛЯНОЙ, -ая, -ое 1. тоҙ ...ы; соляные отложения тоҙ ҡатламдары; соляной раствор тоҙ иретмәһе 2. тоҙло; соляное озеро тоҙло күл 3. тоҙ сығарыу ...ы; соляные разработки тоҙ сығарыу
СОЛЯНЫЙ: соляная кислота тоҙ кислотаһы, хлорид кислотаһы
СОЛЯР м и СОЛЯРКА ж; разг. солярка (яғыулыҡ төрө)
СОЛЯРИЗАЦИЯ ж 1. ҡояш нурҙары менән нурланыу (дауалау маҡсатында) 2. фото. соляризация
СОЛЯРИЙ м солярий (ҡояшта ҡыҙыныу өсөн йыһазландырылған асыҡ урын)
СОЛЯРОВЫЙ: соляровое масло соляр майы
СОМ м йәйен (балыҡ)
СОМАТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое биол., мед. тән ...ы, тәнгә ҡараған; соматические болезни тән ауырыуҙары
СОМАТОЛОГИЯ ж соматология (антропологияның кеше тәнен, уның төҙөлөшөн өйрәнә торған бер бцлеге)
сомбрЕро с нескл. сомбреро (киң тирәсле эшләпә )
СОМКНУТЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от сомкнуть 2. прил. араһы яҡын, йыш, тығыҙ; сомкнутые насаждения йыш ултыртылған ағастар; сомкнутые ряды волн., спорт. тығыҙ сафтар
СОМКНУТЬ сов. что 1. яҡынайтыу, ҡушыу, йышайтыу, тығыҙландырыу; сомкнуть ножки циркуля йәзбәнең саталарын бер-береһенә яҡынайтыу 2. ҡымтыу, ҡымтып ябыу, йомоу; сомкнуть губы ирендәрҙе ҡымтыу ♦ не сомкнуть глаз күҙ ҙә йоммау, керпек тә ҡаҡмау (бөтөнләй йоҡлай алмау); сомкнуть ряды бергә ойошоу, берҙәм булыу
СОМКНУТЬСЯ сов. 1. яҡынайыу, ҡушылыу, тығыҙланыу, тоташыу; канал сомкнулся с рекой канал йылға менән тоташты 2. (закрыться — о глазах и т. п.) йомолоу; глаза сомкнулись күҙҙәр йомолдо
СОМНАМБУЛА ж и СОМНАМБУЛ м (лунатик ) илерек
СОМНАМБУЛИЗМ м илереү
СОМНАМБУЛИЧЕСКИЙ, -ая, -ое илереү ...ы; сомнамбулическое состояние илереү хәле
СОМНЕВАТЬСЯ несов. 1. в чём шикләнеү, шикләнеп ҡарау, шик (шөбһә) тотоу, шөбһәләнеү, ышанып етмәү; сомневаться в словах чьих-л. кемдеңдер һүҙҙәренә шикләнеп ҡарау 2. (испытывать колебания) икеләнеү, шикләнеү
СОМНЕНИЕ с шик, шөбһә, шикләнеү, шөбһәләнеү; вызывать сомнения шик тыуҙырыу; не оставлять сомнений шик ҡалдырмау; подвергать сомнению шик аҫтына алыу ♦ без (всякого) сомнения; вне (всякого) сомнения в знач. вводн. сл. һис шикһеҙ
СОМНИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. шикле, шик уятҡан, шик тыуҙырған; сомнительное родство шикле туғанлыҡ 2. (не вызывающий доверия) шик тыуҙырған, шикле, ышанысһыҙ; сомнительные люди шикле кешеләр 3. (подозрительный) шик уятҡан, шиге булған, шомло, шөбһәле; сомнительная тишина шомло тынлыҡ 4. разг. төрлөсә уйландырған (ҡабул ителгән), икеләндергән, шикләндергән; сомнительная чистота шикләндергән таҙалыҡ
СОМНОЖИТЕЛЬ м; мат. ҡабатланыусы
СОМОВИЙ, -ья, -ье и СОМОВЫЙ, -ая, -ое 1. йәйен ...ы, йәйендән бешерелгән; сомовья уха йәйен һурпаһы 2. йәйен ...ы, йәйен өсөн тәғәйенләнгән; сомовий крючок йәйен ҡармағы
СОМОВИНА ж (мясо сома как пища) йәйен ите
СОН м 1. йоҡо; глубокий сон тәрән йоҡо; утренний сон иртәнге йоҡо; клонит ко сну йоҡо баҫыу (килеү); потерять сон йоҡо ҡасыу; чуткий сон һаҡ йоҡо 2. (сновидение) төш; видеть сон төш күреү; верить в сны төшкә ышаныу 3. см. спячка 1 ♦ летаргический сон см. летаргический; приятного сна тыныс (татлы) йоҡо; на сон грядущий см. грядущий; спать (заснуть, уснуть) вечным сном үлеү
СОНАНИМАТЕЛЬ м; юр. (тот, кто нанимает кого-что-л. совместно с кем-л.) бергәләп яллаусы
СОНАСЛЕДНИК м и СОНАСЛЕДНИЦА ж; юр. мираҫташ, уртаҡ мираҫлы кеше
СОНАТА ж соната (төрлө темптағы һәм төрлө характерҙағы өс-дцрт өлөштән торған инструменталь музыка әҫәре); соната Бетховена Бетховен сонатаһы
СОНАТНЫЙ, -ая, -ое соната(лар) ...ы; сонатный цикл сонаталар циклы
431
раҡта) үҫкән; солончаковые растения тоҙло тупраҡта үҫә торған үҫемлектәр
СОЛЬ I ж 1. тоҙ; поваренная соль аш тоҙо 2. перен. төп нигеҙ, булмыш, асыл; соль русского языка урыҫ теленең төп нигеҙе 3. перен. төп мәғәнә; соль вопроса мәсьәләнең төп мәғәнәһе 4. кого-чего иң яҡшы вәкилдәре, мәртәбәле кешеләр; соль министерства министрлыҡтың мәртәбәле кешеләре 5. тоҙ (кислотаның водородын металл алмаштырғандан барлыҡҡа килгән химик матдә); глауберова соль глаубер тоҙо; калийная соль калий тоҙо ♦ соль земли донъя тотҡаһы, донъя терәге; пуд соли съесть бергәләп күпте күреү, күп бергә булыу; аттическая соль см. аттический; хлеб да соль; хлеб и соль; хлеб-соль см. хлеб
СОЛЬ II ж нескл.; муз. соль (музыка гаммаһының бишенсе нотаһы)
СОЛЬНЫЙ, -ая, -ое яңғыҙ (башҡарылған); сольное пение яңғыҙ йырлау
СОЛЯНКА I ж тоҙут
СОЛЯНКА II ж солянка (ит, балыҡ йәки бәшмәк ҡушып быҡтырылған кәбеҫтә ашы)
СОЛЯНОЙ, -ая, -ое 1. тоҙ ...ы; соляные отложения тоҙ ҡатламдары; соляной раствор тоҙ иретмәһе 2. тоҙло; соляное озеро тоҙло күл 3. тоҙ сығарыу ...ы; соляные разработки тоҙ сығарыу
СОЛЯНЫЙ: соляная кислота тоҙ кислотаһы, хлорид кислотаһы
СОЛЯР м и СОЛЯРКА ж; разг. солярка (яғыулыҡ төрө)
СОЛЯРИЗАЦИЯ ж 1. ҡояш нурҙары менән нурланыу (дауалау маҡсатында) 2. фото. соляризация
СОЛЯРИЙ м солярий (ҡояшта ҡыҙыныу өсөн йыһазландырылған асыҡ урын)
СОЛЯРОВЫЙ: соляровое масло соляр майы
СОМ м йәйен (балыҡ)
СОМАТИЧЕСКИЙ, -ая, -ое биол., мед. тән ...ы, тәнгә ҡараған; соматические болезни тән ауырыуҙары
СОМАТОЛОГИЯ ж соматология (антропологияның кеше тәнен, уның төҙөлөшөн өйрәнә торған бер бцлеге)
сомбрЕро с нескл. сомбреро (киң тирәсле эшләпә )
СОМКНУТЫЙ, -ая, -ое 1. прич. от сомкнуть 2. прил. араһы яҡын, йыш, тығыҙ; сомкнутые насаждения йыш ултыртылған ағастар; сомкнутые ряды волн., спорт. тығыҙ сафтар
СОМКНУТЬ сов. что 1. яҡынайтыу, ҡушыу, йышайтыу, тығыҙландырыу; сомкнуть ножки циркуля йәзбәнең саталарын бер-береһенә яҡынайтыу 2. ҡымтыу, ҡымтып ябыу, йомоу; сомкнуть губы ирендәрҙе ҡымтыу ♦ не сомкнуть глаз күҙ ҙә йоммау, керпек тә ҡаҡмау (бөтөнләй йоҡлай алмау); сомкнуть ряды бергә ойошоу, берҙәм булыу
СОМКНУТЬСЯ сов. 1. яҡынайыу, ҡушылыу, тығыҙланыу, тоташыу; канал сомкнулся с рекой канал йылға менән тоташты 2. (закрыться — о глазах и т. п.) йомолоу; глаза сомкнулись күҙҙәр йомолдо
СОМНАМБУЛА ж и СОМНАМБУЛ м (лунатик ) илерек
СОМНАМБУЛИЗМ м илереү
СОМНАМБУЛИЧЕСКИЙ, -ая, -ое илереү ...ы; сомнамбулическое состояние илереү хәле
СОМНЕВАТЬСЯ несов. 1. в чём шикләнеү, шикләнеп ҡарау, шик (шөбһә) тотоу, шөбһәләнеү, ышанып етмәү; сомневаться в словах чьих-л. кемдеңдер һүҙҙәренә шикләнеп ҡарау 2. (испытывать колебания) икеләнеү, шикләнеү
СОМНЕНИЕ с шик, шөбһә, шикләнеү, шөбһәләнеү; вызывать сомнения шик тыуҙырыу; не оставлять сомнений шик ҡалдырмау; подвергать сомнению шик аҫтына алыу ♦ без (всякого) сомнения; вне (всякого) сомнения в знач. вводн. сл. һис шикһеҙ
СОМНИТЕЛЬНЫЙ, -ая, -ое 1. шикле, шик уятҡан, шик тыуҙырған; сомнительное родство шикле туғанлыҡ 2. (не вызывающий доверия) шик тыуҙырған, шикле, ышанысһыҙ; сомнительные люди шикле кешеләр 3. (подозрительный) шик уятҡан, шиге булған, шомло, шөбһәле; сомнительная тишина шомло тынлыҡ 4. разг. төрлөсә уйландырған (ҡабул ителгән), икеләндергән, шикләндергән; сомнительная чистота шикләндергән таҙалыҡ
СОМНОЖИТЕЛЬ м; мат. ҡабатланыусы
СОМОВИЙ, -ья, -ье и СОМОВЫЙ, -ая, -ое 1. йәйен ...ы, йәйендән бешерелгән; сомовья уха йәйен һурпаһы 2. йәйен ...ы, йәйен өсөн тәғәйенләнгән; сомовий крючок йәйен ҡармағы
СОМОВИНА ж (мясо сома как пища) йәйен ите
СОН м 1. йоҡо; глубокий сон тәрән йоҡо; утренний сон иртәнге йоҡо; клонит ко сну йоҡо баҫыу (килеү); потерять сон йоҡо ҡасыу; чуткий сон һаҡ йоҡо 2. (сновидение) төш; видеть сон төш күреү; верить в сны төшкә ышаныу 3. см. спячка 1 ♦ летаргический сон см. летаргический; приятного сна тыныс (татлы) йоҡо; на сон грядущий см. грядущий; спать (заснуть, уснуть) вечным сном үлеү
СОНАНИМАТЕЛЬ м; юр. (тот, кто нанимает кого-что-л. совместно с кем-л.) бергәләп яллаусы
СОНАСЛЕДНИК м и СОНАСЛЕДНИЦА ж; юр. мираҫташ, уртаҡ мираҫлы кеше
СОНАТА ж соната (төрлө темптағы һәм төрлө характерҙағы өс-дцрт өлөштән торған инструменталь музыка әҫәре); соната Бетховена Бетховен сонатаһы
СОНАТНЫЙ, -ая, -ое соната(лар) ...ы; сонатный цикл сонаталар циклы
431